Ekstremite travmalarına yaklaşım Flashcards
Travmalarda en sık yaralanan sistem
Hareket sistemi (KİS) aynı zamanda en çok gözden kaçan
Epifiz kırıkları sınıflaması
Salter Harris kırıkları (Çocukta)
SH1-5
SH1 travma sonucunda epifiz hattında katlanma
SH2 epifizin proxinde kırık CXR da dikkatli bakınca görülebilir
SH3 epifizin distalinde kırık ve ayrılma gözden kaçmaz genelde
SH4 epifizn distal+prox inde kırık gözden kaçmaz
SH5 epifizde ezilme
mutlaka karşı tarafla karşılaştır
CXR da görülemeyen epifiz kırıkları
SH1 ve SH5
SH1 veya 5 kırığını ortaya koymak için ne yaparız
MRG
Kemik sintigrafisi
SH tip1 veya 5 ten nasıl şüphelenirsin
Travma sonrasında gelen çocukta alt veya üst ekstremitesinde hassasiyet olmalı ve hareket kısıtlılığına sebep veriyor özellikle ağrı olan yeri hareket ettirmemeye çalışıyor inspkesiyon N olabilir palpasyonda ciddi bir hassasiyet ağrı varsa bizi o kemikte kırık olabilir diyor
Epifiz kırığı sekeli
Tanı koyulamamış zamanında sh tip1 veya 5
CXR epifiz kırığında
2 yönlü grafi çek+uzun filmler çek+karşılaştırmalı filmvyorumla+ bir prox bir distal kemikte kırık olasılığı unutulmamalı!!
Torus kırığı nedir
Metafizinde gerçekleşmiş kemiğin o nedenle adı torus
epifizde olsaydı SH tip1 derdik
ikisinin de tedavisi atel
Sıklıkla dorsiflexionda volare düşme
Radius distal metafizinde bir korteksin kırıldığı (katlanma) ancak diğer tarafın korteksinin? sağlam kaldığı kırıklardır
SH tip1 ve 5 tedavisi
Atele alınır (yarım alçı) üzerine yük vermesi engellenir ve iyileşmesi sağlanır
Acilde yapılan alçıyı max 1hf tutyoruz mutlaka ortopedi ve travmatoloji hekimi görmeli
Dadı dirseği nedir
CXR tamamen N
Çocuklarda Anüler ligamanın gevşek olması sonucu radius başının yerinden çıkması
Etiyoloji: Çocuğu her iki elinde tutarak birden bire kaldırmak subluksasyon/luksasyon olabilir
Ortopedi kons
Radius başı kırıkları
Düşme vurma çarpma ile gelen çocuk ağrılı hiç hareket etmeyen bir dirsekle gelir FM de palpasyonla hassasiyet olmalı kırıktan şüphelenmeliyiz redükte olabilen her kırığın tedavisi omuzdan el bileğine giden alçı tedavisi yapılır
CXR N görülebilir deneyim önemli
Suprakondiller kırık
Radius başı kırığı
Ulna kırığı olabilir (olecranon kırığı mı apofiz mi karşılaştır karşı tarafla)
Alçı yapılırken dikkat edilmesi gerekenler
10cm 15cm elastik bandaj
10cm üst ekstremize
15cm alt ekstremite
Elstik bandajı neden uyguluyoruz?
O bölgeye binen yükü zalatıyor üzerine alıyor %30-35 kadar üzerine alır o bölgenin istirahat etmesini sağlar
RICE tedavisi Rise İce Compression Elevation yeti sağlar elastik bandaj rölatif sabilizasyo sağlıyor
Kompresyon yaparak ödemin azalmasını sağlıyor R+C yapıyor ice ve elevationı biz yapıyoruz
Gelen tüm yumuşak doku travmalarında elastik bandaj grade 3 ve kırıkları alçı kullanıyoruz
Elastik bandaj nereden nereye sarılır
Distalden proxe doğru sarılır patoloji neredeyse oradan başlarız önce distalini sonra tekrar hasarlı yerin üstünden geçerek proxy ini sararız yükü ve hareket genişliğini azaltır
Elastik bandaj nereden nereye uygulanır
Elastik bandaj asla omuz ve kalçayı kapsamaz
parmak üstüne asla elastik bandaj kullanılmaz atel kullanılır
Eğer yaralanma eklemde ise dirsek eklemi mesela bir proxy bir distal ekleme kadar sarılır
El bileğinde yumuşak doku travması var dirseğe ve metakarpophalangeallere kadar sar
Dirsekte yaralanma el bileğine ve omuza kadar sararız
Ön kolda eklemde değil nereden nereye saranız
Bir proxy bir distal eklemi geçip bir sonraki ekleme kadar sararız
El bileğini geçiiğ map kadar saranız omuza kadar sararız
Omuz için omuz askılıkları var
Ayak bileği MTF den dizekadar sar
Diz kalçaya ve ayak bileğine kadar
Prox radius kırıkları
Açık el üzerine düşme
Lokal ağrı
9-12y
Rotasyonda ağrı
Adolesan kilolu E ani başlayan kalça ağrısı aksama ve ayak dışa dönük basma azalmış kalça flexionu 1-2cm kısalık var. ne düşünürsün?
Cline çizgileri AP pelvis grafisinde Femur boynundan üst sınırından geçen çizgi femur başını delip geçmeli teğet geçiyorsa patolojik Tanı:Femur başı epifiz kayması!!! Solda daha fazla Ted cerrahi
KİS acilleri
Kırık (özle açık) Çıkık Defisit Kompartman send Rabdomiyoliz