Teymisvinna og hlutverk hjúkrunarfræðinga

Question 1

Samstarfs felur í sér hvað?

Answer 1

• Vinna saman
• Hjálpa hvert öðru
• Sameiginleg gildi
• Sameiginleg markmið
• Starfslýsingar skýrar og aðgengilegar: vitum hvað hver á að gera
• Gefa kost á sér
• Vera reiðubúin að taka við nýjum hugmyndum og tillögum
• Gagnkvæm virðing og traust

Question 2

Um samskpti á vinnustað

Answer 2

Erum öll ólík og komum með mismunandi styrkleika á vinnustað sem er líka mikilvægt til þess að fá ólíka sýn á hlutina og fá lausnir sem við myndum annars ekki endilega fá

Question 3

Samstarf – innri starfshvöt – þekkingarstarfsmenn, hvað þýðir það?

Answer 3

Við erum keyrð áfram af inni starfshvöt og það sem við þurfum til þess að geta náð árangri og blómstrað í starfinu okkar þurfum við að vinna á stað þar sem það er gagnkvæm virðing, opin samskipti, hlustað á okkur, trú á velgengi, greiðar upplýsingar, áhugi á samvinnu, vilji til að bera ábyrgð, fúsleiki til að viðurkenna mistðk, vilji til að leita lausnar og betri árangur

Question 4

Þrennt sem einkennir árangursrík liðsheild – árangursríkt teymi?

Answer 4

1) Skýr (sameiginleg) markmið: sem miða að því að vinna að virðisskapandi tilgangi starfsemi

2) Samvinna: starfa saman af krafti og virðingu

3) Endurgjöf eða reglulegar samræður (fundir) og sameiginleg ígrundun eða samtal um verkefnið, framvindu þess, verklag, mögulegar breytingar, samvinnu og stuðning (til að stilla saman strengi/endurmeta og endurstilla).

Question 5

Hver er munurinn á starfshópi og teymi?

Answer 5

Starfshópur
- Meðlimir vinna sem einstaklingar og reiða sig á framlög sjálfs sín.
- Meðlimir koma saman til að deila upplýsingum og leysa vanda sem hjálpa einstaklingum innan þess að vinna störfin sín betur.
- Hver einstaklingur vinnur ákveðin verk.
- Meðlimir bera ábyrgð á sjálfum sér og bera ábyrgð gagnvart yfirmanni.

Teymi
- Meðlimir treysta á samanlögð framlög hópsins í heild.
- Meðlimir koma saman til að leysa vanda og taka ákvarðanir með að markmiði að efla störf og árangur teymisins.
- Meðlimir vinna sameiginlega að verkefnum.
- Sameiginlegur tilgangur og markmið meðlima, sem bera sameiginlega ábyrgð á árangri teymisins.
- Einnig bera einstaklingarnir ábyrgð á sjálfum sér.

Question 6

Teymisvinna í brennidepli, hvað gerir teymisvinna?

Answer 6

• eykur öryggi í heilbrigðisþjónustu
• tryggir gæði hjúkrunar
• eitt af einkennum heilbrigðs vinnuumhverfis

Question 7

Skilgreindu 1. teymi, 2. teymisvinna í hjúkrun og 3. teymisvinna í heilbrigðisþjónustu

Answer 7

Teymi byggist á samstarfi tveggja eða fleiri einstaklinga sem eru innbyrðis háðir og stefna að sama marki.


Teymisvinna í hjúkrun er aðferð þar sem tveir eða fleiri heilbrigðisstarfsmenn hjúkrunar vinna saman að settum markmiðum sem tengjast hjúkrun og umönnun sjúklinga (Kalisch, Lee og Salas, 2010).

Teymisvinna í heilbrigðisþjónustu er kvikt ferli þar sem tveir eða fleiri heilbrigðisstarfsmenn með mismunandi bakgrunn og færni sem deila sömu markmiðum og með samstilltu átaki greina, skipuleggja og meta umönnun sjúklings. Í þessu felst að heilbrigðisstarfsmennirnir eru innbyrðis háðir, viðhafa opin samskipti, virða hlutverk hvers annars og taka sameiginlegar ákvarðanir sem leiða til virðisauka fyrir sjúklinginn, stofunina og starfsmennina (Xyrichis & Ream, 2007).

Question 8

Einkenni áragursríkra teyma fer eftir 3 hlutum, það sem stofnanir gera, einstaklingurinn og teymið

Answer 8

Stofnanir:
- Skýr markmið
- viðeigandi menning
- Afmörkuð verkefni
- SKýr hlutverk
- Viðeigandi forysta
- Markmviss samsetning
- Nægar auðlindir

Einstaklingar:
- Sjálfsþekking
- Traust
- Skuldbinding
- sveigjanleiki

Teymi:
- Samsetning
- Samskipti
- Samloðun
- Ákvarðanataka
- Lausn ágreinings
- Félagsleg tengsl
- Frammistöðumat

Question 9

Fimm persónuleg gildi sem einkenna einstaklinga í árangursríkum teymum í heilbrigðisþjónustu

Answer 9

Heiðarleiki:
- grundvallaratriði gagnkvæms trausts

Agi:
- öguð vinnubrögð, þ.m.t. samvinna og að fylgja verklagsreglum

Sköpunargáfa:
- að sjá tækifæri í hverju verkefni /viðfangsefni / vandamáli

Auðmýkt:
- að bera virðingu hvert fyrir öðru
- að greina og viðurkenna eigin veikleika og annarra
- óhrædd við að vera berskjölduð

Forvitni:
- skuldbinding við að læra af reynslunni til stöðugra umbóta

Question 10

Teymisvinna í heilbrigðisþjónustu dregur úr og eykur hvað?

Answer 10

• Dregur úr duldum atvikum
• Dregur úr óframkvæmdri hjúkrun
• Dregur úr starfsmannaveltu í hjúkrun
• Dregur úr skorti á hjúkrunarfræðingum
• Eykur skuldbindingu hjúkrunarfræðinga við starf sitt
• Eykur starfsánægju í hjúkrun

Question 11

Þeir sem hagnast á árangursríkri teymisvinnu

Answer 11

• Stofnunin – dregur úr innlögnum og kostnaði
• Teymið – bætt samskipti og samhæfing þjónustunnar
• Starfsmennirnir – aukin starfsánægja og vellíðan
• Sjúklingarnir – aukin ánægja sjúklinga og betri heilsufarsleg útkoma

Question 12

Gildi teymismiðaðrar heilbrigðisþjónustu

Answer 12

• Sameiginleg markmið
• Skýr hlutverk
• Gagnkvæmt traust
• Árangursrík samskipti
• Mælanlegir ferlar og útkoma
• Sameiginleg markmið
• Skýr hlutverk
• Gagnkvæmt traust
• Árangursrík samskipti
• Mælanlegir ferlar og útkoma

Question 13

Í hverju felst kenning Salas um teymisvinnu?

Answer 13

• Teymisforysta (e. team leadership) – samhæfing og stuðningur
• Sameiginleg stefna (e. collective orientation) – þarfir og markmið teymisins eru ofar þörfum og markmiðum einstaklinganna
• Gagnkvæmt eftirlit með frammistöðu (e. mutual performance monitoring) – teymismeiðlimir fylgjast með vinnu hvers annars
• Gagnkvæmur stuðningur (e. backup behavior) – teymismeðlimir hjálpa hver öðrum
• Aðlögunarhæfni teymis (e. adaptability) – þegar á þarf að halda getur teymið aðlagast breyttum aðstæðum

Question 14

3 þættir sem hafa áhrif á virkni teymis skvkenningu salas?

Answer 14

• Sameiginleg sýn eða hugsunarháttur (e. shared mental models) – teymismeðlimir deila sameiginlegri sýn á vinnuna/ verkefnið
• Samskipti í lokaðri hringrás (e. closed loop communication) – skilaboð eru sannreynd milli sendanda og viðtakanda
• Gagnkvæmt traust (e. trust) – sameiginlegur skilningur á því að viðeigandi ráðstafanir verði gerðar með hagsmuni teymisins að leiðarljósi til að ná markmiðum teymisins

Question 15

Teymisforysta (team leadership), hvað er það

Answer 15

• Sá sem fer fyrir teyminu gefur skýrar og viðeigandi leiðbeiningar um hvað þurfi að gera og hvernig eigi að gera það
• Sá sem fer fyrir teyminu dreifir vinnálaginu jafnt á alla í teyminu
• Sá sem fer fyrir teyminu fylgist með því allan tímann hvernig samstarfsmönnum miðar áfram
• Þegar breytingar verða á vinnuálagi er gerð áætlun til að bregðast við þessum breytingum

Question 16

Það fyrsta sem kenning salas talaði um var temisforysta hvað er það?

Answer 16

• Sá sem fer fyrir teyminu gefur skýrar og viðeigandi leiðbeiningar um hvað þurfi að gera og hvernig eigi að gera það
• Sá sem fer fyrir teyminu dreifir vinnálaginu jafnt á alla í teyminu
• Sá sem fer fyrir teyminu fylgist með því allan tímann hvernig samstarfsmönnum miðar áfram
• Þegar breytingar verða á vinnuálagi er gerð áætlun til að bregðast við þessum breytingum

Question 17

Nr 2 sem kenning salas talaði um var stefna teymis, hvað fellur undir það?

Answer 17

• Þegar einhver úr teyminu bendir öðrum í teyminu á hvar tækifæri eru til úrbóta, er því vel tekið
• Einn tekur við verkefni sem annar getur ekki klárað
• Samstarfsfólk í teyminu vinnur saman til að ná að ljúka við alla vinnu teymisins
• Endurgjöf/viðbrögð frá samstarfsfólki í teyminu eru ekki áfellisdómur heldur gagnleg
• Starfsstéttir vinna vel saman
• Samstarfsfólk í teyminu horfir ekki framhjá mistökum og pirrandi hegðun annarra í teyminu en ræðir opinskátt við þá
• Í teyminu ríkir jafningjabragur þannig að það er ekki einhver einn sem er ráðandi
• Einstaklingar í teyminu forðast ekki ágreining en takast á við hann

Question 18

Það þriðja sem kenning salas talaði um var gagnkvæmur stuðningur hvað felst í því?

Answer 18

• Teymið trúir því að til þess að skila góðu verki þurfa allir í teyminu að vinna saman
• Samstarfsfólk í teyminu er viljugt að sinna verkefnum annarra ef þörf krefur
• Í teyminu líta samstarfsmenn með hver fyrir annan án þess að dragast aftur úr í eigin vinnu
• Leiðtoginn er til staðar og tilbúinn að aðstoða aðra í teyminu
• Samstarfsfólk í teyminu veit oftast hvenær annar úr teyminu þarf aðstoð áður en beðið er um hana
• Samstarfsfólk í teyminu tekur eftir því þegar einn úr teyminu er að dragast aftur úr í vinnu sinni

Question 19

Það 4 sem kenning salas talaði um var gagnkvæmt traust, hvað fellur undir það?

Answer 19

• Samstarfsfólk í teyminu treystir hvert öðru
• Samstarfsfólk í teyminu deilir gjarnan hugmyndum og upplýsingum með hvert öðru
• Þess er gætt að verkefnum sé skipt á sanngjarnan hátt milli þeirra sem eru í teyminu
• Samstarfsfólk í teyminu kann að meta, sækist eftir og veitir hvert öðru uppbyggilega gagnrýni
• Teymið tekur fúslega þátt í breytingum sem stuðla að umbótum og nýjungum
• Samstarfsfólk í teyminu útskýrir hvert fyrir öðru hvað sagt var til að fullvissa sig um að það sem það heyrði hafi verið það sem átt var við

Question 20

Það 5 sem kenning salast alaði um var sameiginleg sýn/hugsunarháttur (shared mental model), hvað er átt við með ´vi?

Answer 20

• Samstarfsfólk í teyminu skilur hlutverk og ábyrgð hvers annars
• Þegar vinnuálagið verður sérlega mikið, eru samstarfsmenn tilbúnir að leggja harðar að sér og vinna saman til að ljúka vinnunni
• Samstarfsfólk í teyminu virðir hvert annað
• Samstarfsfólk í teyminu veit að hinir í teyminu standa við skuldbindingar sínar
• Allir í teyminu skilja hver ábyrgð þeirra er allan tímann
• Á fundum koma fram þær upplýsingar sem eru nauðsynlegar
• Samstarfsfólk í teyminu er meðvitað um styrkleika og veikleika annarra í teyminu

Question 21

Teymisvinna í hjúkrun á Íslandi, rannsókn hver var tilgangurinn?

Answer 21

• Tilgangur rannsóknarinnar að varpa ljósi á teymisvinnu í hjúkrun á íslenskum sjúkrahúsum.

Question 22

Teymisvinna í hjúkrun á Íslandi , hvernig var þessi rannsókn gerð?

Answer 22

N=632
27 deildir
8 sjúkrahús

Nursing Teamwork Survey-Icelandic
- 1. gagnkvæmt traust (7 staðh.)

- 2. stefna teymis (9 staðh.)

- 3. gagnkvæmur stuðningur (6 staðh.)

- 4. sameiginleg sýn (7 staðh.)

- 5. teymisforysta (4 staðh.)

5-gildur Likert-kvarði sem spyr um hversu
oft staðhæfingarnar eigi við teymi þátttakanda:
(1) sjaldan, (2) 25% tímans, (3) 50% tímans, (4) 75% tímans, (5) alltaf

Bakgrunnsbreytur

Question 23

Niðurstöður rannsóknar Helgu o.fl. ssT eymisvinna í hjúkrun á Íslandi

Answer 23

Af þessum fimm þáttum sem eru taldir skilgreina teymsivinnu voru ákveðnir þættir álitnir betri á íslandi

• Skoraði hæst: sameiginleg sýn: gagnvkæm virðing, sýnileg ábyrgð allra, fólk meðvitað um eigin styrkleika og annarra í teyminu
• Næst á eftir var traust
• Treymisforysta skoraði lægst

Question 24

Eflandi samskipti efla teymisvinnu hvað er átt við því

Answer 24

• Fara frá skipunum og stjórnun til leiðsagnar og eflingar
• Í stað þess að vera með einstefnu yfirheyrslu er farið í kvika kennslustund
• Samskipti og tjáskipti grundvallaratriði
• Virk hlustun – sýnir raunverulegan áhuga
• Opnar, knappar og kröftugar spurningar

Question 25

Tannenbaum ofl. – teymisvinna við erfiðar aðstæður – t.d. covid áhælttuþættyir

Answer 25

Áhættuþáttur – óvissa eða efasemdir um að teymið nái árangri
- Aðgerð – leggja áherslu á þann árangur (lítill eða stór) sem hefur náðst – deila árangurssögum yfir til annarra teyma, hrósa fyrir árangur

Áhættuþáttur – að teymið hafi misvísandi eða andstæða sýn (mental model)
- Aðgerð: að leggja áherslu á sameiginlega sýn, með því að hittast reglulega – stuttar kynningar – stöðumat, vaktaskipti séu vönduð, spyrja spurninga þegar vart verður við efasemdir

Áhættuþáttur – sundrung, myndun sílóa
- Aðgerð – ekki gleyma fólkinu bak við tjöldin, viðurkenna hlut þeirra – bæði stjórnendur og teymismeðlimir

Áhættuþáttur – ófullnægjandi eftirlit
- Aðgerð: hvetja til gagnkvæms eftirlits teymismeðlima
- Minna á hverju skal fylgjast með- hverja vakt/hvern starfsdag-
- Bjóða aðstoð – vera próaktívur og einnig þakka fyrir þegar aðstoð er boðin

Áhættuþáttur – ótti við að tjá sig
- Bjóða upp á öruggt umhverfi þar sem fólk er óhrætt að tjá sig
- Viðurkenna hvar hægt er að bæta sig og spyrja spurninga þegar þörfin krefur
- Taka því vel þegar einhver viðurkennir mistök eða kemur fram með andstæðar skoðanir

Áhættuþáttur – minnkuð athygli og árvekni
- Bjóða stuðning við teymismeðlimi ef þarf – t.d. ef áhyggjur af fjölskyldu
- Vera góður hlustandi – góður félagi

Áhættuþáttur – bakslag
- Vera með áætlun til staðar að takast á við streituvalda
- Vera vakandi - sjá hvað er að virka og hvað ekki – breyta þá um stefnu ef þarf

Question 26

Að nota 5-H mannauðsstjórnunar

Answer 26

• 1.Hvað? – Hvað gerðist? - Hvað vilt þú að breytist?
• 2.Hvernig? – Hvernig vildi þetta til? - Hvernig muntu ná því markmiði?
• 3.Hver? – Hver þarf að koma að þessu? - Hverja snertir þetta?
• 4.Hvar? – Hvar er best að byrja? Hvar finnst þér vera stærsta hindrunin?
• 5.Hvenær? – Hvenær gerist þetta helst? – Hvenær muntu byrja á þessu?

Question 27

Hvað er teymi?

Answer 27

Teymi byggja á skýrum, sameiginlegum markmiðum, samvinnu og uppbyggilegri endurgjöf.

Question 28

Hvað er teymisvinna í hjúkrun?

Answer 28

Teymisvinna í hjúkrun er aðferð þar sem tveir eða fleiri heilbrigðisstarfsmenn hjúkrunar vinna saman að settum markmiðum sem tengjast hjúkrun og umönnun sjúklinga.

Question 28

Hvað einkennir árangursrík teymi?

Answer 28

Það sem einkennir árangursrík teymi er sjálfsþekking, traust, skuldbinding og sveigjanleiki einstaklinga innan þeirra, tengls, samþætting, samskipti og ákvarðanir innan teymisins og að innan stofnunarinnar séu skýr markmið og hlutverk, viðeigandi menning og forysta, afmörkuð verkefni, markviss samsetning og nægar auðlindir.

Question 29

Af hverju áhersla á teymisvinnu innan heilbrigðisþjónustu/hjúkrunar?

Answer 29

Áhersla á teymisvinnu innan heilbrigðisþjónustu/hjúkrunar skilar sér í færri atvikum, dregur úr óframkvæmdri hjúkrun, starfsmannaveltu, skorti á mannafla, eykur skuldbindingu hjúkrunarfræðinga og starfsánægju þeirra.

Question 30

Í hverju felst kenning Salas um teymisvinnu?

Answer 30

Kenning Salas byggir á fimm þáttum: teymisforystu, sameiginlegri stefnu, gagnkvæmu eftirliti með frammistöðu, gagnkvæmum stuðningi og aðlögunarhæfni teymis.

Question 31

Hvernig er staðan á Íslandi?

Answer 31

Á Íslandi skorar teymisþátturinn „sameiginleg sýn og hugsunarháttur“ hæst, en „teymisforysta“ lægst.

Question 32

Hvernig gagnast teymisvinna við erfiðar aðstæður?

Answer 32

Teymisvinna gagnast við erfiðar aðstæður því innan teymis ríkja ákveðnar reglur, markmið og hlutverk eru skýr og samskipti heiðarleg og opin. Allt þættir sem skipta verulegu máli við krísuaðstæður eða erfiðar aðstæður.

Question 32

Hvernig nýtist SBAR í teymisvinnu?

Answer 32

SBAR nýtist í teymisvinnu því það eykur líkur á að markmið náist, skilaboð komist rétta leið og að þjónusta við skjólstæðinga beri árangur.