14. Oblikovanje kanona Svetog Pisma

Question 1

kog je korena grcka rec kanon? Sta znaci?

Answer 1

Ona je semitskog korena i znaci na jevrejskom “kaneh” a akadski “kinu” i izvorno oznacava trsku ili prav stap trske koji je sluzio kao era za duzinu 6,5 lakata = 3 metra.

Question 2

Za sta se rec kanon vremenom pocela koristit?>

Answer 2

Pravilo, merilo, norma, princip…

Question 3

Kada je poceo da se formira sz kanon? Zasto bas tada?

Answer 3

za vreme ropstva u Vavilonu (587-539 pH). To je bio period izgnanstva za jevreje kada su oni poceli da organizovano sakupkjaju predanja i starije tekstove i poceli su da ih teoloski smisljeno doradjuju.
Pored nogo spisa ipak su se kasnije morali izdvojiti neki koji imaju dublju religijski smisao i oostevazeci znacaj i teoloski istu tezinu.
Tako je nastala svest o kanonu na cijem radu se nastavilo i posle ropstva.
Kanon je dakle trebalo da i suzi obim knjiga.

Question 4

Koja su dva komplementarna fenomena koje kanon obuhvata?

Answer 4

Kanonski proces
Kanonizacija

Question 5

Sta je kanonski proces?

Answer 5

On podrazumeva sakupljanje i prenosenje ranijih tekstova od strane zajednice verujucih koja je u njima pronalazila izraze sopstvenog iskustva vere i na njima je zasnivala.

Question 6

Da li su tekstovi bili fiksirani? (kanonski proces)

Answer 6

Ne nisu bili fiksirani nego su usled raznih spoljnih i unutrasnjih faktora bili teoloski reosmisljavani i doradjivani kako bi bili umetnici preoblikovani tako da se u njima moze pronaci nadahnuce vere o osmisljavanje nove stvarnosti u kojoj su se jevreji nasli… itd.

Question 7

Sta je podrazumevao proces kanonizacije?

Answer 7

Izvestan tematski okvir posto su se tekstovi poceli skpuljti.
Tematski okvir znaci upravo grupisanje u vece celine.

Question 8

Sta prvo nastaje?

Answer 8

Prvo je nastala Tora pa potom druge zbirke.
Iako je Tora nastala prva kanonski proces je realno zapoceo tek posle ropstva.
Tora je u doba ropstva imala specijalan autoritet medju ljudima.

Question 9

Sta pise u Nem 8,1?

Answer 9

Pise da je Jezdra kod vodenih vrata citao narodu “knjigu zakona Mojsijevog”.

Question 10

Sta se pojavilo u period posle ropstva?

Answer 10

Zbirka prorockih tekstova a kasnije su nastali i drugi tekstualni korpusi

Question 11

Sta spominje u prologu Sir?

Answer 11

pored Zakona i Proroka pominje i “ostale otacke knige”

Question 12

Sta kaze u Lk 24,44?

Answer 12

Govori o Zakonu Mojsijevu, prorocima i psalmima

Question 13

Sta je bilo zakljuceno u period poznog judaizma?

Answer 13

Iako je postojalo mnogo zbirki koje nisu bile istog obima i sadrzaja, Petoknjizje je bilo zakljuceno u period poznog judaizma.
Ostale zbirke su bile manje vise fluidne i neodredjene.
Ipak ovo ne znaci da je u svim frakcijama (u celom Izrailju) kanonski proces isao pravolinijski.
Tako je recimo bilo vise teoloskih frakcija i kanonski proces nije bio identican.

Question 14

Za sta su smatrali Fariseji proroke a za sta sadukeji?

Answer 14

Fariseji su smatrali da su proroci bogonadahnuti a Sadukeji nisu.

Question 15

Na cemu su zasnovani razlozi razlicitosti kanonskog toka?

Answer 15

Naravno na teoloskom senzibilitetu jedne odredjene zajednice i razlicitosti zivotnih okolnosti koje nisu bili svude istovetne.

Question 16

Sta je kanonizacija?

Answer 16

Ona se zasniva na specificnom vrednovanju Pisma kao zapisane Reci Bozije koja se u formi ljudskog jezika posreduje kao Pismo.
Zato u ovakvoj religijskoj svesti je rec glavni orijentir i nju treba izucavati, zapisivati..

Question 17

Sta je ishodisna tacka procesa kanonizacije?
Sta je kljucni kriterijum za spoznaju neke knjige kao kanonske?

Answer 17

To je prepoznavanje reci Bozije u Pismu kao izraza sopstvene vere.
Kljucni kriterijum je da je knjiga bogonadahnuta.

Question 18

Sta tekstovima daje kanonicnost?

Answer 18

Kanonicnost tekstovima daje njihova upotrebna vrednost u okviru jedne zajednice koja u tekstu spoznaje trajnu vrednost za zivot verujuceg.

Question 19

Sta predstavlja konacna kanonizacija?

Answer 19

Ona ne predstavlja samo uoblicenu zbirku bogonadahnutih tekstova nego i standardizaciju tekstova.

Question 20

Kako je tekao kanonski proces?

Answer 20

Tekao je paralelno u razlicitim zajednicama a tako je i zavrsetak kanonskog procesa bio sinhrono paralelan.
U oba krila starozavetnog predanja kanon je uoblicavan postepeno i nije konstituisan na taj nacin da je narpavljen sabor na kome bi odredjena grupa teologa potvrdila kanon kao vazeci za jednu zajednicu. To je bio postepen proces zasnovan na unutrasnjem bogoslovskom koncenzusu.

Question 21

Kako je hrisc. Crkva prihvatila starozavetne spise?

Answer 21

U Septuaginti verziji sto znaci da su u hrisc. usle knjige iz sireg kanona koje su iz kanije period (jevreji ih ne koriste) - 1/2 Mak, Tov, Sir, Var, Dan 13-14 i Jdt.

Question 22

Cega se drzala hrisc. Crkva u prva 3 veka? Sta je bilo u 4 veu?

Answer 22

Sireg kanona se drzala u prva 3 veka.
U 4 veku postoje nesuglasice po pitanju kanona sto se vidi iz odredjenih otackih tekstova.

Question 23

Kako nastaju drugokanonske?

Answer 23

one pravo nastaju od 4 veku kada pojedini pocnu da smatraju te ostale knjige iz sireg kanona za drugokanonske.
Pitanje sireg kanona je u Hriscanskoj Crkvi ostalo otvoreno.

Question 24

Koji sabor je doprineo pitanju sireg kanona?

Answer 24

Trulski sabor u pravilima 2 i 32

Question 25

Gde je ustvari bio uoblicen Stari Zavet?

Answer 25

U Hriscanskoj Crkvi i on je bio u neposrednom procesu sa nastankom novozavetnog kanona.

Question 26

Kako je podeljen sz kanon u hrisc. Crkvi ?

Answer 26

Mojsijeve knjige, istorijske knjige, poetsko-mudrosna literatura i prorocka knjizevnost

Question 27

Kakav je bio proces novozavetnog kanona i sta je tome doprinelo?

Answer 27

Isti je kao i Sz kanon, dakle prvo je tekst morao da prodje kroz unutrasnju recepciju Crkve i time stekao kanonski status.
Ovome je doprinelo:
literarna produktivnost u hrisc. zajednici (apokrifi), pojava razlicitih sekti, gnosticiam, markionizam i montanizam i unutrasnja potreba projave jedinstva koja je narocito dosla do izrazaja u 4 veku.