Udar Mózgu Flashcards
UDAR MÓZGU
– pojawia się nagle – występują objawy ogniskowego uszkodzenia mózgu + inne (np. zaburzenia świadomości) – objawy trwają >24h 1) udar niedokrwienny (~90%) 2) udar krwotoczny (~10%)
udar mózgu występuje u osób starszych (~65 rż)
– M > K
– u mężczyzn najczęstszą przyczyną jest miażdżyca dużych naczyń
– u kobiet najczęstszą przyczyną jest zakrzepica pochodzenia sercowego
– przyczyny udaru u osób młodych: rozwarstwienie tt domózgowych, wws, antykoncepcja
TIA
przemijający napad niedokrwienny (transient ischaemic attack)
– objawy ogniskowego uszkodzenia mózgu lub jednoocznego zaniewidzenia trwające < 24h
– u 1/3 chorych z TIA w kolejnych dniach rozwija się pełen udar niedokrwienny
Udar niedokrwienny
objawy:
w 70% przypadków zajęta jest tętnica mózgu środkowa
– udar półkuli prawej => niedowład połowiczy lewostronny, większy w kończynie górnej niż dolnej
– udar półkuli lewej => niedowład połowiczy prawostronny + afazja
rzadko zajęta jest tętnica mózgu przednia – wówczas niedowład większy jest w kończynie dolnej
– zab. korowe => afazja, agnozja, apraksja, aleksja
– zab. pniowe => dysartria, dysfagia, diplopia
– zab. móżdżkowe => oczopląs, ataksja, dysdiadochokineza
– zab. czucia
– objawy podrażnieniowe => napady padaczkowe
w udarze niedokwiennym nie boli głowa i nie ma utraty przytomności
(powyższe objawy są charakterystyczne dla udaru krwotocznego)
Udar niedokrwienny
zawał lakunarny
udar spowodowany niedrożnością małych tętnic przeszywających
zmiany niedokrwienne są zlokalizowane w strukturach głębokich mózgu
Udar niedokrwienny
etiologia udaru niedokrwiennego:
1) choroba dużych naczyń
2) udar sercowozatorowy (spowodowany np. migotaniem przedsionków)
3) choroba małych naczyń
4) inna etiologia
5) nieustalona etiologia => 30%
Udar niedokrwienny
badania
badania, jakie należy wykonać u chorego po udarze, celem ustalenia jego etiologii
=> EKG, 24h monitorowanie rytmu serca, ECHO, obrazowanie naczyń domózgowych i mózgowych (USG,
TK, MR), u osób młodych – badania w kierunku nadkrzepliwości
Udar niedokrwienny
leczenie
przyczynowe!!! 1) RTPA (Actylise, alteplaza) - rozpuszcza zakrzep powodujący udar - można podać do 4,5h po zachorowaniu (później może wywołać krwotok!) - podawany dożylnie, jednorazowo 2) mechaniczna trombektomia - można wykonać do 6h po zachorowaniu jeżeli chory na oddział trafi po upływie 6h => aspiryna 150 – 300mg
Udar niedokrwienny
Prewencja wtórna
(leczenie po wypisie do domu)
– przyczyna sercowa => antykoagulant (warfaryna, dabigatran itp)
– zwężenie tętnic domózgowych => stentowanie / endarterektomia (tylko u pacjentów sprawnych!)
– inne przyczyny => aspiryna 75mg / inny lek przeciwpłytkowy (np. klopidogrel)
udar wtórnie ukrwotoczniony leczy się jak niedokrwienny!!!
Udar niedokrwienny
TK
przez pierwsze 12h po zachorowaniu nic nie będzie widać
– zmiany widoczne przy udarze niedokrwiennym: zaciemnienie, asymetria komór, zatarcie rowków,
hiperdensyjna tętnica, zatarcie tasiemki wyspy itp.
Udar niedokrwienny
Przyczyny udaru u osób młodych
1) rozwarstwienie tętnic szyjnych
- może być spowodowane np. urazem, uderzeniem, wysiłkiem na siłowni
- objawy mogą się pojawić nawet po kilku miesiącach od takiego wydarzenia
- wykrywalne w USG
2) choroby genetyczne
- choroba Fabryego (charakterystyczne grube rysy twarzy, polineuropatia, choroby serca i inne)
- CADASIL, MELAS
3) udar żylny
- spowodowany zakrzepicą zatok opony twardej
- często występuje u ciężarnych
- boli (nigdy nie bagatelizuj bólu głowy u ciężarnej!!!)
Krwotok mózgowy
(~10% udarów) typy: 1) związany z malformacjami naczyniowymi 2) samoistny każdy pacjent z krwotokiem mózgowym musi mieć zrobione obrazowanie naczyń!!!
częstą przyczyną (40%) krwotoków mózgowych jest leczenie antykoagulantami
=> nowe antykoagulanty powodują o 50% mniej krwotoków, niż stare
Krwotok mózgowy
lokalizacja:
1) głęboka
- 2/3 przypadków
- krwotok spowodowany pęknięciem naczyń przeszywających
- typowy pacjent: starszy, otyły, z nadciśnieniem tętniczym
2) korowa
- 1/3 przypadków
- krwotok spowodowany angiopatią amyloidową
- typowy pacjent: w bardzo podeszłym wieku, bez nadciśnienia tętniczego
- tego typu krwotoki mają tendencję do nawracania
- można je rozpoznać w MR (ale nie w standardowej sekwencji, tylko np. T2*)
Krwotok mózgowy
leczenie
leczenie krwotoków mózgowych jest objawowe (leczenie bólu głowy, obrzęku mózgu)