Nerwy Czaszkowe Flashcards
Nerw węchowy (I)
– objawy uszkodzenia: hiposmia / anosmia
– najczęstsza przyczyna zaburzeń powonienia: nieżyt nosa
– najczęstsza przyczyna uszkodzenia nerwu I: złamanie czaszki
Nerw wzrokowy (II) droga wzrokowa:
droga wzrokowa:
I neuron: komórki zwojowe siatkówki
II neuron: ciało kolankowate boczne
III neuron: kora wzrokowa (płat potyliczny)
Nerw wzrokowy (II) objawy uszkodzenia n. II
objawy uszkodzenia n. II
– zmniejszenie ostrości widzenia
– zmiany na dnie oka (obrzęk / zanik tarczy nerwu wzrokowego)
– zaburzenia pola widzenia
uszkodzenie nerwu wzrokowego => ślepota jednego oka
uszkodzenie skrzyżowania wzrokowego => niedowidzenie połowicze dwuskroniowe
uszkodzenie pasma wzrokowego => niedowidzenie połowicze jednoimienne
uszkodzenie promienistości wzrokowej => niedowidzenie kwadrantowe jednoimienne
obustronne uszkodzenie kory wzrokowej => ślepota korowa
Nerw okoruchowy (III)
– unerwia mięśnie gałki ocznej: skośny dolny, prosty górny, przyśrodkowy i dolny oraz dźwigacz
powieki (ten mięsień ma również unerwienie współczulne!)
– ma komponentę przywspółczulną (z jądra Westphala-Edingera)
Nerw okoruchowy (III) objawy uszkodzenia n. III
objawy uszkodzenia n. III
– gałka oczna skierowana ku dołowi i na zewnątrz
– podwójne widzenie
– źrenica szeroka, bez reakcji na światło
– opadanie powieki
– porażenie akomodacji
przyczyny: neuropatia cukrzycowa lub nadciśnieniowa, przyczyny chirurgiczne (ucisk tętniaka)
odruch źrenicy na światło:
• droga aferentna: nerw wzrokowy (II)
• droga eferentna: nerw okoruchowy (III)
Nerw okoruchowy (III) zespół Hornera
zespół Hornera
– mioza + ptoza + zapadnięcie gałki ocznej
– spadek produkcji potu i zaczerwienienie 1/2 twarzy
– przyczyną jest uszkodzenie drogi współczulnej na jakimkolwiek jej etapie (biegnie ona od
podwzgórza, przez sznury boczne rdzenia do zwojów i części pozazwojowej)
– może być wywołany jatrogennie (np. przez wkłucie centralne)
Nerw okoruchowy (III) źrenica Argylla-Robertsona
źrenica Argylla-Robertsona
– wąskie źrenice o nieregularnym kształcie
– brak odruchu na światło, obecny odruch na akomodację
– przyczyna: uszkodzenie śródmózgowia (dawniej kiła, dziś cukrzyca)
Nerw okoruchowy (III) źrenica Markusa-Gunna
źrenica Markusa-Gunna
– szybkie przenoszenie światła między oczami powoduje, że chora źrenica w odruchu konsensualnym
nie zwęża się, lecz rozszerza
– przyczyna: np. pozagałkowe zapalenie n. II w SM
Nerw bloczkowy (IV)
– unerwia mięsień skośny górny
objawy uszkodzenia
– pacjent nie może spojrzeć do wewnątrz i w dół
– zez rozbieżny pionowy nasilający się przy patrzeniu w dół
– kompensacyjne pochylenie głowy w kierunku przeciwnym
– uszkodzenie może być wrodzone!
Nerw odwodzący (VI)
– unerwia mięsień prosty boczny, odwodzący gałkę oczną
objawy uszkodzenia n. VI:
– zez zbieżny z niemożnością odwiedzenia oka
– podwójne widzenie
porażenie międzyjądrowe:
– uszkodzenie pęczka podłużnego przyśrodkowego (łączącego przeciwstronne jądra nerwów III i VI)
– przy próbie spojrzenia w bok jednego oka nie da się przywieść, a w odwiedzionym widać oczopląs
– przyczyny: u osób młodych SM, u osób starszych udar
Nerw trójdzielny (V)
unerwia ruchowo żwacz i mięsień skroniowy unerwia czuciowo twarz gałęzie: V1 = oczna V2 = szczękowa V3 = żuchwowa objawy uszkodzenia n. V – ból / niedoczulica w obrębie twarzy – zniesienie odruchu rogówkowego – porażenie mięśni żwaczy odruch żuchwowy: ramię aferentne i eferentne V3 odruch rogówkowy: ramię aferentne V1 ramię eferentne VII
Nerw twarzowy (VII)
unerwia mięśnie mimiczne, gruczoły łzowe, ślinianki, mięsień strzemiączkowy
odbiera smak z 2/3 przednich języka
objawy uszkodzenia n. VII:
1) uszkodzenie obwodowe => niedowład całej 1/2 twarzy po stronie uszkodzenia
2) uszkodzenie ośrodkowe => niedowład dolnej 1/2 twarzy po stronie przeciwnej
przyczyna: dolna część twarzy otrzymuje wyłącznie skrzyżowane włókna n. VII
Nerw przedsionkowo-ślimakowy (VIII)
objawy uszkodzenia n. VIII
– zawroty głowy (z upadaniem w stronę uszkodzenia)
– niemożność utrzymania wyprostowanej pozycji
– oczopląs, zamazane widzenie
– nudności, wymioty
– osłabienie słuchu
– szum w uszach
najczęstsza przyczyna zawrotów głowy: łagodne położeniowe zawroty głowy
– związane z nierównomiernym rozłożeniem otolitów
– rozpoznawane za pomocą manewru Dixa-Hallpike’a
Nerw językowo-gardłowy (IX) i błędny (X)
objawy uszkodzenia n. IX i X
– porażenie podniebienia
– dysfagia (n. IX unerwia 1/3 górną przełyku)
– zniesienie smaku na 1/3 tylnej powierzchni języka
– chrypka (n. krtaniowy wsteczny odchodzi od n. X)
– dyzartria, afonia
objawy występują po stronie uszkodzenia, języczek (uvula) jest zwrócony w stronę zdrową
odruchy gardłowy i podniebienny: ramię aferentne: IX, ramię eferentne X
Nerw dodatkowy (XI)
– unerwia mięśnie mostkowo-obojczykowo-sutkowy i mięsień czworoboczny
– m-o-s ma dodatkowe unerwienie z korzenia C1
objawy uszkodzenia: problemy ze skręceniem głowy w bok i unoszeniem ramion