Module 3B - Basisconcepten van computerbeveiliging Flashcards
Wat is beveiliging?
- = Security: Beveiliging is het geheel van technische en organisatorische maatregelen die worden getroffen om een te beveiligen doel te beschermen tegen opzettelijke schadelijke handelingen door mensen.
- Personen buiten de organisatie: bv. cybercrime of terroristen
- Fraude in het geval van mensen binnen de organisatie
- Beveiliging heeft dus te maken met bescherming tegen diefstal, sabotage, toegang door niet gemachtigde personen, verduistering, en is erop gericht kwaadwillige handelingen te voorkomen en te detecteren.
Veiligheid
- Veiligheid gaat evenwel over het vermijden van incidenten en ongevallen (of het beperken van de gevolgen ervan wanneer deze zich toch zouden voordoen).
- Bij veiligheidsrisico’s gaat het dus over het niet-opzettelijk falen van mensen of installaties. Denk aan een (onopzettelijke) fout in de software, of een machine die blokkeert.
Definitie computerbeveiliging
- Het geheel van (wetenschappelijke, technische, organisatorische…) activiteiten gericht op de bescherming van computers (zowel hardware als software) en computernetwerken, alsook van de gegevens opgeslagen op computers of uitgewisseld via computernetwerken, en van de fysieke apparaten die door computers worden aangestuurd.
- Ongeoorloofde acties en de gevolgen daarvan te voorkomen én opsporen en optreden
Waar ligt de focus op bij computerbeveiliging?
- Bescherming tegen opzettelijk misbruik door niet-bevoegde partijen = bescherming tegen toegang of controle door andere entiteiten dan de rechtmatige eigenaars of aan wie zij machtiging gaven.
- Voornamelijk hier tegen:
- Virusaanvallen, DDoS-aanvallen, hacking en spam.
Onopzettelijk misbruik en cybersecurity?
- Mechanismen ter bescherming van computers tegen onopzettelijke schade of fouten, of die te maken hebben met de veiligheid (of betrouwbaarheid) van computers, zijn soms ook essentieel voor de algehele computerbeveiliging, maar maken niet het voornaamste aandachtspunt uit.
Computerbeveiliging als deel van informatiebeveiliging
- Informatiebeveiliging: Dit is het geheel van preventieve, detectieve, repressieve en correctieve maatregelen, alsook procedures en processen, die de beschikbaarheid, exclusiviteit en integriteit van alle vormen van informatie binnen een organisatie of een maatschappij garanderen, met als doel de continuïteit van de informatie en de informatievoorziening te waarborgen en de eventuele gevolgen van beveiligingsincidenten tot een acceptabel, vooraf bepaald niveau te beperken.
Wetgeving computerbeveiliging?
Europa veel meer vereisten op:
- GDPR
- NIB-richtlijn
- Wetgeving inzake telecommunicatie
- US: Sarbanes-Oxley wetgeving
Waarom is cybersecurity belangrijk voor organisaties?
- Omwille van commerciële en reputatiedoeleinden om de beveiliging van hun computerssystemen nastreven.
- → risicoanalyse: risico’s kwantificeren:
- Risico = kans x gevolg.
Standaarden in cybersecurity?
- Normalisatie-instituten, zoals ISO die diverse standaarden en methoden hebben ontwikkeld voor informatiebeveiliging → basis voor audits die organisaties laten uitvoeren: is het overeengekomen niveau van beveiliging is gerealiseerd, vaak met het oog op het verkrijgen van een certificatie.
Ambiguïteit vermijden
- Ambiguity is security’s enemy: beveiligingsexperten weten dat integriteit en vertrouwelijkheid van gegevens verschillende eigenschappen van beveiliging uitmaken.
Stappen computerbeveiligingsanalyse
- Het opstellen van het systeemmodel, dit is een rigoureuze beschrijving van het systeem dat we proberen te beveiligen (bijvoorbeeld een webapplicatie, of voor het beheer van digitale documenten);
- Het formuleren van de beveiligingseigenschappen of -doelstellingen van het systeem (welke goede eigenschappen willen we dat het systeem behoudt in het geval van kwaadaardig aanvallen, of welke slechte fouten willen we voorkomen?)
- Het opstellen van een aanvallersmodel, waarin categorieën van potentiële aanvallers worden omschreven, hun mogelijke motieven, middelen en capaciteiten.
Wat is BIV-classificatie?
- Computerbeveiliging omvat diverse aspecten of kenmerken, die we ‘doelstellingen’ (security goals) of ‘eigenschappen’ (security properties) noemen. CIA triad:
- Beschikbaarheid = availability
- Integriteit = integrity
- Vertrouwelijkheid = confidentiality
- Ook nog machtiging (authorisation), verificatie (authentication) en toerekenbaarheid (accountability).
Beschikbaarheid of continuïteit
- = Availability: Een computersysteem met zijn gegevens moet toegankelijk blijven voor geautoriseerd gebruik.
- → bescherming tegen opzettelijke verwijdering van gegevens en verstoring dienstverlening.
- Bescherming DDoS-aanvallen: gericht zijn het systeem uit te putten waardoor het niet langer kan functioneren.
- Kenmerken:
- Tijdigheid
- Continuïteit
- Robuustheid
Integriteit of betrouwbaarheid
- = Integrity: gegevens, software of hardware niet kunnen worden gewijzigd, tenzij door geautoriseerde partijen.
- Is de informatie op het computersysteem actueel en correct.
- Kenmerken
- Juistheid
- Volledigheid
- Geauthoriseerdheid van de transacties
Hoe aanpakken: integriteit en betrouwbaarheid?
- Met foutdetectie- en foutcorrectiecodes kunnen ‘goedaardige’ vergissingen worden aangepakt (ook in hardware)
- Toegangscontroles en cryptografische controlesommen worden gebruikt om ‘kwaadaardige’ integriteitsschendingen tegen te gaan.
Vertrouwelijkheid of exclusiviteit
-
Confidentiality: is de eigenschap dat niet-openbare informatie alleen toegankelijk is, en blijft, voor geautoriseerde partijen, ongeacht of de informatie is opgeslagen (‘data in rust’) of wordt doorgegeven (‘data in beweging’) → alleen bevoegde entiteiten krijgen toegang tot de informatie en die kan niet uitlekken.
- De vertrouwelijkheid van gegevens kan worden gerealiseerd via mechanismen van toegangscontrole en via technische middelen, zoals encryptie.
Onderscheid confidentiality en privacy?
- Nauw verwant. Vertrouwelijkheid heeft betrekking op de bescherming van informatie om ongeoorloofde openbaarmaking te voorkomen.
- Privacy (en meer bepaald informatieprivacy) heeft meer in het algemeen betrekking op persoonlijk gevoelige informatie, de bescherming ervan en de controle over de manier waarop ze wordt gedeeld: Ook niet-confidentiële informatie geniet privacybescherming.
- Privacy verband met anonimiteit: de eigenschap dat iemands handelingen of betrokkenheid niet in verband kunnen worden gebracht met een publieke identiteit.
Machtiging of geautoriseerde toegang
- Authorization: soms als een afzonderlijke eigenschap van computerbeveiliging.
- Het gaat om de eigenschap dat computerhulpbronnen alleen toegankelijk zijn voor gemachtigde entiteiten (zij die werden goedgekeurd door de eigenaar van het systeem of de domeinbeheerder) → toegangscontrole: de toegang tot fysieke apparatuur, softwarediensten en informatie beperken (bv. inlogsystemen).
Verificatie
- Authentication: is de zekerheid dat een actor (principal), gegevens of software overeenstemt met wat wordt beweerd of met de verwachtingen die uit de schijn of de context voortvloeien.
- Entity authentication
- Message authentication
- Data origin authentication
- Authenticatie is nodig voor attributie – het bepalen aan wie een actie kan worden toegeschreven – en dus toerekenbaarheid
Entity authentication
De identiteit van een actor die bij een transactie betrokken is, stemt overeen met hetgeen wordt beweerd (wat van belang is voor de eigenschap ‘machtiging’)