RA Leki Biologiczne Teoria Flashcards
Leki biologiczne w RA ogólnie
- Nowsze, skuteczniejsze
- Drogie -> stosowane zwykle po 6 miesiącach nieskutecznej terapii lekami klasycznymi
- Stosowane podskórnie, rzadziej dożylnie np. Infliksymab
Leki hamujące działanie TNF-α podział
- Przeciwciała przeciw TNF-α
2. Rozpuszczalne receptory dla TNF-α
Przeciwciała przeciw TNF-α typy
- Infliksymab (mysio-ludzkie, IgG1)
- Adalimumab (ludzkie, IgG1)
- Golimumab (ludzkie)
- Cetrolizumab pegol (pegylowany humanizowany fragment Fab Ig)
Rozpuszczalne receptory dla TNF-α
- Etanercept -> białko złożone z 2 domen p75 receptora dla TNF-α połączone z fragmentem Fc ludzkiego IgG1
Leki hamujące działanie TNF-α zastosowanie
- W RA przy braku odpowiedzi na leki klasyczne (w monoterapii albo w skojarzeniu z klasycznymi lekami)
- Łuszczyca stawowa
- Zesztywniajace zapalenie stawow kręgosłupa
- Choroba Crohna
CT-P13
- Przeciwciało biopodobne do Infliksymabu (wygaśnięcie patentu)
Leki hamujące działanie TNF-α dzialania niepożądane
- Zwiększona zapadalność na zakażenia
- Nasilenie reakcji autoimmunizacyjne
Rzadziej:
- Zapalenia naczyń
- Leukopenia
Bardzo rzadko:
- Zespoły demielinizacyjne
- Zapalenia nerwu wzrokowego
- Reakcje alergiczne w miejscu wstrzyknięcia (zapobieganie -> leki antyhistaminowe)
- Niektóre badania -> sugerują ↑ ryzyka wystąpienia niektórych nowotworów (czerniak)
Leki hamujące działanie TNF-α - zwiększona zapadalność na zakażenia
- Upośledzenie zwłaszcza czynności makrofagów
- Pogorszenie przebiegu chorób
- ↑ ryzyka i podatności na gruźlicę
- > przed rozpoczęciem leczenia wykluczenie gruźlicy - Przed leczeniem szczepimy na wszystko, szczególnie na HBV, grypę, HPV i VZV -> w czasie nie można szczepić, zwłaszcza żywymi szczepionkami
Leki hamujące działanie TNF-α nasilenie reakcji autoimmunizacyjne
- Pojawienie się przeciwciał: (ANA, przeciw sDNA, antykardiolipinowe)
- Niekiedy rozwija się toczeń polekowy
Leki hamujące działanie TNF-α przeciwwskazania
- Utajona lub czynna gruźlica
- Aktywne zakażenie wirusem ospy wietrznej lub półpaśca
- Aktywne ciężkie zakażenie grzybicze
- Ostra faza zakażenia górnych dróg oddechowych z gorączka
- Ciężka niewydolność krążenia
- Choroby demielinizacyjne
- Ciąża
Leki hamujące działanie IL-1β
- Anakinra -> antagonista receptora dla IL-1β
2. Rylonacept -> białko fuzyjne neutralizujące IL-1β
Leki hamujące działanie IL-1β zastosowanie
- Terapia RA opornego na leczenie
2. Próby w leczeniu innych kolagenoz i dny moczanowej
Leki hamujące działanie IL-1β działania niepożądane
- Reakcje uczyleniowe w miejscu wstrzyknięcia (obrzęk, ból, zaczerwienienie)
- Bóle głowy
- Rzadziej neutropenia
- ↑ Podatności na zakażenia
- Nie powinny byc łączone z lekami hamującymi TNFa
- Nie powinny byc stosowane w czasie ciąży
Tocylizumab działanie
- Humanizowane przeciwciało przeciwko receptorowi dla IL-6
2. Dożylnie
Tocylizumab zastosowanie
- RA -> monoterapia lub razem z metotreksatem
- > u pacjentów opornych na leczenie innymi lekami
Tocylizumab działania niepożądane
- ↑ Ryzyka zakażeń
- Uszkodzenie wątroby
- Neutropenia
- Przejściowe zaburzenia lipidogramu: ↑ HDL, LDL i trójglicerydów
Sirukumab
- Lek o podobnym działaniu do Tocylizumabu w zaawansowanej fazie badań klinicznych
Tofacytynib działanie
- Inhibitor kinazy tyrozynowej JAK (Janus kinase) 1-3 oraz TYK2
- Cytokiny prozapalne pobudzają swoje receptory związane własnie z tymi kinazami
- Kinazy te po pobudzeniu receptora ulegają autofosforylacji -> w ty stanie aktywują białka STAT1-6
- Prowadzi to do pobudzenia komórek zapalnych do produkcji autakoidów i reakcji immunologicznych
- W efekcie Tofacytynib hamuje przekazywanie sygnałów wewnątrzkomórkowych dla większości cytokin prozapalnych
Tofacytynib zastosowanie
- RA -> monoterapia, u pacjentow opornych na inne leki
2. Stosowany doustnie
Tocytynib działania niepożądane
- ↑ Aktywności transaminaz w osoczu
- Hiperlipidemia
- ↑ ryzyka zakażeń i nowotworów
Tocytynib interakcje
- Nie łączyć z Cyklosporyną
Podobne leki do Tofacytynibu w badaniach klinicznych
- Baricitinib
2. Decernotynib
Inhibitory współstymulacji limfocytów T działanie
- Hamują aktywację limocytów T przez blokowanie sygnału kostymulacji -> połączenia CD28 limfocytu z CD80/86 na APC
- CTLA-4 na limfocytach supresorowych łączy się z CD80/86 hamując kostymulację
- Abatacept jest ludzką cząsteczką CTLA-4 z fragmentem Fc ludzkiego IgG1)
- Belatacept różni się 2 aminokwasami od Abataceptu
Inhibitory współstymulacji limfocytów T zastosowanie
- Dożylnie w powtarzalnych wskrzynieciach w RZS nieopdowiadajacym na leki hamujące TNFa
Inhibitory współstymulacji limfocytów T działania niepożądane
- ↑ podatnosci na infekcje (głównie wirusowe GDO i dróg moczowych)
- Reakcje w miejscu wstrzyknięcia
- ↑ zachorowalności na chłoniaki (wymaga dalszych badań, brak istotności statystycznej)
Inhibitory współstymulacji limfocytów T przeciwwskazania
- Utajona lub czynna gruźlica
- Aktywne zakażenie VZV
- Aktywne ciężkie zakażenie grzybicze
- Przewlekłe aktywne zakażenie HBV lub HCV
- Ciąża
Przeciwciała przeciw-CD20 działanie
- CD20 występuje głównie an wczesnych i nowotworowo zmienionych limf B)
- Połączenie sie przeciwciała aktywuje dopełniacz i lizę komórek
- Powodują zmiany w ekspresji antygenów powierzchniowych (CD23, MHC II)
- Indukują w limfocytach B zaburzenia cyklu komórkowego i apoptozy -> eliminacja limfocytów B
Rytuksymab
- Mysio-ludzkie przeciwciało IgG1
Rytuksymab zastosowanie
- Terapia schorzeń nowotworowych (chłoniaków B-komórkowych nieziarniczych)
- RA -> politerapia z Metotreksatem w przypadku braku odpowiedzi na inne leki
- Próby kliniczne w innych schorzeniach autoimmunologicznych
Okrelizumab
- Przeciwciało przeciw-CD20
2. Obiecujący w terapii pierwotnie postępującej postaci stwardnienia rozsianego
Ofatumumab
- Przeciwciało przeciw-CD20
2. Dopuszczony do leczenia pacjentów z przewlekłą białaczką limfocytową
Obinutuzumab
- Przeciwciało przeciw-CD20
2. Dopuszczony do leczenia pacjentów z przewlekłą białaczką limfocytową
Przeciwciała przeciw-CD20 działania niepożądane
- Zespół uwalniania cytokin
- Skurcz oskrzeli
- Spadek BP
- Reakcja uczuleniowa
- Nasilenie IHD
- ↑ryzyka zakażeń
- Uaktywnienie sie zakażenia wirusem JC (JCV)-> postępująca leukoencefalopatia wieloogniskowa
Zespół uwalniania cytokin cechy
- Występuje przy podaniu niektórych leków biologicznych np. przeciwciał przeciw-CD20
- Przy Rytuksymabie występuje nawet do 50% pacjentów, zwykle po pierwszym podaniu, do 2h
- Profilaktyka: podanie przed Rytuksymabem Paracetamolu i antyhistaminików
- Spadek częstości przy kolejnych użyciach
Zespół uwalniania cytokin objawy
- Dreszcze i gorączka
- Sztywność mięśniowa
- Cechy uszkodzenia płuc
- Objawy alergii np. rumień skóry, pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy
- Nudności i wymioty
- Bóle głowy
Rzadziej:
- Skurcz oskrzeli
- ↓ BP
Notowano:
9. Zatrzymanie krążenia
Rytuksymab przeciwwskazania
- Nadwrażliwość na mysie białka
- Czynne zakażenia
- Ciężka niewydolnosc serca
- Ciężki niedobór odporności
Rytuksymab uwagi kliniczne
- Podczas leczenia nie wolno podawać szczepionek opartych na żywych drobnoustrojach
- Należy ściśle monitorować pacjenta
RA Nowe leki w badaniach hamujące działanie TNF-α - czym są
- Lenercept - białko złożone z receptora dla TNF-α i fragmentu Fc ludziej IgG1
- Pegsunercept - pegylowany receptor dla TNF-α
Kanakinumab zastosowanie
- Obecnie zaburzenia autoimmunologiczne związane z działaniem zimna
- Badane w RA
ICE
- IL-1 converting enzyme
- Jest to proteaza odpowiadająca za potranslacyjną obróbkę IL-1 i IL-18
- Jest inhibitorem jest Pralnakasan
TACE
- TNF-α converting enzyme
- Jest to proteaza uwolniająca rozpuszczalną postać TNF-α z błonowego prekursora
- Jest inhibitorem jest Aprastat
Leki blokujące angiogenezę
- Zapobiegają tworzeniu się łuszczki w stawie
2. Są to przeciwciała przeciw-VEGF i analogi fumagiliny
Statyny w badaniach do użycia w RA
- Atorwastatyna
2. Simwastatyna
Ekulizumab
- Przeciwciało przeciw C5 dopełniacza
- Zarejestrowane do leczenia nocnej, napadowej hemoglobinurii
- W badaniach w RA -> we wstępnych poprawia stan chorych
Osteoprotegeryna
- Endogenne białko, wiąże się z RANKL -> zapobiega interakcji RANK-RANKL -> hamuje funkcję osteoklastów
- Ma znaczenie też w osteoporozie
RA Koniugaty leków z nośnikami w badaniach - cele sprzęgania
- Polepszenie skuteczności (wstępne badania potwierdzają)
- Zapobieganie działaniom niepożądanym
- Możliwość zmniejszenia dawkowania
RA Łączenie leków z albuminą
- Albumina gromadzi się w miejscu zapalenia