4.7 Klinische Stoornissen in de Waterbalans Flashcards
Wat is hyponatriemie?
Een stoornis van het waterbalans
- Een te lage plasma Natrium concentratie (in het bloed) en dus een te lage Natrium osmolaliteit -> Een water probleem.
- Teveel water -> Lage [Na] (Soms door teveel water te drinken -> Primaire hypo-dipsie)
- Aanwezigheid van ADH (meer wateraanbod en meer hormoon -> Water opnemen)
Het is de meest voorkomende elektrolytstoornis (30%)
Het meestal hypo-osmolair of hypotoon
Wat gebeurd er met de nieren bij een dreigend water tekort?
Productie ADH wat zorgt voor meer water reabsorptie. Het urine wordt geconcentreerd en de urine osmolaliteit stijgt. Als dit erg stijgt krijg je uiteindelijk dorst (Via osmoreceptor activatie)
Wat gebeurd er bij een dreigend zout tekort?
Activering RAAS-systeem
Waar gebeurd de wateropname van de nier door ADH?
In de verzamelbuis via AQP-2 apicaal en AQP3/4 basolateraal
Wat is de normale plasma Natrium?
136-145 mmol/L
Boven 145 -> Hypernatriëmie
Onder 136 -> Hyponatriëmie
Gevaarlijker als het snel is ontstaan, want cel kon zich dan niet aanpassen
Acuut -> Minder dan 48 uur (celzwelling)
Chronisch -> Langer dan 48 uur (minder celzwelling gevaar)
Wanneer is er sprake van een hyponatriemie?
Bij een plasma [Na] <136 mmol/L
Hoe ontstaat een hyponatriemie?
Door water en ADH
Door ADH wordt er meer water geabsorbeerd waardoor er hyponatriemie kan ontstaan.
ADH afgeven terwijl er al eigenlijk teveel water is vastgehouden komt door de inappropriate ADH afgifte
Het is op te lossen door water uit te plassen
Wat is de appropriate ADH afgifte?
ADH afgifte bij een verlaagd bloedvolume (hypovolemie) om volumebalans te beschermen
Adequaat en gereguleerd
Wat is inappropriate ADH afgifte?
Door bijvoorbeeld een tumor die is gemaakt van ADH celtype of door een aandoening aan de osmoreceptoren of door stimulatie van vasopressine receptoren.
Ze gaan onafhankelijk van de osmolaliteit ADH afgeven
Geen fysiologische noodzaak
Waarom is hyponatriemie een probleem?
- Het kan neurologische complicaties veroorzaken
- Hyponatriemie is meestal een verlaging van de osmolaliteit van de extracellulaire vloeistof
- Als dit acuut ontstaat treedt er cel zwelling op -> Hersenoedeem
- Als dit chronisch ontstaat passen de cellen zich aan en is te snelle correctie van de hyponatriemie gevaarlijk -> Osmotische demyelinisatie
- Chronische hyponatriemie veroorzaakt ook neurologische symptomen en is geassocieerd met hogere sterfte
Bij wie veroorzaakt hyponatriemie vooral hersenoedeem?
- Kinderen
- Vrouwen
- Patiënten met hypoxie
Bij wie veroorzaakt de chronische hyponatriemie vooral osmotische demyelinisatie?
- Vrouwen
- Mensen met laag gewicht
- Ondervoeding
Wat zijn de oorzaken van hyponatriemie?
- Syndroom van Inadequate anti-diurese -> SIADH (Waterretentie)
- Hypovolemische hyponatriemie (Zoutverlies, appropriate ADH)
- Hypervolemische hyponatriemie (Zoutretentie)
Hoe kan XTC leiden tot hyponatriemie?
XTC zorgt voor extra aanmaak ADH waardoor er meer water wordt gereabsorbeerd. Er wordt ook meer gedronken. Vrouwen zijn vaker en sneller vatbaar voor de bijwerkingen van XTC
Water + ADH -> Hyponatriemie
Hoe wordt acute hyponatriemie of hyponatriemie met ernstige symptomen behandeld?
Bolus 3% NaCl (Hypertoon zout)
