Week 7 HC.2 Congenitale infecties

Question 1

Congenitale infecties

Answer 1

• Congenitaal= intra-uteriene= prenatale infecties, overdracht tijdens de zwangerschap
• Perinatale of neonatale infecties: eerste 4 levensweken

Question 2

Congenitale infecties

Answer 2

• Rubella, CMV, HIV, toxoplasmose, HSV, VZV

- Manifestation: growth retardation, low birth weight, congenital malformations, fetal loss, stilbirth

Question 3

Perinatale infecties

Answer 3

• Neisseria gonorrhoeae, chlamydia trachomatis, HSV, streptococcus agalactiae, E.coli
• Manifestations: meningitis, sepsis, penumonie, preterm labor

Question 4

Zwangerschapsscreening

Answer 4

• 12 weken screening: HIV, HBsAg en syfilis screening

- TORCHES: toxoplasmose gondii, others (HIV, , mazelen), Rubella, CMV, Herpes simplex, syfilis

Question 5

Congenitale rubella

Answer 5

• ss + RNA virus , envelop, togaviridae
• Risicogroep: ongevacineerde jonge vrouwen
• Zeer zeldzame ziekte, CRS met name nog als importziekte tijdens epidemieën
  Kinderleeftijd: exantheem, opgezwollen klieren en rash
  Moeder:
• Ongeveer 50% subklinisch
• Prodromale symptomen: malaise, lichte verhoging, lymfadenopathie, keelpijn, hoest, conjuctivitis
• Daarna huiduitslag in gezicht, verspreiding naar romp en later armen en benen
• Complicatie: arthralgie/artritis van vingers, polsen, knieën
• Hoe vroeger in de zwangerschap, hoe erger de gevolgen

Question 6

Congenitale rubella: besmetting

Answer 6

• Voor conceptie: minimaal risico
• 0-12 weken: 100% risico op infectie van de foetus, spontane abortus in 20% van de gevallen
• 13-16 weken: doofheid en retinopathie 15%
• Na 16 weken: normale ontwikkeling, klein risico op doofheid en retinopathie

Question 7

Congenitale rubella: besmetting

Answer 7

• Voor conceptie: minimaal risico
• 0-12 weken: 100% risico op infectie van de foetus, spontane abortus in 20% van de gevallen
• 13-16 weken: doofheid en retinopathie 15%
• Na 16 weken: normale ontwikkeling, klein risico op doofheid en retinopathie

Question 8

Congenitale rubella: kliniek kind

Answer 8

• Prenataal: intra-uteriene groeiretardatie, spontane abortus
• Neonataal: congenital rubella syndrome (CRS)–> huiduitslag, trombocytopenie, hepatitis/hepatosplenomegalie, meningo-encefalitis, botafwijkingen, oogafwijkigen
• Vroege kinderleeftijd en later: trias –> oogafwijkingen (wo cataract), doofheid, cardiovasculaire afwijkingen + ontwikkelingsstoornissen, diabetes

Question 9

Congenitale rubella: Diagnostiek

Answer 9

Moeder

• Indien zwangere zich presenteert met klachten (exantheem)
  1. IgM en IgG rubella ( bij voorkeur samen met eerder serum en/of later serum)
  2. Keeluitstrijk voor rubellaviruskweek of rubellavirus PCR

Kind

• Intra-uterien: Overweeg vruchtwaterpunctie bij besmetting < 20 weken zwangerschapsduur voor rubellavirus PCR
• Postnataal: 1.IgM bepaling en 2. urine en keeluitstrijk voor rubellaviruskweek en/of PCR

Question 10

Congenitale CMV infectie

Answer 10

• Er is geen vaccinatie
• Moeilijke counseling want intra-uterien weinig bekend
• Een gedeelte is asymptomatisch en krijgt gehoorschade
• Deel is symptomatisch: blue berry muffin (anemie en daardoor krijgen ze extramedullaire erytohematopoese)
• Groot deel komt te overlijden
• Therapie: (val) ganciclovir

Question 11

Neonatale herpes simplex virus

Answer 11

• Congenitaal (5%), peripartum (85%) en postpartum (10%)
• Seroprevalentie HSV onder zwangeren 60-70%
• Incidentie NL: 3,2 per 100.000 pasgeborenen
• Merendeels herpes neonatorum HSV-1

Question 12

Herpes neonatorum: kliniek

Answer 12

Moeder

• Herpes genitalis (HSV 1 of 2)
• Herpes labialis (HSV 1 of 2) moeder of omgeving
• Asymptomatisch

Kind
- Perinatale infectie uit zich in 1e 4 weken meestal (40%) al in 1e week
3 manifestaties
1. Gelokaliseerde huid, oog en mond infectie ( gegroepeerde blaasjes, lineaire distributie op ledenmaten)
2. CZS infectie, slecht drinken, geprikkeld, suf, slap, convulsies, luierpijn
3. Gedissemineerde infectie: visceraal (hepatitis)

Question 13

Herpes neonatorum: transmissie en transmissiekans

Answer 13

Transmissie

1. Perinataal (genitaal) –> vaginale bevalling bij primaire herpes genitalis: 50% transmissie, bij reactivatie: kleine kans op transmissie
2. Postnataal (koortslip) –> alleen bij direct contact

Transmissie kan ook zonder ulcera

Question 14

Herpes neonatorum: Diagnostiek

Answer 14

Moeder
- HSV kweek/pcr bij verdachte laesies zonder voorgeschiedenis van herpes genitalis

Kind
- 24-48 uur na de bevalling: HSV kweek/PCR van keelwat, conjuctiva, huid, liquor, serum/plasma

• 0-4 weken: postpartum (huidbeeld, sepsis of insulten)
  Anti-virale therapie: aciclovir

Question 15

Congenitale lues

Answer 15

• Verwekker lues: spirocheet (spiraalvorming), gramnegatief, anaeroob, beweegelijk

Question 16

Congenitale lues: kliniek moeder

Answer 16

• The great imitator
  Primaire syfilis (lues I, 10-90 dagen)
• Solitair, pijnloos ulcus meestal op genitalia, in 60-90% volgt hierop lues II ( indien onbehandeld)
• Secundaire syfilis (lues II, 6 wk-6 mnd): maculopapuleus exantheem op romp, extremiteiten, soms conylomata lata, malaise, koorts, spier-gewrichtpijn, lymfadenopathie
• Latente syfilis: geen klinische verschijnselen
• Tertiaire syfilis: chronische ontstekingshaarden (gumatta) in huid, slijmvliezen, botten en organen. Symptomen hangen af van de getroffen organen evt ook neurosyfilis.

Question 17

Congenitale lues: Kliniek kind

Answer 17

Foetus

• Abortus/ intra-uteriene vruchtdood
• Intra-uteriene groeiretardatie
• vroeg-geboorte
• Hydrops foetalis

Pasgeborenen

• 2/3 komt asymptomatisch ter wereld, maar ontwikkelt symptomen in de eerste levensmaanden
• Vroege symptomen: rash, geelzucht, lymfadenopathie, hepatosplenomegalie, nefrotisch syndroom, meningitis, rhinitis
• Late symptomen: zadelneus, skeletafwijkingen, doofheid, mentale retardatie, interstitiele keratitis.

Question 18

Congenitale lues: transmissie en transmissiekans

Answer 18

Verticale transmissie, t.pallidum kan de placenta passeren: kan op elk moment tijdens de zwangerschap, kan vanaf het begin van de maternale infectie tot vele jaren daarna plaatsvinden, waarbij transmissiekans in de loop der jaren afneemt
Transmissie kans:
- Primaire en secundaire syfilis 50%
- Vroege latente (<1 jaar) syfilis ongeveer 40%
- Tertiaire syfilis en late latente ongeveer 10%

Question 19

Congenitale lues: diagnostiek

Answer 19

Test 1

• Treponemale detectie van antilichamen, specifiek gericht tegen T.pallidum, zeer specifiek voor syfilis. Eens positief, altijd positief (serologisch litteken)
• TPHA treponema pallidum hemaglutinatie –> screening (Ig totaal), kruisreactie andere spirocheten.

Test 2

• Non treponemale testen (VDRL en RPR)
• non treptonemale antilichamen: niet specifiek gericht tegen treponema pallidum.
• Het zijn antistoffen (Igtot) tegen lipoidale celbestanddelen en cardiolipinen! van T.pallidum die vrijkomen tijdens infectie
• Positief bij actief lues, soms ook bij iv drugs, zwangerschap, lyme disease, AIZ
• -> Treponemale antistoffen blijven positief na behandeling en gedurende het leven
• Non treponemale antistoffen verdwijnen bij een goed behandelde persoon.

Je doet een TPHA (iemand heeft het ook meegemaakt) en je doet vervolgens een VDLR test om te kijken of het actief is –> als het actief is is de kans op transmissie naar het kind veel groter.

Enige maat voor reinfectie is de non-treptonemale test

Question 20

Congenitale lues: diagnostiek

Answer 20

Moeder
- Screening van alle zwangeren in NL met treponemale serologie: screening ELISA (TPHA)

Kind
1. Klinisch beeld + positieve serologie moeder
2. IgM immunoblot evt op meerder momenten na geboorte
3. VDLR titer bij kind vergelijken met moeder: een meer dan 4 voudige hogere titer bij kind is aanwijzing voor congenitale syfilis, lagere infectie sluit infectie echter niet uit
4. Treponemale (TPHA) titer beloop
VDRL: venreal disease research laboratory test

Question 21

Congenitale lues: preventie en therapie

Answer 21

Preventie

• Maternale infectie: condoom gebruik
• Maternale screening in 13e zwangerschapsweek en evt later nogmaals, gevolgd door behandeling

Therapie

• Zwangere: benzylpeniciline 2,4 miljoen IE i.m op dag 1,8 en 15
• Congenitale syfilis: benzylpeniciline 150.000 IE/dag iv voor 10-14 dagen

Follow-up

• Zwangere: VDRL 1e jaar 3 maandelijks, 2e jaar 6 maandelijks ( moet mooi dalen)
• Pasgeboren: VDRL 3 maandelijks gedurende 2 jaar

Question 22

Hepatitis B

Answer 22

• Hepatitis B dragerschap: HBsAg positief
• Wordt gescreend in 1e trimester zwangerschap
• Grote kans op verticale transmissie zonder interventie
• Zeer grote kans op transmissie bij HBeAg positiviteit
• Preventie door actieve en passieve vaccinatie
• Is onderdeel van het Rijksvaccinatieprogramma

Question 23

Hepatitis B infectie: symptomen

Answer 23

Zwangere

• Acute hepatitis B: als niet zwangere
• Chronische hepatitis B infectie: asymptomatisch

Pasgeborene

• 4% klinische symptomen
• 0,4% fulminante hepatitis rond de 3e levensmaand, vaak fataal
• In de meeste geinfecteerde neonaten ontstaat een HBsAg-dragerschap
• Indien onbehandeld overlijdt 30-50% van de chronische dragers tussen het 20e en 60e levensjaar aan gevolgen van cirrose of HCC