Układ Ruchu Flashcards
układ ruchu:
układ ruchu: 1) drogi piramidowe 2) drogi pozapiramidowe 3) móżdżek 4) obwodowy neuron ruchowy jednostka ruchowa = pojedynczy motoneuron i wszystkie unerwiane przez niego włókna mięśniowe
Droga piramidowa (korowo-rdzeniowa) przebieg:
przebieg:
1) kora ruchowa (zakręt przedśrodkowy i płacik okołośrodkowy – komórki Betza)
2) wieniec promienisty
3) torebka wewnętrzna (bardzo duże skupienie włókien na małej powierzchni)
4) konary mózgu
5) pień mozgu (droga piramidowa oddaje tu włókna do jąder ruchowych nerwów czaszkowych)
6) piramidy
7) skrzyżowanie piramid
- 85% włókien krzyżuje się i tworzy drogę korowo-rdzeniową boczną
- 15% nie krzyżuje się i tworzy drogę korowo-rdzeniową przednią
8) rogi przednie rdzenia
droga korowo-rdzeniowa boczna => ruch kończyn
droga korowo-rdzeniowa przednia => ruch tułowia
homunkulus ruchowy = reprezentacja różnych części ciała w korze mózgu
Droga piramidowa (korowo-rdzeniowa) jądra:
jądra ruchowe nerwów czaszkowych:
• w śródmózgowiu => III, IV
• w moście => V, VI, VII
• w rdzeniu przedłużonym => IX, X, XI, XII
Droga piramidowa (korowo-rdzeniowa) objawy uszkodzenia:
objawy uszkodzenia drogi piramidowej:
uszkodzenie kory => niedowład ograniczony, izolowany (np. 1 kończyna)
uszkodzenie torebki wewnętrznej (np. udar tętnicy środkowej mózgu) => niedowład rozlany, połowiczy
uszkodzenie mostu => zespoły naprzemienne
(po jednej stronie objawy uszkodzenia nerwu czaszkowego, po drugiej stronie niedowład połowiczy)
uszkodzenie rdzenia kręgowego => niedowład wiotki na poziomie uszkodzenia
niedowład spastyczny poniżej miejsca uszkodzenia (po tej samej stronie)
Droga piramidowa (korowo-rdzeniowa) uszkodzenie GNM
- wzrost napięcia mięśni (spastyczność)
- niedowład rozlany
- wygórowane odruchy głębokie
- obecne odruchy patologiczne
- brak odruchów powierzchownych
Droga piramidowa (korowo-rdzeniowa) uszkodzenie DNM
- spadek napięcia mięśni
- niedowład ograniczony
- brak odruchów głębokich
- brak odruchów patologicznych
- obecne odruchy powierzchowne
- zanik mięśni
- fascykulacje
Droga piramidowa (korowo-rdzeniowa) niedowład
ocena w skali MRC
0 - brak skurczu mięśnia
1 - migotanie mięśnia
2 - ruch po wyeliminowaniu grawitacji
3 - ruch przeciwko sile grawitacji
4 - ruch przeciwko sile grawitacji i, częściowo, oporowi
5 - prawidłowa siła mięśnia
próba Barrego = każemy pacjentowi wystawić ręce do przodu i utrzymać je w tej pozycji
- jeśli jest w stanie to zrobić, to na pewno w skali MRC ma co najmniej 3
ponadto należy ocenić
– zakres niedowładu (które mięśnie)
– uszkodzenie GNM (niedowład spastyczny) czy DNM (niedowład wiotki)
– ewolucja (pojawił się nagle / stopniowo narasta itp)
Droga piramidowa (korowo-rdzeniowa) odruchy głębokie
odruchy głębokie – inaczej miotatyczne, rozciągowe – łuk odruchowy jest monosynaptyczny – ośrodki rdzeniowe odruchów głębokich • odruch skokowy => S1 • odruch kolanowy => L2-L4 • odruch z m. dwugłowego => C5 • odruch z m. promieniowego => C6 • odruch z m. trójgłowego => C7 najważniejsza jest symetria odruchów wygórowanie odruchów => zespół GNM osłabienie odruchów => zespół DNM, polineuropatie, miopatie
Droga piramidowa (korowo-rdzeniowa) odruchy powierzchwne
odruchy powierzchniowe odruchy skórne brzuszne => Th8-Th12 odruch nosidłowy => L1 odruch podeszwowy => S1-S2 odruch odbytniczy => S3-S4
Droga piramidowa (korowo-rdzeniowa) objawy patologiczne
objawy patologiczne:
(pojawiają się w badaniu, kiedy uszkodzona jest droga piramidowa)
w kończynach dolnych:
• objaw Babińskiego (drażnienie zewnętrznej części podeszwy => zgięcie grzbietowe palucha i
wachlarzowate rozłożenie pozostałych palców)
• objaw Oppenheima (przesunięcie palcami po goleni => jw.)
• objaw Rossolimo (uderzenie o opuszki palców stopy => jw.) => może być 1. objawem SM!
w kończynach górnych:
• objaw Jacobsona (podczas wywoływania odruchu z m. promieniowego dochodzi do zgiecia palców)
• objaw Sterlinga (podczas uderzania o opuszki palców ręki dochodzi do zgięcia palców
Droga piramidowa (korowo-rdzeniowa) napięcie mięśni
napięcie mięśni
zwiększone:
1) spastyczność (objaw scyzorykowy) => uszkodzenie GNM
2) sztywność (objaw rury ołowianej) => zespół parkinsonowski
objaw koła zębatego = sztywność + drżenie
zmniejszone:
– uszkodzenie DNM
– zespół móżdżkowy
– polineuropatie, miopatie
– choroba Huntingtona
Drogi pozapiramidowe
= inne drogi niż korowo-rdzeniowa, kończące się na α-motoneuronach rogów przednich rdzenia
1) droga czerwienno-rdzeniowa => zwiększanie precyzji ruchów kończyn
2) droga przedsionkowo-rdzeniowa boczna => utrzymanie pozycji ciała (przeciwko grawitacji)
3) droga przedsionkowo-rdzeniowa przyśrodkowa => koordynacja ruchów głowy z inf. z przeds.
4) droga pokrywowo-rdzeniowa => koordynacja ruchów głowy z informacją wzrokową
zaburzenia ich czynności => pozycje odmóżdżenia i odkorowania w śpiączce
Jądra podstawy
1) prążkowie (jądro ogoniaste i skorupa)
2) gałka blada
3) istota czarna
4) niskowzgórze
między nimi istnieją pętle połączeń, odpowiadające m.in. za ruchy ciała (ilość, szybkość, precyzja), ruchy
gałek ocznych, funkcje wykonawcze, emocje
Jądra podstawy objawy uszkodzenia:
objawy uszkodzenia:
– bradykinezja / hiperkinezja
– sztywność /obniżone napięcie mm
– obecność ruchów mimowolnych (drżenie, pląsawica, dystonia, balizm)
– zaburzenia odruchów postawnych
zespół hipertoniczno-hipokinetyczny = zespół parkinsonowski
(bradykinezja + drżenie + sztywność)
zespół hipotoniczno-hiperkinetyczny = choroba Huntingtona
(obniżenie napięcia mm + pląsawica + otępienie)
Móżdżek
– składa się z dwóch półkul połączonych robakiem
– jest połączony z pniem mózgu za pomocą 3 konarów móżdżku
– 4 pary jąder (zębate, kulkowate, czopowate, wierzchu)
droga rdzeniowo-móżdżkowa przednia => odpowiada za napięcie mm osiowych, utrzymanie postawy ciała
droga rdzeniowo-możdżkowa tylna => odpowiada za napięcie mm dystalnych
płat kłaczkowo-grudkowy + jądro wierzchu (archeocerebellum, vestibulocerebellum)
=> ruchy gałek ocznych, równowaga
robak + jądro kulkowate i czopowate (paleocerebellum, spinocerebellum)
=> prawidłowe napięcie mięśniowe
płat środkowy + jądro zębate (neocerebellum, pontocerebellum)
=> utrzymywanie postawy, koordynacja ruchów mięśn
