Zelfstudie 4 en 5 Flashcards
Waarvoor gebruik je serologische diagnostiek?
Serologische diagnostiek wordt gebruikt om antilichamen in de gastheer aan te tonen. Hiermee wordt aangetoond dat de gastheer in contact is geweest met de ziekteverwekker.
Wat is ELISA?
De ELISA is een van de meest gebruikte technieken om antilichamen aan te tonen. Deze techniek is relatief snel uit te voeren, is op grote schaal inzetbaar (bijvoorbeeld op de robot) en is redelijk gevoelig. Naast de ELISA zijn er nog andere serologische technieken waarmee antilichamen kunnen worden aangetoond.
Waarom is het van belang dat je weet welke analysetechniek het laboratorium uit gaat voeren?
- Controleren of je het juiste monster hebt opgestuurd
- Controleren of je het monster op de juiste wijze hebt opgestuurd
- Controleren of je het monster in de juiste media hebt opgestuurd
- De eigenaar een schatting geven over de tijd en de gevoeligheid van de test.
- De kans op een vals+ uitslag inschatten
- De kans op een vals- uitslag inschatten
In bloed kunnen zowel antilichamen als infectieuze agentia worden onderzocht. Wat voor soort bloed (plasma vv serum vv volbloed) stuur je op voor antigen detectie (bacterie, virus, etc) of antilichaam detectie?
Serologisch onderzoek wordt in serum uitgevoerd. Serum wordt verkregen door het afgenomen bloed (volbloed genaamd) in een serumbuis te laten stollen en vervolgens te centrifugeren. Het supernatant is dan het serum. Dit proces vindt laats op kamertemperatuur daar anders het stollingsproces zeer traag plaatsvindt. Mocht er geen centrifuge aanwezig zijn kan er ook een langere tijd gewacht worden zodat serum en celpallet van elkaar scheiden. Het voorzichtig af pipetteren van het serum voorkomt dat er bloedbijmenging plaatsvindt welke de serologische bepalingen zouden kunnen verstoren. Ook in plasma (bloedvloeistof zonder de celcomponent) kunnen antilichaambepalingen worden gedaan, maar bij serum ben je wat extra (stollings)eiwitten kwijt. Dit vermindert de kans op vals+ testen, door mogelijke aspecifieke reacties van deze eiwitten met de test. Voor antigeendetectie is het van belang dat je je realiseert waar het agens zich bevindt (intracellulair of vrij). Dit bepaalt wat je opstuurt naar het lab.
Waarvoor wordt de serum neutralisatie test gebruikt?
Voor het aantonen van seroconversie wanneer gepaarde sera zijn afgenomen.
Gepaarde sera, wat wordt daarmee bedoeld?
Wanneer we een eerste serum afnemen tijdens de acute fase van de ziekte (= het eerste moment waarop een dier klinische klachten vertoont), en een tweede serum van hetzelfde dier 2 tot 4 weken later afnemen (doorgaans tijdens de herstelfase) spreken we van het afnemen van gepaarde sera. Beide sera worden gelijktijdig opgestuurd naar het lab voor analyse. Het eerste serum wordt dus in de vriezer bewaard tot het tweede moment van afname en dan pas opgestuurd.
Seroconversie, wat is dat?
Men spreekt van seroconversie als er tussen het 1e en 2e serum van hetzelfde dier een viervoudige of hogere titerstijging is, of als het resultaat van “negatief” naar “positief” omslaat.
Hoe wordt de aanwezigheid van antilichamen aangetoond in seroconversie?
Door afwezigheid van CPE
Wat is CPE?
Cytopahtogeen effect
Welke controles bouw je in bij de serum neutralisatie test en waarom?
De serum neutralisatie test is zeer gevoelig voor storingen. Het is dus belangrijk om allerlei controles in te bouwen om te kunnen bekijken of de test betrouwbaar kan worden afgelezen. Er moet worden getest:
- of de sera zelf niet toxisch zijn voor de cellen
- of de cellen zelf in goede conditie zijn
- of er wel voldoende levend virus is gemaakt dat in staat is om in deze test een CPE te geven
Beredeneer de gevoeligheid van de serum neutralisatie test
In principe geeft de aanwezigheid van enkele vrije virusdeeltjes al een positief CPE. Er wordt standaard gewerkt met zeer geringe hoeveelheden virus. Er zijn dus ook slechts zeer geringe hoeveelheden antilichamen noodzakelijk om het CPE te voorkomen. Deze test is dus zeer gevoelig.
Hoe lang duurt het ongeveer tot je de eigenaar de testuitslag kan geven van een serum neutralisatie test?
Eerst moet het virus en het serum geïncubeerd worden, daarna wordt het mengsel op de cellaag gegoten. Vervolgens moet het virus de cel invaderen, infecteren, moet het virus in de cel zich laten vermenigvuldigen en ontstaat er cellysis. Er komen virusdeeltjes vrij, die in het kweekmedium naar de omringende cellen bewegen en die vervolgens infecteren. Het hele proces start opnieuw. Afhankelijk van hoe snel dit proces verloopt en met hoeveel virus er wordt gewerkt, is dit een proces van dagen tot soms meer dan een week. Eigenaar moet geduld hebben.
Beschrijf de agar-gel immunodiffusietest (AGIDT)
In een agargel worden gaatjes gemaakt. In de rondjes in de gel wordt aangebracht:
- Bekende hoeveelheid antigeen (4)
- Controleserum van een bekend positieve patiënt (3)
- Controleserum van een bekend negatieve patiënt (6)
- Patiëntserum (1, 2, 5, 7)
Vervolgens wordt de test in de broedstoof geplaatst, waarna de vloeistoffen door de gel gaan diffunderen, en mogelijk met elkaar gaan reageren. Vervolgens kan na een bepaalde tijd de test worden afgelezen.
Beredeneer de gevoeligheid van de AGIDT
Wat we zien, is een zichtbare precipitatielijn, daar waar antilichaam-antigeen onoplosbare complexen vormen. Hiervoor is zeer veel antilichaam en zeer veel antigeen nodig. De test is dus zeer ongevoelig. Hij detecteert alleen grote hoeveelheden antilichamen.
Hoe lang duurt het voordat de eigenaar de testuitslagen krijgt van de AGIDT?
Het incuberen duurt ongeveer 1 à 2 dagen. Dit is de tijd die de antigenen en de antilichamen nodig hebben om door de agar te diffunderen en met elkaar te reageren.
