9. Cervicaal Flashcards
Theorie + Praktijk
Welke verandering in spiervezeltype kan optreden bij pijn? Wat is het gevolg wanneer dit gebeurt in de CWZ?
Type I -> Type IIb (proportie IIc stijgt)
=> type IIb minder geschikt voor lange contracties aan lage intensiteit
=> meer spiervermoeidheid
=> sensorimotorische controle dysfunctie
Wat kan er thv de nekspieren allemaal ‘misgaan’ bij een patiënt met pijn? Geef de 2 principes en hun 4 voorbeelden.
Verandering musculaire eigenschappen
- Spieratrofie
- Vetinfiltratie vd spieren
- Verandering spiervezeltype
- Verandering vezel/cappillair ratio
Verandering controle-strategieën
- verandering feedforward-mechanisme
- Verlengde spieractiviteit na contractie
- Meer activiteit oppervlakkige spieren, Minder activiteit diepe nekspieren
- Minder relatieve rustperiodes
Welke rode vlaggen zijn belangrijk ivm nekklachten?
- Recent trauma (val, ongeval, gevecht)
- Leeftijd > 50j (metastase,..)
- Leeftijd < 20j (congenitale aandoeningen)
- Algemeen onwel gevoel (metastase, infectie)
- Infectieuze symptomen
- Hoofdpijn + koorts + nekstijfheid
- Upper motor neuron symptomen (spasticiteit, reflexen)
- Koorts
- Kanker
Wat is de pathofysiologie van cervicale artrose? Hoe ontstaat het? Op welke niveau’s? Wat zijn de gevolgen?
Degeneratieve aandoening CWK. Ontstaat progressief door verlies water in nucleus en afname annulus, vnl lage niveaus:
C5-C6 C6-C7
=> nadelige gevolgen ligamenten, gewrichten (facet & unci)
Wat is spondylosis deformans?
Degeneratief discuslijden
Wat zijn de symptomen van cervicale artrose? Hoe oud zijn deze ptn meestal?
Nekpijn gepaard met belangrijk bewegingsbeperking door vernauwing foramen intervertebrale met zenuwwortelirritatie.
- pt meest > 40j
- uitstraling
- hoofdpijn indien hoog in CWK
- Tinnitus (oorsuis)
- Vertigo
Wat is de behandeling van cervicale artrose conservatief?
- Pijnstilling + spierrelaxantia meestal voldoende
- Opstoten: Kine voor pijnreductie en mobiliteit
- Ernstig: facetinfiltratie
Wat zijn mogelijke oorzaken van facetdysfunctie?
Acuut: Door “verkeerde beweging”, slecht liggen,..
Chronisch: tgv cervicale artrose
Pathofysiologische oorzaak niet echt duidelijk
Wat is zijn anamnestische symptomen van facetdysfunctie (CWZ)? Wat zien we in de inspectie?
- Unilateraal doffe diepe pijn thv facet
- uitstraling interscapulair of occipitaal (afh v niveau)
- Geen neurologische verschijnselen
- Bewegingsbeperking segmentaal
- Lokaal pijnlijke palpatie
- Lokale spierhypertrofie
Hoe behandelen we facetdysfunctie conservatief?
- Acuut: vaak spontaan herstel
- Pijnstillen, NSAID
- Kine: Mobiliteitsbeperking, oefentherapie, houdingsadvies
Welke neurogene aandoeningen zien we in de CWZ?
- Cervicale discus hernia
- Kanaalstenose (degeneratief of congenitaal)
Welke musculaire aandoeningen zien we in de CWZ?
- Torticollis
- Chronische cervicale strain (RSI)
Welke traumatische aandoeningen zien we in de CWZ?
- Whiplash
- Fracturen/dislocaties
Wat is de pathofysiologie van discus hernia (cervicaal)?
- Uitpuiling nucleus pulposus via annulus fibrosus naar RM-kanaal (LWZ of CWZ)
Waarom zien we meer lumbale discus hernia’s dan cervicale?
- CWZ: nucleus pulposus meer ventraal
- LWZ: versmalling lig longitudinale posterior => locus minoris resistantia (hernia kan makkelijker migreren)
- CWZ: lig long post over ganse regio gespannen
- CWZ: gewrichtjes van luschka (unci) berschermen discus naar lateraal
Wat zijn de gevolgen van discus hernia cervicaal mbt de zenuwwortel?
Compressie zenuwwortel
* Radiculaire compressie => druk op de zenuw => reductie vasculaire circulatie => lokale ischemie
* Compressie => bradykinine & histamine-achtige stoffen => sensitisatie en activatie perifere zenuweinden
* Chronische radiculopathie => lokale fibroproliferatie => adhesies rond zenuw
* Laterale discusprotusie => druk op veneuze plexus => veneuze stase, dilatatie en lokale ischemie
Wat zijn de symptomen van een cervicale discus hernia?
Afh van plaats: cervicalgie (nekpijn) evt met uitstraling (cervicobrachialgie) volgens radices die druk ondervinden
discopathie zonder radixprikkeling:
* matige/sterke mobiliteitsbeperking
* Spierpijn
* Lokale drukpijn
* Evt gerefereerde pijn
Discopathie met radixprikkeling:
* Uitstralende pijn met neurogeen karakter volgens klassieke dermatomen
* Sensibele en/of motorische symptomen
* evt reflextuitval
* C7 meest aangetaste radix (middenvinger)
Wat zijn de symptomen van een cervicale discus hernia met radixprikkeling?
- Uitstralende pijn met neurogeen karakter volgens klassieke dermatomen
- Sensibele en/of motorische symptomen
- evt reflextuitval
- C7 meest aangetaste radix (middenvinger)
Wat zijn de symptomen van een cervicale discus hernia zonder radixprikkeling?
- matige/sterke mobiliteitsbeperking
- Spierpijn
- Lokale drukpijn
- Evt gerefereerde pijn
Cervicale discus hernia met aangetaste radix niveau C4-C5
* Prevalentie
* Aangetaste wortel
* Aangetaste reflex
* Motorische beperking
* Sensorische uitval
* zenuw
- 2%
- C5
- Biceps
- Deltoideus, Biceps
- Deltoidzone
- N. axillaris
Cervicale discus hernia met aangetaste radix niveau C7-T1
* Prevalentie
* Aangetaste wortel
* Motorische beperking
* Sensorische uitval
- 10%
- C8
- Polsflexoren, Intrinsieke handspieren
- Mediale bovenarm, vingers 4-5
Cervicale discus hernia met aangetaste radix niveau C6-C7
* Prevalentie
* Aangetaste wortel
* Aangetaste reflex
* Motorische beperking
* Sensorische uitval
- 69%
- C7
- Triceps
- Triceps, vingerextensoren
- Vingers 2-3, alle vingertoppen
Cervicale discus hernia met aangetaste radix niveau C5-C6
* Prevalentie
* Aangetaste wortel
* Aangetaste reflex
* Motorische beperking
* Sensorische uitval
* Zenuw
- 19%
- C6
- Biceps, brachioradialis
- Biceps, polsextensoren
- Bovenarm, voorarm (radiaal), duim
- N. musculocutaneus
Wat is het spurling maneuver?
Provocatietest voor radiculair lijden CWK: gecombineerde ipsilaterale rotatie-lateroflexie-extensie en minimale compressie. Hierbij wordt de ruimte ter hoogte van het neuroforamen verkleind en geeft de patiënt de herkenbare uitstralingspijn aan.
Welke provocatietest voeren we uit bij radiculair lijden CWK (Discus hernia)?
het spurling maneuver (gecombineerde ipsilaterale rotatie-lateroflexie-extensie en minimale compressie).
Hierbij wordt de ruimte ter hoogte van het neuroforamen verkleind en geeft de patiënt de herkenbare uitstralingspijn aan.
Wat is het abduction relief sign?
Bij zeer sterk uitgesproken cervicaal radiculair lijden (discus hernia) houdt de patiënt soms de arm op het hoofd. Deze houding zorgt voor vermindering van tractie op de radix
Hoe behandelen we discus hernia CWK zonder radixprikkeling conservatief?
- pijn -> analgetica: paracetamol (-codeïne), NSAID’s, lokale warmte, kortdurend halskraag.
- Mobiliteit -> Kine tracties en spierkracht te verbeteren.
- Disuse moet vermeden worden.
Hoe behandelen we discus hernia CWK met radixprikkeling conservatief?
- Veel pijnstilling noodzakelijk (hevige pijn)
- Intramusculaire injecties met NSAID’s gedurende één week bij opstoten
- Evt halskraag
- Acuut: infiltratie met corticoïd mogelijk
- Chronisch: PRF (pulsed radiofrequency) behandeling
- Kine: tractie, mobilisatie ter pijndemping
Wanneer behandelen we discus hernia CWK chirurgisch?
- Bij een zeer pijnlijke radiculopathie (zelfs na medicatie)
- Neurologische uitval (kracht, reflexen)
Wat is de pathofysiologie van kanaalstenose?
Deze problematiek is meestal traumatisch van aard maar kan ook het gevolg zijn van artrosis deformans met
kanaalstenose (cfr. supra). Deze degeneratieve vorm zal zich voornamelijkvoordoen op oudere leeftijd, meer bepaald in
de 6de en 7de decade
Uitzonderlijk kan het ook ontstaan door een acute mediane discushernia (cfr supra)
Wat zijn de symptomen van kanaalstenose?
De symptomen beginnen vaak subtiel , zijn traag evoluerend en volgen niet altijd een vast patroon Er bestaat een grote
variatie in symptomatologie en ernst.
De volgende symptomen kunnen aanwezig zijn :
- Nekpijn, pijn subscapulair of ter hoogte van de schouders
- Zwaartegevoel of paresthesieën in de armen
- Verlies van controle fijne motoriek ter hoogte van de handen
- Gangstoornissen: spastisch gangpatroon,’ scissoring’ .
- Zwakte ter hoogte van de onderste ledematen met upper motor neuron kenmerken: toegenomen reflexen, toegenomen spiertonus
- Blaas dysfunctie
- Lhermitte’s sign (elektrische gewaarwording die langs de nek langs de wervelkolom en in de ledematen gevoeld wordt. Bij veel patiënten wordt het opgewekt door het hoofd voorover te buigen)
Wat is de conservatieve behandeling van kanaalstenose?
- soft collar of brace ter ondersteuning en bescherming van de nek
- vermijden van hoog-risico activiteiten zoals uitglijden, trauma’s, hevige nekbewegingen, contactsporten
- Analgetica
- Kine: tracties
Wat zijn de verschillende vormen van torticollis?
- Een spastische torticollis
- Een hysterische torticollis
- Een acute torticollis (klassieke scheefhals)
Wat is de pathofysiologie van spastische torticollis?
Het betreft een kramptoestand van de M. Sternocleidomastoideus welke kan optreden ten gevolge otitis, mastoiditis, juveniele polyarthritis, encephalitis, zowel bij kinderen als bij volwassenen
Wat is de pathofysiologie van acute torticollis?
treedt meestal op in het kader van een acuut nekprobleem., zowel
idiopathisch als na trauma (vb. whiplash) De oorzaak kan sterk verschillen volgens de verscheidene structuren:
musculair ten gevolge van een plotse spierkrampt of articulair, ten gevolge van een facettaire disfunctie of een acute
opstoot van artrose of discuspathologie (cfr supra)
Wat is de symptomen van spastische torticollis?
In de kliniek vinden we de typische “Sternocleidomastoideus- houding” gekenmerkt door een homolaterale
lateroflexie en heterolaterale rotatie door het permanent aanspannen van de m.Sternocleidomastoideus aan één
zijde. Er is ook vaak een gecombineerde lichte flexieneiging van de nek.
Bij klinisch onderzoek weerhouden we verder een beperkte passieve en actieve heterolaterale lateroflexie, extensie
en homolaterale rotatie door de weerstand van de verkorte Sternocleidomastoideus
Wat is de symptomen van hysterische torticollis?
De patiënt(e) houdt zelf de houding aan waardoor pijnklachten ontstaan. In deze situatie vinden we voornamelijk
lateroflexie naar één zijde, gepaard gaand met pijn, vaak in combinatie met een elevatie van de schouder aan dezelfde
zijde. Bij langdurig aanhouden van deze houding kan secundair spierverkorting optreden
Wat is de symptomen van acute torticollis?
De patiënt houdt het hoofd scheef, in een poging de pijn op die manier te minimaliseren (antalgische houding).
Klinisch vinden we vaak een omnidirectionele bewegingsbeperking met pijnprovocatie. Globale drukpijn ter hoogte
van de paravertebrale goot is een herkenbaar patroon.
Wat is de conservatieve behandeling van spastische torticollis?
de behandeling betreft voornamelijk de aanpak van het onderliggend probleem
Wat is de conservatieve behandeling van hysterische torticollis?
de behandeling is naast aandacht voor de mentale problematiek, het corrigeren van de houding al dan niet in combinatie met mobilisaties en stretching. Soms worden bij het optreden van spierverkorting
botuline toxine infiltraties uitgevoerd
Wat is de conservatieve behandeling van acute torticollis?
het klassieke drietrappenmodel voor analgetica , dit volgens de nood
Wat is het klassieke drietrappenmodel voor analgetica?
- Analgetica
- NSAID
- Spierrelaxantia (hypertonie)
Wat is de pathofysiologie van chronische cervicale strain (RSI)?
Wat is RSI? Welke soorten bestaan er?
Repetitive strain injury
Het betreft een heterogene groep
van afwijkingen en aandoeningen van het musculoskeletaal systeem te wijten aan het herhaaldelijk uitvoeren van een zelfde beweging met het ontstaan van microtraumata. We onderscheiden hierbij voornamelijk statische en dynamische problemen
- Bij dynamisch RSI-probleem is er een overbelasting door het uitvoeren van steeds dezelfde beweging (vb. bandwerk)
- Het statisch RSI-probleem ontstaat door het langdurig aannemen van een statische houding zoals bijvoorbeeld bij beeldschermwerk, controlewerk en fijnmontage.
Hoe ontstaan triggerpoints? Wat is de oorzaak hiervan?
Ten gevolge van langdurige statische of repetitieve spieractiviteit ontstaat spierhypertonie met lokale triggerpoints. Bij het aanhouden van deze klachten kan gerefereerde pijn volgens specifieke pijnpatronen ontstaan. Hierin kunnen dan secundaire triggerpoints zich vormen.
De oorzaak van het ontstaan van triggerpoints, is de lokale vermindering van de bloedcirculatie waardoor een tekort in aanvoer van zuurstof en een snellere opstapeling van lactaat en andere analoge stoffen ontstaat. Bij het persisteren van de klachten ontstaan er meer diffuse klachten niet alleen in de nek, maar verder ook in de schouders en armen waar een globale spiervermoeidheid wordt opgemerkt. In nog extremere gevallen wordt een subjectief krachtsverlies vermeld
Wat zijn verschillende spierhypertonieën in de nekregio?
- Trapeziussyndroom
- Semispinalis
- Levator scapulae
- Supraspinatus
Wat is het trapeziussyndroom?
Statische contractie van de M. Trapezius ten gevolge een slechte houding gekenmerkt door een aanhoudende protractie van de schouders, vaak in combinatie met anteropositie van het hoofd.
Wat zien we bij spierhypertonie m. Semispinalis?
Lokale hypertonie met pijn + gerefereerde pijn naar de temporale zone van het voorhoofd, alsook pijn naar het schouderblad
Wat zien we bij spierhypertonie m. Levator scapulae?
drukpijn over het musculair massief waarin ook triggerpoints kunnen worden gevonden. Er bestaat gerefereerde pijn naar de mediale rand van de scapula alsook naar de bovenarm lateraal.
Wat zien we bij spierhypertonie m. supraspinatus?
drukpijn en triggerpoints in de supraspinatusregio met gerefereerde pijn naar de bovenarm en de laterale zijde van de bovenarm en elleboog.
Wat zijn de symptomen van chronische cervicale strain?
De nekpijn wordt gekenmerkt door een doffe stekende pijn, vaak intermittent optredend. De klachten nemen toe bij het
bewegen en nemen af door rust.
Vaak is er gerefereerde hoofdpijn, veelal ter hoogte van het occiput, maar kan ook uitstralen naar het voorhoofd.. Door
spierverkorting kan er ook een verminderde cervicale mobiliteit ontstaan.
Wat zijn de symptomen van trapeziussyndroom?
voornamelijk klachten in het mediaal derde van het bovenste gedeelte van de M. Trapezius waar ook vaak trigger points kunnen worden gepalpeerd. De kliniek van het trapeziussyndroom is verder
gekenmerkt door occipitale hoofdpijn en uitstraling naar de cervicale en thoracale regio.
Wat is de conservatieve behandeling van chronische cervicale strain?
Lokale pijnreductie kan verkregen worden door de toepassing van warmte (infraroodlamp, kersenpitkussen, douche en
lokale zalfapplicaties). Het nut van dergelijke behandeling is kortdurend en geeft waarschijnlijk een spierrelaxerend effect.
De lokale spieren kunnen behandeld worden met behulp van manuele technieken (triggerpoints) en stretching. Gezien
veelal onderliggend een ‘foutief’ houdings- en bewegingspatroon aan de basis ligt van de klachten, moet dit verder
aangepakt worden. Variatie in houding en vermijden van langdurige statische of repetitieve bewegingen moeten benadrukt
worden. Het inbouwen van micro- en macropauzes tijdens werkactiviteiten is dus aan te raden. Tevens dienen
ergonomische aanpassingen te gebeuren.
Ook het verbeteren van de algemene conditie kan bijdragen tot preventie van de RSI-problematiek
Wat is de pathofysiologie van RA?
RA is een chronische, systemische ontstekingsziekte van onbekende oorzaak, die voornamelijk gelokaliseerd is in de
perifere gewrichten (handen en voeten). Minder frequent komen daarbij afwijkingen voor in de wervelkolom, behalve ter
hoogte van de cervicale wervelkolom. De meest voorkomende plaats ter hoogte van de wervelkolom die door RA aangetast
wordt is het atlanto-axiale gewricht (65% van de patiënten met RA), mogelijk resulterend in atlanto-axiale instabiliteit
met cervicale pijn en neurologische problemen. De tweede meest voorkomende plaats die problemen veroorzaakt is de
sub-axiale cervicale wervelkolom, vaak met subluxatie (C3-C7) (circa 20% van de patiënten),wat resulteert in zenuwwortel
of ruggenmerg compressie.
Wat zijn de symptomen van RA?
De patiënt zal voornamelijk klagen over nekpijn. In meer gevorderde gevallen kunnen ze leiden tot neurologische uitval,
met name sensorische stoornissen, spierzwakte, ….
In het geval van hoogcervicale instabiliteit, zijn volgende cardinale symptomen belangrijke rode vlaggen:
- Drop attacks: een duidelijk evenwichtsverlies bij het uitvoeren van hoofdbewegingen
- Lip paresthesieën bij het uitvoeren van actieve of passieve nekbewegingen (secondair aan dysfunctie van de
connectie van de n. hypoglossus, of de ramus ventralis (nek-tong paresthesie) en de ramus dorsalis (verminderde
gevoeligheid faciaal)
- Bilaterale of quadrilaterale paresthesieën of motorische dysfuncties (zwakte/incoördinatie) van de ledematen,
continu of uitgelokt door nekbewegingen
- Nystagmus uitgelokt door actieve of passieve nekbewegingen
- Nausea
Wat zijn de oorzaken van Whiplash?
Het betreft hier een acceleratie-deceleratie trauma tijdens een ongeval met energie-overdracht vanuit de lagerug en
thoracale wervelkolom naar de nek. Deze pathologie is vaak het gevolg van een achterwaartse of zijwaartse autoaanrijding, maar kan ook het gevolg zijn van andere ongevallen zoals duiken in ondiep water en paardrijden.
Wat is de pathofysiologie van Whiplash?
De problematiek resulteert in beenderige en wekedelen letsels met een zeer grote verscheidenheid aan klinische
uitingsvormen.
Pathofysiologisch ontstaat de pijn uit de structuren die bezenuwd worden zoals facetgewrichten( vnl het kapsel) , discus,
spier, bot, …
Welke gevolgen heeft het hyperflexie trauma van whiplash?
Er ontstaat aan de anterieure zijde van de cervicale wervelzuil mogelijks een compressiefractuur van de wervellichamen. Posterieur vinden we andere letsels zoals een strain of scheur van facetgewrichtskapsels en van de verschillende ligamenten, alsook discale letsels en musculaire elongatie van de achterste structuren
Welke gevolgen heeft het hyperextensie trauma van whiplash?
We vinden anterieure letsels zoals een strain van de discus, ligamentum longitudinale anterior en halsmusculatuur. Af en toe worden retrofaryngeale hematomen opgemerkt. Aan de posterieure zijde vinden we (sub)luxaties van facetgewrichten en soms ernstige discusletsels.
Wat zijn de graden van ernst bij whiplash?
0 Geen nekklachten
1 Nekpijn, geen andere musculoskeletale klachten
2 Nekpijn, Musculoskeletale dysfunctie, oa. Daling in ROM, spiergevoeligheid, …
3 Nekpijn én neurologische tekenen (vermindere of afwezige reflexen, spierzwakte en sensibiliteitsverlies)
4 Nekpijn én fractuur of dislocatie
Wat zijn de symptomen bij erge vormen van whiplash? Hoe stellen we dan vast welke structuur verantwoordelijk is?
Er ontstaat een uitgesproken spierpijn en sterke mobiliteitsbeperking welke langdurig kan zijn. Er is hierbij dan vaak ook een associatie met vage sympathische stoornissen zoals vertigo en oorsuizen. Ook andere klachten kunnen worden gesignaleerd, zoals nausea, hoofdpijn en vergeetachtigheid.
De oorzaak van deze klachten kan moeilijk worden achterhaald. Talrijke onderzoeken (NKO, neurologisch, EEG, MR
hersenen, SPECT scan hersenen..) zijn meestal negatief. Veel patiënten voelen zich dan ook niet begrepen in hun
klachtenpatroon
Wat zijn de symptomen bij milde vormen van whiplash?
. De patiënt voelt de pijn meestal de dag na het trauma het meest. Het betreft hier meestal een diffuse nekpijn met discrete bewegingsbeperking.
Deze problematiek verbetert heel vaak binnen enkele weken.
Wat is de conservatieve behandeling van whiplash?
De behandeling na een whiplash-trauma is bijna altijd conservatief.
In de acute fase kan er een korte tijd analgetica (vb: paracetamol, tramadol) gegeven worden; indien nodig kan ook nietsteroïdale anti-inflammatoire medicatie (NSAID’s) (vb : ibuprofene of diclofenac) voorgeschreven worden en kortdurend spierrelaxantia (vb : diazepam) bij uitgesproken hypertonie. Anti-depressiva zijn niet geïndiceerd.
Intermittente rust is aan te raden. Een zachte halskraag kan worden voorgeschreven, doch deze dient gedurende slechts
een zeer korte tijd gedragen te worden. Voor het dragen van een halskraag bestaat op heden geen wetenschappelijk
onderbouwd bewijs van effectiviteit, doch kan louter in kader van symptomatische verlichting worden aangeraden.De
patiënt moet zo vlug mogelijk geactiveerd worden, en dit kan eventueel met behulp van kinesitherapie. De patiënt moet
worden geadviseerd om zo snel mogelijk zijn normale dagactiviteiten thuis en op het werk te hervatten.
De prognose is meestal goed. Ongeveer 75% van de patiënten herstelt volledig binnen de 2 à 3 maand.
Welke pathologieën zien we in de CWK?
- Hernia
- Trauma
- Tumor
- Infectie
- SA
- Scoliose
Welke types discus hernia bestaan er?
- Intraforaminaal (ong 45° opzij)
- postero-lateraal (druk radix)
- mediaan (druk medulla => medullapathie, myelopathie
Welke onderzoeken doen we voor diagnose cervicale discus hernia?
vnl. NMR, ook soms CT
Welke chirurgische opties bij het behandelen van discus hernia?
Anterieure cervicale fusie (meest frequent)
Discusprothese (dure fusie?)
Lamino-foraminotomie
Wat is een os odontoideum?
Congenitale aandoening waarbij de dens van C2 (odontoideum) afgesplitst is van het wervellichaam
Wat is een os odontoideum?
Congenitale aandoening waarbij de dens van C2 (odontoideum) afgesplitst is van het wervellichaam
Welke congenitale aandoeningen zien in de CWK?
- Spina bifida occulta
- Os odontoideum
- Sprengel
- Torticollis
- Cervicale rib (halsrib)
Wat is de ziekte van sprengel?
1 schouderblad staat hoger omdat deze tijdens de zwangerschap niet voldoende ontwikkeld is.
Vaak samen met scoliose.
Wanneer is een traumatisch letsel in de CWZ instabiel?
We kunnen de CWZ onderverdelen in 3 kolommen (voor, midden, achter).
Als een letsel over 2 of 3 kolommen loopt, is het instabiel
Wat is het ruggenmerg? Hoever loopt het?
Het ruggemerg is via de medulla oblongata de voortzetting van de hersenen. De medulla spinalis reikt slechts tot L1. Op dit niveau gaat de medulla spinalis over in de cauda equina. Letsels onder de conus medullaris zijn dus radiculair en niet medullair.
Dit betekent ook dat we meer ruggenwervelniveau’s hebben dan ruggenmergniveau’s.
Welke primaire tumoren zien we in de CWK?
- Bot
- Kraakbeen
- Beenmerg
- Zenuwweefsel
- Bloedvaten
Wat zijn osteogene tumoren? Wat is de kliniek?
Osteoïd osteoma: < 1.5cm
Osteoblastoma: > 1.5cm
Kliniek: nachtelijke pijn die overgaat met aspirine
Welke primaire tumor komt meest voor in de wervelzuil?
Multipel myeloma
Uit welke delen bestaat een standaard cervicale wervel? Welke wervels zijn toch anders?
C3-C7 -> bijna identiek
Corpus
Pedikel
Arcus posterior (lamina)
Processus spinosus (gesplitst C3 – C6, niet C7)
Proc transv (foramen transversarium -> a vertebralis)
Canalis vertebralis
Proc art inf en sup
Processi uncinati (zorgen dat er geen laterale verschuivingenzijn
Wervels groter naar onder toe
Proc C7 groter en splitst niet op
Ook atlas en axis speciaal
Wat is speciaal aan de atlas?
Draagt volledige gewicht hoofd
Rotatie nodig -> andere wervel
Proc transv
Arcus post
Geen proc spin
Anterieur gewrichtsoppervlak (dens C2)
Wat is speciaal aan de axis?
Dens -> hoofd draaien
Lig transversum atlantis (duwt dens tegen atlas zodat
rotatie kan plaatsvinden)
Uit welke radices komt de plexus cervicobrachialis voort?
C5-T1
Welke zijn de standaard RX opnames?
Voor-achterwaarts, profiel, schuine opname (Li & Re)
Bij welke klachten nemen we RX?
bij cervicale klachten, cervicobrachialgie (foramen
vernauwd), alignatie wervels, Ernst arthrose,…
Hoe vinden we T1 op VA RX?
T1 staat met armen naar boven (grote proc transv) -> maakt gewricht met angulus rib 1
C7 splitst niet
Hoe zien we op een 3/4 RX opname naar welke kant persoon kijkt?
occiput zoeken, dan mandibula.
We zien iemand die voor ons zit zogezegd, dus als mandibula naar links wijst, kijkt die naar rechts. We zien dan dus het linker neuroforamen
Waarom gaan de wortels tot C8 terwijl we maar 7 cervicale wervels hebben?
Eerste wortel tussen occiput en C1 naar buiten, dan C1-C2.
Wortel die uit C7-T1 komt is dus C8 (onder C7 komt C8 naar buiten)
Thoracaal en lumbaal komt uit onder eigen niveau: wortel T2 komt onder wervel T2
Welke delen van de schouder/arm/hand bezenuwt C5?
Voorkant schouder, midden anterior arm tot pols (dus niet in hand)
Welke delen van de schouder/arm/hand bezenuwt C6?
Laterale zijde arm, duim
Welke delen van de schouder/arm/hand bezenuwt C7?
Dorsale arm, wijsvinger en middenvinger
Welke delen van de schouder/arm/hand bezenuwt C8?
Ulnaire zijde arm, pink & ringvinger
Welke delen van de schouder/arm/hand bezenuwt T1?
Pectoralisregio schouder, tussen anterior & ulnair arm tot pols (nooit in hand!)
Hoe tellen we bij 3/4 opname?
Dens gigantisch = C2
Wat zien we bij een transbuccale opname?
Mond wijd open => C1 & C2.
C1 moet symmetrisch op C2 liggen
Wanneer doen we dynamische opnamen?
Whiplash (flexie-extensie opname)
Waar kijken we naar bij dynamische flexie- en extensieopname?
Voorste lijn, achterrand & proc spinosi moeten 3x op 1 lijn liggen (zonder knik)
= anterieure spinale lijn, posterieure spinale lijn en spinolamaire lijn
Waarom zijn proc spin 3-6 zo kort?
Zo kunnen we voldoende extensie doen om bv naar plafond te kijken
Hoe brengen we C7-T1 goed in beeld?
Moeilijk door superpositie schouder => Swimmers opname (1 arm omhoog & 1 omlaag) & foto trekken tussen schouders
Wat zijn indicaties voor CT?
- Polytrauma
- onvoldoende te zien op RX
- losse botfragmenten
- arthrose (unci of facet)
Hoe dik is een CT-opname?
3mm
Wat is een groot voordeel van MRI tov CT mbt gezondheid van de patiënt?
CT veel stralen, MRI totaal niet
Wat zijn de indicaties voor het nemen van MRI?
- Discushernia
- Spondylodiscitis
- RM, zenuwcompressie
- Tumoren, metastasen