Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Toksykologia > Wykład 6+7 [miedź, molibden, cynk, insektycydy] > Flashcards

Wykład 6+7 [miedź, molibden, cynk, insektycydy] Flashcards

1
Q

najbardziej wrażliwy gatunek na zatrucie miedzią

A

🐏 Najbardziej wrażliwe zatrucie miedzią są owieczki.

Ale najczęściej (i tak rzadko) te zatrucia zdarzają się u bydła.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

przyczyny ostrego zatrucia miedzią

A

Zatrucia ostre występują po przyjęciu dużych dawek miedzi:

  • po spożyciu pasz zielonych skażonych środkami ochrony roślin (fungicydami)
  • po wypiciu roztworów lub spożyciu kryształów siarczanu miedziowego w postaciach używanych w weterynarii
  • po spożyciu karmy o kwaśnym odczynie z naczyń miedzianych lub wypiciu odstałej wody z rur miedzianych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

z czego wynikają objawy w ostrym zatruciu miedzią

A

W ostrym zatruciu miedzią bardzo gwałtowne objawy wynikają głównie z uszkadzającego działania jonów miedzi na błony śluzowe przewodu pokarmowego i są konsekwencją uszkodzenia bariery jelitowej i ciężkiego odwodnienia (biegunki).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

objawy ostrego zatrucia miedzią

A

Zatrucie tego typu występuje głównie u przeżuwaczy i zdarza się rzadko.

  • ślinotok
  • silne bóle kolkowe
  • wymioty (mogą być zabarwione zielonkawo lub niebiesko)
  • wodniste zielonkawe biegunki
  • rzadko występują zaparcia

W wyniku biegunki następuje silne odwodnienie.

  • tętno jest przyśpieszone i słabo wyczuwalne
  • temperatura obniżona
  • często rozwija się wstrząs

W zaawansowanej fazie zatrucia występują drgawki, skurcze mięśni, porażenia i zapaść.

🪦Śmierć po kilku godzinach.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

z czego wynika zielone zabarwienie sraki w zatruciu miedzią

A

Zielony kolor treści p. pokarmowego wywołany jest przez barwne kompleksy miedzi z chlorofilem.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

zmiany AP w przebiegu ostrego zatrucia miedzią

A
  • przekrwienie błony śluzowej i nadżerki w jamie gębowej
  • zapalenie przewodu pokarmowego
  • przekrwienie wątroby, nerek, śledziony
  • zmiany wsteczne w narządach miąższowych
  • treść żołądka lub jelit może być zabarwiona na kolor niebiesko-zielonkawy

U cieląt, u owiec i kóz obserwuje się ponadto silne odwodnienie, wodobrzusze, żółtaczkę, hemoglobinurię, krwotoki do przewodu pokarmowego, zmiany martwicze w wątrobie, obrzęki okołonerkowe.

Im dłuższy przebieg choroby tym zmiany te są bardziej nasilone.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

u kogo najczęściej występuje przewlekłe zatrucie miedzią

A

Występuje najczęściej u owiec i bydła, a także u świń i drobiu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

z czego wynikają objawy w przewlekłym zatruciu miedzią

A

Objawy pojawiają się nagle i mają ciężki “ostry” charakter. Ich wystąpienie związane jest z przekroczeniem możliwości magazynowania miedzi przez białka wątroby.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

etiologia zatrucia przewlekłego miedzią

A

Zatrucia przewlekłe mają miejsce po długotrwałym przyjmowaniu małych dawek miedzi np.:

  • na skutek żywienia zwierząt paszami wyprodukowanymi z surowców pochodzących z okolic kopalni i hut miedzi
  • w wyniku częstego podania zbyt dużych dawek związków miedzi jako dodatku mineralnego do pasz, co może mieć miejsce u owiec utrzymywanych w okolicach, w których występuje niedobór miedzi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

co potęguje toksyczność miedzi

A

Toksyczność miedzi potęgują:

  • niedobór molibdenu, siarki
  • głód, niedożywienie
  • aktywność fizyczna, stres
  • uszkodzenie wątroby, np. w wyniku spożycia roślin zawierających alkaloidy pirolizydynowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

co zmniejsza ryzyko wystąpienia zatrucia miedzią

A

✅Wysoki poziom białka a także cynku i żelaza w paszy zmniejszają ryzyko zatrucia.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

gdzie wchłania się miedź

A

w jelicie cienkim

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

z czym wiąże się miedź we krwi

A

We krwi łączy się z:
- erytrocytami

I z aminokwasami:
- histydyną
- treoniną
- kw. glutaminowym.

Większość miedzi (ok. 50%) związana jest w osoczu przez:
- ceruloplazminę (alfa globulina, ferroksydaza)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

przyczyna wystąpienia choroby Wilsona u ludzi

A

Mała zawartość lub aktywność ceruloplazminy prowadzi u człowieka do choroby Wilsona o objawach podobnych do zatrucia miedzią.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

jaki narząd wychwytuje miedź wchłoniętą do organizmu

A

wątroba

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

co się dzieje z miedzią wychwyconą przez wątrobę

A

Wchłonięta miedź jest wychwytywana przez komórki wątroby. W komórkach wątrobowych miedź łączy się z grupami sulfhydrylowymi dwóch białek - chelatyny i metalotioneiny. Miedź może stymulować syntezę obu białek.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

co się dzieje w warunkach nadmiaru miedzi

A

W warunkach nadmiaru miedzi akceptory białkowe (metalotioneiny i chelatyny) mogą ulec wysyceniu i pojawia się ryzyko obecności wolnych jonów miedzi w cytozolu. Miedź jest stopniowo uwalniana przez wątrobę do krwi, w której wiąże się ponownie z ceruloplazminą.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

wydalanie miedzi

A

Większość miedzi wydala się z żółcią i kałem, przez nerki tylko w ok. 5%.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

patomechanizm uszkodzenia wątroby w przewlekłym zatruciu miedzią

A

1.Przekroczenie zdolności do gromadzenia miedzi i nagłe jej uwolnienie w postaci wolnych jonów

  1. Jony miedzi łączą się z białkami błonowymi jądra, mitochondriów, retikulum i lizosomów.
  2. Uszkodzenie lizosomów prowadzi do uwolnienia enzymów hydrolitycznych i samostrawienia hepatocytów.
  3. Dochodzi do uwolnienia dużej ilości miedzi do krwi.
  4. W erytrocytach spada gwałtownie poziom glutationu co prowadzi do stresu oksydacyjnego.
  5. Duża część hemoglobiny przechodzi w methemoglobinę.
  6. Dzięki uszkodzeniu błon komórkowych erytrocytów w procesie peroksydacji dochodzi do hemolizy. Uwalniana hemoglobina “zatyka” kanaliki nerkowe, co powoduje uszkodzenie nerek.

8.Spadek produkcji białek oraz wzrost przepuszczalność naczyń krwionośnych prowadzi do ucieczki płynów z łożyska naczyniowego, obrzęków oraz hyperosmolarności krwi.

  1. Duża ilość miedzi blokuje jelitowe wchłanianie żelaza a pojawiający się deficyt tego pierwiastka doprowadza do anemii.

Śmierć jest wynikiem uszkodzenia wątroby i nerek, anemii i krwawych wylewów.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

szczególny patomechanizm w zatruciu miedzią u owiec

A

U owiec obserwuje się uszkodzenia mózgu, co wiąże się ze wzrostem poziomu mocznika i amoniaku we krwi oraz z uszkodzeniem mechanizmu transportu w tkance glejowej.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

co blokuje duża ilość miedzi

A

Duża ilość miedzi blokuje jelitowe wchłanianie żelaza a pojawiający się deficyt tego pierwiastka doprowadza do anemii.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

objawy przewlekłego zatrucia miedzią

A

W obrazie zatrucia dominują objawy związane z uszkodzeniem wątroby i krwinek. Są to:

  • żółtaczka - żółte zabarwienie błon śluzowych i skóry
  • niedokrwistość, hemoliza, methemoglobinemia, hemoglobinuria
  • fotosensibilizacja
  • spadek PCV i stężenia glutationu
  • zmiany aktywności ALT i AST
  • krwiomocz głównie u przeżuwaczy
  • krwawe wycieki z nosa
  • anoreksja, wychudzenie, szybkie męczenie się, sporadycznie - drgawki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

obraz przewlekłego zatrucia miedzią u owiec

A
  • Nagłe osłabienie, utrata apetytu, osowienie, pragnienie
  • Stopniowo silne wyczerpanie z drżeniami i dusznością
  • Obrzęk głowy i szyi oraz wypryski na głowie
  • Żółtaczka, hemoglobinuria i wydzielina z nosa zabarwiona krwią

Śmierć następuje po ok. 1-4 dniach od wystąpienia objawów.

W stadzie zatrucie rozwija się nierównomiernie, przez kilka tygodni.

Podobny obraz zatrucia występuje u innych przeżuwaczy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

obraz przewlekłego zatrucia miedzią u świń

A

Przewlekłe zatrucie miedzią u świń może przebiegać:

  • z objawami charakterystycznymi dla ciężkiego uszkodzenia wątroby: anoreksja, otępienie, osłabienie, trudności w oddychaniu, żółtaczka, smołowate odchody zabarwione
    krwią
  • z objawami anemii wywołanej przez niedobór żelaza na skutek zahamowania wchłaniania tego pierwiastka w jelitach przez nadmiar miedzi: niedobarwliwa niedokrwistość mikrocytarna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

u jakiej rasy psów występuje uwarunkowane genetycznie schorzenie, którego etiologia związana jest z uszkadzającym wpływem miedzi na komórki wątrobowe

A

bedlington terrier

czasem podobne zaburzenie opisywano u psów rasy west highland white terrier

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

schorzenie do którego są predysponowane psy rasy bedlington terrier

A

U niektórych linii tej rasy wątroba wykazuje zdolność odkładania miedzi w bardzo wysokich stężeniach. Nie jest to jednak zatrucie, bo ilość tego pierwiastka w karmie jest właściwa. Choroba ta przypomina chorobę Wilsona u ludzi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

zmiany AP w przebiegu przewlekłego zatrucia miedzią

A
  • wychudzenie, szybki rozkład zwłok, błony śluzowe i skóra wykazują objawy żółtaczki
  • rozległe uszkodzenie wątroby
    • wątroba jest powiększona, krucha, koloru żółtego lub pomarańczowego, zwyrodniała tłuszczowo, woreczek żółciowy powiększony
    • w hepatocytach stwierdza się wakuolizację cytoplazmy i zmiany nekrotyczne
  • krwawy płyn w jamach ciała
  • w pęcherzu ciemny mocz
  • silnie powiększona śledziona z ciemnobrązowym lub czarnym miąższem
  • nerki są ciemnoszare, obrzękłe, kruche z wybroczynami
  • mięsień sercowy - kruchy, z białymi ogniskami
  • mięśnie szkieletowe - koloru ciemnego, co związane jest z obecnością methemoglobiny i metmioglobiny

🐑u owiec - zwyrodnienie gąbczaste mózgu

🐖u świń - owrzodzenia w żołądka i przełyku i obrzęk płuc

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

obraz śledziony AP w przewlekłym zatruciu miedzią

A

silnie powiększona śledziona z ciemnobrązowym lub czarnym miąższem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

obraz nerek AP w przewlekłym zatruciu miedzią

A

nerki są ciemnoszare, obrzękłe, kruche z wybroczynami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

obraz mięśnia sercowego AP w przewlekłym zatruciu miedzią

A

mięsień sercowy - kruchy, z białymi ogniskami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

obraz mięśni szkieletowych AP w przewlekłym zatruciu miedzią

A

mięśnie szkieletowe - koloru ciemnego, co związane jest z obecnością methemoglobiny i metmioglobiny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

charakterystyczna cecha AP w przebiegu przewlekłego zatrucia miedzią u owiec

A

u owiec - zwyrodnienie gąbczaste mózgu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

charakterystyczna cecha AP w przebiegu przewlekłego zatrucia miedzią u świń

A

u świń - owrzodzenia w żołądka i przełyku i obrzęk płuc

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

leczenie przewlekłego zatrucia miedzią

A

Podawanie związków chelatujących:
- wersenian disodowo-wapniowy
- d-penicylamina
- tiosiarczan sodowy

Podawanie związków hamujących wchłanianie miedzi:
- molibdenian amonowy

U świń stosuje się witaminę C w karmie (nawet do 0,5%) - hamuje ona wchłanianie miedzi, a pobudza wchłanianie żelaza.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

W jakiej porze roku notuje się najwyższą zawartość molibdenu w roślinach?

A

Największe stężenia stwierdza się w jesienią🍂, najmniejsze wczesną wiosną🌱

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

W jakiej porze roku notuje się najniższą zawartość molibdenu w roślinach?

A

Największe stężenia stwierdza się w jesienią🍂, najmniejsze wczesną wiosną🌱

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Rola biologiczna molibdenu

A

Molibden jest mikroelementem, który wchodzi w skład metaloenzymów o charakterze oksydaz (oksydazy aldehydowej, siarczkowej, ksantynowej - katalizującej przejście puryn w kwas moczowy).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Kiedy występuje niedobór molibdenu?

A

Niedobór molibdenu w praktyce nie występuje.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Co może mieć wpływ na wzrost zawartości molibdenu w roślinach?

A

Na wzrost zawartości molibdenu w roślinach może mieć wpływ intensywne nawożenie wapniem gdyż molibden jest składnikiem nawozów sztucznych.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

U jakich gatunków najczęściej występuje zatrucie molibdenem?

A

Zatrucie to występuje głównie u przeżuwaczy - bydła i owiec.

Tak samo wrażliwe są konie, świnie np. 100 razy mniej.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Charakter zatrucia molibdenem

A

Ma ono charakter przewlekły🗓️

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Co zwiększa toksyczność molibdenu?

A

Toksyczność molibdenu zwiększa niedobór miedzi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Prawidłowy stosunek miedzi do molibdenu w karmie dla zwierząt

A

Z praktycznego punktu widzenia ważny jest stosunek zawartości miedzi do zawartości molibdenu (Cu : Mo) w karmie zwierząt.

za prawidłowy uważa się stosunek 6 : 1

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Wchłanianie molibdenu

A

Molibden, szczególnie w związkach dobrze rozpuszczalnych w wodzie łatwo wchłania się z p. pokarmowego.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Gdzie i na jak długo gromadzi się molibden w organizmie?

A

Molibden tylko przejściowo gromadzi się w kościach i nerkach.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Od czego zależy wydalanie molibdenu?

A

Wydalanie molibdenu zależy w dużej od zawartości siarki w organizmie.

Zwiększona ilość siarki przyśpiesza wydalanie molibdenu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Wchłanianie jakich pierwiastków hamuje molibden?

A

Molibden hamuje wchłanianie miedzi i fosforu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Mechanizm szkodliwego działania molibdenu

A

Mechanizm szkodliwego działania molibdenu jest głównie związany z narastaniem niedoboru miedzi, w wyniku hamowania wchłaniania tego pierwiastka przez nadmiar molibdenu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Podstawowe objawy związane z nadmiarem molibdenu

A

Wiele obserwowanych objawów wynika bezpośrednio z hamowania aktywności metaloenzymów zależnych od miedzi np.

  • zmiany w skórze związane są z hamowaniem tyrozynazy
  • niedokrwistość z hamowaniem ferrooksydazy
  • zmiany w kośćcu z hamowaniem oksydazy lizylowej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Obraz kości w zatruciu molibdenem

A

niekształcenia kości długich, narośla kostne, kulawizny, samorzutne złamania kości długich

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

objawy w zatruciu molibdenem

A

Objawy ogólne: anemia, osłabienie, spaczone łaknienie, utrata wagi, kacheksja, odwodnienie

🍔Przewód pokarmowy: wodnista, cuchnąca biegunka z gazem, oporna na leczenie

🦴Układ kostny: zniekształcenia kości długich, narośla kostne, kulawizny, samorzutne złamania kości długich

💅Skóra: łamliwość i wypadanie włosów, zmiany w pigmentacji sierści (żółte przebarwienia białej sierści)

U jagniąt pochodzących od matek pobierających duże dawki molibdenu wystąpić może enzootyczna ataksja.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

co występuje u jagniąt pochodzących od matek pobierających duże dawki molibdenu?

A

U jagniąt pochodzących od matek pobierających duże dawki molibdenu wystąpić może enzootyczna ataksja.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

Obraz skóry i sierści w zatruciu molibdenem

A

łamliwość i wypadanie włosów, zmiany w pigmentacji sierści (żółte przebarwienia białej sierści)

52
Q

zmiany AP w zatruciu molibdenem

A
  • wychudzenie
  • stany zapalne w przewodzie pokarmowym
  • osteoporoza, deformacje kości długich, złamania
  • paciorkowate zgrubienia na żebrach
  • wylewy krwawe pod okostną
  • zmiany skórne
53
Q

paciorkowate zgrubienia na żebrach w jakim zatruciu

A

molibdenem

54
Q

leczenie zatrucia molibdenem

A

Usunięcie paszy zawierającej nadmiar molibdenu.

Podawanie związków miedzi (uwaga na owce).

  • siarczan miedzi
  • 1-5% dodatek siarczanu miedzi do lizawek
  • parenteralnie - glicynian miedziowy dla bydła

Zadbanie o właściwy poziom miedzi w stosowanej paszy.

55
Q

dziwne minerały w których występuje cynk

A

sfaleryt, smitsonit, cynkit

56
Q

gdzie w organizmie stwierdza się wysokie stężenia cynku

A

Wysokie stężenia cynku stwierdza się w mięśniach, włosach, nasieniu i w tapetum lucidum.

57
Q

rola biologiczna cynku

A

Cynk wchodzi w skład enzymów oraz odgrywa ważną rolę w procesach zachodzących w błonach komórkowych, w tworzeniu kości, procesach regeneracji tkanek i w procesach odpornościowych np. w odpowiedzi komórkowej.

58
Q

objawy niedoboru cynku

A

Brak cynku w pożywieniu prowadzi m. in. do:

  • zaburzeń wzrostu, rozmnażania, gojenia się ran
  • wywołuje zmiany metabolizmu komórek nabłonkowych
  • prowadzi do parakeratozy i zaburzeń w procesach rogowacenia
59
Q

U jakich gatunków najczęściej spotyka się zatrucie cynkiem

A

Zatrucie cynkiem wystąpić może u wszystkich gatunków zwierząt, ale najczęściej spotyka się je u przeżuwaczy i u psów.

Ale psy są dziesięć razy bardziej wrażliwe.

60
Q

Jaki gatunek jest najwrażliwszy na zatrucie cynkiem

A

psy

61
Q

wchłanianie cynku

A

Cynk i jego nierozpuszczalne w wodzie związki (ZnO) wchłaniają się słabiej. Wchłania się tylko pula rozpuszczona w soku żołądkowym.

Dobrze wchłaniają się takie sole jak: chlorek, węglan, siarczan, proteinian, związki chelatowe z metioniną.

62
Q

jakie pierwiastki hamują wchłanianie cynku

A

Żelazo, miedź, wapń hamują wchłanianie cynku.

63
Q

jaki pierwiastek zwiększa wchłanianie cynku

A

kadm

64
Q

w jakich narządach odkłada się cynk

A

w nerkach, wątrobie, gruczołach płciowych

65
Q

wydalanie cynku

A

Wydala się głównie z kałem. Z moczem wydala się przy zaburzeniach funkcji nerek.

66
Q

poziom jakich pierwiastków obniża się w tkankach w warunkach nadmiaru cynku

A

W tkankach obniża się poziom ważnych mikroelementów: żelaza, miedzi i manganu.

67
Q

jaki narząd ulega szczególnym uszkodzeniom w zatruciu cynkiem

A

wysokie stężenie cynku wydzielanego przez trzustkę w warunkach zatrucia może uszkadzać ten narząd, a także przewód trzustkowy.

68
Q

możliwe drogi zatrucia cynkiem

A

Objawy zatrucia ostrego lub podostrego związkami cynku zależą od drogi wprowadzenia trucizn: drogą doustną👄 lub drogą oddechową🫁 (rzadko).

69
Q

objawy zatrucia cynkiem p.o.

A
  • dominują objawy pokarmowe: wymioty i bóle kolkowe, biegunki po których następują długotrwałe zaparcia, zapalenie trzustki, stawów
  • brak apetytu, osłabienie, apatia, uszkodzenie nerek

U bydła, owiec i psów czasami może wystąpić żółtaczka i anemia. U bydła stwierdzano ponadto hemoglobinurię, anizocytozę, objawy zaburzeń funkcji wątroby i uszkodzenia trzustki, zaś odchody mają kolor jasno zielony.

U krów gwałtownie spada mleczność.

🐑U owiec: podskórne obrzęki, odwodnienie i objawy uszkodzenia trzustki.

70
Q

zmiany AP w zatruciu cynkiem

A
  • zwyrodnienia wątroby i nerek, żółtaczka słabo lub ostro zaznaczona
  • wybroczyny i wylewy krwawe na błonie śluzowej jelit, nerkach i sercu
  • u owiec zwłóknieniowe zapalenie trzustki
  • u ptaków stwierdzano nadżerki błony śluzowej żołądka i uszkodzenia trzustki

W ostrych przypadkach można znaleźć metalowe obiekty w przewodzie pokarmowym.

71
Q

objawy zatrucia cynkiem drogą oddechową

A

Ten typ zatrucia występuje bardzo rzadko u zwierząt. Opisano zatrucie dymem zawierającym tlenek cynku u przeżuwaczy.

Gorączka, duszność, odma podskórna okolicy szyi i klatki piersiowej, rozedma śródmiąższowa płuc.

Część zwierząt padła po kilku dniach.

U ludzi znane jako gorączka odlewników (lub hutników).

72
Q

gorączka odlewników to zatrucie jakim pierwiastkiem

A

cynkiem

73
Q

jak nazywa się choroba wywoływana przez zatrucie cynkiem u ludzi

A

gorączka odlewników

74
Q

objawy przewlekłego zatrucia cynkiem

A
  • brak apetytu, słabe przyrosty
  • niedokrwistość hemolityczna związana głównie z zahamowaniem wchłaniania i zaburzeń przemian żelaza i miedzi
  • zapalenia stawów
  • zapalenie i przekrwienie żołądka i jelit
  • w narządach wewnętrznych możliwe wylewy krwawe
75
Q

objawy przewlekłego zatrucia cynkiem u koni

A

U młodych koni wypasanych na pastwisku zanieczyszczonym związkami cynku wystąpiły zaburzenia w gospodarce wapnia wyrażone osteoporozą, osteochondriozą, odkładaniem się wapnia w nerkach.

76
Q

leczenie zatrucia cynkiem

A

Stosuje się leczenie przeciwobjawowe: nawadnianie, leki osłaniające - łagodzące podrażnienie żołądka, doustnie 5% węglan sodowy alkalizujący środowisko żołądka, co utrudnia rozpuszczanie się cynku i niektórych jego związków, eliminacja ew. ciała obcego

Antidotum w zatruciu cynkiem jest wersenian disodowo-wapniowy (nie zawsze zalecany).

77
Q

cechy biochemiczne insektycydów

A
  • mała masa cząsteczkowa
  • lipofilowość
  • trucizny układu nerwowego
78
Q

znaczenie lipofilowego charakteru dla insektycydów

A

Znaczna lipofilowość umożliwia ich przenikanie przez warstwę kutikuli owada oraz przez otoczki chroniące jego układ nerwowy.

79
Q

insektycydy kontaktowe

A

kontaktowe – przenikające przez kutikulę lub przez przetchlinki przy bezpośredniej styczności. Działają tak insektycydy utrzymujące się na powierzchni rośliny.

80
Q

insektycydy układowe

A

układowe – wnikające do organizmu owada przez przewód pokarmowy wraz z pokarmem roślinnym. Należą do nich związki stosowane doglebowo, które poprzez system korzeniowy dostają się do nadziemnych części roślin i związki o własnościach wgłębnych wnikające z powierzchni rośliny w głąb jej tkanek

81
Q

które insektycydy kumulują się w organizmach żywych

A

chlorowcopochodne - wycofane - żadne inne tego nie robią

82
Q

podział insektycydów

A
  • Związki fosforoorganiczne
  • Estry kwasu karbaminowego
  • Syntetyczne pyretroidy
  • Neonikotynoidy
  • Insektycydy pochodzenia roślinnego
  • Węglowodory chlorowane
83
Q

wymień związki fosforoorganiczne

A

Pochodne kw. fosforowego: dichlorfos, chlorfenwinfos, bromfenwinfos

Pochodne siarkowe: fosforotioniany, fention, paration

84
Q

wymień estry kwasu karbaminianowego

A

karbaryl
propoksur

85
Q

Syntetyczne pyretroidy

A

deltametryna
cypermetryna
permetryna

86
Q

Neonikotynoidy

A
  • imidaklopryd
  • nitenpyram
  • dinotefuran
87
Q

pyretryna i permetryna - do jakich grup insektycydów należą

A

pyretryna - insektycydy pochodzenia roślinnego

permetryna - syntetyczne pyretroidy

88
Q

Insektycydy fosforoorganiczne i karbaminiany - porównaj mechanizmy działania po wniknięciu do ustroju

A

Insektycydy fosforoorganiczne:
- Pośrednie trucizny, które wymagają wewnątrzustrojowej aktywacji metabolicznej.
- Nieodwracalne zahamowanie aktywności esteraz cholinowych.

Karbaminiany:
- Bezpośrednie inhibitory AchE - nie wymagają aktywacji metabolicznej.
- Odwracalne inhibitory cholinoesteraz o krótkim czasie działania

89
Q

Insektycydy fosforoorganiczne i karbaminiany - antidotum

A

Insektycydy fosforoorganiczne
- Istnieje antidotum - reaktywatory cholinoesterazy - np. pralidoksym.

Karbaminiany
- Brak antidotum, trzeba przeczekać.

90
Q

Postać fizyczna i zapach insektycydów fosforoorganicznych

A

To najczęściej oleiste ciecze lub krystaliczne proszki. Mają nieprzyjemny i ostry zapach.

Dobrze rozpuszczają się w olejach i rozpuszczalnikach organicznych, bardzo słabo w wodzie.

91
Q

Postać fizyczna i zapach karbaminianów

A

Karbaminiany występują w postaci krystalicznych, bezbarwnych proszków, o
słabym zapachu, dobrze rozpuszczają się w rozpuszczalnikach organicznych, bardzo słabo w wodzie.

92
Q

enzymy katalizujące aktywację insektycydów fosforoorganicznych

A

Enzymy katalizujące ten proces to głównie oksydazy mitochondrialne zależne od NADPH.

93
Q

mechanizm działania insektycydów fosforoorganicznych

A

nieodwracalne zahamowanie aktywności esteraz cholinowych

94
Q

mechanizm działania karbaminianów

A

odwracalne zahamowanie aktywności esteraz cholinowych

bezpośrednie inhibitory AChE, nie wymagają aktywacji metabolicznej

95
Q

grupy objawów występujące w zatruciu związkami fosforoorganicznymi i karbaminianami

A
  • muskarynowe
  • nikotynowe
  • objawy ze strony CUN
96
Q

objawy muskarynowe występujące w zatruciu związkami fosforoorganicznymi i karbaminianami

A

Objawy te występują z reguły w pierwszej kolejności🥇 i uważa się, że są już widoczne przy zahamowaniu aktywności acetylocholinesterazy w ok. 60%.

  • wzrost sekrecji gruczołów zewnętrznego wydzielania: ślinianek, gruczołów łzowych, potowych, gruczołów bł. śluzowych dróg oddechowych
  • wymioty, biegunki, spastyczne bóle brzucha
  • skurcz oskrzelików prowadzący do duszności, obrzęk płuc, kaszel
  • mimowolne oddawanie moczu
  • zwolnienie akcji serca (które na skutek adrenalinemii przechodzi w przyśpieszenie)
  • zwężenie źrenicy
97
Q

objawy nikotynowe występujące w zatruciu związkami fosforoorganicznymi i karbaminianami

A
  • włókienkowe drżenia mięśni szkieletowych przechodzące z czasem w kloniczne skurcze
  • osłabienie i paraliż mięśni
  • tachykardia wywołana przez adrenalinę uwolnioną z nadnerczy przez pobudzenie receptora nikotynowego
98
Q

objawy ze strony CUN występujące w zatruciu związkami fosforoorganicznymi i karbaminianami

A

Mogą być zróżnicowane.

  • często po okresie niepokoju i pobudzenia następuje depresja, wyczerpanie, ewentualnie śpiączka
  • u psów i kotów często występują napady drgawek toniczno-klonicznych poprzedzone silnym pobudzeniem
99
Q

która grupa objawów pojawia się jako pierwsza w zatruciu insektycydami fosforoorganicznymi i karbaminianami?

A

objawy muskarynowe

100
Q

charakterystyczne działanie toksyczne występujące u przeżuwaczy, ptaków i kotów na skutek zatrucia insektycydami fosforoorganicznymi

A

🐄🐦🐈U przeżuwaczy, ptaków i kotów (tzn. u spierdolinek) może wystąpić po zatruciu niektórymi związkami fosforoorganicznymi tzw. opóźnione działanie neurotoksyczne.

101
Q

u jakich gatunków może wystąpić tzw. opóźnione działanie neurotoksyczne?

A

🐄🐦🐈U przeżuwaczy, ptaków i kotów (tzn. u spierdolinek) może wystąpić po zatruciu niektórymi związkami fosforoorganicznymi tzw. opóźnione działanie neurotoksyczne.

102
Q

zatrucia jakimi substancjami dotyczy opóźnione działanie neurotoksyczne?

A

związkami fosforoorganicznymi

103
Q

objawy opóźnionego działania neurotoksycznego

A

Po kilku dniach lub tygodniach po przebytym zatruciu pojawiają się następujące objawy:

  • osłabienie
  • niezborność ruchów
  • zaburzenia czucia
  • porażenie kończyn
104
Q

zmiany HP w przebiegu opóźnionego działania neurotoksycznego

A

Histologicznie stwierdza się zmiany zwyrodnieniowe w nerwach długich wraz ze zniszczeniem osłonek mielinowych. Mechanizm tego zjawiska nie jest poznany.

Efektu tego nie dają karbaminiany!

105
Q

przygotowanie próbki do badań na zatrucie związkami fosforoorganicznymi i karbaminianami

A

Wysyłane próby do badań powinny być niezwłocznie po pobraniu zamrożone z powodu szybkiego spontanicznego spadku aktywności esteraz.

106
Q

leczenie przy wystąpieniu objawów muskarynowych w przebiegu zatrucia związkami fosforoorganicznymi

A

Przy objawach muskarynowych stosuje się duże dawki siarczanu atropiny

107
Q

leczenie przy wystąpieniu objawów centralnych w przebiegu zatrucia związkami fosforoorganicznymi

A

diazepam

108
Q

antidotum na związki fosforoorganiczne

A

pralidoksym

109
Q

antidotum na karbaminiany

A

brak

110
Q

mechanizm działania pralidoksymu

A

mają zdolność wiązania reszty fosforanowej blokującej centrum katalityczne AChE

łączą się one jednocześnie z centrum anionowym AChE i z atomem fosforu związku fosforoorganicznego w wyniku czego następuje rozbicie kompleksu trucizny z enzymem. Po połączeniu z grupą fosforoorganiczną reaktywator odłącza się od enzymu i zostaje wydalony z organizmu

111
Q

podział chemiczny pyretroidów

A
  1. grupa I - nie zawierająca połączenia alfa cyjanowego
  2. grupa II - zawierająca połączenie alfa cyjanowe
112
Q

wymień pyretroidy

A

permetryna, cypermetryna, deltametryna, fenwalerat, resmetryna

113
Q

przyczyny zatruć pyretroidami u kotów

A

zastosowanie u kotów preparatów przeznaczonych dla psów (np. Exspot, Advantix, Vectra 3D dla psów)

114
Q

gdzie zachodzi intensywny metabolizm pyretroidów

A

intensywny metabolizm pyretroidów zachodzi także w ścianie jelit (mała toksyczność po podaniu doustnym).

115
Q

co nasila działanie pyretroidów

A

Zw. fosforoorganiczne hamują ich metabolizm nasilając działanie.

116
Q

czemu koty są wrażliwe na pyretroidy

A

Mała wydajność glukuronidacji u kotów przyczynia się do ich wysokiej wrażliwości na pyretroidy.

117
Q

które włókna nerwowe są bardziej podatne na działanie pyretroidów

A

W dużych dawkach pyretroidy naruszają proces wzbudzania i przewodzenia potencjału w tkance nerwowej. Bardziej podatne na to działanie są nerwy czuciowe.

118
Q

mechanizmy pyretroidów

A
  • Spowalniają otwieranie i zamykanie kanałów sodowych
  • Hamują przepuszczalność niektórych kanałów chlorkowych
  • Wpływają na wiązanie się kwasu GABA i kwasu glutaminowego z ich receptorami w mózgu
  • Zaburzają gospodarkę wapniową
  • Hamują aktywność pirofosfatazy, fosfodiesterazy, cyklazy adenylowej
  • Zaburzają procesy przewodzenia synaptycznego
  • Wpływają na poziom katecholamin, hydrokortyzonu
  • Wpływają na układ krążenia i układ immunologiczny
119
Q

objawy zatrucia pyretroidami

A

💦🤮W pierwszej fazie intensywne ślinienie i wymioty.

🧠Następnie dominują objawy nerwowe: depresja, drżenia mięśni, drgawki, nadwrażliwość czuciowa.

🐈U kotów występuje charakterystyczne rzucanie łapami, strzepywanie uszu i skurcze mięśni podskórnych.

🫁Często pojawia się skurcz oskrzeli i duszność.

🌡️Występują zmiany temperatury ciała: hipertermia (drgawki), rzadziej hipotermia.

Reakcje alergiczne.

W ciężkich przypadkach śmierć zwierząt następuje po 24-72 godz.

120
Q

diagnostyka różnicowa zatrucia pyretroidami

A
  • zatrucia insektycydami fosforoorganicznymi
  • karbaminianami
  • metaldehydem
  • nikotyną
  • zapalenie opon mózgowych
121
Q

czego nie stosować w leczeniu zatruć pyretroidami

A

atropiny

122
Q

wymień neonikotynoidy

A
  • imidaklopryd
  • nitenpyram
  • dinotefuran
123
Q

droga podania imidakloprydu

A

Imidaklopryd jest używany jako produkt do stosowania miejscowego i służy przede wszystkim do zwalczania pcheł u psów i kotów.

124
Q

droga podania nitenpyramu

A

p.o. w postaci tabletek

125
Q

droga podania dinotefuranu

A

spot on

126
Q

mechanizm działania neonikotynoidów

A

Neonikotynoidy są agonistami nikotynowego receptora cholinergicznego (nAChR) na postsynaptycznej błonie komórek nerwowych. Wiążą się z receptorem generując powstanie bodźca, ale nie są degradowane przez acetylocholinesterazę.

Prowadzi to do nadmiernego pobudzenia nerwowego, drgawek, porażenia i w końcu śmierci owada.

127
Q

wchłanianie imidakloprydu podanego prawidłowo (spot on)

A

Imidaklopryd podany naskórnie był znajdowany w mieszkach włosowych i gruczołach, ale wykazuje minimalne wchłanianie do krwi.

128
Q

dystrybucja neonikotynoidów po podaniu p.o.

A

Po podaniu doustnym neonikotynoidy rozmieszczają się w tkankach, ale nie przechodzą do OUN ani do tkanki tłuszczowej. Nie kumulują się.

129
Q

dystrybucja neonikotynoidów po podaniu spot on

A

Przy stosowaniu miejscowym imidaklopryd jest rozprowadzany głównie w warstwie tłuszczowej skóry.

130
Q

problem środowiskowy jaki stanowią neonikotynoidy

A

Neonikotynoidy są bardzo toksyczne dla pszczół, jeśli są stosowane podczas kwitnienia🌺, ale nie są uważane za zagrożenie, gdy są stosowane do zaprawiania nasion.

Produkty zawierające imidaklopryd mogą być wysoce toksyczne dla bezkręgowców wodnych, są toksyczne dla ptaków łownych i wykazują umiarkowanie niską toksyczność w stosunku do ryb.

Toksykologia (14 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions