T5 H9 - Stress en welzijn Flashcards
Wat is werkstress?
Werkstress is een emotionele toestand die ontstaat wanneer de eisen van de werkomgeving het vermogen van de werknemer om daaraan te voldoen overstijgen. Het kan leiden tot negatieve gevolgen zoals vermoeidheid, angst en gezondheidsproblemen.
Wat is welzijn op het werk?
Welzijn op het werk omvat zowel de fysieke als psychologische gezondheid van een werknemer en gaat verder dan de afwezigheid van ziekte. Het omvat positieve factoren zoals werkplezier, persoonlijke ontwikkeling en betrokkenheid.
Wat is het Demand-Control Model van Karasek?
Het Demand-Control Model stelt dat stress ontstaat uit de interactie tussen taakeisen en controle over het werk. Hoge taakeisen en lage controle leiden tot de hoogste stressniveaus.
Wat zijn de vier combinaties van taakeisen en controle volgens Karasek?
De vier combinaties zijn: passief werk (lage eisen, weinig controle), overbelastend werk (hoge eisen, weinig controle), eenvoudig werk (lage eisen, veel controle), en actief werk (hoge eisen, veel controle).
Wat voegt het Demand-Control-Support Model toe aan het oorspronkelijke Demand-Control Model?
Het voegt sociale ondersteuning toe als derde component, waarbij steun van collega’s en leidinggevenden als buffer kan dienen tegen de negatieve effecten van hoge taakeisen.
Wat is het Person-Environment Fit Model?
Dit model stelt dat stress ontstaat wanneer er een mismatch is tussen de kenmerken van de persoon (zoals vaardigheden en behoeften) en de eisen van de werkomgeving.
Wat is het Michigan Model van werkstress?
Het Michigan Model richt zich op taakeisen, controle, ondersteuning, baanonzekerheid en participatie, en benadrukt dat stress ontstaat door het gebrek aan middelen om met deze eisen om te gaan.
Wat is het Vitaminemodel van Warr?
Het Vitaminemodel vergelijkt werkomstandigheden met vitamines, waarbij sommige werkkenmerken (zoals salaris) altijd positief werken en andere (zoals controle) bij overmaat schadelijk kunnen zijn.
Wat is het transactionele model van Lazarus & Folkman?
Het transactionele model beschrijft stress als een proces waarin een persoon de situatie beoordeelt (primaire en secundaire beoordeling) en vervolgens een copingstrategie kiest om de stressor te beheersen.
Wat is primaire beoordeling in het transactionele model?
Primaire beoordeling is de eerste inschatting van een situatie, waarbij de werknemer beoordeelt of de situatie schadelijk, bedreigend of uitdagend is.
Wat is de secondaire beoordeling in het transactionele model?
Secundaire beoordeling is de evaluatie van de middelen en capaciteiten van de werknemer om met de situatie om te gaan.
Wat is probleemgerichte coping?
Probleemgerichte coping richt zich op het direct aanpakken van de oorzaak van stress door de situatie te veranderen of de eisen aan te passen.
Wat is emotiegerichte coping?
Emotiegerichte coping richt zich op het beheersen van de emotionele reactie op stress, bijvoorbeeld door afleiding of het veranderen van de perceptie van de situatie.
Wat is het Effort-Reward Imbalance Model van Siegrist?
Dit model stelt dat stress ontstaat wanneer de inspanningen van een werknemer niet in balans zijn met de beloningen die hij of zij ontvangt, wat kan leiden tot gevoelens van onrechtvaardigheid en burn-out.
Wat benadrukt Cox & Mackay’s transactionele model?
Dit model benadrukt de dynamische aard van stress en coping, waarbij eerdere ervaringen en feedback een grote rol spelen in hoe iemand in de toekomst met stress omgaat.