Practicum 12 Flashcards
Wat is het grootste voordeel van het aanschaffen van een droge chemie analyzer?
Behandeling van spoedpatiënten verloopt beter en sneller. Daarnaast is het verzenden van monsters minder vaak nodig en wordt de klant sneller geholpen is (PR). Nadelen zijn de aanzienlijke investeringen en de relatief hoge kosten per test.
Wat is essentieel bij het gebruik van droge chemie analyzers?
Betrouwbare kwaliteitsbewaking! Meet ik wat ik zou moeten meten. Dit kan gebeuren door controlesera met bekende waarden of door vergelijking met een erkend (en gecertificeerd) laboratorium.
Waarom wordt bij het uitbesteden van dierlijk materiaal bij voorkeur gekozen voor een veterinair laboratorium?
Zij passen de juiste methoden toe, kennen de referentiewaarden voor de verschillende diersoorten en zijn in staat adequaat advies te bieden. Bij het uitbesteden van werk aan plaatselijke ziekenhuislaboratoria moet gelet worden op het karakter van de test. Zuiver chemisch analytisch werk levert weinig moeilijkheden op.
Gecertificeerde veterinaire laboratoria.
Zij hebben een zeer uitgebreide kwaliteitscontrole en registratie van monsterbehandeling en testresultaten. Hierdoor zijn de resultaten van de bepalingen zeer betrouwbaar, maar de kosten zijn veel hoger. Het is de vraag of de veterinaire praktijk dezelfde mate van kwaliteitscontrole als de humane geneeskunde wenst.
Kwalitatief versus kwantitatief: urineonderzoek.
Samenstelling verandert doorlopend. Kwantitatieve bepalingen van urinecomponenten hebben alleen zin in een 24 uurs monster. Dit is voor dierlijke patiënten niet praktisch. Daarom beperkt het veterinaire veld zich tot kwalitatieve analyse van stoffen die afwezig zijn in e urine van het gezonde dier. Concentratie creatinine wordt gegeven als indicator van het volume. Creatinine is een afbraakproduct van creatine, dat bij spieren aanwezig is en daar betrokken is bij het energiemetabolisme. In de spier vindt een constante langzame afbraak plaats van creatine. Als gevolg van dat katabolisme is er een constante stroom van creatinine naar het plasma en de nieren.
Kwalitatief versus kwantitatief: bloedonderzoek
Plasma is door efficiënte homeostatische mechanismen een tamelijk constante vloeistof. Concentratie van bepaalde componenten wordt gerelateerd aan ziekte. Hier worden kwantitatieve bepalingen gedaan.
Interpretatie van bloedonderzoek
Uitslag wordt teruggekoppeld en gewantrouwd wanneer deze niet stroken met de toestand van het dier. Dingen voor in het achterhoofd:
- Heeft de stof een functie in het plasma? Albumine, fibrinogeen, electrolyten
- Is de stof onderweg naar plaats waar het nodig is? Glucose, hormonen
- Is het een afvalproduct onderweg naar uitscheiding? Ureum, creatinine, bilirubine
- Is de aanwezigheid toevallig? Intracellulaire enzymen
Wat zijn referentiewaarden,
95% van de gezonde populatie. Als er sprake is van een verdeling volgens Gauss: gemiddelde +- 2 S.D. 5% van de gezonde populatie valt hier dus buiten! Daarom spreken we niet van normaalwaarden.
Waar wordt de spreiging in referentiewaarden door bepaald?
- Analytische variatie
2. Biologische variatie: stress, leeftijd, geslacht, diersoort, omgeving
Wat zijn sneldiagnostica?
Ook wel Droog Chemie. Dit zijn voorbehandelde strips van filtreerpapier, die een kleurreactie vertonen bij aanwezigheid van de gezochte stof (dompel en aflezen). Kleurnuances die optreden na contact kunnen een indicatie geven over de concentratie van een bepaalde stof (semi-kwantitatief resultaat). Dit is zeer snel, dus je kan een hele snelle uitspraak doen over mogelijke pathologische veranderingen in vloed of urine. Dit kan aanwijzingen geven voor mogelijk aanvullend laboratoriumonderzoek. Voor het verkrijgen van écht kwantitatieve gegevens is een fotometer nodig. In de praktijk zie je nogal eens de reflectiefotometer.
Wat wil Droog Chemie zeggen?
De uitvoering vindt plaats zonder vloeibare reagentia.
Hoe werkt enzymdiagnostiek?
Intracellulaire enzymen komen door fysiologisch celversterf voortdurend in kleine hoeveelheden vrij in de extracellulaire ruimte. Hun activiteit kan gemeten worden in het bloed. Bij een veelheid van pathologische omstandigheden treedt veel meer enzym uit de cellen van een aangetast orgaan. Er zijn geen orgaanspecifieke enzymen, maar wel orgaan-typische enzympatronen waaraan een orgaan kan worden herkent.
Wat zeg je tegen de eigenaar als je urine van hem wilt hebben?
Waterbak weghalen voor een nachtje en de ochtendurine meenemen. Gebruik een schoon potje (geef er een mee). pH wordt verhoogd door zeep. In oude urine kunnen later bacteriën komen.
Hoe bewaar je de urine?
Als de analyse niet binnen 3 uur wordt uitgevoerd, moeten urinemonsters gekoeld (4 – 8 graden) worden bewaard. Dan moet de urine alsnog binnen 12 uur worden onderzocht. Tussen 24 en 48 uur kan een conserveermiddel worden toegediend. Boven 48 uur moet worden ingevroren.
Hoe noem je het punteren van de blaas?
Cystocentese
Op welke drie manieren kun je urine verzamelen?
- Spontane urine, neem midstroom af want eerste urine is besmet
- Katheterisatie
- Cystocentese, niet mogelijk bij paard en rund
Welk macroscopisch onderzoek doe je aan urine?
- Volume (uitvragen)
- Kleur
- Geur
- Helderheid
- Soortelijk gewicht
Welke soorten urine volume kun je hebben?
Urine reflecteert vochtopname en vochtverlies van dier
- Anurie = geen urine
- Oligurie = minder urine
- Polyurie = meer urine
Welke afwijkende geuren urine ken je en wat zegt dit?
- Ammoniak. Ontstaat door bacteriële afbraak ureum.
- Rottingsgeur. Urine waarin naast bacteriën ook eiwit (bloed, etter) voorkomt als gevolg van eiwitafbraak door bacteriën
- Aceton. Ontstaat door overmatige afbraak TAG uit vetweefsel. Het overschot aan vrijgekomen vetzuren wordt in de lever omgezet tot ketonlichamen (aceton).
> Met name bij negatieve energiebalans of lagere insuline secretie/gevoeligheid > afbraak van TAG wordt niet meer geremd door insuline > diabetes mellitus
