Toraks Travması Flashcards

1
Q

Toraks travmalarına yaklaşımın esas amacı

A

Hipoksi, toraks travmasının en önemli sonucu olduğundan erken girişimlerin amacı hipoksinin düzeltilmesi ve önlenmesidir.

Hipoksi
Hiperkarbi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Hastada laringeal yaralanmayı hangi durumlarda görebiliriz?

A

Laringeal yaralanma;
Major toraks yaralanmalarında
Boyun ön bölümüne direkt travma veya
Emniyet kemerinin yanlış takılması durumunda görülebilir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q
Hemoptizi
Servikal cilt altı amfizem
Tansiyon pnömotoraks
Siyanozu olan hasta.
Göğüs tüpü takıldıktan sonra yetersiz akciğer ekspansiyonu veya devam eden hava kaçağı durumunda hastada neden şüphelenirsin? Ne yaparsın?
A

Trakeobronşial yaralama

Şüphelenildiğinde acil cerraki konsültasyonu
Tanı, bronkoskopi ile doğrulanır.

Güvenli bir havayolu sağlanmalıdır.
Zor havayolu;
Paratrakeal hematom
Orofaringeal yaralanma
Trakeobronşiyal yaralanma nedeniyle
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Hayatı tehdit eden solunumsal toraks yaralanmaları***

A

Tansiyon pnömotoraks
Açık pnömotoraks
Masif hemotoraks

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Toraks travmalı hastada FM bulguları

A

İnspeksiyon;
Boyun venleri ve solunumun değerlendirilmesi için hastanın göğüs ve boyun kısmı tamamen soyulmalıdır.
Göğüs duvarı hareketleri ve solunuma eşit katılım değerlendirilmeli
Solunumum yeterliliği değerlendirilmeli
Solunum sayısında artış
Solunum patterninde değişme
Siyanoz (geç bulgu)

Oskültasyon; akciğer seslerinin eşit katılımı, efüzyon veya kontüzyon için değerlendirilmeli
Palpasyon; hassasiyet, krepitasyon ve defektler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Tansiyon pnx nedir -mekanizmasını açıklayınız

A

Akciğerden veya göğüs duvarından “tek yönlü valf” mekanizması ile hava sızıntısı meydana geldiğinde tansiyon pnömotoraks gelişir.
Hava sürekli olarak plevral boşluğa kaçar ve birikir ve sonuç olarak etkilenen akciğer çöker.
Mediasten karşı tarafa kayarak venöz dönüşü azaltır ve karşı akciğere baskı uygular.
Venöz dönüşte ciddi azalma kardiyak outputta düşüşe ve şoka yol açar.

Tansiyon pnömotoraks klinik bir tanıdır.*
Radyolojik olarak doğrulama için tedavi geciktirilmemelidir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Tansiyon pnx belirtileri ve bulguları

A
Göğüs ağrısı
Hava açlığı
Takipne
Solunum zorluğu
Taşikardi
Hipotansiyon 
***Trakeanın karşı tarafa yer değiştirmesi
Solunum seslerinin tek taraflı yokluğu
Solunum hareketi olmadan göğüs kafesinin şişmesi
Boyun venlerinde dolgunluk
Siyanoz (geç bulgu)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Tansiyon pnx tedavisi

A
  • Acil olarak dekompresyon yapılması gerekir.
  • Kalın bir damar yolu kateteri plevral boşluğa yerleştirilmelidir.
  • Beşinci interkostal aralık, midaksiller hattın anterioruna uygulanır.
  • İğne torakostomi ile tansiyon pnömotoraks, basit pnömotoraksa dönüştürülür.
  • İğne ile dekompresyon sonrası tüp torakostomi uygulanması gereklidir.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Açık pnx mekanizmasını açıklayınız

A

Göğüs duvarındaki açık geniş yaralanmalar açık pnömotoraksa yol açabilir.
Hava akımı, direncin düşük olduğu yönde akar.
Göğüs duvarındaki açıklık trakea çapının 2/3’ünden daha geniş ise her solukta göğüs boşluğuna hava girer.
Efektif solunum bozulur, hipoksi ve hiperkapniye yol açar.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Açık pnx belirti ve bulguları

A

Ağrı
Solunum zorluğu
Takipne
Etkilenen akciğer alanında solunum seslerinin azalması
***Göğüs duvarındaki defektten gürültülü bir hava akımı olmasıdır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Açık pnx tedavi

A

İlk olarak göğüs duvarındaki defekt, steril bir pansuman malzemesi ile üç tarafı kapalı, bir tarafı açık kalacak şekilde kapatılmalıdır.
Hasta soluk aldıkça defekt pansuma malzemesi ile kapanır, soluk verdikçe dışarı hava kaçışı olur.
Pansuman malzemesinin tüm kenarlarının kapatılması tansiyon pnömotoraksa yol açar.

Göğüs duvarındaki defekten uzak bir bölgeye göğüs tüpü takılmasıdır.

Defektin cerrahi olarak kapatılması gerekir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Masif hemotoraks mekanizması

A

Tek taraflı olarak göğüs boşluğunda >1500 cc kan birikmesi durumunda akciğerler basıya uğrar ve yeterli oksijenasyon ve ventilasyon sağlanamaz

Göğüs boşluğunda >1500 cc veya hastanın kan hacminin 1/3’ünden daha fazla kanın hızla birikmesi sonucu gelişir.

Genellikle penetran toraks yaralanmalarında, sistemik veya hiler damarların yaralanması sonucunda görülür.

Künt toraks yaralanmaları sonucunda da görülebilir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hayatı tehdit eden dolaşımsal toraks yaralanmaları

A

Masif hemotoraks
Kardiyak tamponad
Travmatik dolaşım arresti

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Acil servise majör toraks yaralanmasıyla gelen hastada EKG de ritm olmasına rağmen nabız hissedilemiyor. Bu durumun adı nedir?Hastada ayırıcı tanıda neler düşünürsünüz?

A

Nabızsız elektriksel aktivite; elektrokardiyogram ve monitörde kalp ritmi görülürken hastada nabızın hissedilememesidir.

Kardiyak tamponad
Tansiyon pnömotoraks
Ciddi hipovolemi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Toraks travmalı bir hastada şok bulguları mevcut ve tek taraflı solunum seslerinin yokluğu ve perküsyonla dolgunluk hissediliyorsa ne düşünürsün?

A

Masif hemotoraks

Hipovolemi nedeniyle boyun venlerinde dolgunluk görülmeyebilir.

Eşlik eden tansiyon pnömotoraks varsa boyun venlerinde dolgunluk görülebilir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Masif hemotoraks tedavisi

A

Yönetim; eş zamanlı olarak dolaşan kan hacminin düzeltilmesi ve intratorasik basıncın azaltılması gerekir.
Geniş damar yolları açılması
Sıvı resüsitasyonu
Kan replasmanı
Beşinci interkostal aralıktan göğüs tüpü takılması (28-32 F)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Masif hemotoraks torakotomi endikasyonları

A

Göğüs tüpünden hızla >1500 cc kan gelmesi acil torakotomi gerekliliğini gösterir.

İlk aşamada <1500 cc kan gelen ancak devam eden kanama 200cc/h (2-4 saat) varlığı ve hastanın fizyolojik durumunun takibi ile torokotomi gerekliği düşünülmelidir.

Persitan kan transfüyonu gereken hastalar torakotomi yönünden değerlendirilmelidir.
Toraks ön duvarı meme başının medialinde ve arka duvarda skapula medialindeki yaralanmalarda torakotomi gerekliliği akılda tulmalıdır.
Büyük damarlar
Hiler yapılar
Kalp

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Kardiak tamponad nedir

A

Perikardiyal boşlukta sıvı birikmesi sonucu kalbin basıya uğramasıdır.

Perikard sabit fibröz yapıdadır ve az miktardaki kan bile kardiyak dolumu etkileyerek kardiyak aktiviteyi kısıtlayabilir.
Genellikle penetran toraks yaralanmaları sonucu gelişir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Kardiak tamponad belirti ve bulguları

A

Beck triadı:
Derinden gelen kalp sesleri
Hipotansiyon
Boyun venlerinde dolgunluk
Kusmaul belirtisi:İnspiryum ile boyun venlerinde dolgunluk olması
Paradoks nabız İnspiryum ile SKB nın 10mmhg dan daha fazla azalması

Tüm hastalarda saptanmayabilir. Tansiyon pnömotoraks ile karışabilir.

Yatakbaşı USG kullanımı (FAST) kardiyak tamponadı göstermede etkilidir.
Kardiyak tamponad hızla gelişebileceği gibi yavaş olarak da gelişebilir.
Hastanın sürekli değerlendirilmesi ve takibi gereklidir.

20
Q

Kardiak tamponad tedavi

A
  • Kardiyak tamponad tanısı konulduğunda acil torakotomi/sternotomi için cerrahi değerlendirme gerekir.
  • İntravenöz sıvı verilmesi geçici olarak dolaşımı düzeltebilir.
  • Cerrahi girişim mümkün değilse perikardiyosentez uygulanabilir ancak cerrahi tedavinin yerini almaz
21
Q

Travmatik Dolaşım Arrestini tanımlayınız

A

Bilinci kapalı ve nabzı alınamayan travma hastalarında; nabızsız elektriksel aktivite, ventriküler fibrilasyon veya asistoli saptanabilir.

22
Q

Travmatik dolaşım arresti nedenleri

A
Ciddi hipoksi
Tansiyon pnömotoraks
Ciddi hipovolemi
Kardiyak tamponad
Ciddi miyokardiyal kontüzyon
23
Q

Toraks travmalı hastada ikincil bakı

A

Yaralanmanın öyküsü ve spesifik yaralanma tipinin şüphesi göz önünde bulundurulur.

Toraks travmalı hastalarda ikincil bakı;
Detaylı fizik muayene
Sürekli EKG ve puls oksimetre monitörizasyonu
Arter kan gazı değerlendirmesi
Akciğer grafisi
Toraks bilgisayarlı tomografisi
24
Q

Basit pnx nedenleri

A

Visseral ve paryetal plevra arasında hava birikmesi sonucu gelişir.
Penetran ve künt yaralanmalar sonucu gelişebilir.
Hava kaçağı ile birlikte akciğer laserasyonu en sık sebeptir.

25
Q

Basit pnx bulguları

A

Göğüs duvarının inspeksiyonu;
Sıyrıklar, laserasyonlar, ezilmeler
Göğüs duvarı hareketleri ve akciğer seslerinin karşılaştırılması
Etkilenen tarafta akciğer sesleri azalmıştır.

26
Q

Basit pnx tanı

A

Dik (ayakta/oturur), ekspiryumda akciğer grafisi ile tanı desteklenir.
Künt multitravma hastaları Akciğer grafisi ile değerlendirilmemelidir.

27
Q

Basit pnx tedavi

A

Pnömotoraks en iyi tüp torakostomi ile tedavi edilir.

28
Q

Hemotoraks nedir- etiyoloji-tedavi

A
Plevral boşlukta kan birikmesidir.
Nedenler;
Akciğer laserasyonu,
Büyük damar yaralanmaları
İnterkostal damar yaralanmaları
İnternal mamarian arter yaralanmaları
Nadiren torasik vertabra kırıkları

Kanama genellikle kendini sınırlar ve cerrahi girişim gerekmez.

29
Q

Yelken Göğüs nedir-eitolojisi-bulguları

A

Göğüs duvarının bir bölümünün göğüs kafesiyle kemik devamlılığının olmaması durumunda görülür.
İki veya daha fazla ardışık kaburganın iki veya daha fazla yerden kırığı sonucu gelişir. İnspiryumda AC çöker ekspiryumda genişler

Sıklıkla akciğer kontüzyonu eşlik eder.

30
Q

AC kontüzyonu mekanizma

A

Torasik travma sonucu akciğerin ezilme yaralanmasıdır.
Kan ve diğer sıvılar akciğer dokusunda birikir.
Ventilasyon bozulur ve hipoksi gelişir.

**Kaburga kırığı ve yelken göğüs olmadan da görülebilir.
(Özellikle çocuklar ve gençlerde)
Yelken göğüse en sık AC kontüzyonu eşlik eder

Yetişkinlerde kaburga kırıkları ile birlikte görülür.

En sık görülen potansiyel, ölümcül göğüs yaralanmasıdır.

Solunum yetersizliği ilk başta belirgin olmayabilir ve zaman içinde artabilir.

31
Q

Künt kardiak yaralanma nedenleri

A

Motorlu araç kazaları
Yayaya araç çapması
Motosiklet kazaları
Yüksekten düşme (>6 metre)

32
Q

Künt kardiak yaralanma tipleri

A

Miyokardiyal kontüzyon
Kardiyak çember rüptürü
Koroner arter diseksiyonu
Kapakçık ayrılması

33
Q

Künt kardiak yaralanma belirti ve bulguları

A
Göğüs ağrısı
Hipotansiyon
Disritmiler
EKO’da duvar hareket bozukluğu
Miyokard infarktüsü bulguları
Permatür ventriküler kompleksler
Uygunsuz sinüs taşikardisi
Atriyal fibrilasyon
Dal blokları
ST segment değişiklikleri
34
Q

Travmatik Aort yaralanması etiyoloji

A

Motorlu araç kazası ve yüksekten düşme sonrası ani ölümün sık bir sebebidir.
Hastaneye ulaşabilen hastalar hızlı tanı ve uygun tedavi ile hayatta kalabilir.
İnkomplet laserasyonu veadventisya tabakası sağlam olan hastalarada yaşam şansı daha fazladır.

35
Q

Travmatik Aort yaralanması Tanı

A
Kontrastlı BT
Aortagrafi 
Transözefagiyal EKO
X-ray:Mediasten genişlemesi
Aort topuzunun görülmemesi
Trakeanın sağa deviasyonu
Sol ana bronşun depresyonu
Sol hemotoraks
Skapula veya birinci kaburga kırığı
36
Q

Travmatik Aort yaralanması tedavi

A

Yüksek enerjili mekanizma, şüpheli X-ray bulguları varlığında hastanenin imkanları göz önünde bulundurulmalı (sevk)
Nabız ve kan basıncı kontrolü
Endovasküler tedavi
Açık cerrahi

37
Q

Travmatik diaphram yaralanması

A

Sıklıkla sol tarafta görülür
Sol hemitoraksta mide, barsak, nazogastrik tüp görülebilir.
Diyaframda yükselme olası yaralanmayı düşündürmeli ve nazogastrik tüpü takılarak değerlendirilmelidir.

38
Q

Künt OEF yaralanma

A

Özefagus yaralanması sıklıla penetran yaralanma sonrası görülür.

Tanı konulamazsa ölümcül olabilir.
Üst abdominal travmada gastrik içeriği özefagusa güçlü bir şeklide geçer.
Alt özefagusta lineer bir yırtık sonucu mide içeriği mediastene geçer.
Mediastinit ve ampiyeme yol açabilir.

39
Q

Künt OEF yaralanma tanı ve ted

A

Epigastrik veya alt sternal travma
Travmanın bulguları ile uyumsuz ciddi ağrı veya şok bulguları
X-ray: kaburga kırığı olmaksızın sol hemopnömotoraks
Mediastinal hava
Toraks tüpünden berrak içerik gelmesi

Cerrahi onarım
Plevral ve mediastinal drenaj

40
Q

Subkutanöz amfizem

A

Havayolu, akciğer yaralanmaları veya patlama yaralanmalarında görülebilir.
Spesifik tedavi gerektirmez
Altta yatan patolojilerin tanısı ve tedavi gerekir.

41
Q

Toraksın ezilme yaralanması

A

Toraksın ezilme yaralanması ve travmatik asfiksi;
Süperior vena kavanın akut kompresyonuna bağlı, üst göğüs, yüz ve kollarda pletore, peteşi görülür.
Ciddi şişlik ve serebral ödem görülebilir.

42
Q

Kaburga kırıkları

A

Toraks travmasında görülen en sık yaralanmadır.
Hareket etmekle ağrı oluştuğu için etkili soluk alınmaz
Oksijenasyon, ventilasyon ve etkin öksürük bozulur
Pnömoni ve atelektazi riski artar.

Skapula, klavikula, humerus ve ilgili kas bağlantıları üst kaburga (1-3) yaralanmalarına karşı koruyucudur.
***Skapula, sternum, birinci ve ikinci kaburga kırıkları şiddetli yaralanmayı düşündürür.
Baş-boyun
Spinal kord
Akciğerler
Büyük damarlar

Orta (4-9) kaburga kırıkları genellikle künt travma sonrası gözükür.
Anterior-posterior kompesyon, kaburganın orta kısmında ve dışa doğru kırıklara yol açar.
Kaburgaya direkt travma içe doğru kırıklara yol açarak pnöotoraks ve hemotoraksa yol açabilir.
Genç hastalarada görülen çoklu kaburga kırıkları yüksek enerjili travmayı düşündürür.
***Alt (10-12) kaburga kırıkları eşlik edebilecek karaciğer ve dalak yaralaması açısından uyarıcıdır.

43
Q

Kaburga kırıkları tanı***

A

FM:Lokalize ağrı, hassasiyet, krepitasyon görülür.
X-ray: kaburga kırıkları göstermekten ziyade diğer intratorasik yaralanmaları dışlamada faydalıdır.
BT’ (en hassas)nin yaygın kullanımı ile kaburga kırıkları tanısı daha fazla konulmaktadır.

44
Q

Kaburga kırıkları tedavi

A

Ağrı kontrolü ventilasyonu düzeltir.

İnterkostal bloklar, epidural anestezi, sistemik analjezikler

45
Q

Masif hemotoraks

A

Hipovolemik şok ve obstruktif şok bir arada

46
Q

İlk bakıda bakılmayan

A

OEF rüptürü