Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Meinefnafræði > 4_Vökvi og elektrólýtar > Flashcards

4_Vökvi og elektrólýtar Flashcards

1
Q

Truflanir á vatns og elektrólýtabúskap stafa af? (2)

A

1) Ójafnvægi milli inntöku og taps

2) Færslu vatns eða elektrólýta milli líkamshólfa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Vatnsmagn kvenna?
karla?
barna?

A

konur: 50-55%
karlar: 60-65%
börn 75-80%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Innanfrumuvökvi er hversu stórt hlutfall af vökva líkamans?

A

2/3

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Utanfrumuvökvi er hversu stórt hlutfall af vökva líkamans?

A

1/3

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Interstitial vökvi er hversu stórt hlutfall af utanfrumuvökva?

A

3/4

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Plasma er hversu stórt hlutfall af utanfrumuvökva?

A

1/4

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Um gegndræpi frumuhimnu gildir:

A

hún er hálfgegndræp

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Hvernig flæðir vatn óhindrað og hratt á milli IFV og UFV?

A

með transporterum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

hvað stjórnar flæði vatns yfir frumuhimnu?

A

osmótískur þrýstingur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Er osmótískur þrýstingur báðu megin frumuhimnu alltaf sá sami?

A

já, nema í epithelfrumum í nýrum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

hvaða elektrólýtar hafa styrkinn 142 í UFV og 10 í IFV?

A

natríum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

hvaða elektrólýtar hafa styrkinn 4,5 í UFV og 150 í IFV?

A

kalíum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

hvaða elektrólýtar hafa styrkinn 4,5 í UFV og 0 í IFV?

A

kalsíum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

hvaða elektrólýtar hafa styrkinn 2 í UFV og 40 í IFV?

A

magnesíum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

heildarstyrkur elektórlýta er 153 í ___ og 200 í ___? UFV/IFV

A

153 í UFV og 200 í IFV

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Klóríð er í IFV/UFV?

A

UFV

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

hvaða elektrólýtar hafa styrkinn 16 í UFV og 40 í IFV?

A

Prótein

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Hvað stjórnar dreifingu UFV milli plasma og interstitial vökva?

A

hydrostatiskur og onkotiskur þrýstingsmunur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

hver er osmósuþrýstingur í plasma?

A

280-300 mOsm/kg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Hvaða uppleystu agnir valda osmósuþrýstingi í plasma?

A

elektrólýtar, glúkósi og þvagefni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

hversu stór hluti eru protein af osmótískum þrýstingi í plasma?

A

<0,5%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Hvað er osmólalítet?

A

fjöldi osmóla í kg af vatni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

hvernig er osmólalítet mælt?

A

sem lækkun á frostmarki vökva (sermi eða þvagi)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

hvaða mæling er hentugri en osmólalíetet mæling?

A

natríum mæling

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

ábendingar fyrir osmólalítet mælingu? (3)

A

1) Mismunagreining á hýpónatremíu
2) Vatnsskerðingarpróf
3) Eitranir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Hvaða efni eru í reiknuðu osmólalíteti? (3)

A

1) natríum
2) glúkósi
3) úrea

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Hvað er osmólal bil?

A

Munur á mældu osmólalíteti og reiknuðu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Hvað veldur osmólal bili?

A

Eitranir (etanól langoftast)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Hvenær sést hækkað osmólalítet? (4)

A

1) Við hypernatremíu
2) hækkun á urea
3) Hyperglycemíu
4) Eitranir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Hvenær sést lækkað osmólalítet?

A

eingöngu við hýpónatremíu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

þorstatilfinning kviknar við?

A

hækkað osmólalítet og minnkað plasmarúmmál

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

ástæður þess að hætta sé á vökvaskorti? (3)

A

1) meðvitundarleysi
2) kemst ekki í vatn
3) getur ekki kyngt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Hvar fer 70-80% frásog vatns fram í nýrungum?

A

í proximal túbúli (með natríum)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

hvað stjórnar frásogi vatns í safngöngum nýrunga? (20-30% frásogs)

A

vasópressín

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

hvað stendur AVP fyrir?

A

argínín vasópressín

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

hvað stendur ADH fyrir?

A

antídíúretík hormón

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Hvað sendir boð til undirstúku um lítið rúmmál blóðs? (2)

A

1) þrýsti og þenslunemar

2) angíótensín II

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Hvaðan er vasópressíni seytt?

A

posterior heiladingli

39
Q

hvar eru þrýstinemar blóðrúmmáls?

A

í aorta og carotis æðum

40
Q

hvar eru þenslunemar blóðrúmmáls?

A

í atria, inferior vena cava og lungnaslagæðum

41
Q

hvað gerir atríal natríúretík peptíð?

A

eykur útskilnað natríum

42
Q

segja frá renín-aldósterón kerfinu? (7)

A

1) renín seytt frá nýrum vegna lítils sodiums og lágs BÞ
2) angiotensinogen er framleitt í lifur
3) renin breytir angiotensinogen í angiotensin I
4) ACE breytir angiotensin I í II
5) aldosterone er framleitt í nýrnahettum
6) angiotensin II eykur seytingu aldosterones
7) angiotensin II veldur líka æðaþrengingum ofl

43
Q

Hvort er fljótara stýrin á osmólaliteti UFV eða stýring rúmmálsins?

A

Stýring á osmólalíteti UFV

vatnsflæði yfir himnur gerist mjög hratt og osmóviðtakar eru næmir

44
Q

Hvernig breytist styrkur S-Na+ ef það verður hýpótónískt UFV tap?

A

Hann eykst

45
Q

Hvað er væg hypernatremía í mmól/L?

A

146-150

46
Q

Einkenni hypernatremíu? (3)

A

1) Þorsti
2) Lystarleysi
3) Máttleysi

47
Q

Orsakir hypernatermíu? (4)

A

1) Vatnstap (minnkuð inntaka, geta ekki drukkið)
2) Vatns og salttap, (t.d. diuresa við sykursýki, og svitatap og niðurgangur í börnum)
3) Aukin inntaka natríums (Inngjöf og nærdrukknun í sjó)
4) Minnkaður útskilnaður Na (aukin mineralkortikóíð-virkni)

48
Q

Hvort er algengara hyper eða hypo natremía?

A

hypo natremía

49
Q

Einkenni vökvaskorts? (6)

A

1) Slímhúðarþurrkur
2) Mjúk og niðurdregin augu
3) Minnkaður turgor í húð
4) Skert meðvitund
5) Minnkað þvaglát
6) Minnkaður BÞ

50
Q

Hvað gerir vökvaskort verra (tengt salti)?

A

Því meira salttap því meira minnkar UFV

51
Q

Hvað er væg hýpónatremía í mmol/L?

A

126-136

52
Q

Hver er algengastsa afbrigðilega meinefnamælingin?

A

Hýpónatremía

53
Q

Hvað getur valdið hyponatremiu þar sem UFV er eðlilegur? (2)

A

1) Of mikill vatnsútskilnaður

2) Of hár blóðsykur

54
Q

Hvað getur valdið hyponatremiu þar sem UFV er aukinn? (2)

A

Bjúgsöfnun við hjartabilun og skorpulifur

55
Q

Verður hyponatremia vegna minnkaðrar vatnsinntöku?

A

Sjaldan

56
Q

Hvað getur valdið hyponatremiu þar sem UFV er oftast minnkað? (2)

A

1) Vökvagjöf með hypoton vökva

2) Addison sjúkdómur (aldósteron skortur)

57
Q

Hvað veldur falskri lækkun á natríum?

A

Hyperpróteinemía eða hýperlípídemía

58
Q

Hver er afleiðing sick cell syndrome?

A

Hyponatremia

59
Q

Hvað gerist ef drukkið er of mikið vatn?

A

Hyponatremia og bæði UFV og IFV aukast

60
Q

Hver eru einkenni hýpónatremíu? (6)

A

1) Sljóleiki
2) Ógleði, uppköst
3) Höfuðverkur
4) Krampar
5) Coma
6) Extensor plantar svörun

(allt MTK einkenni)

61
Q

hver er meðferð við hyponatremiu ásamt minnkuðum UFV?

A

gefa saltlausn

62
Q

hver er meðferð við hyponatremiu vegna ofgnóttar vatns?

A

takmarka vatnsinntöku. Gefa salt ef MTK einkenni

63
Q

Hvenær er mælt S-Na? (3)

A

1) Alltaf hjá sjúklingum sem hafa fáar harðar ábendingar ástands
2) Hjá þeim sem geta ekki tjáð þorsta
3) Hjá þeim sem hafa óskýr mental einkenni

64
Q

Hvenær eru S-Klóríð mælingar gagnlegar?

A

Við mat á sýru-basa jafnvægi

lítið gagn við mat á vökva og salttruflunum

65
Q

Hvað á kalíum gildi að vera í serum?

A

3,5-5 mmól/L

66
Q

hve mörg % kalíums er í UFV?

A

2%

67
Q

hvaða áhrif hefur kalíum á aldósterón?

A

aukin kalíum inntaka hækkar aldósterón sem eykur kalíum útksilnað

68
Q

hvað eykur flutning á K+ inn í frumur?

A

1) Insúlín/glúkósi
2) beta-stimulatorar
3) Alkalósis

69
Q

tengja saman acidósis, alkalósis, hýperkalemía og hýpókalemía

A

acidósis -> hýperkalemía

alkalósis -> hýpókalemía

70
Q

hvaða áhrif hefur aldósterón á K+

A

eykur útskilnað þess

71
Q

hvar í nýrungum er k+ frásogað?

A

í proximal túbúli

72
Q

hvernig veldur acidosis hyperkalemíu?

A

í acidósu er H+ útskilið sem veldur því að K+ er endurupptekið

73
Q

hvernig veldur alkalósis hypokalemiu?

A

í alkalósis er H+ endurupptekið sem veldur útskilnaði K+

74
Q

Hvernig veldur K+ skortur alkalósis?

A

K+ er endurupptekið semv veldur útskilnaði H+

75
Q

Orsakir hýperkalemíu? (4)

A

1) Flæði úr frumum
2) Minnkaður útskilnaður
3) Aukin inntaka (t.d. í æð)
4) Mistök

76
Q

Hvað veldur kalíum flæði úr frumum? (2)

A

1) Metabólísk acidósis

2) Vefjaskemmd

77
Q

Hvað veldur minnkuðum útskilnaði kalíum? (4)

A

1) Nýrnabilun
2) Aldósterón skortur
3) Kalíum sparandi þvagræsilyf
4) ACE hamlar

78
Q

Hvað er mineralkortikóíð?

A

saltsteri (aldósterón)

79
Q

Hvaða áhrif hefur pocket syndrome á gildi kalíums?

A

Það hækkar vegna leka á kalíum út úr frumum

80
Q

Einkenni hyperkalemíu? (4)

A

1) Oft einkennalaus
2) Vöðvaslappleiki
3) Dofi í útlimum
4) ekg breytingar

81
Q

hvaða ekg breytingar fylgja hyperkalemíu? (3)

A

1) arrythmia
2) Háir T takkar
3) gleiðir QRS komplexar

82
Q

Meðferð við hyperkalemiu? (6)

A

1) Kalsíum glúkónat (kalsíum í æð)
2) Glúkósi og insúlín í æð
3) Salbútamól
4) Bíkarbónat (ef acidósis)
5) Jónskiptaresín
6) Blóðskilun

83
Q

Hvað er díalýsa?

A

Blóðskilun

84
Q

Hvaða áhrif hefur insúlín á kalíum?

A

Veldur kalíum flæði inn í frumur

85
Q

Er ónóg inntaka á kalíum algeng?

A

Nei

86
Q

Hvað veldur hýpókalemíu? (2 yfirflokkar)

A

1) Aukið tap á kalíum

2) Endurdreifing inn í frumur

87
Q

Hvar í líkamanum verður aukið tap á kalíum? (3)

A

1) Nýrum
2) Görn
3) Húð (aukinn sviti)

88
Q

Hvernig verður aukið tap á kalíum í görn? (3

A

1) Uppköst
2) Niðurgangur
3) Misnotkun hægðalosandi lyfja

89
Q

Hvernig er kalíum styrkur í þvagi ef tap um nýru er að ræða?

A

> 20 mmól/L

90
Q

Einkenni hýpókalemíu? (5)

A

1) Oft engin
2) Truflun á taugavöðvavirkni (minnkaðir reflexar, máttleysi, hypotonia)
3) Þunglyndi
4) Rugl
5) EKG breytingar

91
Q

Hver eru nýrnaeinkenni vegna hýpókalemíu?

A

Pólýúría (Mikið þvag, 2,5-3 L/24klst)

92
Q

Hver eru meltingareinkenni vegna hýpókalemíu? (2)

A

1) Hægðatregða

2) Paralýtískur ileus (lömun)

93
Q

Hver eru efnaskiptaeinkenni vegna hýpókalemíu? (2)

A

1) Alkalosis

2) Skert insúlín seytun

Meinefnafræði (21 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions