Autakoidy Lipidowe 2 Teoria Flashcards

1
Q

PGI2

A
  1. Produkcja przez śródbłonek naczyń (COX-2)
  2. ↑ NO w śródbłonku
  3. Rozkurcz mięśni gładkich naczyń
  4. Hamowanie miażdżycy
  5. Hamuje agregację płytek krwi
  6. ↑ stymulacji fibrynolizy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wpływ małych dawek kwasu acetylosalicylowego na syntezę PGI2

A
  1. Słabiej hamuje COX-2 niż COX-1 -> nieznacznie i przejściowo hamuje produkcje PGI2
  2. Dodatkowo komórki śródbłonka syntetyzują szybko nowe, aktywne cząsteczki COX-2
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

TXA2

A
  1. Produkcja przez płytki krwi (COX-1)
  2. Pobudza agregację płytek
  3. Skurcz mięśni gładkich naczyń
  4. Skurcz oskrzeli
  5. Nasilenie miażdżycy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wpływ małych dawek kwasu acetylosalicylowego na syntezę TXA2

A
  1. Kwas askorbinowy mocno i nieodwracalnie hamuje COX-1 -> trwałe i silne zahamowanie syntezę TXA2
  2. Płytki krwi nie mają jądra komórkowego i nie mogą syntetyzować nowej, aktywnej COX-1 w dużej ilości (wykazano szczątkowe powstawanie COX-1 z obecnego w cytoplaźmie mRNA) -> dłuższy czas działania aspiryny niż utrzymywanie się jej stężenia we krwi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Działanie eikozanoidów na układ sercowo-naczyniowy

A
  1. Rozkurcz naczyn
    1) PGD2
    2) PGE2
    3) PGI2
  2. Skurcz naczyn
    1) TXA2
  3. Utrzymanie drożności przewodu Botalla
    1) PG wytwarzane przez COX-2
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Działanie eikozanoidów na płytki krwi

A
  1. Zapobieganie adhezji płytek i działanie przeciwmiażdżycowe
    1) PGI2 - produkcja przez COX-2 w srodblonku
  2. Działanie proagregacyjne i aterogenne
    1) TXA2 - głownie z COX-1 z płytek (ale 10% z COX-2 z monocytow)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Działanie eikozanoidów na reakcje zapalna

A
  1. Hamowanie adhezji i zapobieganie pobudzeniu komórek zapalnych w mikrokrążeniu
    1) PGE2
  2. Reakcja zapalna-> rozszerzenie tętniczek mikrokrążenia, nasilenie działania innych wazoaktywnych autakoidów (histaminy, bradykininy) -> przekrwienie i zaczerwienienie (tez obrzęk)
    1) PGE2
    2) PGI2
    3) PGD2
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Działanie eikozanoidów na nerki

A
  • > PGE2, PGI2 i produkty szlaku epoksygenaz (HETEs, EETs)
    1. ↑ wydzielania reniny
    2. ↑ filtracji kłębuszkowej,
    3. Rozkurcz naczyń nerkowych
    4. Właściwości natriuretyczne (wykorzystywane m.in. w diuretykach pętlowych)
  • > TXA2:
    1. Kurczy naczynia nerkowe
    2. Efekt podobny do ADH
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Działanie PGE2 i PGI2 na przewód pokarmowy

A
  1. Hamowanie wydzielania soku żołądkowego
  2. ↑ przepływu krwi przez ścianę żołądka
  3. ↑ perystaltyki
  4. Rozkurcz zwieraczy
  5. ↑ wydzielania wody i elektrolitów do światła jelita (nadmiar np. podczas zapalenia, rakowiaka-> biegunka)
  6. Sprzyjają karcynogenezie (↑ proliferacji i zahamowanie apoptozy, ↑ angiogenezy)
    1) wytwarzane w jelicie grubym przez COX-2
    2) razem z TXA2
    3) zwłaszcza u pacjentów z polipowatoscia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Działanie TXA2 na przewód pokarmowy

A
  1. ↑ Kancerogenezy w jelicie grubym

2. Częstsze występowanie owrzodzeń śluzówki żołądka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Działanie LTB2 na przewód pokarmowy

A
  1. ↑ Reakcji zapalnych w jelicie grubym -> działanie chemotaktyczne na leukocyty
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Działanie eikozanoidów na żeński układ rozrodczy

A
  1. Skurcz macicy u ciężarnej
    A) silny -> PGF2a
    B) słabszy-> PGE2 i TXA2
  2. Rozkurcz macicy przy braku ciąży-> PGE2
  3. Zanik corpus luteum-> PGF2a
  4. Owulacja i zagnieżdżenie się jaja w macicy-> PG wytwarzane przez COX-2
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Działanie eikozanoidów na CNS

A
  1. ↑ temperatury ciała w podwzgórzu -> PGE2 (COX-2)
  2. PGD2-> po podaniu do komór mózgu wywołuje sen -> wtórne uwolnienie adenozyny
  3. Ośrodkowa sensytyzacja na bodźce bólowe -> obie COX
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Działanie eikozanoidów na ObUN

A
  1. Uczulanie obwodowych zakończeń nerwowych-> obniżenie ich progu pobudzenia
    1) PGE2
    2) PGI2
    3) LTB4
  2. Przewodzenie bodźców bólowych w rogach tylnych rdzenia kręgowego (i sensytyzacja przewodzenia na tym poziomie) -> różne PG z obu COX
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Działanie eikozanoidów na układ oddechowy

A
  1. Skurcz oskrzeli (najsilniejsze znane substancje kurczące oskrzela)
    1) Leukotrieny cysteinylowe (LTC4, LTD4, LTE4)
  2. Reakcje alergiczne w płucach
    1) PGD2-> reakcje alergiczne, główna PG mastocytow
  3. Rozkurcz mięśniówki oskrzeli
    1) PGE2
    2) PGI2
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Działanie eikozanoidów na kości i mięśnie

A
  1. PGE2
    1) Tworzenie i resorpcja kości
    2) Delecja receptora EP4 -> szybki rozwój osteoporozy u myszy
  2. Hamowanie COX-2 upośledza gojenie się złamań
  3. PG uczestniczą w proliferacji miocytow (NLPZ-> mogą upośledzać gojenie sie uszkodzeń mięśniowych)
  4. PG prawdopodobnie wpływają na rozwój osteoporozy związanej z menopauzą -> hipoteza że NSAIDs hamują osteoporozę
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Działanie eikozanoidów na układ immunologiczny

A

1) LTB4 i LT cysteinylowe ->
1. silne chemoatraktanty dla neutrofili, monocytow oraz eozynofili
2. W większych stężeniach stymulują eozynofile do degranulacji

2) PG na limfocyty-> hamowanie pobudzenia i proliferacji (ale różnorodność w zależności od subpopulacji komórek)

3) lipoksyny->
1. hamują aktywność zapalna limfocytów, komórek NK, neutrofili i eozynofili
2. Stymulują monocyty i makrofagi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Działanie eikozanoidów na układ hormonalny

A

1) PGE2
1. ↑Wydzielania większości hormonów z przedniego płata przysadki

2) LTC4 i LTD4
1. stymulują uwalnianie z podwzgórza gonadoliberyny i LH z przysadki

3) 12-HETE
1. ↑ Wydzielania aldosteronu z kory nadnerczy (bezpośrednio i przez ↑ AngII)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Działanie eikozanoidów na oko

A
  • > PGE2 i PGF2α
    1. Obniżają ciśnienie wewnątrzgałkowe (prawdopodobnie przez ↑ odpływu cieczy wodnistej z przedniej komory oka)
  • > przy udziale obu izoform COX
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Działanie eikozanoidów na męski układ rozrodczy

A
  1. Nwlk stężenie PG w nasieniu -> spadek żywotności plemników
  2. Leczenie dysfunkcji erekcji (rozszerzenie mm gładkich -> erekcja) -> PGE1
21
Q

PGJ2 i deoksy - PGJ2 oraz lipoksyny -> nowe badania

A
  1. Właściwości przeciwzapalne
  2. Mogą mieć istotne znaczenie w gojeniu się ogniska zapalnego-> ↑ ich stężenia w schyłkowej fazie procesu zapalnego (głównie przez receptor PPARγ)
22
Q

Rozwiń skróty EPA i DHA

A

EPA- kwas eikozapentaenowy

DHA- kwas dokozaheksaenowy

23
Q

Autakoidy powstające z EPA i DHA przy udziale acetylo-COX-2

A
  1. Resolwina E1 z EPA
  2. Resolwina D1 z DHA
  3. Neuroprotektyna D1
24
Q

Autakoidy powstające z EPA i DHA przy udziale acetylo-COX-2 działanie

A
  1. Silne działanie przeciwzapalne

2. Działanie sprzyjające gojeniu sie - rezolucji zapalenia

25
Q

Sfingolipidy działanie

A
  1. Działanie prozapalne ceramidów

2. Działanie przeciwzapalne 1-fosforanu sfingozyny (S1P)

26
Q

Przeciwzapalne działanie 1-fosforanu sfingozyny (S1P)

A
  1. Ochronne właściwości podczas wstrząsu septycznego i wirusowego zapalenia mięśnia sercowego
  2. Ochronne właściwości w modelach zapalnego uszkodzenia nerek
  3. Agonista S1P hamował rozwój miażdżycy w mysim modelu
27
Q

Endogenne ligandy dla receptorów kannabinoidowych CB1 i CB2

A

A) Powstają z fosfolipidu-> N-arachidonylofosfatydyloetanolaminy (NAPE)

B) Występują w

  1. CNS
  2. tk. obwodowych np naczyniach
  3. Komórkach układu immuno
28
Q

Blokery receptora CB1

A

-znacząco zmniejszają łaknienie

  1. Rimonabant-> lek do leczenia otyłości, wycofany -> tendencja do wywoływania depresji
  2. Taranabant
29
Q

Dronabinol zastosowanie

A
  1. Silny lek przeciwwymiotny u chorych poddawanych chemioterapii przeciwnowotworowej
30
Q

Receptor CB2

A
  1. Jego stymulacja wiąże się z efektem neuroprotekcyjnym i przeciwzapalnym -> agoniści wykazali działanie ochronne w zwierzęcych modelach zapalenia
31
Q

Rozkład endogennych kannabinoidow

A

A) enzym: hydrolaza amidów kwasów tłuszczowych (FAAH - fatty Acid amide hydrolase)

B) jego inhibitory -> potencjalne leki:
1. Neuroprotekcyjne
2. Przeciwbólowe
3. Wspomagające leczenie uzależnień 
A może też:
4. W terapii nadciśnienia tętniczego 
5. Terapia zespołu metabolicznego
6. Terapia miażdżycy
32
Q

Prostamidy

A
  1. Powstają z przekształcenia endogennych kannabinoidow pod wpływem COX-2
  2. Dłuższy czas półtrwania niz PG
  3. Działają najprawdopodobniej przez swoiste receptory
33
Q

Seleksipag zastosowanie

A
  1. Leczenie nadciśnienia płucnego
34
Q

Kliniczne zastosowanie PG i ich analogów w położnictwie

A
  1. Kurczenie macicy
    1) Dinoproston
    2) Dinoprost
  2. Indukcja aborcji:
    1. Mizoprostol doustnie z Mifeprystonem (antygestagen)
    2. Karboprost domięśniowo
  3. Ograniczanie krwawienia z macicy po porodzie -> analogi PG
35
Q

Dinoproston - działanie kurczące macicę

A

A) Podawany jednorazowo, miejscowo, doszyjkowo w postaci żelu w celu:

  1. indukcji porodu
  2. opróżnienia jamy macicy po obumarciu płodu
  3. W zasniadzie groniastym
36
Q

Dinoprost - działanie kurczące macicę

A
  1. Podawany doowodniowo w razie obumarcia płodu lub konieczności zakończenia ciąży w 2 trymestrze
37
Q

Kliniczne zastosowanie PG i ich analogów w neonatologii

A
  1. Alprostadyl (PGE1)

- > utrzymanie drożności przewodu Botalla w wypadku wad serca i naczyn

38
Q

Kliniczne zastosowanie PG i ich analogów w kardiologii

A
  1. Epoprostenol i analogi PGI2 (Treprostynil, Beraprost)
    - > wlew dożylny w terapii nadciśnienia płucnego (PGI2 rozszerza łożysko płucne)
  2. Seleksipag (agonista IP) -> tez do nadciśnienia płucnego
  3. DAWNIEJ PGI2 PGE1 i ich analogi-> terapia zaawansowanej miażdżycy kończyn dolnych we wlewach dożylnych (obecnie rzadko-> postęp angiologii inwazyjnej)
39
Q

Kliniczne zastosowanie PG i ich analogów w gastroenterologii

A
  1. Zapobieganie wrzodom żołądka i dwunastnicy w terapii NLPZ -> Mizoprostol - analog PGE1
40
Q

Kliniczne zastosowanie PG i ich analogów w okulistyce

A

1) Miejscowo w leczeniu jaskry -> analogi PGF2α
1. Latanoprost
2. Bimatoprost
3. Trawoprost
4. Unoproston

41
Q

Inne kliniczne zastosowanie PG i ich analogów w urologii

A
  1. Alprostadyl -> we wstrzyknieciach do ciał jamistych-> terapia dysfunkcji erekcji (obecnie wypierane przez inhibitory PDE5)
42
Q

Analogi PGI2 dodatkowe wykorzystanie

A
  1. Polepszają właściwości reologiczne krwi

2. Ograniczają hemolize i agregacje płytek krwi w przypadku krążenia pozaustrojowego

43
Q

Inhibitory 5-LOX

A
  1. Zyleuton -> niekorzystna faramkokinetyka -> nie jest używany
  2. Genleuton
  3. Takie działanie wykazuje też kwas 5-aminosalicylowy (5-ASA, mesalazyna)
    - > stosowany w terapii zapalnej choroby jelita grubego
44
Q

Antagoniści receptorów dla LT cysteinylowych zastosowanie

A
  1. Leczenie astmy i alergicznego nieżytu nosa
45
Q

Leki w badaniach przedklinicznych wpływające na TXA2 -> potencjalne zastosowanie

A
  1. Potencjalne leki przeciwpłytkowe
46
Q

Inhibitory syntazy PGE2 -> potencjalne zastosowanie

A
  1. Zwiększają PGI2 w naczyniach

2. Bezpieczne dla śluzówki żołądka

47
Q

Antagonisci EP4 -> potencjalne zastosowanie

A
  1. Leczenie dolegliwości bólowych oraz zmian zapalnych w stawach
48
Q

Związki hamujące jednocześnie COX i 5- LOX -> potencjalne zastosowanie

A
  1. Leczenie stanów zapalnych stawów - zwłaszcza osteoarthritis