Organisatie zenuwstelsel

Question 1

CZS

Answer 1

• Hersenen
• Ruggenmerg
• N. opticus en n. retina hoort bij CZS vanwege anatomische positie (gaat hersenvlies niet uit)

Question 2

PNS (perifeer)

Answer 2

• perifere ganglia
• receptoren
• perifere (afferente/efferente) delen van spinale en hersenzenuwen (excl. n. opticus en retina)

Question 3

autonoom

Answer 3

functioneel aparte delen van CNS en PNS

Question 4

telencephalon

Answer 4

cerebrum + subcorticuale kernen

Question 5

diencephalon

Answer 5

(hypo)thalamus

Question 6

mesencephalon

Answer 6

middenhersenen

Question 7

metencephalon

Answer 7

cerebellum en pons

Question 8

myelencephalon

Answer 8

medulla oblongata

Question 9

ruggenmerg

Answer 9

spinale zenuwen

Question 10

hersenstam

Answer 10

middenhersenen, pons, medulla

Question 11

Functionele gebieden

Answer 11

• taal: Broca, Wernicke
• visueel: fusiforme gyrus voor herkennen gezichten

Question 12

sensorisch systeem

Answer 12

input  thalamus  primaire schors  secundaire schors

Question 13

motorisch systeem

Answer 13

 primaire motorische schors  ruggenmerg  skeletspieren

Question 14

cognitief systeem

Answer 14

planning, selectie

Question 15

limbisch systeem

Answer 15

amygdala, hypothalamus, insula: emoties, pijn

Question 16

Neuronen

Answer 16

• Centraal
  o Grijze stof (cellichamen en dendrieten)
  o Witte stof (axonen)
  o Spinale zenuwen
• Perifere zenuwen naar dermatoom
  Je hebt ook nog steuncellen (glia).

Question 17

opbouw neuron

Answer 17

• Dendrieten
• Soma
• Axon heuvel
• Axon: myelineschede
• Pre-synaptisch einde (transmitter in vesiculi)
• Synaps
• Elektrisch geladen (membraanpotentiaal)
  Dendriet + soma = receptief oppervlak

Question 18

classificatie van neuronen

Answer 18

Op basis van structuur
- Projectie: lange afstand, lokaal
- Dendritische structuur: pyramide vorm, ster vorm
- Aantal uitsteeksels
o 1 (unipolair) of 2 (bipolair)  specialisatie
o Veel (multipolair)  integratie

Question 19

verbindingen via synapsen

Answer 19

Chemische overdracht van signalen
- Pre-synaptische cel
- Neurotransmitter: meest voorkomend (chemisch)
- Receptor
- Post-synaptische cel

Question 20

synapsen

Answer 20

• Fusie synapsblaasjes in pre-synaptisch membraan
• Release neurotransmitter in synaps-spleet
• Kortdurende hechting aan post-synaptische receptor

Question 21

neurotransmitters

Answer 21

• 100+ soorten
• Honderden type receptoren
• Combinatie transmitter + receptor  inhiberende of exciterende werking

Question 22

Wat bepaalt of iets inhiberend/exciterend is

Answer 22

De combinatie van receptor + neurotransmitter bepaalt of iets inhiberend of exciterend is.

Question 23

Drugs en geneesmiddelen

Answer 23

Cholisterase remmers (Novitsjok, pesticiden)
- Binding enzymen zoals acetylcholinesterase
- Geen afbraak (acetyl-)choline
- Zenuwstelsel over-actief

Question 24

Indelen op verbindingen

Answer 24

• Divergent (een op veel)/focussed (een op weinig)
• Convergent (meer op een)

Question 25

Glia

Answer 25

2-10x zo talrijk als neuronen. Heeft geen axon en geen actiepotentialen.

Question 26

gliacellen, centraal

Answer 26

- Centraal: o Oligodendrocyten (myelineschede) o Astrocyten (o.a. bloedhersenbarriere) o Microglia (o.a. fagocytose, littekenvorming) o Ependymcellen (o.a. liquorproductie)

Question 27

gliacellen perifeer

Answer 27

o Satellietcellen o Schwanncellen

Question 28

functie gliale cellen

Answer 28

Controle van intenre milieu, diverse types en functies

Question 29

Waardoor wordt myelineschede gemaakt?

Answer 29

Wordt gemaakt door oligodendrocyten centraal en door Schwanncellen perifeer.

Question 30

somatisch ruggenmerg

Answer 30

- Sensibele input - Motorische output - Lokale circuits (reflex) - Cortico-spinale banen

Question 31

autonoom ruggenmerg

Answer 31

- Sympatische grensstreng

Question 32

Anatomie ruggenmerg

Answer 32

- Wortel (radix) o Dorsaal (sensorisch) o Ventraal (motorisch) - Spinale zenuw - Ramus (tak) (gemengd!) o Dorsale tak: achterzijde nek, rug, achterzijde bekken o Ventrale tak: voorzijde nek en buik, gehele armen en benen

Question 33

Segmenten

Answer 33

Plek van uittreden, elk uittredende zenuw is verbonden met een ruggenmergsegment - 8 cervicale - 12 thoracale - 5 lumbale - 5 sacrale Als er ergens een dwarslaesie is, functioneert alles eronder niet meer maar erboven nog wel.

Question 34

Plexus

Answer 34

herschikking van spinale zenuwen

Question 35

dermatoom

Answer 35

Innervatie door segment (dus spinale zenuw). Uitval - In 1 dermatoom  1 spinale zenuw - Delen van meerdere dermatomen uitgevallen  1 perifere zenuw Innervatiegebied van perifere zenuw is onafhankelijk van dermatoom

Question 36

sensibiliteit

Answer 36

Sensibel: somatisch en visceraal. Komt binnen bij cortex en dan pas heb je echt gevoeld. Als het niet verwerkt wordt in de cortex voel je niks. Reflexen zijn een uitzondering hierop.

Question 37

somatotopie

Answer 37

Lokatie van receptieve velden is bekend (labeled line code) [ visueel systeem (retinotopie), gehoor (tonotopie).]

Question 38

langzaam aanpassende vuurfrequentie

Answer 38

bepalen intensiteit van de prikkel

Question 39

snel aanpassende vuurfrequentie

Answer 39

bepalen verandering in intensiteit (pijnprikkels) Komt via ruggenmerg binnen in sensorische schors, in pariëtaal kwab.

Question 40

aanraking, druk en vibraties

Answer 40

- Meissner corpuscle - Pacinian corpuscle - Ruffini’s corpuscles - Merkel’s disks

Question 41

pijn en temperatuur

Answer 41

free nerve endings

Question 42

twee systemen

Answer 42

- Vitaal (pijn, temperatuur) o Pijn, temperatuur  1e synaps dorsale hoorn -Xanterolaterale baan - Gnostisch (trilling, positie, aanraking) o Gevoel  dorsale kolom  1e synaps hersenstam -X

Question 43

trilling, positie en aanraking (gnostisch)

Answer 43

- Dorsale kolom - Kruist in hersenstam

Question 44

pijn en temperatuur (vitaal)

Answer 44

- Anterolaterale baan - Kruist in ruggenmerg segment

Question 45

3 synapsen

Answer 45

- Hersenstam/ruggenmerg - Thalamus - Somato-sensibele schors

Question 46

motoneuron

Answer 46

spiervezels

Question 47

reflex

Answer 47

- Sensibele input (primaire afferenten van motoneuron) - Centrale verwerking - Motorische output

Question 48

motoneuronen, afferent

Answer 48

 Primaire afferenten uit spinaal ganglion  monosynaptische reflex  Interneuronen (schakelcellen)  polysynaptische reflex  Cortico-spinale banen (pyramidebaan): vrijwillige beweging

Question 49

pyramidebaan

Answer 49

- Contralaterale sturing - Kruising in medulla

Question 50

extra-pyramidale systemen

Answer 50

- Cerebellum - Basale ganglia Effecten verlopen wel via de pyramidebaan!

Question 51

laesie perifeer (motorunits)

Answer 51

* kracht: paralyse, parese * reflexen: afwezig * tonus: afwezig

Question 52

laesie centraal (pyramidaal)

Answer 52

* kracht: paralyse * reflexen: verhoogd * tonus: verhoogd (spastisch)

Question 53

laesie basale ganglia

Answer 53

* tonus: rigiditeit * coordinatie: hyper- of hypokinesie

Question 54

laesie cerebellum

Answer 54

* coordinatie: ataxie