Wykład 7+8 [metaldehyd, herbicydy, fungicydy] Flashcards

1
Q

mechanizm działania toksycznego metaldehydu

A

nieznany

ALE jest fav teza blazeja:
metaldehyd po przejściu przez barierę krew-mózg podnosi w nim poziom neuroprzekaźników o charakterze pobudzającym, a obniża stężenie przekaźników hamujących. Obniża to próg pobudliwości drgawkowej i sprzyja wystąpieniu drgawek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

podstawowe objawy zagrażające życiu w zatruciu metaldehydem

A

kwasica metaboliczna i hipertermia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

czas wystąpienia objawów po zatruciu metaldehydem

A

⏰Zazwyczaj pojawiają się w ciągu 15 minut do 3 godzin po przyjęciu trucizny.⏰

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

objawy zatrucia metaldehydem

A

Pierwszymi objawami zatrucia są:

  • niepokój, dyszenie, wyciek gęstej śliny, wymioty
  • ataksja, drżenia mięśni
  • rozszerzenie źrenic

Następnie pojawiają się:

  • drgawki, często przerywane, potem ciągłe, niekoniecznie prowokowane przez bodźce zewnętrzne
  • nadwrażliwość na bodźce
  • hipertermia do ponad 42°C związana z nadaktywnością mięśniową (może to spowodować rozsianą zakrzepicę i uszkodzenie wielu narządów)
  • przyspieszenie akcji serca i silna duszność
  • oczopląs zwłaszcza u kotów oraz rozszerzenie źrenic
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

co może wystąpić jako następstwo zatrucia metaldehydem

A

Mimo przeżycia ostrej fazy zatrucia w ciągu 3 do 5 dni może pojawić się niewydolność wątroby.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

zapach i kolor treści żołądka w zatruciu metaldehydem

A

Zawartość żołądka jest często niebieska i wykazuje zapach aldehydu octowego lub formaldehydu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

przygotowanie próbki do badań na zatrucie metaldehydem

A

Pobrany materiał powinien być niezwłocznie zamrożony, gdyż łatwo ulega rozłożeniu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

jak się nazywają herbicydy służące do zwalczania części nadziemnych roślin

A

desykanty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

jak się nazywają herbicydy służące do zwalczania roślin zdrewniałych, krzewów i drzew

A

arborycydy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

główne mechanizmy działania herbicydów

A
  • destrukcja błon komórkowych
  • wpływ na aktywność enzymatyczną
  • hamowanie procesu fotosyntezy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

wymień herbicydy silnie toksyczne

A

Pochodne dinitroalkilofenoli:
- DNP (dwunitrofenol)
- DNOC (dwunitro-o-krezol)
- DNBP (dwunitrobutylofenol)

Pochodne dipirydylowe:
- dikwat
- parakwat

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

wymień herbicydy o umiarkowanej toksyczności

A

Pochodne kwasów chlorofenoksykarboksylowych
[powszechne w UE]
- 2,4-D (kwas dichlorofenoksyoctowy)
- MCPA (kwas metylochlorofenoksyoctowy)

  • chloran sodowy [brak w UE]
  • chlorek chlormekwatu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

wymień herbicydy o bardzo niskiej toksyczności

A
  • Glifosat
  • lenacyl
  • dikamba
  • chlomazon
  • florasulam
  • nikosulfuron
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

które herbicydy charakteryzuje żółty kolor i skłonność do barwienia tkanek?

A

dinitroalkilofenole (DNP, DNOC, DNBP)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

mechanizm działania dinitroalkilofenoli

A

Rozprzęganie tlenowej fosforylacji w mitochondriach (zahamowanie fosforylacji ADP).

  • Powstająca w tych procesach energia nie jest gromadzona w związkach wysokoenergetycznych i zamieniana jest w ciepło. Prowadzi to do silnego wzrostu temperatury ciała (ponad 41°C)
  • Pod wpływem dinitroalkilofenoli wzrasta przemiana materii, uruchamiany jest glikogen, wzrasta zużycie tlenu.
  • Doprowadzają do zaniku tkanki tłuszczowej
  • Wywołują methemoglobinemię, której przyczyną są powstające z dinitroalkilofenoli diaminy.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

u jakiego gatunku powstaje najwięcej diamin w procesie metabolizmu dinitroalkilofenoli i co te diaminy powodują

A

u przeżuwaczy, bo najintensywniej ten proces zachodzi w żwaczu

powodują methemoglobinemię

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

objawy przewlekłego zatrucia dinitroalkilofenolami

A
  • brak przyrostów masy ciała
  • zaburzenia w płodności (uszkodzenie spermatogenezy)
  • przedwczesne porody
  • uszkodzenie narządów miąższowych
  • skóra zwierząt i okrywa włosowa, a także błony śluzowe mogą przybierać barwę żółtawą
  • przy bardzo długim narażeniu może rozwinąć się zaćma
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

obraz kału w zatruciu dinitroalkilofenolami

A

kał a także mocz mogą mieć żółto-pomarańczowe zabarwienie, przy dostępie powietrza przechodzi ono w kolor czarny

19
Q

zmiany AP w przebiegu zatrucia dinitroalkilofenolami

A
  • zażółcenie warg, błony śluzowej jamy ustnej i dalszych odcinków p. pokarmowego oraz jego treści spowodowane barwą trucizny
  • pęcherz moczowy wypełniony czerwonawo-brunatnym płynem
  • silne przekrwienia narządów miąższowych
  • zwyrodnienie tłuszczowe wątroby i zwyrodnienie nerek
  • nieżytowe zapalenie żołądka i jelit
  • czasem krwawe zawały w śledzionie
  • czasami obrzęk płuc i obrzęk mózgu
20
Q

wymień dipirydyle

A

dikwat, parakwat

21
Q

wymień dinitroalkilofenole

A

DNP, DNOC, DNBP

22
Q

dostępność dipirydyli w UE

A

zakazane

23
Q

patomechanizm parakwatu

A
  • wywoływanie postępującego i nieodwracalnego zwłóknienia płuc🫁, co obserwowano przede wszystkim po zatruciu parakwatem u psa, świni oraz u człowieka

parakwat gromadzi się w płucach, indukuje cykliczną reakcję redukcji i utleniania → lawinowa produkcja rodników tlenowych, peroksydacja lipidów, uszkodzenie błon komórkowych → z czasem rozwija się uszkodzenie płuc mogące mieć postać obrzęku lub zwłóknienia

24
Q

wymień pochodne kwasów chlorofenoksykarboksylowych

A
  • 2,4-D (kwas dichlorofenoksyoctowy)
  • MCPA (kwas metylochlorofenoksyoctowy)
25
Q

działanie pochodnych kwasów chlorofenoksykarboksylowych na rośliny

A

Mają właściwości naturalnych stymulatorów wzrostu roślin tzw. auksyn.

Silnie zaburzają przemianę materii roślin, często stymulując ich wzrost i przyspieszając obumieranie. Nazywane są “herbicydami hormonalnymi”.

Zwiększają przyswajalność azotanów i produkcję glikozydów cyjanogennych.

26
Q

dlaczego stosowanie pochodnych kwasów chlorofenoksykarboksylowych zwiększa ryzyko zatrucia u zwierząt

A

Środki te zmniejszają nieprzyjemny smak podwiędłych chwastów, które zazwyczaj są przez zwierzęta odrzucane.

Niektóre rośliny pod wpływem tych herbicydów stają się bardziej toksyczne, z powodu np. zwiększonej ilości związków azotowych.

27
Q

toksykodynamika pochodnych kwasów chlorofenoksykarboksylowych

A
  • Środki te uszkadzają wątrobę i nerki (najprawdopodobniej poprzez indukcję stresu oksydacyjnego).
  • Zaburzają czynności tarczycy (dysrupcja endokrynologiczna).
  • Uwalniane z nich kwasy działają miejscowo drażniąco i depresyjnie na CUN.
  • Wywołują zaburzenia czynności jajników (aż do atrofii) i przebieg cyklu płciowego.
  • Mogą powodować ronienia.
28
Q

w jaki nielegalny sposób był wykorzystywany chlorek chlormekwatu

A

do eutanazji zwierząt gospodarskich

29
Q

toksykodynamika chlorku chlormekwatu

A

Toksyczne działanie wynika najprawdopodobniej z działania trucizny na receptory nikotynowe i muskarynowe, ale podanie atropiny rzadko przynosi efekt terapeutyczny.

Prawdopodobnie prowadzi też do depolaryzacji błony postsynaptycznej (blok nerwowo-mięśniowy).

Przyczyną śmierci jest najczęściej zatrzymanie akcji serca i obrzęk płuc.

30
Q

zasadnicza różnica pomiędzy objawami zatrucia inhibitorami acetylocholinoesterazy a chlorkiem chlormekwatu

A

zatrucia przebiegają bardzo podobnie, ale przy inhibitorach mamy zmniejszenie źrenicy, a przy chlorku chlormekwatu rozszerzenie

31
Q

czy można stosować atropinę w leczeniu zatrucia chlorkiem chlormekwatu

A

nie

32
Q

w jakich warunkach zwiększa się toksyczność glifosatu

A

Toksyczność ostra bardzo niewielka (wpływ na przemiany kwasu szikimowego u roślin), obecność surfaktantów zwiększa istotnie toksyczność dla zwierząt.

33
Q

objawy zatrucia glifosatem

A

Opisywano podrażnienia skóry, spojówek, błon śluzowych, wymioty, biegunkę, niezborność ruchową, przy znacznej ekspozycji stres oksydacyjny, methemoglobinemię, duszność.

Większość przypadków ekspozycji nie wiąże się jednak z rozwojem jakichkolwiek objawów.

Ryzyko dysrupcji endokrynologicznej i podejrzenia o związek z nowotworzeniem przyczyniły się jednak do wprowadzenia ograniczeń na stosowanie glifosatu w niektórych krajach.

34
Q

podział fungicydów

A
  • siarka i wielosiarczki
  • związki miedzi
  • pochodne kwasu dwutiokarbaminowego
  • triazole
  • inne
35
Q

wymień pochodne kwasu ditiokarbaminowego

A
  • tiuram
  • ziram
  • metiram
36
Q

wymień triazole

A
  • tebukonazol
  • tritikonazol
  • epoksykonazol
37
Q

do jakiej grupy należą pochodne kwasu ditiokarbaminianowego

A

do fungicydów o działaniu powierzchownym

38
Q

toksykokinetyka pochodnych kwasu ditiokarbaminianowego

A
  1. Łatwo wchłaniają się z p. pokarmowego i z dróg oddechowych.
  2. Odkładają się w tarczycy i gruczołach płciowych.
  3. Ulegają przemianom metabolicznym, w wyniku których powstają znacznie bardziej toksyczne metabolity m. in etylenotiomocznik i izotiocyjaniany.
  4. Niezmienione ditiokarbaminiany i ich metabolity wydalają się głównie z moczem, dwusiarczek węgla z wydychanym powietrzem.
39
Q

gdzie odkłada się ziram

A

w tarczycy i gruczołach płciowych

40
Q

toksyczne metabolity metiramu

A

etylenotiomocznik, izotiocyjaniany

41
Q

odległe skutki narażenia na działanie ditiokarbaminianów

A

Tworzenie toksycznych metabolitów - etylenotiomocznika i izocyjanianów stwarza, zwłaszcza przy dłuższym narażeniu, możliwość wystąpienia działań odległych:

  • działanie tyreostatyczne (wolotwórcze)
  • działanie gonadotoksyczne (bezpłodność)
  • działania teratogenne i rakotwórcze (powstawanie nitrozoamin w p. pokarmowym)
42
Q

u jakiego gatunku najczęściej dochodziło do zatruć tiuramem (zanim go wycofali ale teraz importują nielegalnie)

A

Do zatruć tiuramem dochodzi u drobiu w wyniku podania zaprawionego ziarna lub pasz, w skład których wchodziło takie ziarno.

43
Q

objawy zatrucia tiuramem u drobiu

A
  • po kilku dniach obserwuje się spadek nieśności i masy ciała ptaków
  • znoszenie jaj o zdeformowanych skorupach
  • w cięższych przypadkach tzw. lanie jaj, biegunki

Kurczęta pochodzące od zatrutych kur rozwijają się gorzej.