Padaczka Flashcards
napad padaczkowy
– przemijające dolegliwości i objawy wywołane nieprawidłową czynnością neuronalną w mózgu
– u 5-10% populacji występuje przynajmniej raz w życiu
– można wywołać go praktycznie u każdego – brak snu, alkohol, hipoglikemia, niedotlenienie, uraz
– zależy to od progu pobudliwości neuronów
– “nie ma ludzi wolnych od napadów, są tylko niewłaściwie stymulowani”
– u alkoholików napady występują po odstawieniu alkoholu, nie w czasie intensywnego picia
padaczka
– schorzenie mózgu cechujące się predyspozycją do generowania napadów padaczkowych, a także ich
następstwami – neurobiologicznymi, psychlogicznymi i społecznymi
napad padaczkowy =/= padaczka
definicja padaczki:
1) co najmniej 2 niesprowokowane objawy w odstępie >24h
2) 1 niesprowokowany napad i ryzyko wystąpienia kolejnego co najmniej 60%- jak po dwóch napadach
3) rozpoznanie zespołu padaczkowego
największe ryzyko wystąpienia padaczki jest u noworodków
drugi pik zachorowalności występuje po 60 rż
powstanie napadu jest efektem zaburzeń regulacji czynności bioelektrycznej mózgu
- jak dotąd poznano tylko mechanizm ochronny w postaci buforowania nadmiaru K+ przez glej
ognisko padaczkorodne
– miejsce zainicjowania czynności napadowej
– generuje okresową czynność bioelektryczną kory
– jest to obszar neuronalny potrzebny i wystarczający do zainicjowania napadu, a jego usunięcie
powinno teoretycznie prowadzić do ustąpienia napadów
padaczka Etiologia
niejednorodna
– aż w 75% przypadków nie da się jej ustalić (padaczki idiopatyczne, kryptogenne)
– padaczka może wynikać z każdej patologii mózgowej, a także występować w przebiegu wielu
chorób układowych
niemowlęta => niedotlenienie, zaburzenia rozwojowe mózgu, krwotoki dokomorowe, zab.metaboliczne, neuroinfekcje
dzieci i młodzież => genetyczne, neuroinfekcje, guzy, zab.metaboliczne
dorośli => guzy mózgu, urazy mózgu, leki, alkohol, choroby naczyniowe
po 60rż => głównie choroby naczyniowe, neuroinfekcje, guzy, urazy, leki, alkohol, ch.zwyrodnieniowe
padaczka Klasyfikacja napadów
napady prowokowane właściwe napady padaczkowe -uogólnione -ogniskowe -napad toniczno-kloniczny
padaczka napady prowokowane
wywołane przez zadziałanie określonego bodźca (np. drgawki gorączkowe)
– nie stanowią podstawy do rozpoznania padaczki!
padaczka napady uogólnione
- obejmują obie półkule mózgu
- zajmują struktury korowe i podkorowe
- początkowa lokalizacja nie jest stała
toniczno-kloniczne
nieświadomości
miokloniczne
kloniczne
toniczne
atoniczne
padaczka napady ogniskowe
- rozpoczynają się w jednej półkuli
- mogą się wtórnie uogólniać
- początkowa lokalizacja jest stała
bez zaburzeń świadomości (proste)
z zaburzeniami świadomości (złożone)
wtórnie uogólnione
padaczka napad toniczno-kloniczny
– pierwsza jest faza toniczna, związana z tężeniem mięśni
– może zaczynać się od krzyku padaczkowego, związanego ze skurczem mm krtani
– pacjent jest w hipoksji, sinieje (ale nie wolno intubować)
– później następuje faza kloniczna, wtedy pacjent z powrotem różowieje
Zespoły padaczkowe
– zespół cech klinicznych które definiują możliwe do rozpoznania schorzenie
• określony rodzaj napadów
• określony wiek
• charakterystyczny zapis EEG
padaczka z napadami nieświadomości wieku dziecięcego
młodzieńcza padaczka miokloniczna
padaczka skroniowa
padaczka z napadami nieświadomości wieku dziecięcego
– 5% padaczek dziecięcych
– częściej chorują dziewczynki
– bardzo częste (setki razy dziennie) napady nieświadomości, rzadziej t-k i automatyzmy
– w EEG zespół iglica-fala wolna
– objawy zwykle ustępują w wieku dojrzewania
młodzieńcza padaczka miokloniczna
– szczyt zachorowań w okresie dojrzewania
– często dodatni wywiad rodzinny
– poranne mioklonie, mogą też być napady toniczno-kloniczne i nieświadomości
– dobre rokowanie, w 80% napady opanowuje walproinian
padaczka skroniowa
– najczęstsza padaczka u dorosłych
– napady częściowe proste => na ogół objawy wegetatywne (ból brzucha, czerwienienie)
– napady częściowe złożone => z automatyzmami ruchowymi
– napady wtórnie uogólnione
Rozpoznawanie padaczki
– najważniejszy jest dokładny wywiad (w tym od świadków napadu)
– typowe dla napadu padaczkowego są otwarte oczy, przygryzienie języka, bezwiedne oddanie moczu,
przymglenie po napadzie
Rozpoznawanie padaczki
napady rzekomopadaczkowe
powstają wskutek zaburzeń dysocjacyjnych
taką przyczynę napadu może sugerować m.in. zaciskanie oczu podczas napadu
Rozpoznawanie padaczki
niedowład Todda
– krótkotrwały niedowład występujący po napadzie padaczkowym
– ustępuje w przeciągu kilkunastu godzin
– niekiedy mylony z udarem => niedowład rozpoczynający się od napadu jest przeciwskazaniem do trombolizy!!!!!
Rozpoznawanie padaczki
badania diagnostyczne:
– badanie neurologiczne
– badanie EEG => próby aktywacyjne (po deprywacji snu, fotostymulacji, hiperwentylacji),
holterEEG, wideoEEG
– EKG, badania układu autonomicznego => diagnostyka różnicowa
– TK lub MR głowy, i inne
Rozpoznawanie padaczki
EEG
lementy padaczkokształtne w EEG => iglica, fala ostra, zespół iglica-fala wolna
brak zmian w EEG nie wyklucza padaczki a ich obecność nie wskazuje bezwzględnie na padaczkę!
EEG pomaga w rozpoznawaniu i klasyfikowaniu padaczki, lokalizuje ogniska padaczkorodne, czasami
pomaga monitorować odpowiedź na leczenie, przewidywać przebieg lub ustalić przyczyny napadu
=> czułość metody można zwiększyć poprzez wykonanie wielu badań lub wykonanie zapisu we śnie
Leczenie farmakologiczne padaczki
– długotrwałe i obciążone działaniami niepożądanymi
– decyzje terapeutyczne należy podejmować wspólnie z pacjentem
– leczenie wprowadza się dopiero po rozpoznaniu padaczki, ale nie jeśli napady są bardzo rzadkie,
albo zespół padaczkowy ograniczony w czasie
Leczenie farmakologiczne padaczki
leki
rozpoczęcie leczenia => monoterapia lekiem pierwszego rzutu
niepowodzenie => zamiana na inny lek pierwszego rzutu
niepowodzenie => politerapia (2 leki 1 rzutu lub dołączenie leku 2 rzutu lub nowej generacji)
politerapia niesie ze sobą większe ryzyko działań niepożądanych oraz ryzyko interakcji
1 rzut => karbamazepina, walproinian, fenytoina, fenobarbital, prymidon
2 rzut => etosuksymid, benzodiazepiny
nowa generacja => wigabatryna, lamotrygina, topiramat, okskarbazepina, tiagabina, gabapentyna, lewetyracetam, felbamat
karbamazepina może nasilać napady nieświadomości i miokloniczne
najbezpieczniejszym lekiem na początek jest walproinian
lamotrygina ma najmniejsze działanie teratogenne
lewetyracetam od razu osiąga stężenia terapeutyczne we krwi
w napadach nieświadomości stosuje się etosuksymid
Leczenie farmakologiczne padaczki
pacjenci szczególni
pacjenci starsi => ryzyko interakcji lekowych, problemy z regularnym przyjmowaniem leków
najlepiej monoterapia lekiem celowanym, należy unikać leków sedujących i upośledzających funkcje
poznawcze, uwaga na choroby towarzyszące (np. bzd nasilają jaskrę, a karbamazepina i fenytoina – arytmie)
pacjenci w wieku dojrzewania => nie stosować leków zaburzających funkcje poznawcze (konieczność
intensywnej nauki), w napadach pierwotnie uogólnionych lekiem z wyboru jest walproinian
kobiety => leki przeciwpadaczkowe zmniejszają skuteczność doustnych środków antykoncepcyjnych,
działają teratogennie, należy stosować monoterapię w najmniejszych skutecznych dawkach, suplementować
kwas foliowy w dawce 4g/d i wykonywać diagnostykę prenatalną
najbardziej teratogenny jest walproinian!!!!
odstawianie leków przeciwpadaczkowych
– po 2-3 latach bez napadów (w napadach częściowych po 5 latach)
– kontrola EEG przez 6-12 miesięcy (obecność zmian – należy powrócić do leczenia)
– w padaczkach idiopatycznych uogólnionych – leczenie przez całe życie
– absolutnie nie wolno leków przeciwpadaczkowych odstawiać nagle
padaczka lekooporna
– padaczka, w której napadów nie udaje sie opanować mimo stosowania 2 właściwie dobranych
leków w odpowiednio dużych dawkach
– w takim przypadku należy zweryfikować diagnozę, wykluczyć napady rzekomopadaczkowe i
oznaczyć poziom leku
– jeśli wszystko się zgadza => rozważyć leczenie operacyjne
