Zehirlenmelere yaklaşım Flashcards

1
Q

Zehirlenme şüphesi

A
  • Koma dahil her türlü bilinç bozukluğu olan hastalar,
  • Hayatı tehdit eden ritim bozukluğu olan hastalar,
  • Travmaya uğramış kişiler,
  • Belirti ve bulguların hiç bir hastalığa uymadığı değişik klinik gidişe sahip hastalar,
  • Zehirlenme veya psikiyatrik hastalık öyküsü varlığı
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Zehirlenme ile gelen hastanın hikayesinde neleri sorgularsın

A

Hasta ile ilgili bilgi verebilecek herkesten bilgi alınmalıdır.
Alınan maddenin adı, içeriği, kutusu, kokusu, rengi,
Maddenin ne zaman, ne kadar, hangi yollarla alındığı,
Kaza sonucu veya bilerek mi alındığı,
Hastaneye başvurmadan önce herhangi bir girişim yapılıp yapılmadığı sorgulanmalıdır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Zehirlenme ile gelen hastada FM

A
Vital bulgular:
Nabız
Kan basıncı
Solunum sayısı
Vücut ısısı
Oksijen saturasyonu
Tepeden tırnağa muayene
-Baş boyun (midriazis...
-solunum
-dolaşım
-gis
-cilt 
Otonomik belirtiler (terleme, kuruluk)
Renk
Yanık varlığı
İğne izleri
Büller 

-sss

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Miyozis yapan ilaçlar

A

Kolinerjikler, klonidin, karbamatlar
Opioidler, organofosfatlar
Fenotiazinler, pilokarbin
Sedatif-hipnotikler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Midriazis yapan ilaçlar

A

Sempatomimetikler
Antikolinerjikler
Çekilme sendromları

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Toksidrom nedir

A

Belirli bir madde grubuna maruziyet sonucu görülen otonomik ve nörokimyasal süreçlere dayanan belirti ve bulgular topluluğudur.

Maruz kalınan madde
Hasta yönetimi
Tedavi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Toksidromların sınıflandırılması

A

*Sempatomimetik
*Kolinerjik
(SLUDGE)
*Antikolinerjik
*Opioid
*Sedatif-hipnotik

İlk başta hasta eksite mi deprese mi diye bak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Sempatomimetik zehirlenmesi yapabilen ilaçlar

A

Kokain, amfetamin, kafein, LSD, teofilin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Sempatomimetik zehirlenmesi belirtileri

A

Hipertemi, taşikardi, terleme, ajitasyon, flushing, midriyazis, nöbet

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Kolinerjik zehirlenme yapabilen mdler (Tarım işçisi)

A

Organofosfatlar, karbamatlar, bazı mantarlar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Kolinerjik zehirlenmesi belirtileri

A

Salivasyon, lakrimasyon, ürinasyon, defekasyon, emezis, bronkore, terleme, miyozis
S-L-U-D-G-E

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Antikolinerjik zehirlenme yapabilen ilaçlar

A

Atropin, skopolamin, antihistaminikler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Antikolinerjik zehirlenme belirtileri

A

Hipertermi, kuru ve kızarık cilt, deliryum, halüsinasyon, midriyazis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Kolinerjik sendrom nedir

A

Kolinerjik sendrodaki muskarink etlkilere nikotinik etkiler de eklenenince fasiklasyon da eklenir kolinerjik sendrom diyebilmemiz için mutlaka fasikülasyon da olmalı kolinerjik sendromda muskarinik ve nikotinik özellikler birlikte!!
Kolinerjik sendromda birincil toksik etkilerini….. Üzerindenyapar!!!!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Opiod toksikasyonu yapan mdler

A

Eroin, morfin, fentanyl, metadone

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Opioid toksikasyonu belirti ve bulgular

A

SSS depresyonu, solunum depresyonu, miyozis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Sedatif hipnotik toksikasyonu yapan mdler

A

Alkol, barbitürat, benzodiyazepin, GHB

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Sedatif hipnotik belirti ve bulguları

A

Sedasyon, anestezi, hipotermi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Zehirlenmede ayırıcı tanı

A
A- Alkol, asidoz
E- Ensefalopati, elektrolit
 İ - İnfeksiyon
O- Opioid, overdoz
U- Üremi

T- Travma
İ- İnsülin
P- Psikoz
S- Stroke, nöbet

20
Q

Zehirlenmede tanısal testler

A
Klinik bulgular ve şüphelenilen maddeler ışığında
Tam kan sayımı
Glukoz !!!! Hipoglisemi
Serum biyokimya
BFT, KCFT, Elektrolitler
Gebelik testi doğurganlık çağıdanki her kadında mutlaka iste
Arter kan gazları analizi
Serum osmolaritesi
Etanol 
Elektrokardiyografi
Radyoloji
Toksik tarama paneli
AMP, BNZ, COC, OPI, PCP, THC, APA
Yanlış negatif, yanlış pozitif, terapötik doz parasetamol asetaminofen toksisitesi araştırılmasında kullanılabilir
21
Q

Zehirlenmelerde tedavi

A
  • Uygun destek tedavisi
  • Dekontaminasyon
  • Eliminasyonun arttırılması(tüm bağırsak irrigasyonu,hemodiyaliz,serum alkalinziasyonu,plazmaferez)
  • Spesifik antidot kullanımı
22
Q

Dekontaminasyon yöntemleri

A

*Göz
SF ile 20 dk. yıkama
Nötralizan madde kullanılmaz
*Dermal
Elbiseler çıkarılır ve bol su sabunla yıkanır
Basınçlı su kullanılmaz
*İnhalasyon
Hasta ortamdan uzaklaştırılır
%100 Oksijen verilir
*Gastrik lavaj (asla kusturulmaz hasta) ilk 1 saat içinde uygulanabilir
Orogastrik tüp (≥30 Fr) kullanılarak ağızdan alınan bir toksik maddenin mideden doğrudan çıkarılması işlemidir.
Orogastrik tüpten ile gelen içerik berraklaşana / ilaç partikülü gelmeyene kadar, her seferinde 200‐300 ml SF/çeşme suyu toplamda 2‐4 litre olacak şekilde mideye verilip-aspire edilir.
*Aktif Kömür Li Fe Kurşun dışında kullanılabilir!! ancak hastanın bilinci açık olmalı!

23
Q

Gastrik lavaj KE

A
Kostik madde alımı
Alkol intoksikasyonu
Paket halinde madde alımı
Hidrokarbon alımı
Bilinç durumunda değişiklik veya bilinçte kapanma olasılığı
24
Q

Aktif kömürün verilemeyeceği maddeler

A
Pestisidler
Ağır metaller
Asit/alkali
Demir
Lityum
Solventler
25
Aktif kömür dozlaması
``` Aktif kömürün genel dozu oral yolla 25-100 gramdır. Çocuklarda 0,5-1 gr/kg İdeal doz: Aktif kömür: toksin 10:1 ``` Havayolu güvenliği Obstrüksiyon
26
Tüm bağırsak irrigasyonu nasıl uygulanır
Vücutta emilmeyen, vücudun sıvı değişimine katılmayan bir polietilen glikol solüsyonu ile uygulanır. Etkili olabilmesi için, yetişkin bir insanda saatte 2 litre hızda verilmelidir. Bu nedenle nazogastrik tüp gerekir.
27
Tüm bağırsak irrigasyonu endikasyonları
Uzamış salınımlı ilaçlar, yasadışı paket halinde madde yutanlar ve metal (demir, kurşun..) alımında tüm barsak irrigasyonu kullanılabilir.
28
TBİ KE
Kritik hastalarda, Barsak hipoperfüzyonunda ve Barsak obstrüksiyonunda kontrendikedir!
29
Eliminasyon arttırma yöntemleri
Hemodiyaliz (Lityum toksikasyonunda kullanılır) Yarı geçirgen bir membrandan konsantrasyon gradiyenti olusturularak toksinin filtre edilme ilkesine dayanır. Ayrıca molekül ağırlığı 500 Daltondan hafif olan, suda eriyen ve plazma proteinlerine bağlanmayan maddeler için hemodiyaliz faydalıdır. Hemoperfüzyon Hemoperfüzyon sırasında kan aktive kömür veya karbonla kaplı kartuştan geçirilir. Bu yöntemin hemodiyalizden farkı plazma proteinine bağlanan toksik maddelerin bile temizlenebilmesidir. Hemofiltrasyon Yüksek molekül ağırlıklı (500-40000) maddelerin hidrostatik basınç ile plazma semipermeabl membrandan geçmesi ilkesine dayanır
30
Hemodiyaliz uygulanabilen toksinler
``` Salisilatlar Metil alkol Etilen glikol Metformin Teofilin Lityum Valproik asit Barbitüratlar ```
31
Tekrarlayan dozda aktif kömür uygulanan toksinler
``` Aminofilin /Teofilin Barbitüratlar Karbamezapin Salisilatlar Dapson Kinin ```
32
Serum alkalinizasyonu kullanılan maddeler
Salisilatlar, metotreksat ve fenobarbital gibi bazı suda çözünen maddeler serum yeterince alkali hale getirilirse artmış üriner eliminasyona uğrar.
33
Serum alkalinizasyonunda hedef ph ve dozlam
Serum pH: 7,50 İdrar pH: 8.00 Serum Potasyum seviyesi normal sınırlarda tutulmalı 1 litre %5 dekstroz içinde 150 mEq %8,4 NaHCO3 ve 20-40 mEq Potasyum, 250 cc/h hızını geçmeyecek şekilde intravenöz verilir.
34
Plazmaferez endikasyonları
Toksik madde alımında kandaki toksik maddeyi tamamen ya da kısmen hızlı bir şekilde uzaklaştırır. Özellikle plazma proteinlerine yüksek oranda bağlanan ve plazma yarılanma ömrü uzun olan maddelerle olan zehirlenmelerde toksik maddenin hızlı bir şekilde atılımını sağlayan bir yöntemdir. (Kolşisin zehirlenmesi) Plazmanın kandan ayrıştırılıp geri kalan kısmın replasman sıvısı (taze donmuş plazma, albümin, albümin-salin solüsyonu) ile tekrar dolaşıma verilmesi temeline dayanır. Plazmaferez, bir çok immünolojik ve toksik hastalıkta kullanılan non spesifik** (vücuttan otoantikorların uzaklaştırılması) bir yöntemdir
35
NAC hangi toksinin antidotudur
Asetaminofen
36
Metil alkolün antidotu
Etil alkol
37
Fomepizol hangi toksinin antidotudur
Etilen glikol
38
CO zehirlenmesinde kullanılan antidot
Oksijen
39
Opioid antidotu
Nalokson
40
Flumazenil hangi toksinle zehirlenmede kullanılır
Bzp
41
Antikolinerjik zehirlenmesinde kullanılan antidot
Fizostigmin
42
Organofosfat zehirlenmesinde kullanılan antidot
Atropin Pralidoksim
43
Demir intoksikasyonunda kullanılan spesifik antidot
Deferoksamin
44
Dimerkaprol hangi mdlerle toksikasyonda kullanılır
Arsenik | Kurşun
45
Kurşun zehirlenmesinde spesifik antidot
Ca EDTA
46
TCA zehirlenmesi olan hastada spesifik antidot tedavisi
NAHCO3