Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Toksykologia > Wykład 12 [rośliny] > Flashcards

Wykład 12 [rośliny] Flashcards

1
Q

Czym są rafidy?

A

mikroskopijne igiełki szczawianu wapnia występujące na powierzchni niektórych roślin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Jak nazywają się mikroskopijne igiełki szczawianu wapnia występujące na powierzchni niektórych roślin?

A

Rafidy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Z czego składa się aglikon?

A

Są to związki otrzymane poprzez połączenie wiązaniem α- lub β-glikozydowym dowolnego cukru prostego z pochodną fenolową lub alkoholową.

cukier + pochodna fenolowa/alkoholowa = aglikon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

W wyniku jakiego procesu chemicznego z glikozydów są uwalniane aglikony?

A

enzymatycznej hydrolizy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Cechy glikozydów (smak, wygląd)

A

Są to substancje szeroko rozpowszechnione, zazwyczaj bezbarwne, niekrystaliczne i gorzkie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Rośliny należące do jakiej rodziny zawierają glukozynolany?

A

Kapustowate

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Pod wpływem jakiego enzymu glukozynolany uwalniają toksyczne substancje?

A

mirozynaza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Charakterystyka glukozynolanów

A

Glukozynolany zawarte w roślinach z rodziny kapustowatych. Są to oleiste substancje, a pod wpływem enzymu roślinnego mirozynazy uwalniają izotiocyjaniany.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Cechy chemiczne alkaloidów

A

Alkaloidy to związki o charakterze zasadowym (pHa > 7) zawierające azot związany z pierścieniem heterocyklicznym lub aromatycznym.

Są nierozpuszczalne lub trudno rozpuszczalne w wodzie, tworzą zazwyczaj sole.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wymień alkaloidy tropanowe

A
  • atropina
  • skopolamina
  • kokaina
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wymień alkaloidy chinolinowe

A
  • chinina
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wymień alkaloidy izochinolinowe

A
  • morfina
  • kodeina
  • papaweryna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wymień alkaloidy indolowe

A
  • strychnina
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wymień alkaloidy purynowe

A
  • kofeina
  • teofilina
  • teobromina
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wymień alkaloidy pirydynowe

A
  • nikotyna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

do jakiej grupy alkaloidów należy kofeina?

A

alkaloidy purynowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

do jakiej grupy alkaloidów należy kodeina?

A

alkaloidy izochinolinowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

do jakiej grupy alkaloidów należy kokaina?

A

alkaloidy tropanowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Ile pierścieni zawierają w swojej cząsteczce estry diterpenu?

A

Trzy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Rozpuszczalność estrów diterpenu

A

Są rozpuszczalne w wodzie i innych rozpuszczalnikach polarnych.💧

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Podaj dwa przykłady estrów diterpenu

A
  • taksany obecne w cisie
  • grajanotoksyny obecne w rododendronach i azaliach
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Do jakiej grupy związków należą toksalbuminy?

A

Do glikoprotein

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Podaj przykład toksalbuminy

A

Najbardziej znaną jest toksalbumina nasion rącznika, rycyna.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Mechanizm działania toksycznego rycyny

A

Zahamowanie syntezy białek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Działanie toksalbumin

A
  • antygenowe
  • aglutynacja erytrocytów
  • hemoliza
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Co sprzyja eliminacji alkaloidów z ustroju?

A

Diureza kwaśna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Wymień rośliny o działaniu hepatotoksycznym

A
  • Starzec jakubek
  • Klekotnica
  • Heliotrop
  • Łubin porażony przez grzyb Diaporte toxica
  • Koniczyna szwedzka
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Jakie substancje czynne zawiera starzec jakubek?

A

Substancje czynne należą do alkaloidów pirolizydynowych o silnym działaniu hepatotoksycznym.

Starzec jakubek zawiera np.: jakobinę, jakodynę i jakoninę.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Jakie substancje czynne zawiera heliotrop?

A

Alkaloidy pirolizydynowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Jakie substancje czynne zawiera klekotnica?

A

Alkaloidy pirolizydynowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Jakie substancje czynne zawiera łubin porażony przez grzyb diaporthe toxica?

A

Fomopsyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Gdzie znajdziemy fomopsynę

A

W łubinie porażonym przez grzyb diaporte toxica

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Jaki organizm może porażać łubin, prowadząc do wzrostu jego toksyczności?

A

Grzyb Diaporte toxica

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Która część starca jakubka jest najbardziej toksyczna?

A

Najbardziej toksyczne są kwiaty.

Największa toksyczność we wczesnym okresie wzrostu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Mechanizm toksycznego działania alkaloidów pirolizydynowych?

A

Za działanie toksyczne alkaloidów pirolizydynowych odpowiadają metabolity pirolu powstałe w wyniku przemian związków macierzystych.

Wiążą się one z DNA, powodując upośledzony podział komórek. Wysokie dawki mogą powodować martwicę komórek, podczas gdy umiarkowane narażenie hamuje podział komórek, prowadząc do powiększenia i zwyrodnienia hepatocytów z niewydolnością wątroby.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Objawy zatrucia alkaloidami pirolizydynowymi u koni

A
  • fotosensybilizacja

Oprócz tego standard: wątrobowe, jadłowstęt, zaburzenia widzenia, pobudzenie i dezorientacja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Wymień rośliny o działaniu neurotoksycznym

A
  • Szalej jadowity
  • Szczwół plamisty
  • Tojad
  • Pokrzyk wilcza jagoda
  • Bieluń dziędzierzawa
  • Ziemniak
  • Psianka czarna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Substancja czynna zawarta w szaleju

A

cykutotoksyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Części rośliny o największej zawartości cykutotoksyny

A

zawarta głównie w bulwie korzeniowej, ale także w częściach zielonych rośliny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Mechanizm działania cykutotoksyny

A

Działa neurotoksyczne przez blokowanie kanałów chlorkowych dla receptorów GABA. Prowadzi do depolaryzacji błony neuronu i w efekcie silnych konwulsji, zaburza czynność serca i poraża ośrodek oddechowy.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Charakterystyczny zapach szaleju

A

zapach pietruszki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Jakie substancje czynne zawiera szczwół plamisty?

A

Lotne alkaloidy - przede wszystkim koniina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Gdzie występują największe stężenia koniiny

A

w nasionach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Mechanizm działania toksycznego szczwołu plamistego

A

Koniina działa miejscowo drażniąco oraz neurotoksycznie🧠 podobnie do nikotyny.

Pobudza, a następnie do poraża CUN oraz zwoje wegetatywne i zakończenia nerwów ruchowych.

45
Q

Charakterystyczny zapach szczwołu plamistego

A

Zapach mysiego moczu

46
Q

Substancja czynna zawarta w tojadzie

A

alkaloid akonityna

47
Q

części rośliny zawierające najwyższe stężenia akonityny

A

korzeń i nasiona

48
Q

mechanizm działania toksycznego tojadu

A

Alkaloid akonityna zawarty głównie w korzeniu i nasionach, działa neurotoksyczne i miejscowo drażniąco, ma wpływ na układ bodźco przewodzący serca i mięśnie (efekt kuraropodobny).

49
Q

jaki efekt wywołuje akonityna

A

efekt kuraropodobny

50
Q

Jakie substancje czynne zawiera pokrzyk wilcza jagoda?

A

Czynnikiem toksycznym jest alkaloid tropanowy atropina.

51
Q

Objawy zatrucia pokrzykiem

A

Są one podobne do objawów przedawkowania atropiny.

Antycholinergiczne działanie: rozszerzenie źrenic, suchość i łuszczenie się skóry (świąd), suchość błon śluzowych w jamie ustnej (powoduje intensywne pragnienie) i błony śluzowej żołądka (efekt ściągający), osłabienie motoryki przewodu pokarmowego (zaparcia), rozszerzenie naczyń krwionośnych.

52
Q

Leki stosowane w leczeniu zatrucia pokrzykiem

A

Leki parasympatykomimetyczne: takie jak betanechol, karbachol, fizostigmina.

Płyny wieloelektrolitowe i węgiel aktywny.

53
Q

Substancje czynne zawarte w bieluniu

A

Podobnie jak pokrzyk zawiera trujące alkaloidy tropanowe takie jak atropina, hioscyjamina czy hioscyna.

54
Q

Które części bieluniu są najbardziej toksyczne?

A

Nasiona

55
Q

Leczenie zatrucia bieluniem

A

Takie samo, jak przy pokrzyku

Leki parasympatykomimetyczne: takie jak betanechol, karbachol, fizostigmina.
+Płyny wieloelektrolitowe i węgiel aktywny.

56
Q

Które części ziemniaka i psianki czarnej są nietoksyczne

A

Dojrzałe owoce

57
Q

Jakie substancje czynne zawiera ziemniak i psianka czarna?

A

Glikoalkaloidy steroidowe do których należy solanina czy solanidyny

58
Q

Mechanizm działania toksycznego ziemniaka i psianki

A
  • Solanina czy solanidyny mogą powodować zapalenie żołądka i jelit.
  • Solanina ma bezpośrednie działanie drażniące, głównie na błony śluzowe. Hamuje także czynności ośrodkowego układu nerwowego, układu oddechowego i ośrodków motorycznych.
  • Ziemniaki i psianka czarna zawiera też znaczną ilość alkaloidów tropanowych o aktywności podobnej do atropiny.
59
Q

Postacie zatrucia ziemniakiem

A
  • nerwowa
  • pokarmowa
  • skórna
60
Q

Objawy postaci nerwowej zatrucia ziemniakiem

A
  • ataksja
  • osłabienie
  • bradykardia
  • niedociśnienie
  • otępienie, zmęczenie, porażenie
61
Q

Objawy postaci pokarmowej zatrucia ziemniakiem

A
  • biegunka
  • bóle kolkowe
  • ślinotok
62
Q

Objawy postaci skórnej zatrucia ziemniakiem

A

zmiany łuszczycowe na kończynach

63
Q

Wymień rośliny o działaniu nefrotoksycznym

A
  • Szarłat szorstki
  • Dąb
64
Q

Jakie substancje czynne zawiera szarłat szorstki?

A

Zawiera kwas szczawiowy (zwłaszcza w liściach), ale wydaje się, że jego działanie toksyczne wynika z obecności innych substancji.

Może także kumulować azotany.

65
Q

Jaką patologię wywołuje spożycie szarłatu szorstkiego?

A

Zespół nerczycowy

66
Q

Po jakim czasie pojawiają się objawy zatrucia szarłatem?

A

5-10 dni

67
Q

Jakie substancje czynne zawiera dąb?

A

Młode pąki i liści dębu oraz zielone żołędzie zawierają duże ilości gallotanin (garbników).

Związki te oraz ich produkty rozpadu (kwas galusowy, pirogalusowy) uszkadzają nerki i błonę śluzową przewodu pokarmowego.

68
Q

Które ogniwo łańcucha metabolizmu żołędzi dębu ma znaczenie toksykologiczne?

A

Kwas galusowy i pirogalusowy będące produktami rozpadu gallotanin, czyli garbników zawartych w młodych żołędziach.

69
Q

Gatunek odporny na toksyczne działanie dębu

A

świnie

70
Q

Wymień rośliny o działaniu kardiotoksycznym

A

cis pospolity

71
Q

Jakie substancje czynne zawiera cis pospolity

A

taksyny A i B (alkaloidy diterpenowe)

72
Q

Patomechanizm działania cisu

A

Alkaloidy cisu hamują funkcję kanałów wapniowych i sodowych w mięśniu sercowym, przez co hamują depolaryzację kardiomiocytów.

73
Q

Gatunek najbardziej wrażliwy na zatrucie cisem

A

konie

74
Q

Leczenie zatrucia cisem

A

Celem jest pobudzenie czynności układu oddechowego oraz stymulowanie układu krążenia. Zaleca się podanie dożylne lub domięśniowe heptaminolu.

Niezwłocznie powinno się podać węgiel aktywny i osmotyczne środki przeczyszczające.

Atropina może być przydatna do przeciwdziałania kardiodepresyjnym efektom taksyny, ale musi być podana odpowiednio wcześnie.

75
Q

Wymień rośliny wpływające na krew

A
  • klon czerwony
  • paproć orlica
76
Q

Która część klonu czerwonego jest toksyczna

A

Liście

77
Q

Co wywołuje klon czerwony

A

ostrą hemolizę u koni

78
Q

Zmiany w badaniach laboratoryjnych krwi po zatruciu klonem czerwonym

A
  • niskie wartości MCV
  • łagodna methemoglobinemia
  • obecność ciałek Heinza
  • hiperbilirubinemia
  • czasami zwiększenie aktywności kinazy kreatynowej
79
Q

dla jakiego gatunku niebezpieczne jest spożycie klonu czerwonego

A

dla koni

80
Q

Czynniki toksyczne zawarte w paproci orlicy

A
  • ptakwilozyd wywołujący supresyjny wpływ na szpik kostny u bydła
  • tiaminaza rozkładająca wit. B1 zwłaszcza u koni
81
Q

który gatunek jest wrażliwy na toksyczne działanie ptakwilozydu zawartego w paproci orlicy

A

bydło

82
Q

który gatunek jest szczególnie wrażliwy na toksyczne działanie tiaminazy zawartej w paproci orlicy

A

konie

83
Q

jaką witaminę rozkłada tiaminaza

A

b1

84
Q

czy suszenie zmniejsza toksyczność paproci orlicy

A

nie

85
Q

Pterydyzm - jaka to choroba

A

zatrucie paprocią orlicą (ptakwilozydem) u bydła

86
Q

u jakiego gatunku występuje pterydyzm

A

u bydła

87
Q

Pterydyzm u bydła - objawy

A

Zahamowanie czynności szpiku kostnego u bydła wywołuje niedokrwistość aplastyczną, granulocytopenię i małopłytkowość.

Przy 4-6 tygodniowej ekspozycji stwierdza się osłabienie, brak łaknienia, krwawienia, w tym krwiomocz oraz powiększenie brzucha. U bydła przyjmującego paprocie przez długi czas stwierdzano nowotwory pęcherza moczowego.

88
Q

Do czego predysponuje przewlekłe przyjmowanie paproci orlicy przez bydło?

A

nowotworów pęcherza moczowego

89
Q

Z czym jest związana toksyczność paproci orlicy u koni

A

z tiaminazą

90
Q

objawy zatrucia paprocią orlicą u koni

A

🐎U koni toksyczność rośliny związana jest z tiaminazą. Niedobór tiaminy prowadzi do osłabienia mięśni i ich drżenia, braku koordynacji ruchowej. Opistotonus, śmierć poprzedzona skurczami toniczno-klonicznymi.

91
Q

u jakiego gatunku paproć orlica wywołuje niedokrwistość

A

u bydła

92
Q

leczenie pterydyzmu

A
  • alkohol batylowy, ale ma ograniczoną skuteczność

Najbardziej skuteczna jest transfuzja krwi z 3% cytrynianem sodu

93
Q

Te wszystkie śmieszne rośliny domowe ozdobne z łacińskimi nazwami - jakie substancje czynne odpowiedzialne za ich toksyczne działanie zawierają?

A

Nierozpuszczalne szczawiany wapnia

94
Q

Mechanizm działania toksycznego roślin zawierających szczawiany

A

Kryształy szczawianu wapnia drażnią jamę gębową i gardło.

Kryształy te mają postać igieł (rafidów), które wbijają się w błonę śluzową języka i gardła.

Niektóre rośliny (np. dieffenbachia), zawierają enzymy proteolityczne, które powodują uwalnianie histaminy, kinin i powodują szybką reakcję zapalną.

95
Q

Jaką postać przyjmują nierozpuszczalne szczawiany wapnia w roślinach

A

Kryształy te mają postać igieł (rafidów), które wbijają się w błonę śluzową języka i gardła.

96
Q

Wymień rośliny z rodzaju Alium sp.

A

cebula i czosnek

97
Q

Jakie substancje czynne zawierają rośliny z rodzaju Alium

A

dwusiarczek propylu i tiosiarczany

-> przechodzą w sulfotlenki

98
Q

Czy obróbka termiczna zmniejsza toksyczność czosnku i cebuli?

A

nie

99
Q

Rasy psów predysponowane do zatrucia cebulą

A

Akita, shiba, jindo

100
Q

który gatunek jest najbardziej wrażliwy na zatrucie roślinami z rodzaju alium

A

koty, ale zatrucia i tak częściej występują u psów bo koty nie chcą tego jeść zazwyczaj

101
Q

dlaczego koty są bardziej wrażliwe na toksyczne działanie czosnku

A

Koty są bardziej wrażliwe na uszkodzenie tlenowe, gdyż posiadają w hemoglobinie 8 grup sulfhydrylowych, a psy tylko 4 grupy, niemniej jednak sposób odżywiania bardziej predysponuje psy.

102
Q

jaki procent swojej masy ciała w cebuli musi zjeść kot żeby coś się stało

A

mniej niż 0.5%

103
Q

metabolizm substancji czynnych w roślinach z rodzaju Alium

A

Disiarczek propylu i tiosiarczany łatwo wchłaniają się z p. pokarmowego.

Większość wchłoniętych substancji przechodzi w erytrocytach i wątrobie przemiany metaboliczne do organicznych sulfotlenków, które są prawdopodobnie odpowiedzialne za działanie toksyczne.

104
Q

Jaki charakterystyczny obraz krwinek obserwujemy w zatruciu roślinami z rodzaju Alium?

A

Przemiany oksydacyjno-redukcje disiarczku propylu i tiosiarczanów w erytrocytach odpowiedzialne są za uformowanie nieprawidłowych postaci tych komórek nazywanych ekscentrocytami, w których widoczne jest blade sierpowate przebarwienie i w środku jasne plamki jako efekt uszkodzeń tlenowych.

Erytrocyty mogą zawierać ponadto ciałka Heinza i dużą ilość methemoglobiny.

105
Q

Jak nazywa się nieprawidłowa postać erytrocytów pojawiająca się wskutek zatrucia cebulą?

A

Ekcentrocyty

106
Q

Jak wyglądają ekscentrocyty?

A

Są to nieprawidłowe erytrocyty, w których widoczne jest blade sierpowate przebarwienie i w środku jasne plamki jako efekt uszkodzeń tlenowych.

107
Q

Obraz erytrocytów w zatruciu czosnkiem

A
  • ekscentrocyty: blade sierpowate przebarwienie, jasne plamki w środku
  • zawierają ciałka Heinza
  • zawierają dużo methemoglobiny
108
Q

Inne, pozakrwinkowe działania toksyczne czosnku i cebuli

A

Cebula i czosnek posiadają także inne substancje które działają:

  • przeciwzakrzepowo
  • nasercowo
  • miorelaksacyjnie
  • hipotensyjnie
  • zaostrzają anemię
109
Q

Jaki efekt metaboliczny może wywoływać spożycie czosnku u zwierząt?

A

hipoglikemię

Toksykologia (14 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions