Padaczka

Question 1

napad padaczkowy

Answer 1

– przemijające dolegliwości i objawy wywołane nieprawidłową czynnością neuronalną w mózgu
– u 5-10% populacji występuje przynajmniej raz w życiu
– można wywołać go praktycznie u każdego – brak snu, alkohol, hipoglikemia, niedotlenienie, uraz
– zależy to od progu pobudliwości neuronów
– “nie ma ludzi wolnych od napadów, są tylko niewłaściwie stymulowani”
– u alkoholików napady występują po odstawieniu alkoholu, nie w czasie intensywnego picia

Question 2

padaczka

Answer 2

– schorzenie mózgu cechujące się predyspozycją do generowania napadów padaczkowych, a także ich
następstwami – neurobiologicznymi, psychlogicznymi i społecznymi
napad padaczkowy =/= padaczka

Question 3

definicja padaczki:

Answer 3

1) co najmniej 2 niesprowokowane objawy w odstępie >24h
2) 1 niesprowokowany napad i ryzyko wystąpienia kolejnego co najmniej 60%- jak po dwóch napadach
3) rozpoznanie zespołu padaczkowego
największe ryzyko wystąpienia padaczki jest u noworodków
drugi pik zachorowalności występuje po 60 rż
powstanie napadu jest efektem zaburzeń regulacji czynności bioelektrycznej mózgu
- jak dotąd poznano tylko mechanizm ochronny w postaci buforowania nadmiaru K+ przez glej

Question 4

ognisko padaczkorodne

Answer 4

– miejsce zainicjowania czynności napadowej
– generuje okresową czynność bioelektryczną kory
– jest to obszar neuronalny potrzebny i wystarczający do zainicjowania napadu, a jego usunięcie
powinno teoretycznie prowadzić do ustąpienia napadów

Question 5

padaczka Etiologia

Answer 5

niejednorodna
– aż w 75% przypadków nie da się jej ustalić (padaczki idiopatyczne, kryptogenne)
– padaczka może wynikać z każdej patologii mózgowej, a także występować w przebiegu wielu
chorób układowych
niemowlęta => niedotlenienie, zaburzenia rozwojowe mózgu, krwotoki dokomorowe, zab.metaboliczne, neuroinfekcje
dzieci i młodzież => genetyczne, neuroinfekcje, guzy, zab.metaboliczne
dorośli => guzy mózgu, urazy mózgu, leki, alkohol, choroby naczyniowe
po 60rż => głównie choroby naczyniowe, neuroinfekcje, guzy, urazy, leki, alkohol, ch.zwyrodnieniowe

Question 6

padaczka Klasyfikacja napadów

Answer 6

napady prowokowane
właściwe napady padaczkowe
-uogólnione
-ogniskowe
-napad toniczno-kloniczny

Question 7

padaczka napady prowokowane

Answer 7

wywołane przez zadziałanie określonego bodźca (np. drgawki gorączkowe)
– nie stanowią podstawy do rozpoznania padaczki!

Question 8

padaczka napady uogólnione

Answer 8

• obejmują obie półkule mózgu
• zajmują struktury korowe i podkorowe
• początkowa lokalizacja nie jest stała
  toniczno-kloniczne
  nieświadomości
  miokloniczne
  kloniczne
  toniczne
  atoniczne

Question 9

padaczka napady ogniskowe

Answer 9

• rozpoczynają się w jednej półkuli
• mogą się wtórnie uogólniać
• początkowa lokalizacja jest stała
  bez zaburzeń świadomości (proste)
  z zaburzeniami świadomości (złożone)
  wtórnie uogólnione

Question 10

padaczka napad toniczno-kloniczny

Answer 10

– pierwsza jest faza toniczna, związana z tężeniem mięśni
– może zaczynać się od krzyku padaczkowego, związanego ze skurczem mm krtani
– pacjent jest w hipoksji, sinieje (ale nie wolno intubować)
– później następuje faza kloniczna, wtedy pacjent z powrotem różowieje

Question 11

Zespoły padaczkowe

Answer 11

– zespół cech klinicznych które definiują możliwe do rozpoznania schorzenie
• określony rodzaj napadów
• określony wiek
• charakterystyczny zapis EEG

padaczka z napadami nieświadomości wieku dziecięcego
młodzieńcza padaczka miokloniczna
padaczka skroniowa

Question 12

padaczka z napadami nieświadomości wieku dziecięcego

Answer 12

– 5% padaczek dziecięcych
– częściej chorują dziewczynki
– bardzo częste (setki razy dziennie) napady nieświadomości, rzadziej t-k i automatyzmy
– w EEG zespół iglica-fala wolna
– objawy zwykle ustępują w wieku dojrzewania

Question 13

młodzieńcza padaczka miokloniczna

Answer 13

– szczyt zachorowań w okresie dojrzewania
– często dodatni wywiad rodzinny
– poranne mioklonie, mogą też być napady toniczno-kloniczne i nieświadomości
– dobre rokowanie, w 80% napady opanowuje walproinian

Question 14

padaczka skroniowa

Answer 14

– najczęstsza padaczka u dorosłych
– napady częściowe proste => na ogół objawy wegetatywne (ból brzucha, czerwienienie)
– napady częściowe złożone => z automatyzmami ruchowymi
– napady wtórnie uogólnione

Question 15

Rozpoznawanie padaczki

Answer 15

– najważniejszy jest dokładny wywiad (w tym od świadków napadu)
– typowe dla napadu padaczkowego są otwarte oczy, przygryzienie języka, bezwiedne oddanie moczu,
przymglenie po napadzie

Question 16

Rozpoznawanie padaczki

napady rzekomopadaczkowe

Answer 16

powstają wskutek zaburzeń dysocjacyjnych

taką przyczynę napadu może sugerować m.in. zaciskanie oczu podczas napadu

Question 17

Rozpoznawanie padaczki

niedowład Todda

Answer 17

– krótkotrwały niedowład występujący po napadzie padaczkowym
– ustępuje w przeciągu kilkunastu godzin
– niekiedy mylony z udarem => niedowład rozpoczynający się od napadu jest przeciwskazaniem do trombolizy!!!!!

Question 18

Rozpoznawanie padaczki

badania diagnostyczne:

Answer 18

– badanie neurologiczne
– badanie EEG => próby aktywacyjne (po deprywacji snu, fotostymulacji, hiperwentylacji),
holterEEG, wideoEEG
– EKG, badania układu autonomicznego => diagnostyka różnicowa
– TK lub MR głowy, i inne

Question 19

Rozpoznawanie padaczki

EEG

Answer 19

lementy padaczkokształtne w EEG => iglica, fala ostra, zespół iglica-fala wolna
brak zmian w EEG nie wyklucza padaczki a ich obecność nie wskazuje bezwzględnie na padaczkę!
EEG pomaga w rozpoznawaniu i klasyfikowaniu padaczki, lokalizuje ogniska padaczkorodne, czasami
pomaga monitorować odpowiedź na leczenie, przewidywać przebieg lub ustalić przyczyny napadu
=> czułość metody można zwiększyć poprzez wykonanie wielu badań lub wykonanie zapisu we śnie

Question 20

Leczenie farmakologiczne padaczki

Answer 20

– długotrwałe i obciążone działaniami niepożądanymi
– decyzje terapeutyczne należy podejmować wspólnie z pacjentem
– leczenie wprowadza się dopiero po rozpoznaniu padaczki, ale nie jeśli napady są bardzo rzadkie,
albo zespół padaczkowy ograniczony w czasie

Question 21

Leczenie farmakologiczne padaczki

leki

Answer 21

rozpoczęcie leczenia => monoterapia lekiem pierwszego rzutu
niepowodzenie => zamiana na inny lek pierwszego rzutu
niepowodzenie => politerapia (2 leki 1 rzutu lub dołączenie leku 2 rzutu lub nowej generacji)
politerapia niesie ze sobą większe ryzyko działań niepożądanych oraz ryzyko interakcji
1 rzut => karbamazepina, walproinian, fenytoina, fenobarbital, prymidon
2 rzut => etosuksymid, benzodiazepiny
nowa generacja => wigabatryna, lamotrygina, topiramat, okskarbazepina, tiagabina, gabapentyna, lewetyracetam, felbamat
karbamazepina może nasilać napady nieświadomości i miokloniczne
najbezpieczniejszym lekiem na początek jest walproinian
lamotrygina ma najmniejsze działanie teratogenne
lewetyracetam od razu osiąga stężenia terapeutyczne we krwi
w napadach nieświadomości stosuje się etosuksymid

Question 22

Leczenie farmakologiczne padaczki

pacjenci szczególni

Answer 22

pacjenci starsi => ryzyko interakcji lekowych, problemy z regularnym przyjmowaniem leków
najlepiej monoterapia lekiem celowanym, należy unikać leków sedujących i upośledzających funkcje
poznawcze, uwaga na choroby towarzyszące (np. bzd nasilają jaskrę, a karbamazepina i fenytoina – arytmie)
pacjenci w wieku dojrzewania => nie stosować leków zaburzających funkcje poznawcze (konieczność
intensywnej nauki), w napadach pierwotnie uogólnionych lekiem z wyboru jest walproinian
kobiety => leki przeciwpadaczkowe zmniejszają skuteczność doustnych środków antykoncepcyjnych,
działają teratogennie, należy stosować monoterapię w najmniejszych skutecznych dawkach, suplementować
kwas foliowy w dawce 4g/d i wykonywać diagnostykę prenatalną
najbardziej teratogenny jest walproinian!!!!

Question 23

odstawianie leków przeciwpadaczkowych

Answer 23

– po 2-3 latach bez napadów (w napadach częściowych po 5 latach)
– kontrola EEG przez 6-12 miesięcy (obecność zmian – należy powrócić do leczenia)
– w padaczkach idiopatycznych uogólnionych – leczenie przez całe życie
– absolutnie nie wolno leków przeciwpadaczkowych odstawiać nagle

Question 24

padaczka lekooporna

Answer 24

– padaczka, w której napadów nie udaje sie opanować mimo stosowania 2 właściwie dobranych
leków w odpowiednio dużych dawkach
– w takim przypadku należy zweryfikować diagnozę, wykluczyć napady rzekomopadaczkowe i
oznaczyć poziom leku
– jeśli wszystko się zgadza => rozważyć leczenie operacyjne

Question 25

padaczka dieta ketogenna

Answer 25

– metoda niefarmakologicznego leczenia padaczki
– duża zawartość tłuszczu, minimalna ilość węglowodanów
– u dzieci może zmniejszyć częstość napadów o 30-50%
– poważne działania niepożądane (spadek masy ciała, kamica nerkowa, kwasica, anemia itp)
– u dorosłych korzyści są niepotwierdzone

Question 26

Leczenie chirurgiczne padaczki

Answer 26

– stosuje się u chorych na padaczkę lekooporną, u których udaje się zlokalizować
ognisko padaczkorodne (MR, SPECT, PET, EEG)
– pełna skuteczność u 60-80% chorych
– najlepsze efekty u osób ze zmianami strukturalnymi
• stwardnienie hipokampa
• ogniskowa dysplazja korowa

Question 27

Leczenie chirurgiczne padaczki

test Wady

Answer 27

– umożliwia ocenę sprawności i lateralizacji mowy i pamięci

– polega na wstrzykiwaniu barbituranu do tętnicy szyjnej, celem krótkotrwałego zablokowania półkuli

Question 28

Leczenie chirurgiczne padaczki

procedury paliatywne:

Answer 28

– kalozotomia
– mnogie nacięcia pod oponą miękką
– wszczepienie stymulatora nerwu błędnego
– głęboka stymulacja mózgu (DBS) - jądro przednie wzgórza

Question 29

Przewlekłe następstwa padaczki

Answer 29

SUDEP = nagły nieoczekiwany zgon chorego na padaczkę
– u osób z padaczką ryzyko nagłego zgonu jest 20x większe niż u osób bez padaczki
– zaburzenia emocjonalne i poznawcze
– działania niepożądane leków
– stygmatyzacja społeczna

Question 30

Postępowanie doraźne w przypadku napadu padaczkowego

Answer 30

– zabezpieczenie przed obrażeniami
– udrożnienie dróg oddechowych
– ułożenie w pozycji bocznej ustalonej
– obserwacja do czasu odzyskania przytomności
– nie należy podawać leków przeciwpadaczkowych
chory w pierwszym napadem w życiu wymaga hospitalizacji

Question 31

Stan padaczkowy

Answer 31

– ciągła aktywność drgawkowa lub napady, pomiędzy którymi chory nie odzyskuje przytomności
trwające dłużej niż 30 minut
– po 30 minutach zwiększa się ryzyko trwałych uszkodzeń mózgu, więc obecnie jest tendencja do
wcześniejszego rozpoznawania stanu padaczkowego (po 10 minutach)
1) drgawkowy stan padaczkowy
2) niedrgawkowy stan padaczkowy

Question 32

Stan padaczkowy postępowanie:

Answer 32

– kontrola drożności dróg oddechowych i wentylacji, monitorowanie gazometrii, EKG, CTK
– jeśli trzeba – dożylne podanie tiaminy (B1) lub glukozy
– badania – stężenie leków przeciwpadaczkowych, morfologia z rozmazem, elektrolity
– pilnie należy określić przyczynę stanu padaczkowego i w miarę możliwości ją leczyć
diazepam dożylnie (10mg)
fenytoina dożylnie – wlew 18mg/kg w tempie nie szybszym niż 50mg/min
uogólniony drgawkowy stan padaczkowy wymaga leczenia na OIOMie