Week 6 PD 5 en 6 Uveitis en Scleritis Flashcards
Immune privilege sites
- Oog
- CZS
- Baarmoeder gedurende zwangerschap
Immunologische aandoeningen en het oog
Immunologische ziekten kunnen de oorzaak zijn van allerlei aandoeningen aan de ogen
- Uveitis
- (Epi)scleritis
- Keratoconjuctivitis sicca
- Conjuctivitis
- Neuritis optica
Uveitis
- Intraoculaire ontsteking
- Ophoping van leukocyten
- Incidentie: 52.4 per 100.000 persoonjaren
- Periode prevalentie: 115.3 per 100.000 persoonjaren
- Als je veel pus hebt= typisch bij HLA B27
Uveitis: classificatie
Anatomisch
- Anterior (60-90%)
- Intermediair
- Posterior
- Panuveitis
Pathologisch
- Granulomateus (sarcoidose)
- Non-granulomateus ( bv HLA B27+)
Infectieus vs niet infectieus X4
Uveitis: oorzaken infectieuze
- Bacterien: Treponema, borrella, mycobacterium tbleprae, Neisseria
- Virussen: HSV, VZV, CMV , Rubella, Measles, EBV
- Parasieten: Toxoplasma, toxocara
- Fungi: Candida, Aspergillus
Uveitis: Diagnostiek
- Klinisch beeld
- Bloedonderzoeken
- Fluorescentie angiogram/ OCT
- Thoraxfoto / (PET)CT
Analyse voorste oogkamerwater - PCR
- Goldmann Wittmer Coefficient (GWC; antistoffen)
Uveitis: Behandeling
Afhankelijk van oorzaak
- Oogdruppels (steroiden)
- Injectie bij oog (steroiden)
- Oraal prednison/immunomodulerende medicatie
Veel voorkomende complicatie: oogdrukstijging/cataract
Uveitis anterior: oorzaak
Meest voorkomende locatie van uveitis (75%)
Systemisch
- HLA B27 geassocieerd, juveniele idiopatische artritis (bij kinderen), spondylitis ankylopoetica (14%), sarcoidose
Infectieus
- Heterochromie van Fuchs ( vaak tgv Rubella), CMV, herpes (VZV/HSV)
I
diopatisch
Uveitis anterior: Spondylitis ankylopoetica
- Morbus Bechterew
- Axiale inflammatie
- Inflammatoire rugpijn met sacroillitis
- Sterke associatie met HLA-B27 dragerschap
- Niet granulomateuze uveitis anterior ( hypopyon= witte laag)
Uveitis anterior: Juveniele idiopatische artritis uveitis
- Jeugdreuma
- Pijnloze uveitis anterior zonder klassieke symptomen ( screening noodzakelijk)
- Gepaard vaak met complicaties: glaucoom en cataract
- Risicofactor voor ontwikkelen van uveitis bij JIA: ANA+, oligoartritis, meisjes, JIA onwtikkelt < 4 jarige leeftijd
- Cave ambylopie= lui oog
Fuch’s heterochrome uveitis
- Vaak unilaterale uveitis anterior + heterochromie (kleurverschil, door pigment verlies ) van iris + cataract
- Meestal t.g.v rubella infectie
- Kan ook door: CMV, herpes
- Rubella kan ook een intermediaire uveitis veroorzaken
- TRANSILLUMINATIE: je kunt licht door irisblad schijnen, komt weer terug
Intermediaire uveitis
- Inflammatie van glasvocht, pars plana en perifere retina
- Minst voorkomende locatie van uveitis
- Idiopatisch (meestal)
- Sarcoidose
- Multipele sclerose
- Ziekte van Lyme
- Rubella
- Snowballs: in gelei van het oog –> ontstekingsklompjes achter lens, voor netvlies
Uveitis posterior
Meest voorkomend:
- Toxoplasmose
- Syphilis
- Idiopatisch
- Sarcoidose
- Birdshot retinopathie
- CMV/HSV/VZV
Uveitis posterior: toxoplasmose
- Meest voorkomende vorm van uveitis posterior
- Katten zijn host van deze parasiet
- Congenitaal (besmetting in utero)
- Verworven ( bloedtransfusie)
- Pijnloze unilaterale visusdaling
- Serologie vaak niet nuttig –> analyse oogvocht
- Prognose: gunstig mits laesie niet in macula zit
- -> medicatie tegen parasieten laat wel littekens achter.
Uveitis posterior: syphilis
- Congenitaal: keratitis
- Verworven: uiteenlopend –> irititis, multifocal choroiditis, vasculitis, (neuro)retinitis, retinale loslating
- Icm AID: ernstiger beloop
- 1-3% van totale uveitis (toenemend)
Panuveitis
- Idiopatisch
- Sarcoidose
- Ziekte van Behcet
- Ziekte van Vogt-Koyanagi-Harada
Panuveitis: Sarcoidose
- Idiopatische granulomateuze inflammatoire ziekte
- kan zowel chronsich als acuut
- Abnormale activiteit van immuuncellen, cellen vormen klompen (granulomen)
Scleritis
- Actieve ontsteking van de sclera (harde oogrok)
- Roodheid en hevige pijn
- Pas op voor necrose en perforatie van de sclera (necrotiserende scleritis)
Scleritis vs episcleritis
Scleritis:
- Verminderde visus
- Doffe borende pijn uitstralend naar de kaak en oor
- 50-70% systeemziekte
- Diffuus, nodulair, necrotiserend met/zonder scleromalacia perforans (verdunning van de sclera zonder inflammatie)
Episcleritis
- Vervelend dof gevoel
- Difuus, nodulair
Onderscheid: scleritis en episcleritis
- Kan gemaakt worden door vasoconstrictieve druppels waardoor oppervlakkige vaten verbleken.
- Scleritis vaten diep –> bij druppels blijven vaten wijd
- Episcleritis: druppels en roodheid/ oppervlakige vaten verdwijnen
- Scleritis vaker AIZ
Behandeling scleritis
Afhankelijk van oorzaak en ernst - Oogdruppels (steroiden/ nsaid ) - NSAID - Prednison - Immunomodulerende medicatie Een ingreep aan de sclera (injectie/biopt/incisie) kan scleritis luxeren.
Intraoculaire ontsteking en systeemziekte
- Work-up door internist
- Gezamelijke behandeling en follow-up
Anamnese
- Koorts, gewichtsverlies, algemene malaise
- Reumatologische klachten-gewrichtsafwijkingen,rugklachten
- Huidaandoeningen-erythema, vitilligo, insekten beten
- Neurologische aandoeningen-hoofdpijn, tinnitus
- Klachten van de luchtwegen
- Gastrointestinale klachten-aphten
- Urogenitale klachten-genitale ulcera, geslachtsziekten
