Badania pomocnicze Flashcards

1
Q

EEG

A

– rejestracja spontanicznej aktywności elektrycznej mózgu (mierzonej w μV po 1000000-krotnym
wzmocnieniu) za pomocą elektrod umieszczanych na skórze głowy
– głównym źródłem aktywności elektrycznej są potencjały postsynaptyczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

EEG montaż elektrod:

A

zakłada się ich 21, z czego
– po 8 nad półkulami mózgu
– 3 w linii pośrodkowej
– 2 na płatkach uszu
odprowadzenia nieparzyste – strona lewa, parzyste – strona prawa
badanie trwa 15-20 minut
można je wykonać również np. po deprywacji snu (wywoływanie aktywności napadowej), holterEEG

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

EEG składowe zapisu

A

fale alfa - 8-13 Hz, 10-100 μV

  • obecne przy zamkniętych oczach, zrelaksowaniu
  • u osób dorosłych dominują w odprowadzeniach potylicznych
  • pojawiają się dopiero w 6 rż
  • u osób starszych ich częstość się zmniejsza

fale beta - 14-30 Hz, 30 μV

  • obecne przy otwartych oczach
  • u osób dorołych dominują w odprowadzeniach czołowych
  • mogą pojawić się wskutek leczenia benzodiazepinami i barbituranami

fale theta - 4-7Hz

  • występują u dzieci, rozlana czynność theta u dorosłych jest nieprawidłowa
  • częstość występowania zwiększa się u osób starszych

fale delta - < 4Hz
- występują u dzieci (główne fale u noworodka!), a także u dorosłych w późnych
stadiach snu
- ich obecność u dorosłych w stanie czuwania jest patologiczna

sen powoduje zwolnienie rytmu we wszystkich odprowadzeniach i zwiększenie amplitudy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

EEG wpływ leków:

A

– spadek aktywności => leki przeciwpadaczkowe

– wzrost aktywności => neuroleptyki, leki przeciwdepresyjne, nagłe odstawienie bzd i barbituranów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

EEG zastosowanie EEG

A

rozpoznawanie i kontrola leczenia padaczki
• zaburzenia przytomności i świadomości
• zakażenia OUN
• otępienie (choroba Creutzfelda-Jakoba) => uogólnione wzory okresowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

EEG wyładowania związane z padaczką:

A

1) iglica (20-80 ms)
2) fala ostra (80-200 ms)
3) zespół iglica-fala wolna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

EEG Badanie przewodnictwa nerwowego

A

ocenia zdolność przewodzenia impulsów przez włokna nerwowe:
1) ruchowe => stymulacja nerwu ruchowego proksymalnie do elektrody rejestrującej pot. ruchowy
2) czuciowe => stymulacja nerwu czuciowego, elektroda rejestruje pot. czuciowy
bada się nerwy łatwo dostępne przez skórę:
• kończyna górna: łokciowy, pośrodkowy, promieniowy
• kończyna dolna: strzałkowy, piszczelowy, łydkowy
wskazaniem do badania są różne rodzaje neuropatii
(potwierdzenie uszkodzenia nerwów, ocena stopnia uszkodzenia)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

EEG różnicowanie uszkodzeń:

A
uszkodzenie aksonu
- brak odpowiedzi na stymulację lub
 obniżenie jej amplitudy
 - prędkość przewodzenia zachowana
 - najczęstsza przyczyna: uszkodzenie poalkoholowe 

uszkodzenie mieliny

  • wydłużenie ruchowej latencji końcowej
  • spadek prędkości przewodzenia
  • najczęstsza przyczyna: zespół Guillain-Barre
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

EMG

A

badanie umożliwiające ocenę
1) czynności spoczynkowej mięśnia
2) charakterystyki jednostek ruchowych
3) mięśniowych potencjałów wywołanych
elektrodę igłową wbija się bezpośrednio do mięśnia
w mięśniu w spoczynku powinna być cisza elektryczna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

EMG nieprawidłowości:

A

fibrylacje, dodatnie fale ostre (wyładowania pojedynczych włókien mięśniowych, niewidoczne)
– fascykulacje (wyładowania jednostek ruchowych)
– miokimie (ruchy mimowolne pojedynczych włókien mięśniowych)
– ciągi rzekomomiotoniczne
– ciągi miotoniczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

EMG wskazania do badania:

A

1) choroby mięśni lub złącza nerwowo-mięśniowego

2) neurogenne uszkodzenia mięśni w przebiegu uszkdzenia rdzenia kręgowego i ObUN

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

EMG różnicowanie uszkodzenia: uszkodzenie neurogenne

A
  • wydłużenie potencjałów
  • zwiększenie obszaru jednostki ruchowej
  • zwiększenie amplitudy jednostki ruchowej
  • czynność spoczynkowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

EMG różnicowanie uszkodzenia: uszkodzenie miogenne

A
  • skrócenie potencjałów
  • zmniejszenie obszaru jednostki ruchowej
  • zmniejszenie amplitudy jednostki ruchowej
  • pełna interferencja zapisu z zanikniętego mięśnia
  • zwiększenie odsetka potencjałów wielofazowych
  • czynność spoczynkowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

EMG elektrofizjologiczna próba nużliwości

A

– stosowana w diagnostyce chorób złącza nerwowo-mięśniowego (np. miastenii)
– stymulacja wybranego nerwu bodźcem o różnej częstotliwości i rejestracja odpowiedzi z mięśnia
– ocenia się amplitudę kolejnych odpowiedzi mięśnia
– jeśli amplituda spada – świadczy to o bloku nerwowo-mięśniowym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Polisomnografia

A

– badanie stosowane w diagnostyce zaburzeń snu
– jednoczesny pomiar EEG, ruchów ciała, aktywności mięśnia bródkowego (EMG), EKG, toru
oddychania, saturacji krwi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Potencjały wywołane

A

– metoda pomiaru szybkości przewodzenia w drogach czuciowych w OUN
– potencjały są rejestrowane za pomocą elektrod umieszczonych na skórze głowy
– badanie czułe, ale nie swoiste

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Potencjały wywołane wzrokowe

A

– elektrody umieszczone na skórze potylicy
– każde oko badane jest oddzielnie, chory patrzy na obraz zmieniającej się czarno-białej szachownicy
– ocenia się latencję odpowiedzi P100 i różnicę latencji między stronami
– użyteczne w ocenie czynności n. II i skrzyżowania wzrokowego
– diagnostyka SM (pozagałkowe zapalenie n. II)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Potencjały wywołane słuchowe

A

– elektrody umieszczone z tyłu głowy
– każde ucho badane jest oddzielnie
– rejestrowane potencjały składają się z 5 załamków odpowiadających kolejnym składowym drogi
słuchowej, kolejno: n.słuchowy, jądra ślimakowe, jądro oliwki górne, wstęga boczna, wzgórki dolne
– użyteczne w ocenie czynności n. VIII i ośrodkowej drogi słuchowej
– badanie przesiewowe u niemowląt, ocena czynności pnia mózgu w śpiączkach (śmierć mózgu!)

19
Q

Potencjały wywołane somatosensoryczne

A

– mają zastosowanie m.in. w wykrywaniu ognisk demielinizacji, potwierdzaniu organicznej natury
zaburzeń czucia, śródoperacyjnym monitorowaniu czynności rdzenia kręgowego

20
Q

Potencjały wywołane ruchowe

A

– służą ocenie czynności GNM w chorobach niewywołujących zmian w badaniach obrazowychw

21
Q

Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego miejsce wkłucia

A

miejsce wkłucia: między wyrostkami kolczystymi L3/L4 lub L4/L5

22
Q

Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego wskazania do badania:

A
  • podejrzenie krwotoku podpajęczynówkowego
  • zakażenia OUN
  • choroby zapalne i demielinizacyjne
  • podejrzenie idiopatycznego nadciśnienia śródczaszkowego
  • diagnostyka wodogłowia normotensyjnego
23
Q

Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego przeciwskazania do badania:

A

– nadciśnienie śródczaszkowe
– zaburzenia krzepnięcia (przeciwskazani stanowi INR > 1,5, APTT podniesione > 2 razy)
– ropne zakażenia skóry w miejscu wkłucia
u 25% chorych występuje jako powikłanie zespół popunkcyjny (ból głowy, nudności, wymioty)

24
Q

Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego prawidłowy wynik badania:

A

– płyn bezbarwny i przejrzysty
– ciśnienie 60-140 mmH2O
– liczba komórek < 5
– całkowite stężenie białka 0,15-0,45 g/l
– stężenie glukozy: 60 – 80% stężenia w surowicy
– odsetek IgG: 6 – 13% białka całkowitego
– stężenie chlorków: 115-125 mmol/l
– posiewy jałowe

25
Q

Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego zmiany barwy:

A

czerwony => np. krwawienie jatrogenne, krwotok podpajęczynówkowy
żółty (ksantochromia) => np. krwotok podpajęczynówkowy, zespół Guillain-Barre, żółtaczka
mętny => ropne zapalenie opon

26
Q

Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego zmiany ciśnienia:

A

– zwiększone => zapalenie opon, zmiany powodujące efekt masy, nadciśnienie śródczaszkowe
– zmniejszone => blok w obrębie kanału kręgowego, podciśnienie śródczaszkowe

27
Q

Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego pleocytoza

A

a (zwiększenie liczby komórek)
– limfocyty => zakażenie wirusowe, grzybicze, gruźlica, SM, ADEM
– granulocyty => zakażenia bakteryjne, ropień mózgu, ropniak podtwardówkowy
– erytrocyty => krwawienie jatrogenne, krwotok podpajęczynówkowy, krwotok śródmózgowy
– komórki nowotworowe => rakowatość opon, rozsiew nowotworu do PMR

28
Q

Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego inne zmiany:

A

– wzrost stężenia białka => zakażenia, udar, krwawienia śródczaszkowe, guzy mózgu, ch. zapalne
– spadek stężenia glukozy => zakażenie bakteryjne lub grzybicze, krwotok, rakowatość opon, hipoglik
– prążki oligoklonalne
• typowe dla chorób demielinizacyjnych (SM!) i niektórych neuroinfekcji
• są wyrazem wewnątrzoponowej syntezy przeciwciał

29
Q

Zdjęcia przeglądowe RTG

A

– wyparte obecnie przez nowocześniejsze metody (niska w porównaniu z nimi czułość i swoistość)
– przydatne w obrazowaniu kości i zwapnień

30
Q

Zdjęcia przeglądowe RTG RTG czaszki

A

złamania, nieprawidłowe zwapnienia, zaburzenia rozwojowe, choroby przebiegające z
tworzeniem lub resorpcją kości (np. zmiany osteolityczne w szpiczaku mnogim)

31
Q

Zdjęcia przeglądowe RTG RTG kręgosłupa

A

złamania, niestabilności, choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa, zmiany zapalne kości,
przerzuty do kręgosłupa

32
Q

Neuroobrazowanie

A

strukturalne => TK, MR

czynnościowe => SPECT, PET, fMRI

33
Q

Tomografia komputerowa

A

– hipodensja => obrzęk mózgu, świeży udar, niektóre guzy
– hiperdensja => krew, zwapnienia, ciała obce, niektóre guzy
– efekt masy = przemieszczenie struktur linii środkowej, uciśnięcie komór i rowków

34
Q

Tomografia komputerowa kiedy wykonujemy?

A

ocena szczegółów kostnych, złamań kości
– badania w trybie pilnym (podstawowe badanie obrazowe w udarach mózgu)
– kiedy stan chorego nie pozwala na wykonanie MR (albo nie mamy MR)

35
Q

Tomografia komputerowa kontrast

A

dodanie kontrastu umożliwia lepsze uwidocznienie uszkodzeń BBB (nowotwory, stany zapalne)
=> powikłania miejscowe (odczyny w miejscu wkłucia) i uogólnione (odczyny alergiczne ze wstrząsem
anafilaktycznym włącznie, pogorszenie stanu neurologicznego)

36
Q

Rezonans magnetyczny

przewaga nad TK

A
– bardziej szczegółowe obrazy
– obrazowanie istoty białej
– brak promieniowania RTG
– niepotrzebne są jodowe środki kontrastujące
– brak artefaktów kostnych
– duży zakres płaszczyzn i sekwencji
37
Q

Rezonans magnetyczny

nowe techniki MR:

A

DWI (obrazowanie zależne od dyfuzji)
• PWI (obrazowanie zależne od perfuzji) => umożliwiają określenie obszaru penumbry
• angioMR
• spektroskopia MR: dostarcza półilościowej informacji o stężeniach metabolitów w tkance mózgowej
(cholina, kreatyna, N-acetyloasparaginian, mleczany)

38
Q

SPECT

A

(tomografia komputerowa emisji pojedynczego fotonu)
– wykorzystuje nukleotydy znakowane izotopami uwalniającym promieniowanie gamma (np technet)
– gamma-kamera rejestruje uwolnione przez izotop promieniowanie i tworzy wielopłaszczyznową
rekonstrukcję obrazu
– umożliwia obrazowanie rozkładu przepływu krwi (im większy przepływ, tym większy wychwyt
izotopu)

39
Q

PET

A

(pozytonowa tomografia emisyjna)
– bardzo kosztowna metoda – wymaga cyklotronu do produkcji izotopów
w PET i SPECT:
• spadek metabolizmu => niedokrwienie, zmiany zwyrodnieniowe, zmiany pourazowe
• wzrost metabolizmu => guzy nowotworowe, zmiany zapalne, ogniska padaczkorodne

40
Q

fMRI

A

– dostarcza informacji na temat, które obszary mózgu są aktywne podczas wykonywania
konkretnych czynności
– aktywne obszary = większy przepływ krwi i stężenie tlenu
– stosowany w badaniach naukowych lub przed operacjami lub RTH (ustalenie lokalizacji ważnych z
punktu widzenia czynności obszarów mózgowia)

41
Q

Obrazowanie naczyń

wewnątrzczaszkowych:

A

1) angiografia
2) angioTK
3) angioMR

42
Q

Obrazowanie naczyń

wewnątrz- i zewnątrzczaszkowych

A

arteriografia mózgowa
– stosowana celem odnalezienia źródła krwawienia podpajęczynówkowego (tętniak, malformacja
naczyniowa), w niektórych udarach mózgu (rozwarstwienie naczyń) i krwotokach śródmózgowych,
przy kwalifikacji do endarterektomii i celem określenia unaczynienia guzów nowotworowych
– powikłania występują aż u 2-4% pacjentów (przemijające lub trwałe deficyty neurologiczne, zgon)

43
Q

USG

A

u noworodków u niemowląt => różnicowanie zmian wewnątrzczaszkowych, obrazowanie guzów i zmian
naczyniowych
u dorosłych => obrazowanie zwężeń lub rozwarstwienia tętnic, blaszek miażdżycowych
przezczaszkowe badanie dopplerowskie (TCD)
– ocena zwężeń tętnic wewnątrzczaszkowych
– monitorowanie skurczu naczyń podczas krwotoku podpajęczynówkowego
– badanie pomocnicze w ustalaniu śmierci mózgu