Tętniak aorty Flashcards
Co to ?
lokalne poszerzenie o >50% prawidłowej szerokości
Najczęstsza lokalizacja
odcinek poniżej tt nerkowych 90%
Podział ze względu na etiologie
Miażdzycowe
Zwyrodnieniowe
Pozapalne
Pourazowe
Tętniaki zwyrodnieniowe
Zespół Marfana,
Zespół Ehlersa i Danlosa typu IV,
Zwyrodnienie torbielowate aorty
Podział - obraz kliniczny
Bezobjawowe
Objawowe
Pęknięte
Tętniaki zapalne
Choroba Takayasu,
Olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic,
zapalenie w przebiegu chorób układowych,
kiła,
IZW
sepsa
Podział -kształt
Workowate
*częstsze
Wrzecionowate
*zwykle w okolicy tętnicy podobojczykowej lewej lub dolnej krzywizny łuku aorty
Podział - budowa ściany
Prawdziwe
Rzekome
*ścianę tworzy przydanka z otaczającymi tkankami po przerwaniu błony wewnętrznej i środkowej;
*najczęściej pourazowe
Podział ze względu na lokalizacje
Piersiowe
*najczęściej aorta wstępująca
Brzuszne
*najczęściej poniżej tt nerkowych (90% ogółu)
Piersiowo-brzuszne
Czynniki ryzyka:
· Palenie papierosów
· Wiek
· Miażdżyca
· Nadciśnienie tętnicze
· Dodatni wywiad rodzinny
Co może być pierwszym objawem?
Incydent zatorowy
*udar mózgu,
*niedokrwienie kończyn dolnych
*niedokrwienie jelit,
*zawał nerki,
*zespół sinych palców
(ostre niedokrwienie [mogące doprowadzić do martwicy] palców stóp wywołane drobnymi zatorami materiałem z jamy tętniaka).
Objawy tętniaka aorty piersiowej
Ból klatki piersiowej i pleców (stały, przeszywający, silny)
[u 25% bez rozwarstwienia]
· Dysfagia, Chrypka, Kaszel , Duszność , krwioplucie
[raczej też nie za częste]
· Objawy niedomykalności zastawki aortalnej, zespołu żyły głównej górnej
[w tt aorty wstępującej lub łuku aorty]
Objawy tętniaka aorty brzusznej:
Zwykle brak
Najczęstszy objaw –> stały gniotący ból w śródbrzuszu, podbrzuszu lub okolicy lędźwiowej
*ruch nie wpływa na nasilenie
*pozycja leżąca z ugiętymi nogami może pomagać
Szmer nad aortą brzuszną
Badalny gdy >=5cm
Poszerzanie lub zagrożenie pęknięciem –> pojawienie/nasilenie bólu
Rozpoznanie
Najczęściej wykrywany przypadkowo
· Badanie fizykalne
· RTG klatki piersiowej
· Echo serca, USG
· Angio-TK/MR
Leczenie -Eliminacja czynników ryzyka chorób sercowo naczyniowych
Zaprzestanie palenia tytoniu
Kontrola ciśnienia tętniczego krwi
(<140/90 przy braku rozwarstwienia)
Diagnostyka i leczenie chns
Leki
B-blokery
*stosowane przewlekle p.o. zwalniają progresję tętniaków aorty brzusznej o średnicy >4 cm,
*ale nie wpływają na częstość pęknięć;
*zalecane również u chorych z tętniakiem aorty piersiowej i zespołem Marfana.
U każdego chorego z tętniakiem aorty brzusznej rozważ
*leczenie hipotensyjne
*statyny
*terapie przeciwpłytkową
Leki - Zespół Marfana
Losartan- hamuje poszerzanie się korzenia aorty u chorych z zespołem Marfana
Leczenie inwazyjne: zabieg naprawczy lub wszczepienie protezy naczyniowej w miejsce tętniaka.
*bezobjawowe tętniaki aorty piersiowej o średnicy >55 mm (aorta wstępująca i łuk aorty oraz aorta zstępująca);
[mniejsze wartości u chorych z zespołem Marfana oraz u chorych z dwupłatkową zastawką aortalną i czynnikami ryzyka oraz u chorych z tętniakiem aorty zstępującej i dodatkowymi czynnikami ryzyka rozwarstwienia aorty ]
*bezobjawowe tętniaki aorty brzusznej o średnicy >55 mm u mężczyzn i >50 mm u kobiet;
*wszystkie tętniaki objawowe lub pęknięte;
Po operacji zaleca się kontrolę za pomocą USG (duplex scan) lub TK co 5 lat.
Leczenie operacyjne
- tętniaki aorty brzusznej umiejscowionych poniżej odejścia tętnic nerkowych
oraz
tętniaków tętnic biodrowych wspólnych u chorych
[ u których ryzyko zgonu okołooperacyjnego nie jest duże].
Wewnątrznaczyniowe wszczepienie stentgraftu
1) w przypadku aorty piersiowej możliwe i preferowane w tętniakach aorty zstępującej (wskazanie: bezobjawowe tętniaki o średnicy >55 mm)
2) w przypadku bezobjawowych tętniaków aorty brzusznej jedna z opcji leczenia, jeśli spełnione są odpowiednie warunki anatomiczne
3) u chorych obciążonych dużym ryzykiem operacyjnym.
Powikłania
Pęknięcie tętniak
Rozwarstwienie
Pęknięcie tętniaka
Silny stały ból w klatce piersiowej bądź w jamie brzusznej
+
szybko rozwijającym się wstrząsem hipowolemicznym.
Tętniaki aorty piersiowej pękają do:
jam opłucnej (zwykle lewej),
śródpiersia,
worka osierdziowego (powodują szybko narastającą tamponadę serca),
przełyku
Tętniaki aorty brzusznej pękają do:
przestrzeni zaotrzewnowej (charakterystyczny zespół objawów – nagły silny ból w jamie brzusznej i okolicy lędźwiowo-krzyżowej, wstrząs hipowolemiczny oraz krwiak krocza i moszny);
jamy otrzewnej (poza bólem brzucha i objawami wstrząsu – zwiększenie obwodu brzucha);
dwunastnicy (rzadko; masywne krwawienie z przewodu pokarmowego);
żyły głównej dolnej, nerkowej lub biodrowej (rzadko; objawy szybko narastającej niewydolności serca ze zwiększonym rzutem serca).
