5.3 perifeer vestibulair systeem II Flashcards
wat zijn de meest vioorkomende oorzaken van vestibulaire duizeligheid?
BPPD
acuut vestibulair syndroom
morbus meniere
migraine (lijkt op meniere maar is centraal ipv perifeer)
hoe differentiatie tussen een perifere en centrale laesie bij een acute labyrintuitval (vestibualire stoornissen)
Centrale symptomen:
- Dysartrie, Dysmetrie, Dysfonie, Diplopie
- Afwezigheid pleit voor perifere laesie
HINTS voor differentiatie tussen centrale en perifere laesie,
- Head impuls test afwijkend, perifere laesie
- Nystagmus perifere kenmerken: zaagtand, horizontaal rotatoir, wordt onderdrukt door fixatie, wordt sterker in de richting van de snelle slag, snelle slag naar gezonde zijde
- test of skew negatief, perifere laesie
wat zijn perifere kenmerken van een nystagmus?
zaagtandbewegingen
GEEN blikrichting nystagmus (als je kijkt naar rechts gaat nystagmus naar links)
wet van alexander
fixatie-suppressie
gemixte componenten
wat is de wet van alexander?
uitval evenwichtsorgaan rechts verwacht je de nystagmus links
1e graads: nystagmus als je kijkt naar rechts
2e graads: nystagmus als je kijkt naar rechts en het midden
3e graads: nystagmus in alle richtingen
hoe verser de trauma, hoe hoger de graad van het nystagmus
anamnese neuritis vestibularis/acuut vestibulair syndroom
perifeer vestibulaire stoornis
Heftige draaiduizeligheid met misselijkheid en braken, verergert bij hoofdbewegingen.
Maximale vertigo (draaiduizeligheid) na minuten tot uren
Vaak bij omdraaien in bed
50% ervoor BLWI (bovenste lichtweginfectie)
Harmonie vestibulaire
Oscillopsie (duizelig en misselijk bij bewegen hoofd)
Geen centrale symptomen
BPPD in latere beloop
wat zie je bij onderzoek bij een acuut vestibulair syndroom
- gehoor
- centrale verschijnselen
- head impulse test
- harmonie vertibulaire
- ENG
gehoor goed
geen centrale verschijnselen
positieve head impulse test,
naar de aangedane zijde
Harmonie vestibulaire:
- Horizontaal rotatoire
nystagmus, vaak 3e graads
naar contralateraal
- valneiging en wijzen naar
aangedane oor
ENG: calorische hyporeflexie / areflexie
kenmerken neuritis vestibularis
- Plotseling optredende heftige draaiduizeligheid
- Zonder centrale symptomen
- Zonder gehoorverlies
- Geen afwijkingen bij KNO onderzoek
- Klachten verdwijnen spontaan, door compensatie van de uitval
- in late beloop vaak BPPD
- Kenmerkend klinisch beeld
- Diagnose per exclusionem
innervatie evenwichtsorgaan
n. vestibularis
vertakt zich in inferior en superior
superior doet: horizontale scc (kanaal), anterieure scc, utriculus
inferior: posterior scc, sacculus
etiologie neuritis vestibularis
meest waarschijnlijk virale
infectie, nervus vestibularis
superior.
klinische diagnose, per
exclusionem
therapie neuritis vestibularis
uitleg, geruststelling!
acute moment:
- Antimetica
- Reisziekte medicatie
Medicatie afbouwen, begin vestibulaire revalidatie
Geen duidelijke indicatie voor steroïden
late beloop neuritis vestibularis
- Gedeeltelijk herstel vestibulaire functie in weken tot maanden
- Centrale compensatie
- na dagen mobiel
- na weken symptoomvrij
- korte oscillopsie en dysbalans bij snelle hoofdbewegingen
- 20-30% ontwikkelt BPPD
anamnese en KNO onderzoek van een morbus meniere?
meniere is een ziekte of syndroom
Anamnese
- Aanvallen van vertigo met misselijkheid en braken, duren minuten tot uren
- Slechthorendheid aan 1 oor, herstelt zich aanvankelijk na de aanval,
- Tinnitus
- Vol gevoel in oor, of druk op het oor
KNO onderzoek
- Buiten de aanval: normaal
- Tijdens de aanval, nystagmus naar het contralaterale oor
- Perceptief gehoorverlies
wat zie je op audiometrie, electro-nystagmogram en head impuls test bij een morbus meniere?
Audiometrie
- Fluctuerend lage tonen perceptie verlies
Electro-Nystagmogram
- calorische hyporeflexie of areflexie aangedane zijde
Head impuls test
- Catch up saccade bij draaien naar de aangedane zijde.
kenmerken morbus meniere
- wat is aangedaan
- prevalentie
- leeftijd
- hoe kan het zich uiten
- wat kan risicofactor zijn
Meestal één labyrint: cochlea en vestibulair apparaat, in latere beloop steeds meer
dubbelzijdigheid
- Vertigo en gehoorverlies hoeft niet simultaan op te treden.
Prevalentie 200 tot 500 per 100.000 per jaar, M:V = 1:1,3
Presentatie meestal tussen 40-60 jaar
Kan een uiting van migraine zijn
- Hoofdpijn en vertigo hoeven niet simultaan op te treden
Stress ?
hoe diagnose morbus meniere?
Typische anamnese, trias
Fluctuerend lage tonen perceptie verlies
Later permanent gehoorverlies, wordt zelden groter dan 60 dB
Mogelijk een uiting van migraine
oorzaak morbus meniere?
Hypothese: Endolymfatische hydrops
conservatieve therapie morbus meniere
- Symptomatisch, anti-emetica
- Uitleg
- Zoutarm dieet, diuretica, niet bewezen effectief
- (Betaserc)
- Vestibulaire Habituatie Therapie
- Gentamycine intratympanaal, geeft gehoorverlies
- Corticosteroiden intratympanaal
chirurgische therapie M. meniere?
- Labyrintectomie
- Saccus – drainage
- Endolymfatic duct blockage
- N Vestibularis doorsnijding
wat is anamnese BPPD (BENIGNE PAROXISMALE POSITIE DUIZELIGHEID)
Positioneringsduizeligheid, getriggerd door hoofdbeweging.
Soms met misselijkheid.
Meest voorkomende vorm van vestibulaire duizeligheid, 40% van alle vertigo.
Piek incidentie tussen 50 en 70 jaar. Op 80ste heeft 10% een episode gehad.
aanval van draaiduizeligheid
- treedt op na een latentie van enkele seconden
- na een hoofdbeweging schuin naar achter, posterieure kanaal
- of na omdraaien in bed, horizontale kanaal
- duur max 1 minuut
- crescendo-decrescendo
- uitputbaar
etiologie BPPD
otoconia uit de otolietorganen
depositum in een kanaal
otoconia op cupula,
–> gevoelig voor zwaartekracht
wat is de dix-hallpike manoeuvre?
arts brengt het kanaal in het vlak van draaiing door het hoofd in snelle beweging 45 graden oopzij en 45 graden achterover te brengen. PT houdt ogen open om te kijken op pt duizelig wordt
- Latentietijd tussen beweging en nystagmus
- Horizontaal-rotatoire nystagmus met duizeligheid, mogelijk misselijkheid
- Crescendo-decrescendo (ogen gaan eerst sneller en dan steeds langzamer bewegen)
- Gegenläufigkeit (gruis en nystagmus bij overeind komen bewegen de andere kant op waardoor wee kortdurend draaiduizeligheid ontstaat)
- Uitputbaar
gebruikt bij testen BPPD, moety dan postief zijn
therapie BPPD?
therapie
Uitleg, geruststelling
Oefeningen
- Brandt-Daroff:
Bevrijdingsmanoeuvres
- Epley
- Barbecue roll
Chirurgie
- N Vestibularis doorsnijding
- Pluggen betreffende kanaal
