5.4 Neurologische oorzaken van duizeligheid Flashcards
hoe komen verschillende mensen met duizeligheid bij de dokter?
Vertigo of draaiduizeligheid
- perifeer of centraal vestibulair
Instabiliteit of disbalans zonder draaisensatie
- m.n. klachten bij bewegen
sensomotore afwijkingen, polyneuropathie, parkinson(isme), perifere uitval
Gevoel flauw te vallen
- cardiale ritme stoornis, hypoglycemie, hypoxie
Licht gevoel in het hoofd
- hyperventilatie, angst en paniekstoornis
wat is de definitie van vertigo?
“ hebt u het idee dat, terwijl u stilstaat, de wereld om u
heen beweegt”
kan verschillend zijn zoals
- Draaien (“als in een mallemolen”)
- Wiebelen (“als op een schip”)
hoe anamnese voor duizeligjeid
Niet teveel aandacht geven aan karakter duizeligheid
Aandacht voor timing….
- Acuut, chronisch
- Continue of episodisch
Duur:
- minder dan minuut
- Minuten tot uren
- Uren tot dagen
triggers
- Houdingsverandering
- medicatie
zeg wat over duizeligheid als bijwerking
40% van de middelen in het farmacotherapeutisch kompas heeft duizeligheid als bijwerking
bijv
- anti-epileptica
- NSAID
- diuretica
- sedativa
- anti-depressiva
benoem de neurologische oorzaken van (sub)acute duizeligheid
- perifere functiestoornissen
- centrale functiestoornissen
perifeer (75%) o.a.:
- neuritis vestibularis,
- labyrinthitis (binnenoor)
- fractuur os petrosum
- ruimte innemend proces
- (BPPD)
- (Meniere)
centraal (25%) o.a.:
- 80% herseninfarct/ hersenbloeding
- Multiple sclerose
- Arnold Chiari malformatie
- ruimte innemend proces
- Vestibulaire migraine
wat zijn kenmerken van een centrale functiestoornis als oorzaak van de duizeligheid?
- Diplopie
- Dysarthrie
- Dysfagie
- Dysfonie
- Dysmetrie
- Dysesthesie
- Drop attacks (plotseling vallen zonder syncope)
- Down-up distorsies (tilt illusies)
kenmerken nystagmus bij een perifere functiestoornis
Nystagmus verschijnt of neemt toe bij wegnemen van fixatie
- Frentzelbril
- Head-shaking nystagmus
Gemengd horizontaal-ratotoire nystagmus is karakteristiek voor
unilateraal functieverlies
Kiepproef volgens Dix-Hallpike
kenmerken nystagmus bij een centrale functiestoornis
- Geen nystagmus
- Fixatie heeft weinig effect op de nystagmus
- Pure horizontale, verticale of rotatoire nystagmus
- Omkeren van de nystagmus (blikrichtingsnystagmus)
wat zijn de HINTS testen?
kan je gebruiken om het functieverlies te localiseren (centraal of perifeer)
HINTS= Head Impulse Nystagmus Test of Skew
test of skew (als je 1 oog afdekt gaat het andere oog bewegen). bij positief is het een centraal probleem
head impulse test (pt fixeert op jouw neus, je beweegt het hoofd dan snel van links naar rechts, oog schiet dan het neus voorbij en spat dan weer terug naar neus). als positief dan is het perifeer
localisatie van een herseninfarct
Cerebellum
Hersenstam
Thalamus
Basilaris trombose (!)
herseninfarct/ bloeding symptomen
duizeligheid
misselijkheid
braken
ganinstabiliteit
hoofdpijn
etiologie herseninfarct/ bloeding?
Embolisch
Microvasculair
Dissectie (CAVE: geen CVRF, soms trauma/ nekpijn)
kenmerken multipele sclerose en vertigo
Meest voorkomende ontstekingsziekte van centrale zenuwstelsel
5 % presenteert met vertigo
Vertigo en/of onvast ter been veel voorkomend (15 %) = problemen balans en evenwicht
Nabijheid laesie vestibulaire kernen aan het vierde ventrikel en entry-zone CN IX/ mediale
vestibulaire kern
Houdings of bewegingsafhankelijkheid sluit een centrale etologie niet uit
wat is een centrale positionele vertigo?
Liggend op de rug, draaiduizeligheid en
puur rotatoire nystagmus enkele seconden na draaien van het hoofd naar links. Persisteert 1 minuut en verwijnt weer,
Uitputting na enkele herhaling van de positie.
wat is de kiepproef volgens dix hallpike
je maakt iemand expres duizelig
je zou een nystagmus moeten krijgen, dit wijst op een BPPD