pierś Flashcards
droga spływu chłonki Rottera
zajęte jest piętro II i III, a piętro I jest wolne, jednak taka sytuacja nie zdarza się zbyt często (<5%). Jest to tzw. droga Rottera (międzymięśniowa), którą chłonka spływa głównie z górnych kwadrantów i części centralnej sutka
zachorowalność na raka sutka
wzrasta z wiekiem - podwaja się na każde 10 lat do okresu menopauzy
młody wiek 1 szej ciąży a rak piersi
mniejsze ryzyko
karmienie piersią a rak piersi
mniejsze ryzyko - nieznacznie
nasilony rozrost atypowy a rak piersi
wzrost ryzyka 4-5x
rak piersi a pożywienie
alkohol, nadmierna ilość tłuszczów
HTZ a rak piersi
zwiększa ryzyko
E+P»_space; więsze ryzyko niż P
rak piersi a antykoncepcja
1,24 x większe niż w populacji ogólnej - zależność ta szybko znika po zakończeniu przyjmowania tabletek
predyspozycje genetyczne w raku sutka
10% ma predyspozycje genetyczne głównie pojedyncze geny AD z ograniczoną penetracją BRCA1 - chrom 17 BRCA2 - chrom 13 p53 na 17 PTEN na chrom 10
jak często mutacja BRCA1,2
1/1000 osób w USA, Europie
ryzyko raka sutka w BRCA1/2
50-60%
za tłem dziedzicznym przemawia
krewne 1 stopnia z rakiem sutka (zwłaszcza obustronnym, <40 rż)
wiele krewnych z rakiem sutka
bliska krewna z rakiem jajnika
środki prewencyjne w raku sutka
regularne poddawanie się badaniom
stosowanie środków hormonalnych - tamoksyfen (40-50% obniża ryzyko), raloksyfen, inhibitory aromatazy
poddanie się obustronnej mastektomii (o ponad 90%)
in situ i nieinwazyjne
komórki raka pozostają w obrębie błony podstawowej zrazika i przewodu wyprowadzającego
rak nieinwazyjny
DCIS - przewodowy in situ - najczęściej występujący
LCIS - zrazikowy in situ
DCIS
przewodowy in situ najczęstszy typ raka 3-4% raków dających objawy 17-25% raków w badanich przesiewowych zazwyczaj obecność mikrozwapnień w mammografiach
LCIS
zrazikowy in situ
zrazikowa wewnątrzprzewodowa neoplazja (razem z atypowym rozroztem zrazikowym
kobiety powinny być poddawane regularnym kontrolom, bo wzrost ryzyka raka PRZEWODWEGO w którymkolwiek sutku
inwazyjne raki przewodowe specjalnego typu
cewkowy - wysokozróż.; lepsze niż przeciętne rokow.
sitowaty - wysokozróż.; lepsze niż przeciętne rokow.
brodawkowaty
śluzowy - wysokozróż.; lepsze niż przeciętne rokow; rzadkie
rdzeniasty - dobrze odgraniczony, miękka konsystencja, akupiska pleomorficznych komórek
zrazikowy rak inwazyjny
10% inwazyjnych
rozlany typ naciekania - utrudnia rozpoznanie podczas badnaia klinicznego i mammograficznego
często duże rozmiary
receptory estrogenowe
w 75% piersi
ich ilość większa w raku niż w normalnej tkance
większość ma też PR
HER2 w ilu % neo
15-20%
trastuzumab blok her2
lapatynib her1 i 2
pertuzumab her 1,2,3
rak potrójnie ujemny
-ER, PR, HER2
zwykle w mutajach BRCA1 - gorsze rokowanie, mimo, że ponad połowa dobrze odpowiada na chemię
śmiertelność a badania przesiwowe
śmiertelność mnijesza o ponad 40% u K, które poddały się badaniom przesiewowym
wielkość raka a przerzuty
<4 cm małe prawdopodobieństwo zmian odległych
węzeł chłonny wartowniczy
najczęściej w obrębie 1 piętra ww chł pachowych
w 5% na poziomie ww chł piersiowych wewnętrznych - zywkle zmiany są też w pachowych; gdy zajęte tylko piersiowe wew –>guzy zlokalizowane przyśrodkowo
rak sutka a ból
rzadko
2,7% pacjentów z bólem ma neo
4,6% ból jedynym objawem raka
rak sutka a wydzielanie z brodawki
u 5-10% pacjentów rak
choroba Pageta
suche złuszczanie lub sączenie z zaczerwienionej brodawki - zawsze dotyczy brodawki, a otoczkę zajmuje wtórnie
choroba Pageta a rak sutka
ok 1-2 % pacjentek z rakiem ma Pageta
połowa to guz - 90% inwazyjny rak
bez guza - w 30% inwazyjny, reszt arak in situ
wykazano obecność przerzutów gruczolakoraka w ww chł pahcy
ok 70% kobiet ma raka utajonego
ile pacjentek ma przerzuty i utajone ognisko raka
<1/300
przerzuty do wątroby
na drodze krwionośnej, ale też połaczenia limfatyczne - kwadranty dolne –> drobnoprosówkowy wysięk
kości przerzuty
kręgosłup (krwionośnie i chłonnie - tylnożebrowa droga chlonnego odpływu
biopsja węzłów wartowniczych wskazanie
Wskazaniem do wykonania SLNB są klinicznie
niezmienione węzły chłonne (cN0) potwierdzone
badaniem USG oraz badaniem cytologicznym po
wykonanej PCI (w przypadku wskazań do biopsji).