RZS

Question 1

Epidemiologia

Answer 1

• 4-5 dekada
• 3x częściej kobiety

Question 2

Objawy ogólne

Answer 2

• stan podgorączkowy
• utrata mc.
• bóle mięśni
• zmęczenie
• sztywność poranna >1h
• powiększenie wch.

Question 3

Zapalenie stawów
Objawy

Answer 3

We wczesnym okresie choroby
- bolesność uciskowa
- obrzęk
- niewielkie ocieplenie
- BEZ zaczerwienienia skóry
- wysięk w stawie
- tow. zapalenie stuktur okołostawowych

Może być objaw balotowania rzepki i torbiel Beckera

Question 4

Zapalenie stawów
Charakterystyka

Answer 4

• symetryczne
• małe stawy rąk i stóp z oszczędzeniem międzypaliczowych dalszych
• częściej ręce niż nogi
• często zajęty odcinek szyjny kręgosłupa
• w późnym stadium zajmuje stawy łokciowe, barkowe, biodrowe

Question 5

Stawy rąk
Wczesny etap

Answer 5

• wrzecionowaty obrzęk
• zanik mm. międzykostnych i glistowatych
• rumień dłoniowy kłębu i kłębika

Question 6

Stawy rąk
Zaawansowana choroba

Answer 6

• ulnaryzacja palców
• podwichnięcie dłoniowe paliczków
• palce w kształcie łabędziej szyi i butonierkowate
• inne deformacje stawowe

Question 7

Guzki reumatoidalne

Answer 7

• niebolesne
• powierzchnia wyprostna przedramion
• okolice narażone na ucisk
• narządy wewnętrzne (płuca, serce

Question 8

Układ krążenia

Answer 8

• zap. osierdzia
• guzki reumatoidalne
• miażdżyca
• incydenty ZZ

Question 9

Układ oddechowy

Answer 9

• zap. opłucnej
• guzki reumatoidalne
• włóknienie płuc
• z. Caplana

Question 10

Zespół Caplana

Answer 10

• reumatoidalna postać pylicy
• okrągłe zacienienia w RTG z RZS i obecnym RF

Question 11

Narząd wzroku

Answer 11

• zapalenie rogówki i spojówekᵃ
• zapalenie twardówki i nadtwardówki

ᵃwtórny z. Sjogrena

Question 12

Nerki

Answer 12

• zmiany zw. z DN leków
• ŚZN, OZN
• amyloidoza wtórna

Question 13

Zapalenie naczyń

Answer 13

• martwica dystalnych cz. palców, skóry, narządów

Question 14

Układ nerwowy

Answer 14

• cieśń nadgarstka
• neuropatie

Question 15

zespół Felty’ego

Answer 15

• powiększenie śledziony i neutropenia

Question 16

Przebieg

Answer 16

• u 70% zaostrzenia i względne remisje
• samoistne remisje - M i starsi

Question 17

Badania laboratoryjne

Answer 17

• anemia normocytowa, hipochromiczna
• nadpłtykowość lub małopłytkowość
• ↑ globulin ɑ1 i ɑ2 w osoczu
• obecny RF
• przeciwciałą ACPA
• białkomocz

Question 18

Klasyfikacja Steinbrockera

Answer 18

Klasyfikacja okresów RZS na podstawie RTG
I - wstępny
II - zmian umiark.
III - zmian ciężkich
IV - końcowy

Question 19

Zmiany radiologiczne

Answer 19

• osteoporoza przystawowa
• zwężenie szpar stawowych
• geody
• nadżerki powierzchni stawowych
• zrosty włókniste lub kostne

Question 20

Rozpoznanie

Answer 20

≥ 6 punktów w kryteriach wg. ACR i EULAR

Question 21

Kryteria RZS wg. ACR i EULAR

Answer 21

A. zajęcie stawów (0-5 pkt.)
B. serologia (0-2-3pkt.)ᵃ
C. Wskaźniki stanu zapalnego (0-1)
D. Czas trwania
- <6 tyg - 0
- ≥6 tyg. - 1

ᵃRF i ACPA

Question 22

Leki modyfikujące przebieg
Syntetyczne

Answer 22

• metotreksat
• sulfasalazyna
• leflunomid
• złoto
• hydroksychlorochina
• chlorochina
• cyklosporyna
• celowane: tofacytynib, barcytynib

Question 23

Leki modyfikujące przebieg
Biologiczne

Answer 23

• Antycytokinowe: adalimumab, golimumab, tocilizumab, etanercept, infiksymab, anakinra, certolizumab
• Inny mechanizm: rytuksymab, abatacept

Question 24

LMPCh
I wybór

Answer 24

• metotreksat
• p/wskaz do metotreksatu: leflunomid lub sulfasalazyna
• można dołączyć GKS na krótki czas
• na dalszych etapach leczenia leki celowane lub biologiczne

Question 25

Metotreksat

Answer 25

- podaje się 1x w tyg. p.o., i.m. lub s.c. - należy suplementować kw. foliowy ≥ 5 mg/tydzień

Question 26

Leczenie przeciwbólowe

Answer 26

- NLPZ - doraźnie - dostawowe GKS - zapalenie 1 lub kilku stawów po wykluczeniu zakażenia

Question 27

Skale kliniczne oceny aktywności

Answer 27

- DAS - SDAI - CDAI

Question 28

DAS

Answer 28

Wskaźnik DAS28: - liczba obrzękniętych stawów - liczba bolesnych stawów - OB/CRP - ogólna ocena aktywności choroby przez pacjenta (VAS 0-100)

Question 29

DAS28 Punktacja a aktwyność

Answer 29

* < 2,6 pkt – remisja, * ≤ 3,2 – aktywność mała, * > 3,2 i ≤ 5,1 – aktywność umiarkowana, * >5,1 – aktywność duża.

Question 30

DAS28 Ocena odpowiedzi na leczenie

Answer 30

* Dobra – zmiana aktywności o ≥ 1,2 i aktywność mała, * Umiarkowana – zmiana o > 0,6 i < 1,2 i aktywność mała lub umiarkowana albo zmiana o ≥ 1,2 i aktywność duża lub umiarkowana, * Brak odpowiedzi – zmiana o < 0,6 albo o < 1,2 i aktywność duża.

Question 31

RZS a ciąża

Answer 31

- u 75% objawy zmniejszają się już w I trym. - ale po porodzie nasilają się - niewiele zwiększone ryzyko powikłań u kobiety i płodu