4.2 Het binnenoor Flashcards
wat zijn normale prestaties van het auditieve systeem
-drempel bij vibraties van 0.3 nm in cochlea
-frekwenties van 50-16000 Hz waarneembaar
-frekwentieverschillen van <1% waarneembaar
-minimaal waarneembaar hoekverschil tussen
2 geluidsbronnen: ca. 1 graad
-precisie in interaurale tijdsverschillen: 10 μs
waaruit bestaat het binnenoor?
- Vliezige labyrint
- Benige labyrint (=gedeelte van het rotsbeen dat zich om het
vliezige labyrint bevindt)
waaruit bestaat het vliezige labyrint?
- ductus semicirculares
- utriculus
- sacculus
- ductus cochlearis
- saccus endolymfaticus
gevuld met endolymfe, die wordt geproduceerd in de ductus
cochlearis en geresorbeerd in de saccus endolymfaticus
waaruit bestaat het benige labyrint?
- canales semicirculares
- vestibulum
- cochlea
tussen het benige en het vliezige labyrint bevindt zich perilymfe
wat is het plaatsprincipe voor frequentieonderscheid en wat is tonotopie?
Het plaatsprincipe voor
frequentieonderscheid:
de ligging van het maximum
hangt van de frequentie af,
omdat de stijfheid van het
basilair membraan verloopt over
de cochlea
tonotopie: 2 trilharen die naast elkaar liggen worden door dezelfde frequentie geactiveerd
wat is orgaan van corti/ wat doet het?
zit in het cochlea
orgaan van corti is er om trillingen die zich voortplanten te detecteren en om te zetten in een elektrisch signaal
het orgaan van corti bevat 2 soorten haarcellen
- een rij met binnenste haarcellen (doorgeven van signalen)
- 3 rijen met buitenste haarcellen (gevoeligheid aanpassen op geluidssterkte)
wat is het membrana tectoria en wat doet het?
de buitenste haarcellen (van orgaan van corti) hebben haartjes (stereocilia) op hun apicale zijde, dit is de membrana tectoria
wanneer basaalmembraan onder de haarcellen gaat trillen, buigen de haarcellen af. dit geeft het signaal door via de membrana tectoria
wat is de lopende golf theorie van Von Békésy?
een lopende golf onstaat die op zekere plaats in de cochlea een maximum amplitude bereikt en vervolgens snel uitdooft
deze trillingen kunnen gedetecteerd worden door het orgaan van corti
hoe gaat depolarisatie binnenste haarcel
buitenste haarcellen zorgen voor verdere frequentieselectiviteit
als het basilaire membraan gaat trillen schuift het membrana tectoria een beetje af, hierdoor worden de haartjes afgebogen
als deze haartjes worden afgebogen in de richting van van de stria vascularis, trekken tip links een kanaaltje open en stroomt kalium naar binnen
de cel depolariseert–> calcium kanalen gaan open–> calcium stroomt naar binnen–> vesicles fuseren met membraan en geven glutamaat af–> actiepotentiaal in afferente zenuw
als de toon weg is sluiten de kanaaltjes weer
functie van binnenste en buitenste haarcellen
Binnenste haarcellen:
- Bewegingsdetectie membr. basilaris –> aktivatie n.cochlearis
Buitenste haarcellen:
- Bewegingsdetectie membr. basilaris–> veranderen gevoeligheid
zeg wat over de innervatie van binnenste en buitenste haarcellen
innervatie binnenste en buitenste haarcellen heel verschillend
> 90% van de (afferente) dendrieten van de ganglioncellen zijn op de binnenste haarcellen.
Een dendriet van een ganglioncel maakt contact met slechts één binnenste haarcel, maar elke binnenste haarcel wordt door gemmideld tien ganglioncellen geïnnerveerd.
Buitenste haarcellen worden vnl. efferent geïnnerveerd
eigenschappen van buitenste haarcellen
- Spanningsafhankelijke beweging in de lengteas: korter bij depolarisatie
- Belangrijk bij frequentieselectiviteit
- Verantwoordelijk voor otoakoestische emissies
-Veranderen gevoeligheid orgaan van Corti -> verhogen dynamische range (door compressie)
-Belangrijk voor oto-acoustische emissies
mechanische oorzaak haarcelbeschadiging
Stereocilia afgebroken van
haarcellichaam.
Oorzaken bijv:
- langdurige overstimulatie door
machine geluid/’oortjes’
- Ototoxische stoffen (bv aminoglycosiden), vaak de buitenste haarcellen aangetast.
zeg wat over presbyacusis (ouderdomsslechthorendheid)
- Verlies van gevoeligheid voor vooral hoge tonen
- Belangrijkste oorzaak: verlies van haarcellen (met name buitenste), vooral door cumulatieve lawaaibeschadiging
- Regeneratie nu nog niet mogelijk
Andere oorzaken:
- middenoor
- stria vascularis (endocochleaire potentiaal)
- haarcel innervatie
- centraal
hoe wordt toonhoogte gecodeerd?
plaatsprincipe (tonotopie)
< 4 kHz:
frequentieprincipe (phase locking / volley principe)