1.3 Microscopie anatomie: Longen en luchtwegen Flashcards
Respiratoir systeem bestaat uit gasgeleiding en gaswisseling. Waar zit de grens en waar zitten deze 2?
Gasgeleiding van neus tot bronchioli (vertakken tot 24 orde, asymmetrisch dichotoom vertakt 1 alveoli is vaak groter dan de andere)
Gaswisseling van bronchiolus respiratorius tot alveolus
Wat doen de bovenste luchtwegen en wat zijn ze?
De bovenste luchtwegen lopen van neus tot nasofarynx
Scheiding vanaf de nasofarynx:
- Neus
- Neusbijholte
- Nasofarynx
- Larynx
- Trachea
- Bronchiën
- Bronchioli
Ze verwarmen en bevochtigen de adem
Wat is de functie van de neusbijholten?
- Gewicht schedel omlaag brengen
- Stemvorming en geluid produceren
- Luchtconditionering
- Stootkussen (“Airbag”)
Wat zijn de functies van de larynx?
- Passage station voor lucht
- Stemvorming
Bevat de epiglottis (kan de trachea afsluiten)
Wat is de Trachea?
Een buis van 13 cm lang bekleed met respiratoir epitheel
Wandopbouw is gelijk aan die van de bronchus
Epitheel van de longen bevat zenuwcellen en steuncellen
Wandopbouw van de bronchus en trachea zijn gelijk. Wat zijn de uitzonderingen van de trachea ten opzichte van de bronchus?
Kraakbeen C-vormig:
- Dorsaal open
- Uiteinden verbonden door glad spierweefsel (musculus trachealis)
Geen spierweefsel rondom de spierweefsel (zoals de bronchus)
Hoe zwaar zijn de longen en waar bestaan ze uit?
De longen wegen 900 gram
- 80% is lucht
- 10% is bloed
- 3% is gasgeleidingssysteem (Bronchiën, bronchioli)
- 3% Alveolair weefsel
Hoe kan je histologisch verschil maken tussen de bronchus en bronchioli?
Bij de Bronchus heb je nog kraakbeen, maar bij de bronchioli niet
Bronchioli heeft ook geen klierweefsel meer
Waar bestaat de mucosa van de bronchus uit?
- Trilhaarcellen
- Slijmbeker cellen: Produceren slijm, mukeuze cellen
- Basale cellen (alle cellen staan op het basaal membraan, belangrijk voor genereren van het oppervlak)
- Neuro-endocriene cellen (moeilijk zichtbaar)
- Clara cellen
Waar is de bronchus uit opgebouwd?
- Mucosa
- Gladde spiercellen (direct onder epitheel)
- Kraakbeen
Bevat ook respiratoire epitheel en Lamina propria
Reticulaire Lamina is alleen zichtbaar als er een probleem is in de longen
Welke 2 soorten projecties hebben de trilhaarcellen?
- Microvilli (0,4 micrometer)
- Cilia (6 micrometer): Alleen verdwenen bij roken of kankervormen en komt plaveiselepitheel in de plaats. 9 clubjes om 1 punt. 200-300 cilia per cel
Hoe ontstaat een infectie histologisch gezien gekeken naar de cilia?
Cilia slaat 1 kant op. Als het kouder is gaan ze minder hard slaan -> Hogere kans op infecties
Het slaan van cilia naar 1 kant (20x/s) zorgt ervoor dat schadelijke partikels weg worden vervoerd
Wat is de pathologie van de trilhaarcellen?
Cyliaire dyskinesie (niet goed bewegen van de cilia):
- Immotile Cilia Syndrome
- Kartagener Syndroom
Leidt tot infecties, want de cilia is niet meer in staat om de mucus met infecties naar boven te transporteren
Wat zijn de basale cellen en wat zijn andere delende cellen?
Basale cellen zijn eigenlijk de stamcellen
Andere delende cellen:
- Claracellen
- Type 2 pneumocyten
Wat is de functie van hemidesmosomen?
Zorgen voor contact met het bindweefsel
Wat doen mukeuze cellen?
Ze produceren mucine (glycoproteïnen -> Langgerekte suikergroepen) met name door de bronchiale klieren.
Normaal 3 muceuze cellen per 10 cellen in het epitheel. Maar aantal mukeuze cellen nemen toe bij irritatie
Ze bepalen de viscositeit van het secreet. Wordt bij ontsteking beïnvloed door DNA van kapotte cellen. Er blijft meer aan vastplakken
Waaruit bestaat bronchiaal klierweefsel?
Gemengde sero-mucineuze klieren
Sereus (eiwitrijk) secreet wordt afgevoerd door een mukeuze buis -> Menging
Vanaf waar is de secreet productie?
Vanaf de middelgrote bronchioli
Onderste laag (mucosale laag) is waterig (hypofase) waarin trilharen bewegen
Naar proximaal (dicht bij het lichaam) toe steeds meer secreet productie, maar de doorsnede van de bronchiaal boom neemt af dus het afvoer van secreet wordt steeds moeilijker
Viscositeit secreet wordt geregeld door ionentranspoter. Bij problemen leidt dit tot CF
Wat zijn de kenmerken van de neuro-endocriene cel?
- Weinig in de normale bronchus
- Spelen een rol bij de ontwikkeling
- Aantal neemt toe bij ontsteking
- Ze zijn niet goed herkenbaar bij licht microscopie
Wat zijn Clara cellen en waar zitten ze?
Club cellen
Ze zitten in de kleinere bronchioli
Wat is de functie van Clara cellen (4)?
- Modulatie van ontstekingsreacties door middel van cytokinen/peptiden
- Metabolisme geïnhaleerde potentieel schadelijke stoffen
- Stamcel voor trilhaarcellen en mukeuze cellen
- Surfactant productie
Hoe loopt de bronchili vanaf de bronchiolus?
Bronchiolus -> Terminale bronchiolus (secundaire pulmonale lobulus) -> Bronchiolus respiratorius -> Ductus alveolaris -> Saccus alveolaris -> Alveoli
Geen kraakbeen
Geen klierweefsel
Kleiner dan 2 mm
Makkelijk te herkennen
Wat is de primaire pulmonale lobulus (2de orde)?
- Ontspringt van 1ste respiratoire bronchiolus
- 0,5 - 1 cm
- 2000 alveoli
Wat is de secundaire lobulus (3de orde)?
- 1-2 cm, incompleet omgeven door septa
- Ontspringt van terminale bronchiolus
- 3-10 acini
- Belangrijk voor CT beoordeling
- Vertakken zich
Tertiaire bronchus (4de orde) bevat rechts 10 en links 9 segmenten. Hoe lager je komt hoe meer het zich vertakt, maar zorgt wel voor een groter oppervlakte
