1. Parameters bij de geboorte Flashcards
Wat is de definitie van prematuriteit?
Een zwangerschapsduur < 37 (volledige) weken, geteld vanaf de eerste dag van de laatste menstruatie.
Wat zijn de verschillende categorieën van prematuriteit volgens de WHO?
- 32 - < 37 weken: Matig tot late prematuriteit
- 28 - < 32 weken: Vroege prematuriteit
- < 28 weken: Extreme prematuriteit
Wat is de geschatte totale prevalentie van preterme geboorte in België?
8%
± 5.000 prematuren per jaar.
Welk percentage van de prematuren overlijdt aan complicaties van prematuriteit?
Ongeveer 1%
(± 50 kinderen per jaar).
Wat is de belangrijkste oorzaak van neonatale sterfte?
Prematuriteit
Prematuriteit verwijst naar de geboorte van een baby vóór 37 weken zwangerschap.
Hoeveel neonaten sterven jaarlijks wereldwijd aan de gevolgen van preterme geboorte?
Ongeveer 1 miljoen
Dit cijfer benadrukt de ernst van preterme geboorte als een wereldwijd gezondheidsprobleem.
Waarin bestaan er zeer grote regionale verschillen?
Er zijn zeer grote regionale verschillen in het voorkomen van preterme geboorte en de overlevingskansen
In regio’s met gebrekkige medische zorg is de neonatale mortaliteit doorgaans hoger.
Is er een verband tussen gestationele leeftijd en neonatale mortaliteit?
Er is een duidelijk verband: de neonatale overlevingskansen dalen met de gestationele leeftijd
Wat toonde de Belgische EPIBEL-studie aan over extreme prematuren?
De studie onderzocht de overlevingskansen van extreme prematuren en bevestigde dat deze dalen met de gestationele leeftijd.
Overlevingskansen dalen met gestationele leeftijd, onder 24 weken zo goed als nihil.
Wat zijn de belangrijkste doodsoorzaken in deze studie?
Hersenbloedingen en respiratoire insufficiëntie.
Is er een verband tussen gestationele leeftijd en neonatale morbiditeit?
Er is een duidelijk verband: overlevers van preterme geboorte hebben vaak blijvende medische problemen.
blijvende problemen zijn:
* groei- en ontwikkelingsvertraging
* hersenverlamming
* chronische longproblemen
* chronische hartproblemen.
Wat is de kans op blijvende beperking bij overlevende kinderen uit de EPIBEL-studie op 3-jarige leeftijd?
In 2/3e van de gevallen werd een blijvende beperking vastgesteld
Hoe beïnvloedt de zwangerschapsduur de kans op ernstige en meervoudige handicap?
Hoe korter de zwangerschapsduur, hoe meer kans op ernstige en meervoudige handicap
Dit toont de noodzaak aan voor vroege interventie en zorg bij premature baby’s.
Waar ligt de grens voor levensvatbaarheid?
De absolute grens ligt vermoedelijk ergens rond de 24 weken
Deze grens zal onwaarschijnlijk opschuiven.
Pas rond 22 à 24 weken vinden immers bepaalde fysiologische veranderingen in foetale longen plaats, essentieel voor het extra- uteriene leven.
Wat zijn enkele risicofactoren voor premature geboorte?
Gekende risicofactoren zijn:
* Maternele factoren
* Leeftijd (<16 jaar of >35 jaar)
* Ziekte (infecties, pre-eclampsie, diabetes…)
* Middelengebruik, obesitas
* Foetale factoren
* Congenitale afwijkingen
* Meerlingenzwangerschap
40-50% geen duidelijke oorzaak
Wat is serotiniteit?
Een zwangerschapsduur ≥ 42 (volledige) weken, geteld vanaf de eerste dag van de laatste menstruatie.
Waarom is een accurate bepaling van de amenorroeduur nodig?
Om de diagnose van serotiniteit met zekerheid te kunnen stellen.
Een verkeerde zwangerschapsdatering kan leiden tot een verkeerde diagnose.
Wat is de prevalentie van een overdragen of postterme zwangerschap?
± 2%.
Welke complicaties zijn geassocieerd met een hogere neonatale sterfte bij serotiniteit?
- Meconium aspiratie syndroom (MAS)
- Macrosomie
- Intra-uteriene infecties
- Placentaire insufficiëntie
- Navelstrengproblemen (bijv. omstrengeling)
Deze complicaties verhogen het risico voor de neonaten.
Wat wordt verstaan onder de term postmatuur?
Neonaten die klinisch een duidelijk overdragen aspect hebben.
Wat zijn enkele kenmerken van premature neonaten?
- Kleine baby, relatief groot hoofd
- Erg dunne, glanzende en doorzichtige huid
- Uitgesproken lanugo-beharing
- Geen onderhuids vetweefsel
- Lage lichaamstonus
- Testes niet ingedaald
Wat zijn enkele kenmerken van postmature neonaten?
• Grote baby’s, vaak macrosoom
• Droge, gebarsten, rimpelige huid
• Weinig vernix, weinig lanugo-beharing
• Weinig onderhuids vetweefsel (door verlies in de laatste weken)
• Lange nagels
• Huid en nagels kunnen verkleurd zijn bij meconiaal vruchtwater
Vul in de lege ruimte: Premature neonaten hebben een _______ huid.
[dunne, glanzende en doorzichtige]
Vul in de lege ruimte: Postmature neonaten hebben vaak een _______ huid.
[droge, gebarsten, rimpelige]
Wat is een verschil in vetweefsel tussen premature en postmature neonaten?
Premature neonaten hebben geen onderhuids vetweefsel,
postmature neonaten hebben weinig onderhuids vetweefsel.
Wat is laag geboortegewicht?
Geboortegewicht < 2500 gram
Laag geboortegewicht wordt verder onderverdeeld in verschillende categorieën.
Wat is LBW ?
Low Birth Weight
LBW staat voor geboortegewicht < 2500 gram.
Wat is VLBW?
Very Low Birth Weight
VLBW staat voor geboortegewicht < 1500 gram.
Wat is ELBW?
Extremely Low Birth Weight
ELBW staat voor geboortegewicht < 1000 gram.
Wat is ILBW?
Incredibly Low Birth Weight
ILBW staat voor geboortegewicht < 750 gram.
Wat is het verband tussen geboortegewicht en neonatale mortaliteit?
Sterfte is tot 5 keer hoger in de LBW-groep en tot 100 keer hoger in de VLBW-groep
Dit toont de ernst van laag geboortegewicht aan.
Wat zijn de overlevingskansen van een neonaat bij een geboortegewicht van > 1500g?
Relatief hoog (>90%)
Dit geeft aan dat een hoger geboortegewicht de overlevingskansen verhoogt.
Hoe nemen de overlevingskansen af bij een geboortegewicht onder de 1000g?
De overlevingskansen nemen snel af
Onder de 500g is de kans op overleving nihil.
Wat is de belangrijkste oorzaak van laag geboortegewicht?
Prematuriteit
Is laag geboortegewicht een onafhankelijke risicofactor voor neonatale mortaliteit?
Ja
Dit betekent dat ongeacht de gestationele leeftijd, lager geboortegewicht de kans op sterfte verhoogt.
Vul de lege plek in: Onder de _______ is de kans op overleving nihil.
500g
Dit benadrukt het kritieke punt voor overleving bij laag geboortegewicht.
Wat is dysmaturiteit?
Een te laag geboortegewicht (<10e percentiel) voor de zwangerschapsduur (SGA)
Wat betekent SGA?
Small for gestational age.
Wat is de prognose van dysmature kinderen in vergelijking met neonaten met normaal gewicht?
Dysmature kinderen hebben een slechtere prognose.
Wat is het gekozen afkappunt voor dysmaturiteit?
Het 10e percentiel.
Wat betekent : het 10e percentiel is gekozen als afkappunt?
10% van de gezonde bevolking zal zich onder die grens bevinden om erfelijke redenen.
Wat zijn de oorzaken van dysmaturiteit?
Ofwel constitutioneel (= erfelijk) ofwel door intra-uteriene groeiretardatie (IUGR) :
maternele of foetale factoren
Wat zijn maternele factoren die kunnen leiden tot dysmaturiteit?
Infectie en middelengebruik (roken, alcohol, drugs).
Wat zijn foetale factoren die kunnen leiden tot dysmaturiteit?
Chromosomale afwijkingen, meerlingenzwangerschap en
cardiale afwijkingen.
Fill in the blank: Dysmaturiteit is ook bekend als _______.
small for gestational age.
Wat betekent large for gestational age (LGA)?
GG > p90 voor de gestationele leeftijd
Sommige bronnen hanteren GG > p97.
Wat is de definitie van macrosomie?
GG > 4000g ongeacht de gestationele leeftijd
Sommige bronnen hanteren GG > 4500g.
Bij welke zwangerschappen komt een hoog geboortegewicht vaker voor?
Bij postterme zwangerschappen en bij moeders met diabetes of obesitas
Wat zijn de belangrijkste neonatale risico’s bij een hoog geboortegewicht?
Schouderdystocie en neonatale hypoglycemie
Wat is het risico bij een hoog geboortegewicht?
Er is een hoger risico op neonatale sterfte
Wat is de trend in de sterfte door prematuriteit en laag geboortegewicht in de laatste decennia?
De sterfte tengevolge van prematuriteit en laag geboortegewicht is sterk afgenomen
Dit is te danken aan de vooruitgang in de neonatale zorg.
Hoe succesvol zijn de inspanningen om vroeggeboorte en laag geboortegewicht te voorkomen?
Niet zo succesvol geweest
Ondanks verbeteringen in de zorg, blijven vroeggeboorte en laag geboortegewicht uitdagingen.
