W14 HC.9 Niertransplantatie

Question 1

Een niertransplantatie kan zowel met een overleden als een levende donor plaatsvinden.

Wanneer kan de nier van een overleden patiënt worden gedoneerd?

Dood = onherstelbaar en blijvend verlies vitale hersenfuncties

Answer 1

• Donatie na hersendood (met intacte bloedsomloop)
• Donatie na circulatiestilstand (zonder intacte bloedsomloop)
• Donatie na euthanasie (zonder intacte bloedsomloop)

Question 2

Wat zijn voordelen van een levende donor?

Answer 2

• Betere transplantaatoverleving
• Betere kwaliteit organen
• Mogelijkheid om transplantatie op meest optimale tijdstip te doen
• mogelijkheid om moeilijk te transplanteren patiënten te helpen

Question 3

Waar wordt naar gekeken ter voorbereiding op een niertransplantatie?

Answer 3

• Bloedgroep
• Weefseleigenschappen: HLA typering en anti-HLA antistoffen
• Uitgebreide medische screening: o.a. hart- en longziekten en conditie
• Risico op recidief v.d. nierziekte (terugkomen)
• Chirurgische beoordeling: vaatstelsel, overgewicht, plaatsing
• Donornier

Question 4

Wat zijn complicaties van niertransplantatie?

Answer 4

• Complicaties rondom operatie/ingreep
  (trombose, bloeding, infectie, lekkage/stenose urineleider)
• Bijwerkingen en nadelen van de immunosuppressiva (infecties, kanker, hart- en vaatziekten, nierschade)
• Terugkeer van oorspronkelijke nierziekte

Question 5

Wat zijn vier belangrijke infecties

Answer 5

1. CMV
2. PJP
3. EBV
4. BK

Question 6

Wat is het CMV virus?

Answer 6

Cytomegalovirus; familie van herpesvirus
- Latent aanwezig na infectie in de jeugd
- Geen vaccin beschikbaar.

Verhoogd risico op infectie:
- na T-cel depleterende therapie
- bij CMV seropositieve donor en seronegatieve ontvanger
- na stoppen van de profylaxe (klassiek 1 maand later)

Question 7

Wat is het PJP virus?

Answer 7

Pneumocystis jirovecii pneumonie
- Gistachtige schimmel die ernstige pneumonie veroozaakt
- Sterfte zonder behandeling is 90-100% dus profylaxe is cruciaal

Verhoogd risico op infectie:
- hoge doseringen prednison
- na T-cel depleterende therapie

Question 8

Wat is het EBV virus?

Answer 8

Epstein-Barr virus, familie van herpesvirus
- Latent aanwezig na infectie in jeugd
- Symptomen na transplantatie meestal mild
- Koorts, malaise, keelpijn, lymfadenopathie, hepatosplenomegalie
- Leidt tot proliferatie van (geïnfecteerde) B-lymfocyten
- Bestrijding door cytotoxische T-lymfocyten (en antistoffen)

Verhoogd risico op infectie
- na T-cel depleterende therapie

Question 9

Wat is het BK-virus?

Answer 9

• Polyomavirus
• Ziekteverschijnselen (na transplantatie 4-28%): tubulo-interstitiele nefritis, ureter strictuur, hemorragische cystitis
• BK virus latent aanwezig nier epitheelcellen
• Diagnose middels nierbiopsie, daarnaast PCR op serum of urine
• Goede therapie ontbreekt

Verhoogd risico op infectie:
- Vooral intensiteit immuunsuppressie

Question 10

Wat zijn nadelen van immunosuppressiva? (4)

Answer 10

• Hogere kans op infecties
• Hogere kans op maligniteiten (huidkanker, lymfomen)
• Hart- en vaatziekten
• Nierschade

Question 11

Hoe vaak komt huidkanker voor na niertransplantatie?

Answer 11

• Bijna de helft van patiënten na 20-25 jaar na transplantatie krijgt tenminste 1x huidkanker
• Groot deel van patiënten > 3 huidkankers per jaar
• Zonlicht expositie is belangrijkste risicofactor!

Question 12

Is het risico op morbiditeit en mortaliteit aan HVZ (hart- en vaatziekten) hoger bij transplantatie of bij dialyse?

Answer 12

Bij dialyse