N- nadciśnienie środczaszkowe, urazy Flashcards

1
Q

bruzda Sylwiusza

A

oddziela płat skroniowy od czołowego i ciemieniowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

bruzda Rolanda

A

oddziela płat czołowy od ciemieniowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

przepływ przez mózgowie

A

800 ml/min 16% pojemności minutowej serca

przez kore 50 ml/min/100g, a przez istotę białą 20 ml/min/100g

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

przepływ mózgoy CBF niezmieniony w granicach

A

60-140 mmHg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

tt przednie mozgu unczyniają

A

większą część płatów czołowych i przyśrodkową cieminowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

tt tylne mozgu unaczyniają

A

pień mozgu
móżdzek
płaty potyliczne
dolna częsc skronowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

ciśneiie wewątrzczaszkowe ICP zmiany

A

zmienia się w zalezności od cyklu pracy serca i ciśnienia wewnątrz klp - wzrost przy kaszlu,defekacji

narastające ICP –> wzrost MAP i odruchowa bradykardia

rośnie wykładniczo do objetości patologicznej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

ICP wartość u zdrowej osoby

A

5-15 cm H2O 4-10 mmmHg

ICP w pozycji leżącej na plecach takie samo jak mierzone przez nakłucie lędźwiowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

ciśnenie perfuzyjne mozgu CPP

A

różnica między ciśnieniem tętniczym a ciśnieinem wewnątrzczszkowym
CPP > 60 mmHg - potrzebne do utrzymani aodpowiedniej perfuzji [dzieci i młodzież mogą tolerować niższe wartości]

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

główne objawy przewlekłego nadciśnienia wewnątrzczaszkowego

A

bóle głowy, zaburzenia ostrości widzenia, wymioty

ew obrzęk tarczy n II

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

wklinowanie pod sierp mózgu

A

wklinowanie zakrętu obręczy
patologiczna masa w ok przystrzalkowej
t przednia mózgu może być na tyle uciśnięta żeby wywołać udar niedokrwienny przyśrodkowej części półkuli mózgu
poza tym brak objawów opróćz podarszajćego się stanu przytomności

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

wklinowanie we wcięcie namiotu

A

in wklinowanie haka hipokampa
przyśrodkowa cześć płata sroniowego wgłabia się między wolny brzeg namiotu móżdzku, a śródmózgowie
przeciwstronny konar mózgu przyciśniety do ostrego brzegu wcięcia namiotu, śródmózgowie i hak hipokampa wciśnięte we wcięcie namiotu

uciśnięcie wodociągu mózgu - zablokowani eprzepływu
ucisk zył - udar krwotoczny
objawy kliniczne:
pogorszenie Glasgow
asymetryczna odp ruchowa w skali glasgow niedowład przeciwstronny połowiczy
poszerzenie i brak reakcji na światło źrency po stronie uszkodzenia (uszk n III)
wzrost ciśnienia tętniczego
spadek AS
zwolnienie czynności oddechowej aż do zatrzymania oddechu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

wklinowanie we wcięcie namiotu - co uciśniete

A

śródmozgowie, n III, t tylna mózgu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

wgłobienie w otwórz wielki

A

in wgłobienie migdałków możdźku
ucisk na RP
krwiak (urazowy/samoistny)w tylnej jamie czaszki –> znaczny spadek punktacji GCS, gwałtowny wzrost ciśnienia tętniczego, obustronne reakcje wyprostne lub obustronne poszerzenie i brak reakcji źrenic na światło z następwoym nagłym zatrzymaniem oddechu

sztywność odmóżdzęniowa, silny ból głowy

ale mogą być w lepszym stanie niż wgłobienie w namiot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

wglobieine centralne we wcięcie namiotu mózdzku co się przemieszcza

A

międzymózgowie i jądra podstawy w dół

międzymózgowi ei śródmózgowie uciskają żyłę wielką mózgu i naciągają tętnice przeszywajace od t podstawnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

nakłucie lędzwiowe w guzie tylnej jamy czaszki

A

przeciwskazane bo zagraża wgłobieniem w otwór wielki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

wgłobienie centralne we wcięcie namiotu możdzku

A

(wg neurologii: źrenice o pośrediej szerokosci, nieruchome, objawy pniowe)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

wgłobienie do otworu wielkiego - co sie przemieszcza

A

migdałki móżdzku

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

2 gcs

A

oczy: na ból
słowna: jęki, niezrozumiałe dźwięki
ruchowa: wyprostna na ból

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

3 gcs

A

oczy: na polecenie
słowna: nielogiczne, pojedyncze slowa
ruchowa: zgięciowa na ból

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

4 gcs

A

oczy: spontanicznie
słowna: splątanie
ruchowa: ucieczki na ból

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

5 gcs

A

oczy -
słowna logiczny kontakt
ruchowa lokalizuje bodziec bólowy – celowo się obrania

jeżdżenie kostkami po mostku
galęzie nerwu V
usick na płytkę paznokciową
uszczypnięcie chorego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

6 gcs

A

bol -
słowna -
ruchowa wykonuje polecenia

kończyny górne!
Oceniamy lepszy wynik

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

gdzie sprawdzamy odp ruchową

A

na kończynach górnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
triada CUdhinga
wzrosta CTK bradykradia zaburzenia oddeychania
26
wtórne uraz czaszkowo-mózgowy
powstaje w wyniku takich cyznników jak hipotensja, niedokrwienie, hipoksja, goraczka, infekcja, wzmożone ICP
27
gcs - keidy najbardziej przydatna
gdy obserwujemy zmiany punktacji, a nie pojedyczną wartosć
28
uraz - cieżkość a gcs
łagodny 13-15 średniocieżki 9-12 <9 cieżki
29
spiączka w GCS
<=8
30
izolowany uraz głowy a wstrząs hipowolemiczny
nigdy nie spowoduje
31
keidy intubacja
GCS <=8 zapobieganie hipoksji, zachłystowemu zap płuc, daj emożłiwość hiperwentylacji --> spadek PCO2, spadek ICP, przez skurcz anczyń mozgowych
32
wskazania do usuniecia krwiaka wewnątrzczaszkowego
``` krwiak szerokość >10 mm ICP> 20 cmH20 przesuniecie stuktur linii pośrodkowej o 5 mm znaczn epogorszenie punktacji GCS przedłużające się bole głowy/wymioty objawy (poszerzenie źrenicy, niedowad) ```
33
przerwana koścą opona twarda - co zrobić ?
zszyć wowodszczelnie
34
co po urazi epodwyższa ICP
``` obrzęk krwiak stłuczenie wodogłowie infekcja przeprłienie naczyń mózgowych ```
35
gorsze wyniki leczeniea po urazi e- jakie ICP
25 mmHg - pacjenci zwykle są z tego powodu sedowani, monitorwani ICP
36
uraz głowy deksametazon
szkodliwy
37
leczei ewzorstu ICP
a. uniesienie górnej połowy ciała (nie samej głowy) o 30 stopni (rozpięcie kołnierzyka, kołnierza ortopedycznego) - ułatwia drenaż żylny b. walka z hipoksją OUN obejmuje podanie tlenu. Gdy zagraża wgłobienie możemy zastosować hiperwentylację - spadek prężności CO2 spowoduje skurcz naczyń mózgowych (zmniejszy ICP, ale także zmniejszy przepływ krwi przez mózg) c. diuretyki - będą powodowały zwiększenie usuwania wody, redukcję obrzęku i zmniejszenie ICP. Możemy zastosować mannitol (p/wskazania: ZNS, anuria, krwawienie do OUN – wg Pana z seminarium można podać (! – nie jest to błąd), furosemid. W przypadku objawów choroby wysokościowej można zastosować acetazolamid (ale uniemożliwi on adaptację) d. GKS, a szczególnie deksametazon, działają p/obrzękowo i zmniejszają ciśnienie wewnątrzczaszkowe w przypadku obrzęku naczyniopochodnego w guzach OUN. Nie stosujemy w udarze mózgu i urazach OUN. e. ewentualne (zależne od przyczyny) leczenie neurochirurgiczne – kraniektomia – nisko, przynajmniej na wielkość dłoni ewentualnie barbiturany, do podwyższenia ctk płyny i leki inotropowe
38
ryzyko krwanienia u pacjenta z 15 GCS i bez złamań kości czaszki
1:6000
39
ryzyko krwanienia u pacjenta z 15 GCS + złamanie kości czaski
1:30
40
ryzyko krwawienia gdy GCS <15 i złamanie
1:4
41
zlamanie czaszki jakie badanie
tk z wyboru | bo rtg nie pokaże nawet wszytskich złamań np w obębie podstawy czaszki
42
krwiak nadtwardówkowy najczęstsza przycyzna
złamanie kości czaszki z uszkodzeniem tętnicy oponowej | najczęściej w dole środkoym - uszkodzenie t oponowje środkwoej, złamanie kości skroniowej
43
krwaiak nadtwardówkowy objawy
poczatkowe krwawienie - nieiwlekie - objaw przebłysku świadomsci (intervallum lucidum) - gwałtowne pogorszenie w miarę wzrostu kriwaka
44
co częstsze po urazach nad czy pod twardówkowy
podtwardówkowy
45
krwaik podtwardówkowy patogeneza
rozerwanie naczyń na powierzchni mózgu (głownie małe żyły) lub rozerwanie mózgu
46
krwaik podtwardówkowy postępowanie
kraniootmia z usunięciem krwiaka
47
rokowanie w pod i nadtwardówkoym
pod - słabe - choorbowosć i śmiertelnosc wysokie z powodu ciężkości pierwotnego uszkodzenia nad - dobre
48
przewlekły krwaiak podtwardówkowy
starsi, różnie wyglada (od hemolizujacych skrzepów krwi do płynu przypominającego krwisty pmr)] najczęsćiej przyczyna to niewielki uraz głowy może nasladować objawy wielu zepsołow neurologivznych
49
predyspoazycja do przewlekłego krwiaka podtwardówkowego
zanik mozgu | leczenei ASA/ antykoagulantami
50
leczenie przewlekłego krwiaka podtwardówkokwego
otwary trepaancyjne, minikraniotmia, z drenażem/bez przestzreni podtwardówkowej bez zaburzeń świadomości - można spróbować GKS zachowawczo
51
stluczenie mózgu jakie obawy
ostre - czasami obrzęk wokół zmiany | przewlekłe - zburzenia f poznawczych, ogniskowe
52
rozlane uszkodzenie aksonalne
rotacyjny uraz głowy, najczęsciej w skutek wypadku komunikacyjnego o dużej prędkosci nisko w GCS brak zmian w TK, ew drobne punktowe zmiany krwotoczne ICP prawidłowe często powoduje duży deficyt neurologiczny
53
zmiany krwiaka podtwardówkowego w TK
sierp, półksiężyc | gdy ostry do ok 3 dnia - hiperdensyjny, póżnej izodensyjny, a na koniec hipodensyjny po 3 tyg
54
leczenie zachowawcze krwiaka wewnątrzczaszkowego na miejscu wypadku
a. zapewnienie drożności dróg oddechowych [co z intubacją? – niby <=7 GSG zalecana, ale wydłuża to czas transportu, więc zabezpieczenie drożności DO przy saturacji >90% - może być nieinwazyjne] b. zapewnienie przepływu przez mózg c. stabilizacja pacjenta na miejscu wypadku (utrzymanie CTK >110 mmHg, nie możmy dopuścić do ciśnienia skurczowego <90, saturacji >95%, zwalczanie nadciśnienia śródczaszkowego) d. szybki transport i neuroobrazowanie
55
kiedy operacja krwiaka wewnątrzczaszkowego?
Leczenie operacyjne powinno być podjęte jak najszybciej (do 4h od urazu
56
SAH najczęstsza przycyzna
semiarium - uraz | ksiąązka - tętniak workowaty
57
SAH objawy
``` nagły, silny ból - max po 1 min zwykle sztywność karku, światłowstręt dodatni objaw Kerniga często n,w stan przytomności zaburzony w różnym stopniu - od nieiwlekiej dezorientacji do śpiączki, a anwet zgonu ```
58
jaka klasyfikacja do SAH
WFNS | - klasyfikacja światowej organizacji towarzystw neurochirurgicznych
59
WFNS
1 - 15 - bez ogniskowego deficytu neuro 2 - 13-14 - bez ogniskowego deficytu neuro 3 - 13-14 - nie bez ogniskowego deficytu neuro 4 - 9-12 5 - 3-8
60
WFNS 2-5
istotne uszkodzenie neurologiczne
61
WFNS 1
szeroka diagno różnicowa, pierwotne schorzenie mozna przeoczyć
62
co może naśladować SAH
``` nietypowa migrena klasterowe bóle głowy bóle podczas stosunku płciowego udar przysadki zespoły ZOMR ```
63
nagła śmierć - częściej krotok śwódmozgowy czy SAH
krwotok śródmózgowy
64
tętniaki wewnątrzczaszkowe - czynniki ryyzka
palenie nadciśnienie wielotorbielowatość nerek płeć żeńska
65
mediana wieku pacjentów w momencie rozpoznania tętniaka
47 lat
66
tętniaki wewnątrzczaszkowe lokalizacja
85% w obrębie krążenia przedniego | 15% mnogie
67
objawy tętniaków
głównie brak do momentu pęknięcia czasami usisk - najczęsciej n III [tętniak tętnicy łączącej tylnej] niepękniete poszerzenia naczyń dają objawy zatorowości
68
SAH obrazowe
zbiorniki podstawy wypełnione świeżą krwią po 72 h maleje zdolność wykrycia krwaiak - rozpad elemntów morfotycznhych --> przydatność nakłuci alędźwiowego poszukiwanie przyczyny - angiografia naczyń mózgowych
69
angio tk i mr
równie skuteczne w wykrywaiu tętniaków >5mm
70
leczenie SAH
płyny blokery kan Ca - nimodypina - obniża ryzyko udaru niedokrwiennego do 23%, a zgonu do 22% leki p/bol leki p/wymiotne intubacja, śpiączka
71
4-10 doba po SAH
objawy gllobalnego niedokriwnia [skurcz naczyń, dlatego profilaktycznie podajemy nimodypinę] też wypełnienie lożyska, indukawne nadciśnieine, hemodylucja --> ale niepozadane: NS
72
głowna przycyzna śmiertelności po pęknięciu tętniaka
powtórny krwotok
73
embolizacja czy operacja tętniaka
embolizacja wydaje się bezpieczniejsza
74
czas od SAH do zaklipsowania
małe znaczenie
75
WFNS 5 rokowanie
50% zgon lub inwalidztwo
76
zły wynik leczenia SAH
hipotensja, gorączka
77
stłuczenie mózgu patogeneza
po stronie urazu lub po przeciwnej tzw contre cup zwykle wieloogniskowe same w sobie nie dają zaburzeń świadomosci, ale krwiak wokól nich powstający już tak
78
ZOMR po urazie
nawet kilka miesiecy/lat później | rzadko 48h po urazie
79
czynniki usposabiajace do przewlekłego krwiaka podtwardówkowego
zanik mózgu spadek cisnienia pmr - implantacja zastawki lub z powodu przetoki płynowej alkoholizm zaburzenia krzepnięcia
80
objawy przewlekłego krwiaak nadtwardówkowego
otępienie zaburzenia świadomości, czasami flukuujące objawy wzrostu ciśnienia wewnątrzczaszkowego czasami objawy neurologiczne - niedowład po stronie krwiaka - fałszywy objaw lokalizujący
81
róg czołowy i potyliczny komory bocznej
oddalenie - proces rozrostowy | przybliżenie - przelekły krwiak podtwardówkowy
82
wstrząsnienie mózgu - rozpoznanie
Rozpoznanie ustala się na podstawie stwierdzenia utraty przytomności[3]. Ponadto pomocne w rozpoznaniu są następujące objawy prawie zawsze towarzyszące wstrząśnieniu mózgu[4]: utrata przytomności niepamięć wsteczna nudności, wymioty, bradykardia
83
ile trwa utrata przytomności we wstrząsnienieu mózgu
Wstrząśnienie mózgu jest łagodnym i częstym następstwem urazu mózgu, objawiającym się pourazową utratą przytomności trwającą zwykle krócej niż 1 h. Utrata przytomności nie może utrzymywać się dłużej niż 6 h[3].
84
wstzrąsneinie mózgu patofizjologia
wynikiem urazu lub zniesienia czynności komórek zwojowych mózgu bez znaczących zmian anatomicznych. Uznawane jest za łagodną postać urazowego uszkodzenia mózgu[1]. Utrata przytomności we wstrząśnieniu mózgu jest spowodowana zaburzeniem funkcji tworu siatkowatego na skutek ruchu obrotowego, który działa na górną część pnia mózgu[2].
85
osoba starsza z zanikami pamięci
zrobić TK [przewlekły krwiak podtwardówkowy]
86
przewelkły krwiak podtwardówkoy jaka lokalizacja gdzi emało objawów
skroń po prawej
87
zasady leczenia chorych z krwiakiem wewnątrzczaszkowym
normotensja normokapnia normowolemia
88
leczenie ostry vs przewlekły krwiak podtwardówkowy
ostry - odwadniamy, bo obrzęk | przewlekły - nawadniamy, bo atrofia i ucisk mózgu
89
pseudotumor cerebri
diopatyczne nadciśnienie śródczaszkowe to stan charakteryzujący się wzmożonym ciśnieniem prawidłowego płynu mózgowo-rdzeniowego (> 250 mm H2O), któremu nie towarzyszy inny proces patologiczny toczący się w układzie nerwowym lub poza nim.
90
pseudotumor cerebri - co bierze się pod uwagę w patofizjologii
rolę żeńskich hormonów płciowych, otyłości, nadkrzepliwości krwi oraz zaburzeń krążenia płynu mózgowo- -rdzeniowego
91
rozlane uszkodzenie aksonalne głowne objawy
zaburzenia świadomosci | wymagają wentylacji mechanicznej
92
rozlane uszkodzenie aksonalne potwierdzenie
MRI - kilka dni po urazi egdy pojawi sie Met-Hb
93
krwotok podpajęczynówkowy lokazlizacja
z tętniaka - na podstawie czaszki [t łacząca przednia] | w urazie - na sklepistości
94
padaczka >20-25 rż
organiczna przycyzna - naczyniak lub neo
95
kryteria do ppseudotumor cerebri
kryteria Dandy'ego
96
kryteria Dandy'ego
Objawy podmiotowe związane z nadciśnieniem śródczaszkowym lub obrzękiem tarczy nerwu wzrokowego Objawy przedmiotowe związane z nadciśnieniem śródczaszkowym lub obrzękiem tarczy nerwu wzrokowego Podwyższone wartości ciśnienia płynu mózgowo-rdzeniowego podczas punkcji lędźwiowej u pacjenta leżącego na boku Prawidłowy skład płynu mózgowo-rdzeniowego Wykluczenie zmian rozrostowych i zakrzepicy zatok żylnych w badaniu neuroobrazowym Brak innych przyczyn nadciśnienia śródczaszkowego zmodyfikowane: 1. Objawy zwiększonego ciśnienia śródczaszkowego pod postacią bólu głowy, nudności, wymiotów, przejściowego pogorszenia ostrości wzroku, obrzęku tarczy nerwu wzrokowego 2. Brak ogniskowych objawów neurologicznych, innych niż jedno- lub obustronne uszkodzenie nerwu odwodzącego 3. Ciśnienie płynu mózgowo-rdzeniowego może być wzmożone, bez zmian składu cytologicznego lub biochemicznego 4. Komory boczne mózgu pozostają symetryczne, o prawidłowej lub zmniejszonej wielkości
97
pseudotumor cerebri leczenie
1 rzut 250 mg acetazolamid + furosemid 2 rzut seryjne nakłucia 3. operacja - drenaż komorowo otrzewenowy lub lędźwiowo-otrzewnowy, fenestracja osłonek nerwów wzrokowych, stentowanie zatoki poprzecznej
98
pseudptumor cerebri czynniki ryyzka
Nadwaga i otyłość Płeć żeńska Nadmiar witaminy A i jej pochodnych Stosowanie antybiotyków: tetracyklina, minocyklina, doksycyklina, chinolony Przyjmowanie hormonów: hormon wzrostu, tyroksyna (u dzieci), lewonorgestrel, steroidy anaboliczne, octan leuproreliny Odstawienie długotrwale przyjmowanych kortykosteroidów Suplementacja litem Choroby towarzyszące: zespół policystycznych jajników, choroba Addisona, niedoczynność przytarczyc, obturacyjny bezdech senny, niedokrwistość, niewydolność nerek, zespół Turnera, zespół Downa, zaburzenia limfoproliferacyjne (POEMS)
99
kryteria pesudotumor cerebri zmodyfikowane Friedmana
Kryteria diagnostyczne idiopatycznego nadciśnienia śródczaszkowego a) Obrzęk tarczy nerwu wzrokowego b) Prawidłowy wynik badania neurologicznego, ewentualnie odchylenia w zakresie nerwów czaszkowych c) Prawidłowy obraz mózgowia w badaniu rezonansu magnetycznego z kontrastem u typowych pacjentów oraz z opcją naczyniową u pozostałych d) Prawidłowy skład płynu mózgowo-rdzeniowego e) Podwyższone ciśnienie płynu mózgowo-rdzeniowego > 250 mm H2O 2. Kryteria diagnostyczne przy braku obrzęku tarczy nerwu wzrokowego • Przy braku obrzęku tarczy rozpoznanie jest możliwe, gdy kryteria B–E są spełnione oraz występują cechy jedno-/obustronnego porażenia nerwu odwodzącego • Przy braku obrzęku tarczy lub cech niedowładu nerwu odwodzącego spełnione kryteria B–E mogą jedynie sugerować rozpoznanie, przy obecności 3 z 4 cech w badaniu neuroobrazowym: — obraz pustego siodła — spłaszczenie tylnej powierzchni twardówki — stenoza zatoki poprzecznej — poszerzenie pochewek nerwów wzrokowych ± ich kręty przebieg