Ból w neurologii Flashcards
ból ostry
- wzrost tętna i ciśnienia
- rozszerzenie źrenic
- potliwość
- hiperwentylacja
- zwiększona aktywność
- zachowanie ucieczkowe
- lęk
ból przewlekły
- zaburzenia snu
- wzrost pobudliwości
- zaburzenia apetytu
- zaparcia
- spowolnienie psychoruchowe
- wycofanie się z życia
- depresja
rodzaje bólu
1) somatogenny
2) neurogenny
3) psychogenny
Ból w neurologii w wywiadzie należy zapytać o:
– początek bólu – przebieg, czas trwania – nasilenie, umiejscowienie, charakter – objawy poprzedzające, towarzyszące i następowe – czynniki nasilające i łagodzące – wywiad rodzinny
Ból w neurologii w badaniu fizykalnym należy zbadać:
– tętno, ciśnienie tętnicze, temperaturę ciała
– wydolność krążenia, wątroby, nerek
– cechy infekcji ogólnej i miejscowej
– w badaniu neurologicznym: stan przytomności i świadomości, objawy oponowe, dno oka, objawy
ogniskowe, bolesność palpacyjną czaszki, stan emocjonalny
Ból w neurologii badania dodatkowe:
– tętno, ciśnienie tętnicze, temperaturę ciała
– wydolność krążenia, wątroby, nerek
– cechy infekcji ogólnej i miejscowej
– w badaniu neurologicznym: stan przytomności i świadomości, objawy oponowe, dno oka, objawy
ogniskowe, bolesność palpacyjną czaszki, stan emocjonalny
Migrena
– występuje u 3-10% populacji
– charakteryzuje się napadami bólu głowy i objawów towarzyszących o typowym, powtarzalnym
przebiegu i czasie trwania od kilku do kilkudziesięciu godzin
– teorie powstawania: naczyniowa, neurogenna, serotoninowa
Migrena objawy prodromalne (zwiastunowe)
– wyprzedzają fazę bólową o kilka-kilkanaście godzin
– najczęściej: zaburzenia emocji, nastroju, czynn.wegetatywnych, koncentracji
Migrena aura
– objawy ubytkowe poprzedzające bezpośrednio fazę bólową
– trwają 5-60 minut i są w pełni odwracalne
– mroczki, błyski, parestezje, niedowład połowiczy, afazja
Migrena rodzaje
1) Migrena bez aury
2) Migrena z aurą
3) Dziecięce zespoły okresowe
4) Powikłania migreny
migrena podstawna
migrena podstawna
Migrena bez aury
– co najmniej 5 napadów spełniających poniższe kryteria
• nieleczone / źle leczone trwają 4-72h
• ból ma dwie lub więcej z poniższych cech (jednostronny, pulsujący, średnie lub znaczne
nasilenie, nasila się przy aktywności fizycznej)
• towarzyszą mu nudności/wymioty i foto- lub fonofobia
• objawy nie są przypisywane innym zaburzeniom
Migrena z aurą
– może być sama aura bez bólu głowy
migrena podstawna => dyzartria, zawrot głowy, tinnitus, ataksja, zaburzenia świadomości
rodzinna migrena połowiczo-poraźna => ma podłoże genetyczne, wymaga różnicowania z padaczką
Migrena Dziecięce zespoły okresowe
– cykliczne wymioty
– migrena brzuszna
– łagodne napadowe zawroty głowy wieku dziecięcego
Migrena Powikłania migreny
– migrena przewlekła (co najmniej 15 dni w miesiącu przez 3 miesiące)
– stan migrenowy (wyniszczający napad migreny trwający > 72h, z przerwami max 4h)
– migrenowy zawał mózgu (co najmniej jeden objaw aury utrzymujący się ponad godzinę)
Migrena leczenie migreny
– przerywanie napadu => aspiryna, NLPZ, paracetamol, tramadol, ergotamina, tryptany, opioidy
– leki wspomagające => przeciwwymiotne (np. metoklopramid)
– profilaktyka napadów => beta-blokery, Ca-blokery, leki przeciwpadaczkowe
– profilaktyka w migrenie okołomiesiączkowej => tryptany, NLPZ
Migrena profilaktyka
profilaktykę stosuje się, kiedy
– ataki występują częściej niż raz w tygodniu
– leczenie objawowe nie działa lub jest przeciwskazane
– warianty migreny (np. migrena podstawna)
– napady znacznie pogarszają komfort życia
Napięciowe bóle głowy
– choruje do 78% populacji ogólnej
– przyczyny: długotrwałe napięcie mięśni, stres, lęk, depresja
Napięciowe bóle głowy
kryteria diagnostyczne
– co najmniej 10 napadów spełniających poniższe kryteria:
• ból trwa 30 minut – 7 dni
• ma dwie lub więcej z poniższych cech (obustronny, ściskający, łagodny lub umiarkowanie
nasilony, nia nasila się przy aktywności fizycznej)
• nie towarzyszą mu nudności ani wymioty, może towarzyszyc foto- lub fonofobia (nigdy razem)
• nie jest przypisywany innemu zaburzeniu
Napięciowe bóle głowy
leczenie
– zmiana trybu życia (identyfikacja i unikanie czynników stresogennych)
– leczenie współistniejących zaburzeń emocjonalnych
– odstawienie leków przeciwbólowych
– techniki behawioralne, psychoterapia
– farmakoterapia: leki przeciwdepresyjne, miorelaksanty
Trójdzielno-autonomiczne bóle głowy
klasterowy ból głowy
napadowa hemikrania
SUNCT
klasterowy ból głowy
(ból głowy Hortona)
– najczęstszy trójdzielno-autonomiczny ból głowy
– bóle występują gromadnie (w klasterze) i regularnie
– przyczyną jest aktywacja tylnej części podwzgórza
– początek zwykle w 20-40 rż
– czynniki ryzyka: płeć męska, nikotynizm
– do stwierdzenia potrzebne jest co najmniej 5 napadów, w których
• ból jest zlokalizowany w oczodole, nad oczodołem lub skroni
• towarzyszy mu łzawienie oka, wyciek z nosa, obrzęk powieki, pocenie twarzy, zwężenie
źrenicy, opadanie powieki po tej samej stronie, uczucie niepokoju lub pobudzenia
• częstość od 0,5 – 8 razy dziennie
• brak innej przyczyny bólu
leczenie napadu: tlenoterapia, tryptany
profilaktyka: prednizolon, werapamil, leki przeciwpadaczkowe
stymulacja tylnej cz. podwzgórza lub nerwu potylicznego
napadowa hemikrania
– napady podobne do bólu klasterowego, ale trwają krócej
– częściej u kobiet i osób starszych
– leczenie: indometacyna (całkowicie zapobiega występowaniu napadów!)
SUNCT
– krótkotrwałe napady jednostronnego, podobnego do nerwobólu bólu głowy z nastrzyknięciem
spojówek i lzawieniem
– leczenie: lamotrygina
Inne bóle głowy
wtórny ból głowy
ból głowy spowodowany nadużywaniem leków
nerwoból trójdzielny
