urologia Flashcards
białkomocz fizjologiczny
<150 mg/d [w ciąży więcej 250-300, też u dzieci i w okresie dojrzewania 250]
15% z tego to albumina - średnia 2-25 mg –> od 30-300 mg/d rozpoznajemy mikroalbuminurię
urgorafia
rtg jamy brzusznej i miednicy
dożylna urografia - po podaniu jodowego środka kontrastującego –> uwidocznienie układyu kielichowo-miedniczkowego, ocena szybkości wydalania środka cieniującego i oszacowanie ilości moczu zalegajacego po mikcji
preferowane badanie od oceny guzów nerki
TK
cystoureterografia mikcyjna
ocena obrysów pęcherza, szyi pęcherza, cewki i wykrywa refluks pęcherzowo-moczowodowy
do pęcherza środek cieniujący - po wypełnieniu pęcherza osoba oddaje mocz
uretrografia wstępująca
podanie do cewki kontrastu - ocena zwężeń cewki
renoscyntygrafia
badanie izotopowe
ocena czynności nerek - udzial poszczególnych
ocena przeszkody np na pozimoe połączenia miedniczkowo-moczowodowego
ocena niefunkcjonalnych obszarów
precyzyjna ocena GFR
podaje się trójglicynian merkaptoacetylowy - wydzielany przez kanaliki nerkowe
kwas dimerkaptobursztynowy DMSA - kumulowany w obrębie cewek - wykonanie statycznej scytygrafii
badanie urodynamiczne
potrzeba przynjamniej 150 ml moczu
szybkosci 20-40 ml/s kobiety, 15-30ml/s mężczyźni –> <10 źle
uroflowmetrię można połączyć z cystometrią - oszacowanie zalegjącego moczu, podatność pęcherza, objętość przy której występuje parcie, ciśnienie wypieracza
do jakich mięśni przylega nerka
lędźwiowy, czworoboczny lędźwi, poprzeczny brzucha
lewa nerka sąsiaduje z:
śledzioną, żołądkiem, ogonem trzustki, lewą częścią okrężnicy, jelitem cienkim
prawa nerka sąsiaduje z:
wątrobą, częścią zstępującą 12-tnicy i wstępującą okrężnicy
wnęka nerki budowa
od przodu żyła, tętnica, miedniczka
krzyżowanie moczowodu
moczowód krzyżuje od przodu miejsce podziału tętnicy biodrowej wspólnej
u mężczyzn krzyżuje nasieniowód
u kobiet naczynia macizne
ilość produkowanego moczu przez nerkę
średnio 1 ml/min
norma 0,3-17 ml/min
wielotorbielowatość nerek typu dominujacego
długo beozobjawowa aż do NN w średnim wieku
dotyczy obu nerek
zakażenie zawrtości torbieli lub wylew krwi - ból i krwiomocz, ale zmienione torebielowato nerki rzadko są przycyzną dolegliwości. Ewentualnie kolka nerkowa, nadciśnienie
współistnieje:
torbiel wątroby - bezobjawowa
tętniaki tętnicy podstawnej mózgu
wypadanie płatka mitralnej - ewentualnie inne wady zastawkowe
przycyzna zgonu w ADPKD
do zgonu prowadzi nadciśnienie tętnicze, udar mózgu z powodu tętniaka, zakażenia DM
wielotorbielowatość typu recesywnego
u nowordoków
współistnieją:
ieprawidłowości układu oddechowego (hipoplazja płuca, niedodma) powodujące niewydolność oddechową
objawy związane z nadciśnieniem wrotnym (splenomegalia, hipersplenizm, żylaki przełyku).
duża śmietelnośc
krwiomocz w nefroblastomie
tylko u 15% bo zajęcie miedniczki dość póxno
nefroblastoma u niemowlaka
lepsze rokowanie
nefroblastoma obustronny
5-10% pacjentów
neforblastoma leczenie
chemio neoadjuwantowa –> operacja –> ewentulanie chemio/radio
najczęśtszy neo złośliwy nerki
gruczolakorak nerki
częściej u M (2x)
16/100 tyś
najczęściej 65-75 rż
naciekanie gruczolakoraka nerki
wcześnie miedniczka - krwiomocz (obecnie tylko 15%, bo przypadkowe rozpoznania)
żyła nerkowa - wchodzi do ZGD
często tkanki okołonerkowe
gruczolakorak nerki przerzuty
do ww chł –> okołoaortlane ww chł
krwipochodne - wszędzie, w płucach nazywane obrazem kuli armatniej
gruczolakorak nerki ojawy
traida: ból, wyczuwalny guz, krwiomocz - tylko u 15% napady gorączki o niejasnej etiologii wzrost OB policytemia zaburzenia rkzpeniecia nieprawidłowy proteinogram nieprawidłowe wartości enzymów wątrobowych neuromiopatia
uwalnianie przez kom EPO, PTH, reniny, gonadotropin
rak nerki leczenie
nefrektomia
niewrażliwy na radio i chemioterapię
stosuje się immunoterpaię - interferon (wydłużenie 3-5 msc), inh kinazy tyrozynowej - hamują angiogenezę
najczęstsze urazy układu moczowego
urazy nerek
uraz nerek jakie najczęściej
tępe 95% - wypadki komunikacyjne to połowa z tego
1 stopień uszkodzenia nerki AAST
stłuczenie/nieposzerzajacy się krwiak podtorebkowy
brak pęknięć miąższu
2 stopień uszkodzenia nerki AAST
Nie poszerzający się krwiak okołonerkowy. Uszkodzenie kory na głębokość < 1 cm bez wynaczynienia
3 stopień uszkodzenia nerki AAST
Uszkodzenie kory na głębokość > 1 cm bez wynaczynienia moczu
4 stopień uszkodzenia nerki AAST
Uszkodzenie: na granicy połączenia korowo-rdzeniowego do poziomu układu kielichowo – miedniczkowego
lub naczyniowe: tętnicy segmentowej lub żyły z krwiakiem
5 stopień uszkodzenia nerki AAST
Uszkodzenie: rozkawałkowanie nerki lub naczyniowe: uraz szypuły nerkowej (dewaskularyzacja) ,
uszkodzenie miedniczki , oderwanie moczowodu
10-15% wszytskich tępych urazów
krwiomocz w urazie nerki kiedy
zachowana czynność nerek, prawidłowy moczowód, uraz penetrujący do UKM nerki
badanie z wyboru w urazie nerki
TK z kontrastem
TK z kontrastem w urazie nerki umożliwia
uwidocznienie innych narządów ocenę wydzielania nerkowego stiwerdzenie przepływu miąższowego ogniska zawału <1,5 cm ocena zacieku moczowego ocena czynności i obecności 2 nerki
kiedy wykonać angiografię tętnic nerkowych w urazie?
stabilny stan pacjenta, ale podjerzewamy uszkodzenie nerki +
gdy w TK brak wydzielania w nerce
gdy kriwomocz utrzymuje się >48h
czasami daje możliwość terapeutyczną - embolizacja uszkodzonego naczynia
uraz otwarty nerki leczenie
zawsze operaycjne
uraz tępy nerk leczenie
85% zachowawczo, reszta operacja
bezwzgllędne wskazania do leczenia operacyjnego w urazie nerki
utrzymujące się krwawienie narastający krwiak zaotrzewnowy oderwanie bieguna nerki oderwanie moczowodu rozerwanie miedniczki nerkowej uszkodzenie szypuły naczyniowej
względne wskazania do zabiegu operacyjnego uraz nerki
zaciek moczu
brak nerki w badaniu obrazowym
brak możliwości oceny uszkodzenia
metoda operacyjna w urazach nerki
- zapewnienie dostępu do naczyń przed odsłonięciem nerki
2. zalecany jest dostęp przezotrzewnowy
zasady chirurgiczne zaopatrywania uszkodzonego ukł moczowego
odprowadzenie moczu powyżej uszkodzenia drenaż okolicy uszkodzenia hemostaza rekonstrukja miejsca uszkodzenia nici wchłanialne/niewchłanialne w przypadku n tętniczych/ wiązanie bez napięcia
urazy moczowodów najczęstsze przyczyny
jatrogenne
któa część mocozwodu najczęściej uszkodzona
dolna (poniżej naczyń biodrowych)
często ginekolodzy przy podwiązywaniu t macicznej, która krzyżuje moczowód
uraz moczowodu badanie
urografia
TK
pielografia wstępująca
metody leczenia operacyjnego moczowodu
zespolenie koniec do konca ureterocystografia płat Boarie zespolenie pętlą jelita - sposób Yang-Monti (zmniejszenie ilości wchłanianego moczu do pętli jelitowej) autotransplanatcja nerki
urazy pęcherza - jakie najczęściej
częściej tępe (najczęściej wypadki komunikacyjne)
większość współistnieje z urazem miednicy, a do 30% osób z urazem miednicy ma uszkodzenie pęcherza
unaczynienie prostaty
tętnice pęcherzowe dolne
żyły do splotu prostaty –> żyły sterczowo-odbytnicze–> splot odbytnicy i pęcherzyków nasiennych –> żyły biodrowe wewnętrzne
prostata - chłonka
ww chł biodorwe wew i zew i do węzłów kanału zasłonowego
unerwienie stercza
s1-s3 - splot sterczowy od splotu miedniczego
PSA funkcja
upłynnia ejakulat
wzorst i czynność stercza podlega funkcjonowaniu
osi podwgórze - przysadka - nadnercza
i podwzgórze - przysadka - jądra
podział prostaty
strefa przednia - włóknisto- mm strefa tylna - gruczołowa: centralna 25% masy przejściowa 2-10% obowodwa 75% masy okołocewkowa
kwestionariusz ipss
objawów mikcyjnych u M z przerostem stercza