1.2 organisatie zenuwstelsel

Question 1

hoe is zenuwstelsel ingedeeld?

Answer 1

centraal zenuwstelsel (CNS)
- hersenen (incl n. opticus en retina)
- ruggenmerg

perifeer zenuwstelsel (PNS)
- hersenzenuwen
- zenuwen van/ naar dermatomen (perifere ganglia en receptoren)

autonoom
- functioneel aparte delen van CNS en PNS (sympatisch vs parasympatisch)

Question 2

wat is de embryologie van de hersenen?

Answer 2

hersenen ontstaan uit de wanden van de neurale buis

embryologisch gezien zijn de hersenen in verschillende delen op te delen welke uitgroeien tot de hersenen
- telencephalon: cerebrum en subcorticale kernen (oa amygdala en basale ganglia)
- diencephaon: thalamus en hypothalamus
- mesencephalon: middenhersenen
- metencephalon: cerebellum (kleine hersenen) en pons
- myelencephalon: medulla oblongata

Question 3

wat is de hersenstam?

Answer 3

middenhersenen
pons
medulla oblongata

Question 4

hoe is orientatie op anatomisch niveau in de hersenen?

Answer 4

ventrale zijde ligt aan de onderkant van de hersenen (ipv aan de buikzijde)

anterieur bij de mens is rostraal (frontaal) bij de hersenen

posterieur bij de mens is caudaal (occipitaal) in de hersenen

in ruggenmerg is posterieur wel dorsaal en anterieur ventraal

Question 5

zeg wat over de anatomie van de hersenen

Answer 5

hersenen bestaan uit gyri (windingen) en sulci (groeven)

sulci liggen tussen de gyri in en splitsen de gyri waardoor er verschillende gebieden ontstaan

Question 6

wat zijn hemisferen?

Answer 6

de 2 hersenhelften

ze zitten aan elkaar vast door middel van het corpus callosum

Question 7

zeg wat over de cortex en subcorticale gebieden

Answer 7

cerebrale cortex bestaat uit 4 loben
- frontale lobe
- temporale lobe
- parietale lobe
- occipitale lobe

corpus callosum wat de 2 hemisferen met elkaar verbindt

cerebrale nuclei:
- basale ganglia (beslissingen)
- amygdala (angst en emoties)
- hippocampus (geheugenprocessen)

Question 8

hoe gaat input en output bij sensorisch en motorisch systemen?

Answer 8

sensorisch:
input–> thalamus–> primaire schors [–> secundaire schors –> …]

motorisch
[…]–> primaire motorische schors–> ruggenmerg–> skeletspieren

Question 9

waaruit bestaan neuronen centraal en perifeer?

Answer 9

centraal in de hersenen bestaan ze uit:
- grijze stof (cellichamen en dendrieten)
- witte stof (axonen met myelineschede)
- spinale zenuwen

perifeer lopen de zenuwuiteinden naar de dermatomen en myotomen

Question 10

kenmerken neuronen
- hoeveel
- functie

Answer 10

10^11 zenuwcellen

omzetten chemische–> electrische–> chemische prikkels

integratie van prikkels

geleiding over grote afstand

Question 11

uit welke onderdelen bestaat een neuron altijd?

Answer 11

dendrieten
soma
axon heuvel
axon
- myelineschede
pre-synaptisch einde (transmitter in vesiculi)
synaps

elektrisch geladen (membraanpotentiaal)

Question 12

wat is neuronclassificatie

Answer 12

classificatie op basis van structuur

projectie
- lange afstand
- korte afstand

dendritische structuur
- pyramide vorm
- ster vorm

aantal uitsteeksels
- unipolair of bipolair (specialisatie)
- multipolair (integratie)

Question 13

wat doen synapsen?

Answer 13

chemische overdracht van signalen
- pre-synaptische cel
- neurotransmitter
- receptor
- post-synaptische cel

1. fusie synapsblaasjes in pre-synaptisch membraan
2. release neurotransmitter in synaps-spleet
3. kortdurende hechting aan post-synaptische receptor

neurotransmitter op receptor kan dan inhiberende of exciterende werking hebben.
drugs en geneesmiddelen werken hier op in zoals cholinesterase remmers

Question 14

wat is de indeling van neuronen op verbindingen?

Answer 14

divergent (een op veel)/ focussed (1 op weinig)

convergent (meer op 1)

Question 15

noem kenmerken van steuncellen (glia)

Answer 15

2-10x zo talrijk als neuronen

geen axon, geen actiepotentialen

Question 16

wat is functie van gliale cellen en welke types heb je in centraal en perifeer zenuwstelsel?

Answer 16

controle interne milieu. diverse functies en types:

centraal:
- oligodendrocyten (vormen myelineschede)
- astrocyten (bloed-hersen barriere)
- microglia (fagocytose, littekenvorming)
- ependymcellen (liquor productie)

perifeer
- satellietcellen
- schwann cellen (vormen myelineschede)

Question 17

wat zijn myelineschede?

Answer 17

myeline omwikkelen neuronen met hun membranen

Question 18

waaruit bestaat het ruggenmerg?

Answer 18

sensibele input
motorische output
lokale circuits (reflex)
cortico-spinale banen

Question 19

waaronder vallen sensorische en motorische neuronen en waaronder valt de sympatische grensstreng?

Answer 19

sensibele en motorische neuronen vallen onder het somatische stelsel

sympatische grensstreng valt onder het autonome stelsel

Question 20

zeg wat over de anatomie van het ruggenmerg
- radix
- spinale zenuw
- ramus

Answer 20

sensorische neuronen komen via de dorsale radix het ruggenmerg binnen en motorische neuronen gaan via de ventrale radix het ruggenmerg weer uit naar doelorganen

de dorsale (sensorische) radix en ventrale (motorische radix) komen samen in de spinale zenuw en vertakken zich erna in de dorsale en ventrale ramus (gemengd)

de dorsale ramus gaat naar de achterzijde van nek, rug en achterzijde bekken

de ventrale zijde gaat via de voorzijde van de nek en buik en gehele armen en benen

Question 21

zeg wat over neurale segmenten

Answer 21

spinale zenuwen treden tussen de wervelkolom uit.
- 8 cervicale
- 12 thoracale
- 5 lumbale
- 5 sacrale

Question 22

wat is een plexus?

Answer 22

de uittredende segmenten komen in een plexus bijeen waarbij een herschikking plaats vindt van de spinale zenuwen

daarna splitsen de spinale zenuwen zich tot perifere zenuwen die dermatomen innerveren

dermatomen worden geinnerveerd door een segment en dus door een spinale zenuw

Question 23

wat als er uitval is van 1 dermatoom of van delen van meerdere dermatomen?

Answer 23

1 dermatoom uitval–> 1 spinale zenuw

delen van meerdere dermatomen–> 1 perifere zenuw