NSAIDs Teoria Flashcards
Aspiryna - historia
= Kwas acetylosalicylowy
- Wyciąg z kory wierzby czy sok z topoli -> zawiera duże ilosci glikozydów salicylowych
- Najpierw: salicylan sodu -> gorzki i nieprzyjemny smak, nudności wymioty
- W 1899 roku -> ASPIRIN
Aspiryna główne działanie
-> nieenzymatyczna modyfikacja (acetylacja) białek ->
- Nieodwracalna inaktywacja COX-1 -> przez acetylację seryny (Ser 530) w jej centrum aktywnym
- Zmiany w działaniu COX-2 [też przez acetylację seryny (Ser 516) w jej centrum aktywnym] prowadzące m.in. do produkcji lipoksyn
Aspiryna później odkryte działania
- Acetylacja i zahamowanie wielu białek prozapalnych
- Acetylacja lipidów błon komórkowych -> zmiany płynności błon i funkcji kaweoli
- Acetylacja reszt aminokwasow-> ich blokowanie (np. Lys -> zapobiega jej glikacji w cukrzycy)
- Działanie Aspiryny w róźnych chorobach
PLEJOTROPOWE działanie!!!
Aspiryna acetylacja i zahamowanie białek prozapalnych - których
- Acetylacja iNOS ->jej zahamowanie
- Modulacja ekspresji wielu białek regulujących przebieg cyklu komórkowego i sprzyja apoptozie
- Hamowanie niektórych czynników transkrypcyjnych:
1) np. NF kB w komórkach zapalnych
2) wewnątrzkomórkowych szlaków zależnych od MAPK, ERK, JNK
- > spadek ekspresji na komórkach srodblonka zapalnych molekuł agregacyjnych
Działanie Aspiryny w róźnych chorobach
- Hamowanie replikacji HIV
- Zapobieganie agregacji amyloidu w chorobie Alzheimera w modelach zwierzęcych
- Działanie przeciwpłytkowe
Salicylany występowanie w przyrodzie
- Warzywa i owoce
- Części zielone roślin
- Wyciąg z kory wierzby
- Sok z topoli
-> witamina S???
Działanie ogólne NSAIDs
- Przeciwbólowe
- Przeciwgorączkowe
- Przeciwzapalne
Mechanizm działania przeciwbólowego NSAIDs
- Hamowanie uczulającego działania PG na zakończenia bólowe
- Wpływ na transmisje bodźca bólowego w rogach tylnych rdzenia kręgowego i CNS
Mechanizm działania przeciwgorączkowego NSAIDs
- Hamowanie powstawania PGE2 w ośrodku termoregulacji w podwzgórzu
Mechanizm działania przeciwzapalnego NSAIDs
- Hamowanie tworzenia sie PG w ognisku zapalenia
Dodatkowe mechanizmy działania NSAIDs
- Hamowanie powstawania LT(przeciwzapalnych)
- Wytwarzanie lipoksyn
- Hamowanie aktywacji czynnika transkrypcyjnego NF kB w komórkach zapalnych
- Zapobieganie rozwoju nowotworów, zwłaszcza jelita grubego
- Pobudzanie receptorow PPAR-γ i -α
Które NSAIDs hamują powstawanie LT?
- Indometacyna
- Ketoprofen
- Diklofenak
Które NSAIDs nasilają wytwarzanie lipoksyn (przeciwzapalnych)?
- Kwas acetylosalicylowy -> przez acetylację COX-2
Które NSAIDs hamują aktywację czynnika transkrypcyjnego NF κB w komórkach zapalnych?
- Kwas acetylosalicylowy
- Salicylan sodu
- Sulindak
- Flurbiprofen
Zapobieganie rozwoju nowotworów, zwłaszcza jelita grubego przez NSAIDs
- Ogólnie NSAIDs, zwłaszcza inhibitory PGHS-2
2. Przez ↑ apoptozy komórek nowotworowych i hamowanie czynników trankrypcyjnych angiogenezy
Pobudzanie receptorow PPARγ i α przez NSAIDs
-> działanie przeciwzapalne i nasila ustępowanie zapalenia
- Indometacyna
- Ibuprofen
- Fenoprofen
- Kwas flufenamowy
Dawkozależność kwasu acetylosalicylowego
-> spowodowana silniejszym hamowaniem COX-1
- Mała dawka (75-300mg)
- Średnia dawka 300-400mg
- Duża dawka (500-800 mg)
Kwas acetylosalicylowy działanie w małej dawce (75-300mg)
- Silnie blokuje agregacje płytek krwi przez nieodwracalne zahamowanie COX-1 (w płytkach nie może być na dużą skalę produkowane nowe bo nie ma jądra komórkowego -> może)
- Nie zmniejsza gorączki ani nie zahamuje procesów zapalnych
Kwas acetylosalicylowy działanie w średniej dawce (300-400mg
- Obniżenie temperatury ciała (przewaga COX-2 w podwzgórzu)
Kwas acetylosalicylowy działanie w dużej dawce (500-800 mg)
- Znaczne działanie przeciwzapalne
2. Lek hamuje PGI2 w sródbłonku -> brak/ osłabione działanie przeciwplytkowe
Wskazania do użycia NSAIDs
- Leczenie ostrych i przewlekłych dolegliwości bólowych o małym i średnim stopniu nasilenia
- Leczenie ogólne i miejscowe schorzeń zapalnych i zwyrodnieniowych stawów
- Leczenie przeciwzapalne w zapaleniu ucha środkowego (ibuprofen) i innych stanach zapalnych gardła i zatok (ogolnie i miejscowo)
- Zwalczanie gorączki
- Hamowanie agregacji płytek (małe dawki ACA)
- Farmakologiczne zamknięcie drobnego przewodu tętniczego (Botalla) -> Indometacyna
- Wskazania w badaniach
Hamowanie agregacji płytek (małe dawki ACA) po co
- Prewencja choroby niedokrwiennej serca i udarów niedokrwiennych mózgu
- Stan przedrzucawkowy z towarzysząca trombofilia
Wskazania do użycia NSAIDs w badaniach
- Prewencja nowotworów zwłaszcza jelita grubego -> wybiórcze inhibitory COX-2
- Leczenie zagrażającego porodu przedwczesnego
- Przy długotrwałym przyjmowaniu NSAIDs -> ochrona przed zachorowaniem na chorobę Alzheimera (na razie dane epidemiologiczne)
- Działanie przeciwdepresyjne niektórych NSAIDs