Badania pomocnicze Flashcards
EEG
– rejestracja spontanicznej aktywności elektrycznej mózgu (mierzonej w μV po 1000000-krotnym
wzmocnieniu) za pomocą elektrod umieszczanych na skórze głowy
– głównym źródłem aktywności elektrycznej są potencjały postsynaptyczne
EEG montaż elektrod:
zakłada się ich 21, z czego
– po 8 nad półkulami mózgu
– 3 w linii pośrodkowej
– 2 na płatkach uszu
odprowadzenia nieparzyste – strona lewa, parzyste – strona prawa
badanie trwa 15-20 minut
można je wykonać również np. po deprywacji snu (wywoływanie aktywności napadowej), holterEEG
EEG składowe zapisu
fale alfa - 8-13 Hz, 10-100 μV
- obecne przy zamkniętych oczach, zrelaksowaniu
- u osób dorosłych dominują w odprowadzeniach potylicznych
- pojawiają się dopiero w 6 rż
- u osób starszych ich częstość się zmniejsza
fale beta - 14-30 Hz, 30 μV
- obecne przy otwartych oczach
- u osób dorołych dominują w odprowadzeniach czołowych
- mogą pojawić się wskutek leczenia benzodiazepinami i barbituranami
fale theta - 4-7Hz
- występują u dzieci, rozlana czynność theta u dorosłych jest nieprawidłowa
- częstość występowania zwiększa się u osób starszych
fale delta - < 4Hz
- występują u dzieci (główne fale u noworodka!), a także u dorosłych w późnych
stadiach snu
- ich obecność u dorosłych w stanie czuwania jest patologiczna
sen powoduje zwolnienie rytmu we wszystkich odprowadzeniach i zwiększenie amplitudy
EEG wpływ leków:
– spadek aktywności => leki przeciwpadaczkowe
– wzrost aktywności => neuroleptyki, leki przeciwdepresyjne, nagłe odstawienie bzd i barbituranów
EEG zastosowanie EEG
rozpoznawanie i kontrola leczenia padaczki
• zaburzenia przytomności i świadomości
• zakażenia OUN
• otępienie (choroba Creutzfelda-Jakoba) => uogólnione wzory okresowe
EEG wyładowania związane z padaczką:
1) iglica (20-80 ms)
2) fala ostra (80-200 ms)
3) zespół iglica-fala wolna
EEG Badanie przewodnictwa nerwowego
ocenia zdolność przewodzenia impulsów przez włokna nerwowe:
1) ruchowe => stymulacja nerwu ruchowego proksymalnie do elektrody rejestrującej pot. ruchowy
2) czuciowe => stymulacja nerwu czuciowego, elektroda rejestruje pot. czuciowy
bada się nerwy łatwo dostępne przez skórę:
• kończyna górna: łokciowy, pośrodkowy, promieniowy
• kończyna dolna: strzałkowy, piszczelowy, łydkowy
wskazaniem do badania są różne rodzaje neuropatii
(potwierdzenie uszkodzenia nerwów, ocena stopnia uszkodzenia)
EEG różnicowanie uszkodzeń:
uszkodzenie aksonu - brak odpowiedzi na stymulację lub obniżenie jej amplitudy - prędkość przewodzenia zachowana - najczęstsza przyczyna: uszkodzenie poalkoholowe
uszkodzenie mieliny
- wydłużenie ruchowej latencji końcowej
- spadek prędkości przewodzenia
- najczęstsza przyczyna: zespół Guillain-Barre
EMG
badanie umożliwiające ocenę
1) czynności spoczynkowej mięśnia
2) charakterystyki jednostek ruchowych
3) mięśniowych potencjałów wywołanych
elektrodę igłową wbija się bezpośrednio do mięśnia
w mięśniu w spoczynku powinna być cisza elektryczna
EMG nieprawidłowości:
fibrylacje, dodatnie fale ostre (wyładowania pojedynczych włókien mięśniowych, niewidoczne)
– fascykulacje (wyładowania jednostek ruchowych)
– miokimie (ruchy mimowolne pojedynczych włókien mięśniowych)
– ciągi rzekomomiotoniczne
– ciągi miotoniczne
EMG wskazania do badania:
1) choroby mięśni lub złącza nerwowo-mięśniowego
2) neurogenne uszkodzenia mięśni w przebiegu uszkdzenia rdzenia kręgowego i ObUN
EMG różnicowanie uszkodzenia: uszkodzenie neurogenne
- wydłużenie potencjałów
- zwiększenie obszaru jednostki ruchowej
- zwiększenie amplitudy jednostki ruchowej
- czynność spoczynkowa
EMG różnicowanie uszkodzenia: uszkodzenie miogenne
- skrócenie potencjałów
- zmniejszenie obszaru jednostki ruchowej
- zmniejszenie amplitudy jednostki ruchowej
- pełna interferencja zapisu z zanikniętego mięśnia
- zwiększenie odsetka potencjałów wielofazowych
- czynność spoczynkowa
EMG elektrofizjologiczna próba nużliwości
– stosowana w diagnostyce chorób złącza nerwowo-mięśniowego (np. miastenii)
– stymulacja wybranego nerwu bodźcem o różnej częstotliwości i rejestracja odpowiedzi z mięśnia
– ocenia się amplitudę kolejnych odpowiedzi mięśnia
– jeśli amplituda spada – świadczy to o bloku nerwowo-mięśniowym
Polisomnografia
– badanie stosowane w diagnostyce zaburzeń snu
– jednoczesny pomiar EEG, ruchów ciała, aktywności mięśnia bródkowego (EMG), EKG, toru
oddychania, saturacji krwi
Potencjały wywołane
– metoda pomiaru szybkości przewodzenia w drogach czuciowych w OUN
– potencjały są rejestrowane za pomocą elektrod umieszczonych na skórze głowy
– badanie czułe, ale nie swoiste
Potencjały wywołane wzrokowe
– elektrody umieszczone na skórze potylicy
– każde oko badane jest oddzielnie, chory patrzy na obraz zmieniającej się czarno-białej szachownicy
– ocenia się latencję odpowiedzi P100 i różnicę latencji między stronami
– użyteczne w ocenie czynności n. II i skrzyżowania wzrokowego
– diagnostyka SM (pozagałkowe zapalenie n. II)
Potencjały wywołane słuchowe
– elektrody umieszczone z tyłu głowy
– każde ucho badane jest oddzielnie
– rejestrowane potencjały składają się z 5 załamków odpowiadających kolejnym składowym drogi
słuchowej, kolejno: n.słuchowy, jądra ślimakowe, jądro oliwki górne, wstęga boczna, wzgórki dolne
– użyteczne w ocenie czynności n. VIII i ośrodkowej drogi słuchowej
– badanie przesiewowe u niemowląt, ocena czynności pnia mózgu w śpiączkach (śmierć mózgu!)
Potencjały wywołane somatosensoryczne
– mają zastosowanie m.in. w wykrywaniu ognisk demielinizacji, potwierdzaniu organicznej natury
zaburzeń czucia, śródoperacyjnym monitorowaniu czynności rdzenia kręgowego
Potencjały wywołane ruchowe
– służą ocenie czynności GNM w chorobach niewywołujących zmian w badaniach obrazowychw
Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego miejsce wkłucia
miejsce wkłucia: między wyrostkami kolczystymi L3/L4 lub L4/L5
Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego wskazania do badania:
- podejrzenie krwotoku podpajęczynówkowego
- zakażenia OUN
- choroby zapalne i demielinizacyjne
- podejrzenie idiopatycznego nadciśnienia śródczaszkowego
- diagnostyka wodogłowia normotensyjnego
Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego przeciwskazania do badania:
– nadciśnienie śródczaszkowe
– zaburzenia krzepnięcia (przeciwskazani stanowi INR > 1,5, APTT podniesione > 2 razy)
– ropne zakażenia skóry w miejscu wkłucia
u 25% chorych występuje jako powikłanie zespół popunkcyjny (ból głowy, nudności, wymioty)
Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego prawidłowy wynik badania:
– płyn bezbarwny i przejrzysty
– ciśnienie 60-140 mmH2O
– liczba komórek < 5
– całkowite stężenie białka 0,15-0,45 g/l
– stężenie glukozy: 60 – 80% stężenia w surowicy
– odsetek IgG: 6 – 13% białka całkowitego
– stężenie chlorków: 115-125 mmol/l
– posiewy jałowe
