Module 2C - Legal Tech

Question 1

Voorbeelden waar AI beter scoort dan advocaten?

Answer 1

1. AI systeem Case Cruncher AI: Britse advocaten over payment protection insurance
2. LawGeex: NDA’s, veel sneller dan advocaten.

Question 2

Kan AI leiden tot accuratere en efficiëntere juridische dienstverlening?

Answer 2

• Ja, momenteel is het nog vooral in welbepaalde gevallen en onder een aantal voorwaarden.
• Toekomst van het advocatenbureau = vooral leren omgaan met de enorme hoeveelheid data om te verwerken -> hoe best informatie eruit distilleren.

Question 3

Wat zijn de belangrijke drijfveren van Legal tech?

Answer 3

• Legal Technology of Lawtech: naar analogie met de gelijkaardige trend in de financiële industrie (FinTech): 2 belangrijke drijfveren:
  
  1. Exponentiële technologische vooruitgang op het vlak van machine learning
  2. Evoluties binnen het juridisch beroep zelf

Question 4

Wat zijn de evoluties binnen het juridisch beroep zelf?

Answer 4

1. More-for-less challenge (Richard Susskind): juridische consument wil meer dienstverlening, maar aan een lagere kostprijs: hierdoor ontstaat een druk op de juridische dienstverleners om op efficiënte wijze juridisch advies en bijstand te verlenen.
2. Liberalisering van het juridisch beroep in het algemeen en het advocatuur in het bijzonder

Question 5

Is het beroep als advocaat geliberaliseerd in België?

Answer 5

• In principe mogen niet-advocaten juridisch advies verlenen aan juridsiche consumenten.
  
  • Maar: niet gedekt door deontologische regels = confidentialiteitsregels
• Ook pleitmonopolie voor de advocaat en verbod om zich advocaat te noemen indien men niet is ingeschreven op het tableau van de Orde of op de lijst van stagiairs.

Question 6

Wat zijn ALSP’s?

Answer 6

• Alternative Legal Service Providers: steeds meer marktaandeel wegkapen: meer als een professionele dienstverlener die consultancy-diensten verleent.
• Deze partijen: door schaalvoordeel, procesinnovatie en een slimme inzet van technologie vaak in staat zijn om bepaalde diensten efficiënt te leveren → overgang van een gilde naar een concurrerende markt.

Question 7

Wat is rechtsinformatica?

Answer 7

• Juridisch of rechtsinformatica = oude noemer voor legal tech.

Question 8

Wat is legal tech?

Answer 8

• Eenvoudig gezegd verwijst legal tech (of juridische technologie) naar het gebruik van technologie en software om juridische diensten te verlenen en de juridische sector te ondersteunen.
• In brede zin: processen die betrekking hebben op de automatisering van het rechtsbedrijf, en in een engere betekenis als die oplossingen die de juridische dienstverlening optimaliseren.

Question 9

Welke methodes bestaan er binnen legal tech?

Answer 9

1. Regelgebaseerde systemen
2. Datagebaseerde systemen

Question 10

Regelgebaseerde systemen

Answer 10

• Kennis opgeslagen in vorm van regels (If-then regels). Regelgebaseerde juridische expertsystemen vormden tot voor kort de standaard en zijn bij ons populair sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw.

Question 11

Wat is het voordeel van regelgebaseerde systemen?

Answer 11

• Heel effectief wanneer er veelvuldig gelijksoortige vragen beantwoord moeten worden. Regelgebaseerde systemen zijn zeer effectief wanneer we te maken hebben met een situatie waarin zowel de input als de output voorspelbaar zijn.

Question 12

Wat is een beperking van regelgebaseerde systemen?

Answer 12

• Alleen maar toepasbaar in situaties waarvoor er regels zijn toegevoegd en waarbij het mogelijk is om de feiten helder te kwalificeren.

Question 13

Datagebaseerde systemen

Answer 13

• Werken niet aan de hand van regels maar via data (sterk toegenomen!).
• Beschikbaarheid van grote hoeveelheden data maakt het mogelijk om inzichten te genereren, patronen te herkennen en verbanden te leggen.
  
  • Zo voorspellingen doen: ook van rechters → quantitative legal prediction = kwantitatieve juridische voorspelling.

Question 14

Wat is een beperking van datagebaseerde systemen?

Answer 14

• Verband leggen tussen input en output op basis van stastische modellen, die gebaseerd zijn op data uit het verleden → gericht op het verleden dus niet toegerust om uitspraken te doen over nieuwe gevallen.
• Gevolg van het gebruik van statistische modellen is dat er geen logische redenering is waarin wordt uitgelegd hoe de vraag (de input) verbonden is met het antwoord (de output).
  
  • Het is niet omdat het systeem in staat is vragen accuraat te beantwoorden (question answering…), dat het deze uitkomst ook kan verklaren en beargumenteren op een manier die begrijpbaar is voor de mens (…versus reasoning). Dit is geen probleem als je een machine gebruikt om kattenplaatjes te herkennen op internet, maar in een juridische context ligt het wat lastiger.

Question 15

Wat zijn de opportuniteiten van legal tech?

Answer 15

1. Procesverbetering
2. Meer inzicht in kwaliteit en effectiviteit van dienstverlening
3. Kennisontsluiting: meer data en NLP dus computers in staat om iets zinnig te zeggen over inhoud.

Question 16

Kennisontsluiting als opportuniteit van legal tech?

Answer 16

• Het opslaan en toegankelijk maken van kennis is iets waar computertechnologie bij uitstek voor geschikt is.
• Traditioneel ging het hierbij vaak nog om het zoeken naar documenten op basis van een aantal woorden, maar hier begint enige verandering in te komen, maar nu via NLP → computers in staat om iets zinnig te zeggen over inhoud documenten.
• Algoritmes meer en meer in staat te zijn om verbanden te leggen tussen vragen mensen en antwoorden waarop ze naar op zoek gaan → Watson & Ross.

Question 17

Wat is een voorbeeld van legal tech in België?

Answer 17

• Victor: chatbot van Orde van Vlaamse Balies
• Billybot = Britse tegenhanger: Victor helpt om een geschikte advocaat te vinden. Hij stelt enkele vragen om te bepalen op welke rechtsmaterie de vraag betrekking heeft en stelt vervolgens een aantal gespecialiseerde advocaten in de buurt voor, gebaseerd op het onderwerp en de regio waarin de rechtzoekende woont.
  
  • Ook kijkt hij of iemand in aanmerking komt voor een pro bono advocaat of voor andere vormen van juridische bijstand, en legt uit welke documenten daarvoor moeten worden voorgelegd.

Question 18

Voorbeeld DoNotPay?

Answer 18

• Amerikaanse chatbot, oorspronkelijk ontworpen om parkeerkaarten te helpen betwisten, biedt zelfs gratis juridische bijstand aan in diverse verschillende rechtsmateries.

Question 19

Andere toepassingen om de juridische professionals te ondersteunen?

Answer 19

• Het doorzoeken en analyseren van grote hoeveelheden heterogene documenten (zoals e-mails, spreadsheets, presentaties, foto’s, …) in het kader van due diligence onderzoek bij fusies of overnames, of voor doeleinden van e-discovery in gerechtelijke procedures;
• de automatisering van het opstellen van documenten, waarbij templates automatisch worden ingevuld op basis van bepaalde inputgegevens;
• het beheer van intellectuele eigendomsrechten, die advocaten begeleiden bij de analyse van grote intellectuele eigendomsrechten dossiers;
• online dispute resolution
• het beter inschatten van de uitkomst van geschillen aan de hand van en voorspellende technologieën.

Question 20

Zal AI leiden tot banenverlies in de juridische sector?

Answer 20

• Valt niet uit te sluiten, momenteel enkel nog goed in zeer duidelijk afgeleinde taken, maar wel minder nood aan junior medewerkers, aangezien AI de taken van deze laatste efficiënter en accurater zou kunnen uitvoeren.
• AI kan routinaire en procesmatige taken die weinig strategisch inzicht of creativiteit vergen, van de advocaat overnemen: de kennisjobs zullen verdwijnen, de jobs die wijsheid vergen, zullen blijven.
• Contracten sneller en betrouwbaarder maken en ook middelen vrijmaken zodat juristen zich kunnen concentreren op het opbouwen van de kwaliteit van hun juridische teams. → meer tijd voor menselijke vaardigheden: adviesverlening op maat van de cliënt en empathie.

Question 21

Welke wijziging verwachten bij advocatenkantoren?

Answer 21

• Evolutie van een piramidemodel met een hoge ratio van advocaat medewerkers per partner, naar een model met een veel lagere ratio. Het traditionele billable hour model van advocatenkantoren komt steeds meer onder vuur.
  
  • Hierdoor zullen advocaten wellicht steeds vaker genoodzaakt zijn om aan een vast globaal tarief te werken in plaats van aan een uurtarief.
• Willen ze winstverlies vermijden, zullen advocaten bijgevolg hun winstmodel moeten aanpassen. Een vaak besproken mogelijkheid in dit verband is om juridische dienstverlening te ‘externaliseren’. Advocaten kunnen namelijk hun kennis en ervaring gieten in een online tool die ze, (al dan niet) tegen betaling, aan hun cliënten aanbieden.

Question 22

Wat is essentieel voor een toekomst mét legal tech?

Answer 22

• Digitale juridische informatiehuishouding moet in orde zijn: om systemen performant te maken hebben we heel veel data nodig: best open data.
• Open data heeft betrekking op gegevens in een open formaat waardoor ze makkelijk automatisch te verwerken vallen en die door iedereen voor alle (zowel commerciële als niet-commerciële) doeleinden vrij gebruikt en gedeeld kunnen worden.
  
  • Data die geen privacy-gevoelige informatie bevatten en niet onder de bescherming van intellectuele eigendomsrechten vallen.

Question 23

Is alle data al open? Is data open als het digitaal is?

Answer 23

• Nee, wel heel veel gedigitaliseerd: wetten, uitspraken etc. maar nog niet alle juridische data is (vrij) toegankelijk. Daarenboven is de opgeslagen juridische informatie heel divers en weinig gestructureerd, waardoor er heel wat inspanningen vereist zijn alvorens computers er mee aan de slag kunnen.
• 2 dingen nodig:
  
  1. Rechtszetters
  2. Machine readable documents

Question 24

Rechtszetters

Answer 24

• Technologieën die de kwaliteit van data moeten verbeteren met het oog op verwerking. Dergelijke rechtzetters brengen bijvoorbeeld structuur aan in ongestructureerde documenten, herkennen concepten, clusteren aan de hand van trefwoorden, zien onderlinge verbanden en argumentatiepatronen, optimaliseren teksten voor zoekmachines,…

Question 25

Wat houdt het in dat documenten machine readable zijn?

Answer 25

• Digitale documenten zijn niet noodzakelijk leesbaar of verwerkbaar door computers en dus niet machineleesbaar: bv. pdf.
  
  • Recente pdf documenten, dankzij Optical Character Recognition (OCR), wel machineleesbaar.

Question 26

Wat is het onderscheid tussen leesbaarheid en verwerkbaarheid?

Answer 26

1. Leesbaarheid = tekstuele leesbaarheid
2. Verwerkbaarheid: ook aanwezigheid documentstructuren, identificatiecodes en metadata impliceert.

Question 27

Wat zijn semantische datamodellen?

Answer 27

• Daartoe moet ook (juridische) betekenis worden toegevoegd, bijvoorbeeld in de vorm van gestructureerde terminologie en geduide relaties.
• Dit terrein van semantische datamodellen is volop in beweging, samen met de ontwikkeling van het semantisch web (een uitbreiding van het internet, waarbij de uitwisseling van gegevens tussen de deelnemers, tussen alle nodes, efficiënter kan verlopen).

Question 28

Wat is het semantisch web?

Answer 28

• Concept van Tim-Berners Lee
• Semantisch = “de betekenis lerend”.
• Het semantisch web is dus een computernetwerk dat gegevens op het intenret met elkaar verbindt = web van verbanden. Hierdoor kunnen nieuwe inzichten ontstaan = via open data.

Question 29

Paradigma van gelinkte open data = Linked Open Data

Answer 29

• Tim Berners Lee houdt een pleidoor voor open data: in plaats van data in silo’s voor zichzelf te houden: overheden, wetenschappers, instellingen om hun data zo open mogelijk te maken.
• Liefst via standaarden en semantisch, zodat machines er verder op kunnen redeneren en dan verder linken = paradigma van gelinkte open data.
• 5 sterrenmodel voorgesteld

Question 30

Wat ihset 5sterrenmodel?

Answer 30

• Tim-Berners Lee: om partijen die open data publiceren te stimuleren om hun data in een zo herbruikbaar mogelijk formaat beschikbaar te stellen.

1. Open licentie
2. Gestructureerde data
3. Niet-gepatenteerd formaat
4. URI’s (zoekbalk)
5. Links andere content

Question 31

België en Europa op het vlak van vijfsterrenmodel?

Answer 31

• België: niet heel ver.
• Europa: gezamenlijk initatief EU-lidstaten en EU-instellingen een gemeenschappelijk systeem om wetgeving in gestandaardiseerd formaat online te publiceren met het oog op raadpleging, uitwisseling en hergebruik over de grenzen heen.
• Vrijwillige ELI-systeem = European Legislation Identifier = Europese identificatiecode voor wetgeving om wetgeving te identificeren en de daaraan verbonden metadata te structureren.

Question 32

Hoe wordt het ELI-systeem geïmplementeerd?

Answer 32

1. Unieke identificatiecode: zowel leesbaar door computers als mensen.
2. ELI biedt een reeks elementen van metadata om wetgeving te beschrijven volgens de referentieontologie
3. Sneller gegevens uitwisselen, want door deze metadata te integreren in de respectieve webpagina’s van de publicatie- en staatsbladen of juridische-informatiesystemen wordt automatische en doeltreffende informatie-uitwisseling mogelijk, dankzij de opkomende architectuur van het semantische web, waardoor informatie onmiddellijk door computers en mensen kan worden verwerkt

Question 33

Wat is Eur-Lex?

Answer 33

• Officiële website waarop wetgeving en openbare documenten van de Europese Unie worden gepubliceerd in 24 officiële talen van de EU.
• Deze heeft ook de 3 pijlers geïmplementeerd:
  
  • Lijsten met metadata en URIs kunnen vrij gedownload worden.
• België heeft nog maar de eerste pijler (URI) geïmplementeerd voor het Belgisch Staatsblad

Question 34

Europese standaard voor uniek nummeren van rechterlijke uitspraken

Answer 34

• ECLI = European Case Law Identifier: op vrijwillige basis:
• Onderdelen:
  
  1. ECLI
  2. Landcode (2 tekens)
  3. Rechtbankcode (1-7 tekens)
  4. Jaar van uitspraak
  5. Uniek identificatienummer
• België nog niet geïmplementeerd.
• De Commissie werkt ook aan een gemeenschappelijke zoekinterface op basis van de ECLI en een minimum aantal metagegevens als onderdeel van haar e-justitieportaal.

Question 35

Wat is het doel van het opendata beleid bij overheidsinformatie?

Answer 35

• Brede beschikbaarheid en hergebruik van overheidsinformatie voor privé of commerciële doeleinden met minimale of geen juridische, technische of financiële beperkingen aanmoedigt.
• Publieke sector heel veel informatie → kan leiden tot ontwikkeling nieuwe toepassingen.
• Toepassingen:
  
  1. PSI-richtlijn
  2. Open data-richtlijn

Question 36

PSI-richtlijn:

Answer 36

• Lidstaten zijn verplicht in principe alle bestaande documenten herbruikbaar te maken tegen eerlijke, evenredige en niet-discriminerende voorwaarden, tenzij de toegang beperkt of uitgesloten moet worden omwille van redenen van openbare veiligheid, handelsgeheimen of privacy

Question 37

Open data-Richtlijn

Answer 37

• EU wil belemmeringen voor het hergebruik van overheidsinformatie en met overheidsmiddelen gefinancierde informatie wegwerken → vooruitgang toelaten op het vlak van digitale technologieën en innovatie.

Question 38

Filosofie opendatawetgeving?

Answer 38

Bestaande documenten van overheden zoveel mogelijk beschikbaar stellen voor commercieel en niet-commercieel hergebruik.

Question 39

Verplichtingen lidstaten mbt open data beleid?

Answer 39

• Openaccessbeleid te ontwikkelen en ervoor te zorgen dat dit wordt toegepast door alle onderzoeksinstellingen en organisaties die onderzoek financieren.
• Onder “open access” wordt de praktijk verstaan van het kosteloos bieden van online toegang tot onderzoeksresultaten voor de eindgebruiker, zonder beperkingen op gebruik en hergebruik buiten de mogelijkheid om erkenning van het auteurschap te verlangen.

Question 40

Wat is de wettelijke grondslag van de openbaarheid van rechtspraak in België?

Answer 40

• Art. 782bis Ger.W.: “beslissing integraal [wordt] opgenomen in een voor het publiek toegankelijke, elektronische databank van vonnissen en arresten van de rechterlijke orde, overeenkomstig de door de Koning bepaalde nadere regels”
• Wel met weglaten van rechtstreeks identificatie van de partijen.

Question 41

Hebben we al een databank met rechtspraak in België?

Answer 41

• Nee en het is opnieuw uitgesteld door Covid en leemtes in de wetgeving.
• Wet verplicht gegevens die de rechtstreekse identificatie van de partijen en andere personen in de zaak mogelijk maken, weg te laten, maar bepaalt niet welke gegevens dit precies zijn, of burgerlijke en strafzaken op dezelfde manier worden behandeld, welke controlemechanismen er in het leven worden geroepen, enzoverder.
  
  • Er moet duidelijkheid zijn over de te anonimiseren gegevens.
• Anderzijds wordt die keuze voor volledige anonimiteit in de rechtsleer aan de kaak gesteld, omdat die onder meer de democratische controle op de magistratuur bemoeilijkt en volledige anonimisering de bruikbaarheid van de uitspraken zou teniet doen.