Wykład 3 [sól, amoniak, mocznik, fluor, fosforki] Flashcards

sól, amoniak, mocznik, fluor i fosfor

1
Q

U kogo najczęściej występuje zatrucie solą kuchenną?

A
  1. U świń i drobiu 🐖🐓
  2. Przeżuwacze🐄

Najrzadziej u mięsożernych🦊

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Prawidłowa zawartość soli w paszy

A

Prawidłowa zawartość soli w paszy powinna wynosić ok. 0,5 -1,0 % masy paszy.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hormon odpowiedzialny za wychwyt zwrotny sodu

A

Aldosteron

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Objawy zatrucia solą ze strony p pok

A
  • biegunkę przechodząca następnie w zaparcie
  • bóle kolkowe
  • wymioty (świnie, psy)
  • silny ślinotok i wyciek surowiczy z nosa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Objawy zatrucia solą ze strony układu moczowego

A
  • nietrzymanie moczu
  • wielomocz (poliuria) przechodzący w późniejszej fazie w bezmocz (anuria)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Objawy nerwowe w zatruciu solą

A
  • początkowo silne pragnienie, w późniejszej fazie brak pragnienia
  • niezdolność do jedzenia i picia
  • najpierw nadpobudliwość, następnie ospałość
  • brak reakcji na bodźce
  • pozycja siedzącego psa
  • przeczulica dotykowa
  • częściowa lub całkowita ślepota lub głuchota
  • drżenia mięśniowe
  • drgawki (w tym toniczno-kloniczne)
  • oczopląs, opistotonus
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Charakterystyczna pozycja w zatruciu solą

A

pozycja siedzącego psa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Dla jakiego zatrucia jest typowa pozycja siedzącego psa

A

solą

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Zmiany AP w zatruciu solą

A
  • przekrwienie i stan zapalny błony śluzowej żołądka z punktowymi owrzodzeniami
  • ciemny i płynny lub suchy kał
  • obrzęki tkanek i narządów, płyn w jamach ciała a przede wszystkim obrzęk mózgu z rozmiękaniem lub wczesnymi zmianami nekrotycznymi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Zmiany HP w zatruciu solą

A
  • proliferacja śródbłonka naczyniowego
  • rozszerzone przestrzenie okołonaczyniowe
    • u świń wypełnione eozynofilami
  • wakuolizacja i rozerwanie komórek pomiędzy korą i substancją białą z naciekami histiocytów
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Charakterystyczna zmiana HP w przebiegu zatrucia solą u świń

A

naciek eozynofili w mózgu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Zmiany HP w przebiegu zatrucia solą u bydła

A

rozmiękanie tkanki nerwowej -poliencephalomalatio

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Płyny w zatruciu solą u psów

A

Dootrzewnowa powolna infuzja izo- lub hypotonicznego roztworu glukozy.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Zatrucie amoniakiem - u kogo najczęściej

A
  1. U drobiu 🐓

Rzadko u świń lub cieląt🐖🐮

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Działanie ogólne amoniaku

A
  • hamowanie cyklu Krebsa🍋pociąga to za sobą wzrost beztlenowej glikolizy oraz wzrost poziomu kwasu mlekowego we krwi
  • zaburzanie równowagi kwasowo-zasadowej
    najpierw alkaloza związana z obecnością amoniaku (w formie jonu amonowego) we krwi, która potem, na skutek zahamowania przemian cyklu Krebsa, przechodzi w kwasicę
  • uszkadzający wpływ na układ nerwowy🧠
    amoniak przechodzi przez barierę krew-mózg i uszkadza funkcje tkanki nerwowej w CSN, uszkodzenia dotyczą głównie procesu neurotransmisji
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Typy zatrucia amoniakiem

A

najczęściej charakter przewlekły lub rzadziej podostry

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

objawy zatrucia amoniakiem u kur

A
  • zawienie
  • światłowstręt w wyniku zapalenia spojówek i rogówki
  • spadek produkcji jaj
  • wtórne infekcje układu oddechowego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

objawy zatrucia amoniakiem u świń

A
  • znaczne ograniczenie przyrostów masy ciała
  • nawracające infekcje dróg oddechowych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

zmiany AP w zatruciu amoniakiem

A
  • zapalenie rogówki i spojówki (keratoconjunctivitis)
  • przekrwienie i obrzęk płuc
  • ogólna sinica
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

kogo najczęściej dotyczy zatrucie mocznikiem

A

przeżuwaczy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

ile mocznika w paszy

A

1/3 całkowitej zawartości azotu albo 2%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

znaczenie żywieniowe mocznika

A

Amoniak i powstający z niego jon amonowy są dla bakterii żwaczowych🦠 substratami do syntezy aminokwasów i następnie - białek, które wykorzystuje organizm przeżuwacza.

Dla prawidłowości przebiegu tych syntez potrzebna jest także odpowiednia pula ketokwasów powstających w przemianach węglowodanów.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

kiedy wzrasta ryzyko zatrucia mocznikiem

A

→ przy żywieniu paszą ubogą w substancje energetyczne (węglowodany) i białka, a bogatą we włókna.

→ przy dużej zawartości ureaz w pożywieniu

→ u zwierząt głodzonych, zwłaszcza po łapczywym spożyciu paszy z mocznikiem

→ przy nagłej zmianie paszy

→ przy wysokim pH treści żwacza

→ przy deficycie wody

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

czemu monogastryczne są mniej wrażliwe na zatrucie mocznikiem

A

Zwierzęta monogastryczne są mniej wrażliwe na doustne podanie mocznika ponieważ w ich przewodzie pokarmowym praktycznie nie zachodzi jego rozkład (brak aktywności ureazowej).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

toksodynamika mocznika

A

Po przedawkowaniu mocznika następuje wzrost amoniaku w żwaczu co prowadzi do:

  • wzrostu ilości jonu amonowego w treści żwacza
  • podniesienia się pH treści żwacza
  • wzrostu aktywności ureaz bakteryjnych
  • przesunięcia się równowagi reakcji amoniak - jon amonowy w kierunku zwiększenia puli wolnego amoniaku

Drobnoustroje nie są w stanie przyswoić wytwarzanego amoniaku.

Nadmiar amoniaku wchłania się do krwi i jest bezpośrednią przyczyną zatrucia.

26
Q

wpływ niskiego pH na toksodynamikę mocznika

A

Środowisko kwaśne sprzyja zatrzymywaniu w treści żwacza powstającego z mocznika amoniaku w formie jonu amonowego.

27
Q

wpływ wysokieogo pH na toksodynamikę mocznika

A

Środowisko zasadowe żwacza sprzyja przechodzeniu powstającego amoniaku w formie gazowej z treści żwacza do krążenia.

28
Q

formy zatrucia mocznikiem

A

Zatrucie może przebiegać w formie nadostrej, ostrej lub podostrej.

BRAK PRZEWLEKŁEGO

29
Q

charakterystyczna postawa w zatruciu mocznikiem

A

drewnianego kozła

30
Q

postawa drewnianego kozła w jakim zatruciu

A

mocznikiem

31
Q

treść przesłana do badań na mocznik

A

Treść przesłana do badań powinna być świeża, ponieważ z czasem wzrasta spontanicznie zawartość amoniaku.

32
Q

leczenie zatrucia ostrego mocznikiem

A
  • sondowanie i dożwaczowe podanie 20 45 l zimnej wody❄️ w celu zahamowania aktywności enzymów bakteryjnych
  • skorygowanie zasadowicy żwaczowej przez podanie 2-6 L 5% kwasu octowego
  • skorygowanie kwasicy metabolicznej przez dożylne podanie 1-2 L 1,4% roztworu wodorowęglanu sodowego
  • dodatkowo: leki przeciwdrgawkowe, sole wapnia
33
Q

leczenie zatrucia podostrego mocznikiem

A

jako źródło energii można podawać dożwaczowo 500 g laktozy przez 4 dni oraz kwas orotowy jako środek pobudzający metabolizm bakterii (2 x dziennie po 5 g przez 5 dni)

34
Q

co stanowi zagrożenie dla zwierząt pasących się na terenach w okolicach hut szkła

A

rośliny, bo mają fluor

35
Q

niedobór fluoru

A

praktycznie nie występuje

36
Q

czemu sprzyja fluor w organizmie

A
  • retencji wapnia w kościach
  • zapobiega rozwojowi próchnicy i osteoporozy
37
Q

jakie pierwiastki hamują wchłanianie fluoru

A

jony wapnia, glinu i chloru

38
Q

formy zatrucia fluorem

A
  1. przewlekła🐄 tzw. fluoroza, występująca głównie u bydła, bardzo rzadko u innych gatunków zwierząt
  2. ostra🌶️(obecnie bardzo rzadka)
39
Q

jakie gatunki najwrażliwsze na zatrucie fluorem

A

przeżuwacze

40
Q

gatunek najmniej wrażliwy na zatrucie fluorem

A

drób

41
Q

gdzie dokładnie lokuje się fluor w organizmie

A

fluor zajmuje miejsce grup hydroksylowych w hydroksyapatycie i zmienia jego krystaliczną strukturę

42
Q

co się dzieje w warunkach nadmiaru fluoru

A

nadmiaru fluoru wbudowywany jest w struktury kostne magnez

43
Q

fluor a kwas askorbowy

A

Fluor związany jest także z przemianą kwasu askorbowego. Podawanie tego kwasu ograniczało zmiany uszkodzeniowe kości podczas fluorozy u małp.

44
Q

poziom czego (biochemicznie) wzrasta podczas fluorozy

A

Podczas fluorozy stwierdza się wzrost📈poziomu:

  • potasu
  • mocznika
  • gamma-globulin we krwi
  • aktywności dehydrogenazy mleczanowej
  • fosfatazy alkalicznej
  • syntazy cytrynianowej
45
Q

poziom czego (biochemicznie) spada podczas fluorozy

A

Spadek📉 poziomu:

  • wapnia
  • białka
  • albumin w surowicy
46
Q

gdzie sie odkłada fluor w organizmie (anatomicznie)

A

Fluor odkłada się w kościach i zębach (ok. 95%).

Zwiększony poziom fluoru można stwierdzić w wątrobie, płucach, nerce, mózgu, tarczycy (2-3 krotny wzrost).

47
Q

z czym się wydala fluor

A

z moczem

48
Q

charakterystyczne objawy zatrucia fluorem

A
  • zęby sieczne: brunatne lub marmurkowe, przebarwione, ubytki szkliwa, kruche, chwiejące się w zębodołach
  • zęby trzonowe: o nieregularnie startych powierzchniach ostrych urażających brzegach (bolesne uszkodzenia śluzówki)
  • finalnie daleko posunięte deformacje uniemożliwiające przeżuwanie i spożywanie pokarmów

Poza tym brzydka skóra i futerko

49
Q

zmiany w koścu we fluorozie

A
  • guzy kostne na kościach długich, kościach głowy, żebrach i poprzecznych wyrostkach kręgów
  • kruchość i łamliwość kości
  • kulawizny, sztywny chód
  • u przeżuwaczy bolesne zmiany stawów nadgarstkowych
50
Q

diagnostyka różnicowa fluorozy

A

W diagnozie różnicowej trzeba brać pod uwagę niedobory witaminowe i choroby przytarczyc.

51
Q

co można zastosować w leczeniu zatrucia fluorem

A

eliminacja zwierząt z nieodwracalnymi zmianami zębów i kości.

U pozostałych zwierząt bezwzględna zmiana paszy lub sposobu żywienia.

  • stosowanie związków glinu (siarczanu glinowego) wiążącego fluorki w związki
    nierozpuszczalne, w celu zmniejszenia ich wchłaniania
  • mieszanina Ferrado: mączka kostna z dodatkami
52
Q

zapach fosforku cynku

A

Fosforek cynku ma zapach porównywany do gnijącej ryby lub czosnku.🧄🐟

53
Q

jaki gatunek jest najwrażliwszy na zatrucie fosforem

A

gęsi

54
Q

toksykodynamika fosforu

A

W kwaśnym środowisku żołądka przechodzi w fosforowodór (PH3) i w tej postaci wchłania się z przewodu pokarmowego.

Fosforowodór silnie zaburza przemianę materii hamując oddychanie i przemiany węglowodanów, lipidów i białek.

Działa toksycznie na układ nerwowy, układ krążenia, wywołuje głębokie zmiany zwyrodnieniowe w wątrobie i w innych narządach miąższowych.

55
Q

kiedy pojawiają się objawy po spożyciu fosforku cynku

A

Objawy pojawiają się zwykle ok. 20 min po spożyciu.

56
Q

objawy zatrucia fosforkiem cynku u psów

A
  • bezcelowe bieganie, wycie, skomlenie
  • szczerzenie zębów
  • drżenia, drgawki toniczno-kloniczne
  • silne objawy bólowe
  • wstrząs
  • możliwy wzrost temperatury do 41°C
  • obrzęk płuc

W moczu pojawia się białko, cukier, aceton, urobilina.

Zwierzęta giną wśród drgawek i skurczów.

57
Q

zapach przewodu pokarmowego w sekcji zwłok po zatruciu fosforkiem cynu

A

zapach acetylenu

58
Q

w jakim zatruciu zapach acetylenu

A

p pok sekcyjnie po zatruciu fosforkiem cynku

59
Q

jakich środków nie można podać w leczeniu zatrucia fosforkiem cynku

A

przeczyszczających środków olejowych ponieważ zwiększają wchłanianie fosforu

60
Q

leczenie zatrucia fosforkiem cynku

A
  • środki wymiotne
  • środki osłaniające, przeczyszczające ale nie olejowe ponieważ zwiększają wchłanianie fosforu

Niektóre źródła zalecają węgiel aktywny.

  • płukanie żołądka 5% NaHCO3 (ogranicza hydrolizę fosforku), wodą utlenioną lub nadmanganianem potasu
  • dożylnie płyny (glukonian wapnia lub mleczan sodu w celu korekcji kwasicy)
61
Q

podstawowa różnica w toksykodynamice fosforku cynku i glinu

A

W kwaśnym środowisku żołądka fosforek cynku przechodzi w fosforowodór (PH3) i w tej postaci wchłania się z przewodu pokarmowego.

→ fosforek glinu uwalnia PH3 już w kontakcie z wilgocią