Moeder - 4. Orthopedische problemen

Question 1

Leerdoelen

Answer 1

• Het verschijnsel van diastase kunnen bespreken (definitie, oorzaak, symptomen, diagnose, behandeling).
• De oorzaak van postnatale rugpijn kunnen toelichten alsook enkele concrete tips kunnen geven om het probleem te verhelpen.
• Het verschijnsel van bekkeninstabiliteit kunnen bespreken (definitie, oorzaak, symptomen, diagnose en differentiaal diagnose, behandeling).
• Vanuit een gegeven casus het verschijnsel van diastase kunnen benoemen, inschatten naar ernst alsook de nodige tips en advies kunnen geven.
• Vanuit een gegeven casus het verschijnsel van bekkeninstabiliteit kunnen benoemen, inschatten naar ernst alsook nodige tips en advies kunnen geven.

Question 2

Welke gewrichten worden opnieuw steviger na de zwangerschap?

Answer 2

Bekken, symfyse, sacro-illiacaal gewricht

Question 3

Hoe lang kan het duren voordat de gewrichten in hun oorspronkelijke staat zijn hersteld?

Answer 3

Minimaal zes weken

Question 4

Wat is een veelvoorkomend probleem tijdens de eerste weken van het kraambed?

Answer 4

Bekkenpijn

Question 5

Wat zijn mogelijke taken van een kinesist na de zwangerschap?

Answer 5

• spierkracht herstellen,
• weefselherstel,
• urineproblemen voorkomen,
• klachten behandelen

Question 6

Wat is diastasis rectus abdominis?

Answer 6

Diastase is het verschijnsel waarbij de rechte buikspier (musculus rectus abdominis) uiteenwijkt in een linker- en rechterhelft.

Question 7

Waar komen de linker- en rechterzijde van de rechte buikspier normaal samen?

Answer 7

Bij de linea alba.

Question 8

Wat ontstaat er bij een diastase ter hoogte van de linea alba?

Answer 8

Een spierloze zone.

Question 9

Wat is de normale afstand tussen de beide helften van de rechte buikspier?

Answer 9

1 vingerbreedte boven en onder de navel.

Meer dan 1 vingerbreedte → DRA

Question 10

Waar loopt de bindweefsel-peesplaat waar de helften normaal samenkomen?

Answer 10

Van de onderkant van het sternum tot aan de bovenkant van het os pubis en de symfyse.

Question 11

Bij wie komt diastasis rectus abdominis vooral voor?

Answer 11

• Pasgeborenen
• Zwangere vrouwen
• Vrouwen die bevallen zijn
• Personen met chronisch longlijden (zoals COPD-patiënten)

Question 12

Wat kan er gebeuren als diastasis rectus abdominis niet goed hersteld is na de bevalling?

Answer 12

Het kan problematisch worden in de menopauze, met vaak operatief herstel als gevolg.

Question 13

Wat zijn enkele risicofactoren voor het verhogen van het risico op een diastase?

Answer 13

• Multipariteit
• Hoge gewichtstoename tijdens zwangerschap
• Macrosomie
• Meerlingzwangerschap
• Polyhydramnion

Question 14

Welke problemen kunnen ontstaan door een diastase?

Answer 14

• Verminderde stabiliteit
• Houdingsproblemen
• Problemen bij het voorover, achterover en zijwaarts buigen van de romp
• Beperkte functie van schuine en dwarse buikspieren
• Problemen met ademhaling, ondersteuning van organen, buikdruk leveren

Question 15

Hoe kan een diastase de rugspieren beïnvloeden?

Answer 15

Rugspieren proberen de verminderde functie van de buikspieren te compenseren.

Deze compensatie kan leiden tot een verhoogde kans op lage rugpijn en lumbosacrale aandoeningen.

Question 16

Hoe kan een diastase tijdens de zwangerschap worden gediagnosticeerd?

Answer 16

Door voorkomende klachten en het verschijnen van een ‘bult’ op de zwangere buik.

Dit kan een indicatie zijn voor verdere evaluatie.

Question 17

Wat is de oefening om de aanwezigheid van een diastase na de bevalling te testen?

Answer 17

Positie: rugligging, knieën zijn opgetrokken maar niet tegen elkaar, voeten worden op heupbreedte geplaatst, armen en hoofd rusten op de onderlaag

Til het hoofd zodat de schouderbladen van de onderlaag komen, tast met de vingers de gehele linea alba af.

Question 18

Wat bepaalt de ernst van een diastase?

Answer 18

De lengte waarover de diastase plaatsvindt en de breedte tussen de delen van de rechte buikspier.

Question 19

Noem enkele manieren om diastase tijdens de zwangerschap te voorkomen.

Answer 19

• Goede houding
• Goede conditie
• Zwaar tillen vermijden
• Vermijden van overmatige zwangerschapskilo’s

Question 20

Wat is de juiste manier om in en uit bed te komen tijdens de zwangerschap?

Answer 20

Eerst in zijlig liggen en dan pas zitten

Question 21

Hoe moet een zwangere/kraamvrouw zich positioneren bij het neerliggen?

Answer 21

Eerst in zijlig liggen en dan op de rug rollen

Question 22

Wat wordt er aangeleerd tijdens individuele sessies bij een kinesitherapeut?

Answer 22

• Specifieke buikspierversterkende oefeningen
• GVO houding en beweging

Question 23

Wat is het effect van korsetten en buikbanden op de buikspieren?

Answer 23

De buikspieren worden niet getraind en blijven slap en uitgerekt

Question 24

Wat is het verwachte resultaat van postnatale begeleiding bij lichte en matige diastase?

Answer 24

Deze verdwijnen meestal

Question 25

Wat kan nodig zijn bij ernstige diastase als oefeningen onvoldoende zijn?

Answer 25

Een operatieve ingreep

Question 26

Wat kan er gebeuren met een herstelde diastase in een volgende zwangerschap?

Answer 26

Deze kan opnieuw optreden, vaak progressief

Question 27

Wanneer wordt chirurgisch herstel van diastase aangeraden?

Answer 27

Wanneer er geen kinderwens meer is

Question 28

Wat is een mogelijke oorzaak van rugpijn na de bevalling?

Answer 28

Onvoldoende functioneren van de buikspieren ## Footnote Rugspieren compenseren, wat kan leiden tot overbelasting.

Question 29

Welke factoren verhogen de kans op postnatale rugpijn?

Answer 29

* Zware arbeid * Voorgeschiedenis van rugpijn * Jonge leeftijd * Hoger lichaamsgewicht

Question 30

Wat zijn enkele manieren om comfort te bieden bij rugpijn?

Answer 30

* Comfortabele houding * Gebruik van kussens * Aanbrengen van warmte ## Footnote Doorverwijzing naar een kinesitherapeut kan ook wenselijk zijn.

Question 31

Wat kan een kinesitherapeut doen bij rugpijn?

Answer 31

Helpen de buikspieren te trainen en tips geven voor goede houding en beweging ## Footnote Dit helpt het evenwicht tussen rug- en buikspieren te herstellen.

Question 32

Wat is vaak de oorzaak van bekkeninstabiliteit tijdens de zwangerschap?

Answer 32

De secretie van het hormoon relaxine ## Footnote Dit maakt het bindweefsel minder stevig, waardoor ligamenten en gewrichtskapsels laxer worden.

Question 33

Wat kan bekkenpijn verergeren tijdens de zwangerschap?

Answer 33

* Verzwakking van spieren door groeiende baarmoeder * macrosomie * Meerlingzws

Question 34

Wat is het effect van kunstverlossing op bekkenpijn?

Answer 34

Het kan de kans op bekkenpijn na de bevalling significant verhogen

Question 35

Wat is de prevalentie van bekkeninstabiliteit bij zwangeren?

Answer 35

1 à 10%

Question 36

Wat is de kans dat een vrouw opnieuw bekkeninstabiliteit ervaart na een eerdere zwangerschap?

Answer 36

50% ## Footnote Klachten beginnen vaak eerder en zijn heviger bij een tweede zwangerschap.

Question 37

Welke soorten pijn worden vaak genoemd bij bekkeninstabiliteit?

Answer 37

* Pijn ter hoogte van de bekkengewrichten * Pijn in de onderrug * Liespijn

Question 38

In welke situaties kan bekkenpijn optreden?

Answer 38

* Lang zitten * Lang staan * Na een plotse beweging * Bij inspanning * Na een activiteit ## Footnote De pijn verergert vaak bij vermoeidheid.

Question 39

Wat is een herkenbaar symptoom van bekkeninstabiliteit?

Answer 39

Waggelende loop of ‘eendengang’ ## Footnote Vrouwen met bekkeninstabiliteit ervaren vaak ook bewegingsangst.

Question 40

Wat is een vicieuze cirkel bij bekkeninstabiliteit?

Answer 40

Weinig bewegen leidt tot pijn, wat de bewegingsangst verhoogt ## Footnote Het doorbreken van deze cirkel is belangrijk voor herstel.

Question 41

Wat is de basis voor de diagnose van bekkeninstabiliteit?

Answer 41

Een uitgebreide anamnese en klinisch onderzoek.

Question 42

Wie moet de zorgvrager doorverwijzen bij vermoeden van bekkeninstabiliteit?

Answer 42

De kinesitherapeut.

Question 43

Wat is een belangrijk aspect van de behandeling van bekkeninstabiliteit?

Answer 43

Zoeken naar een goed bewegingspatroon.

Question 44

Noem enkele tips die een kinesitherapeut kan geven aan een zwangere met bekkeninstabiliteit.

Answer 44

* Vermijden van draaibewegingen * Vermijden van zware belasting * Vermijden van frequent huishoudelijk werk

Question 45

Welke hulpmiddelen kunnen besproken worden bij bekkeninstabiliteit?

Answer 45

* Steunband * Bekkengordel * Krukken * Rolstoel

Question 46

Wat voor oefeningen bespreekt de kinesitherapeut voor bekkeninstabiliteit?

Answer 46

Tips en oefeningen voor een goede houding, spierversterkende en stabilisatieoefeningen.

Question 47

Wat is symfysiolyse?

Answer 47

Een extreme vorm van bekkeninstabiliteit waarbij de schaambeenderen ter hoogte van de symfyse 'los' laten.

Question 48

Hoe is de verbinding bij symfysiolyse?

Answer 48

Zeer week en rekbaar.

Question 49

Wat zijn de symptomen van een symfyseruptuur?

Answer 49

* Acute en hevige pijn ter hoogte van de symfyse * Hevige lokale drukpijn * Luxatie in het symfysegewricht * Verbreding van de spleet tussen de schaambeenderen

Question 50

Wat is een veelvoorkomende oorzaak van een symfyseruptuur?

Answer 50

Een zware kunstverlossing, zoals hoge forcipale extractie.

Question 51

Wat zijn de therapeutische doelen bij een symfyseruptuur?

Answer 51

* Pijnbestrijding * Rust * Beperkte mobilisatie * Vermijden van belasting van symfyse en bekken

Question 52

Wat is het perinataal bekkenpijnsyndroom?

Answer 52

Een syndroom waarbij de klachten zich zowel vooraan als achteraan het bekken bevinden.

Question 53

Wat zijn de kenmerken van pijn bij perinataal bekkenpijnsyndroom?

Answer 53

Pijnklachten en drukpijn ter hoogte van de symfyse en de sacro-illiacale gewrichten, maar geen instabiliteit.

Question 54

Welke behandelingen kunnen helpen bij perinataal bekkenpijnsyndroom?

Answer 54

Rust en spierversterkende oefeningen.