Module 1B - Cloudcomputing

Question 1

Welke evolutie heeft geleid tot het feit dat de locatie van data of toestellen virtueel wordt?

Answer 1

• Met de toename van de communicatiebandbreedte van het internet over de jaren heen nam ook de mogelijkheid toe om in aanvaardbare tijd grote hoeveelheden data te transfereren en dus om de fysische locatie van data of van toestellen te ontkoppelen van de gebruikslocatie.
  
  • Zoekopdracht in browser die fysisch wordt uitgevoerd op een datacenter op een verre locatie (waar dan ook massa’s gegevens over alle websites van het web zijn opgeslagen) en waarvan de zoekresultaten dan terug naar de browser van de gebruiker gestuurd worden.

Question 2

Wat is cloudcomputing

Answer 2

• Eric Schmidt, CEO van Google geïntroduceerd: de berekeningen gebeuren niet langer lokaal op je computer maar ergens “in de cloud”.
• Streamen van muziek of films die dus ergens centraal staan opgeslagen.
• Virtuele “drive” of dropbox: je hebt er wel toegang toe waar dan ook ter wereld, ook al weet je niet goed waar ze fysiek zijn opgeslagen.

Question 3

Wanneer brak cloudcomputing echt door?

Answer 3

• Vanaf 2009 en met de jaren nam ook de hoeveelheid data die verstuurd kon worden toe, ook de hoeveelheid en diversiteit van de op de cloud aangesloten apparaten.
• Het aantal cloudtoepassingen en via de cloud aangeboden diensten is dan ook met de jaren sterk gestegen. Zo kun je momenteel van bij je thuis een programma laten draaien op een echte kwantumcomputer van IBM of kun je online een object op een 3D-printer laten maken of kun je online robots in de cloud aansturen.

Question 4

Wat is de cloud?

Answer 4

• De “cloud” is dus een groot netwerk van vele apparaten en (bedrade en draadloze) verbindingen die wereldwijd met elkaar geconnecteerd zijn. Het aantal aangesloten apparaten, het aantal toepassingen en de hoeveelheid beschikbare data zijn veel groter dan ooit tevoren en nog steeds groeiende.
• Gebruikers weten niet langer op welke hardware of computers de taken precies uitgevoerd worden of waar die computers fysisch staan, en ze hoeven ook geen eigenaar te zijn van de gebruikte hard- en software (en hoeven dus ook niet voor het onderhoud ervan in te staan).

Question 5

Wat zijn de datacenters?

Answer 5

• In de cloud toegankelijke datacenters slaan enorme hoeveelheden gegevens op om snel acties mogelijk te zijn, zoals bijvoorbeeld het zoeken op het web. De gebruiker beschikt dus eigenlijk over een virtuele computerinfrastructuur, met zijn smartphone, desktop, laptop of tablet als toegang, en waarop schaalbare onlinediensten worden aangeboden.

Question 6

Wat zijn eigenschappen die typisch zijn voor clouddiensten?

Answer 6

1. Diensten op verzoek = on demand: computerresources worden geleverd op het moment dat de gebruiker deze vraagt
2. Ubiquitous network access = alomtegenwoordige netwerktoegang: overal in het netwerk toegankelijk (wereldwijd dus ingeval publieke cloud).
3. Multitenant model = resources worden gedeeld onafhankelijk van de locatie: meerdere gebruikers delen de resources onafhankelijk van waar ze zich ook in het netwerk bevinden
4. Snelle elasticiteit of schaalbaarheid: er is een snelle toename of verlaging van resources (of van hun capaciteit) afhankelijk van de vraag van de gebruikers
5. Betalen per gebruik = pay per use: gebruikers betalen alleen voor de resources die ze werkelijk hebben gebruikt.

Question 7

Wat zijn de verschillende vormen van cloudcomputing

Answer 7

Opdelen afhankelijk van de dienst of de functionaliteit die via de cloud aan de gebruiker wordt aangeboden, kunnen we verschillende vormen of lagen (layers) van cloudcomputing onderscheiden:

1. Software als een dienst
2. Platform als een dienst
3. Infrastructuur als een dienst

Question 8

Software als een dienst

Answer 8

• Software as a Service = SaaS
• Hierbij biedt de dienstaanbieder eindapplicaties aan “via de cloud”, d.w.z. hij biedt de gebruiker toegang tot een softwarepakket of applicatiedienst. Deze applicaties kunnen van allerlei soort zijn.
  
  • Voorbeelden: E-mail (gmail), documenten delen (bv. Google drive), klantenbeheer, videoapplicaties, salesforce.com, enz.

Question 9

Wat is er kenmerkend aan SaaS

Answer 9

• In veel gevallen zijn de SaaS-applicaties (interactief) te gebruiken via een webbrowser op een computer of op mobiele apparaten zoals smartphones en tabletcomputers.
  *

Question 10

Wat is een API?

Answer 10

• Specifiek stuk clientsoftware vereist en/of is de applicatie te gebruiken via een technische interface = Application Programming Interface of API.

Question 11

Platform als een dienst

Answer 11

• Platform as a Service = PaaS: Hierbij biedt de dienstaanbieder een aantal diensten boven op de infrastructuur aan die het klanten (zelf SaaS-aanbieders) mogelijk moet maken hun applicatietoepassingen op een gestructureerde en geïntegreerde wijze te ontwikkelen en aan eindgebruikers aan te bieden.
• Voorbeelden: Voorbeelden van diensten in deze laag zijn toegangsbeheer, identiteitenbeheer en portaalfunctionaliteiten.

Question 12

Wie zijn de klanten van PaaS diensten?

Answer 12

• De klant van PaaS-diensten is een professionele, technische partij die voor het uitoefenen van zijn rol dan ook de nodige vrijheidsgraden moet hebben, binnen vastgelegde grenzen. In dit systeem worden het framework en de infrastructuur beheerd door de dienstaanbieder en staat de gebruiker verder in voor de eindapplicaties.

Question 13

Zijn er faciliteiten voor ontwikkeling bij PaaS?

Answer 13

• Er is dikwijls sprake van faciliteiten voor de ontwikkeling; hier wordt vaak gewerkt met een ontwikkelingstaal of framework zoals bv. Python, waarin men dan functionaliteiten kan definiëren.

Question 14

Infrastructuur als een dienst

Answer 14

• Infrastructure as a Service: IaaS: Hierbij biedt de dienstaanbieder aan zijn klanten toegang aan tot virtuele systemen, waarop die klanten dan hun eigen systemen (applicatiediensten) kunnen installeren en aan eindgebruikers aanbieden.
  
  • In deze laag wordt de infrastructuur aangeboden via een virtualisatie of hardware-integratie, en vindt men bijvoorbeeld servers, netwerken, opslagcapaciteit en andere infrastructuur.

Question 15

Hoe worden de diensten aangeboden bij IaaS?

Answer 15

• Diensten aangeboden op deze laag laten de gebruiker volledige vrijheid toe over de hardware, bv. (tijdelijk) rekenkracht kopen, opslagruimte inkopen, enz.
• Aangezien een cloudserver bijvoorbeeld vanaf een externe locatie door meerdere personen kan worden bediend in deze dienstvorm, is er bij de klant dan ook kennis nodig over de drie bovenvermelde lagen en het onderhoud ervan.

Question 16

Wat is het voordeel IaaS?

Answer 16

• Het voordeel is dat de infrastructuur gedeeld wordt door meerdere gebruikers, terwijl die voor 1 gebruiker op zich te duur zou zijn.

Question 17

Welke types onderscheiden we van cloud?

Answer 17

Afhankelijk van wie wie toegang krijgt tot de gegevens, de softwareapplicaties of de hardwareapparaten in de cloud, onderscheidt men verschillende types van cloud:

1. Publieke cloud
2. Private cloud
3. Gemeenschappelijke cloud
4. Hybride cloud

Question 18

Publieke cloud?

Answer 18

In de traditionele zin van cloudcomputing werkt men publiek of extern. De software en data staan dan volledig op de servers van de externe dienstverlener en er wordt een generieke (d.w.z. voor alle afnemers gelijke) functionaliteit geleverd.

Question 19

Private cloud

Answer 19

• Bij een private cloud werkt men intern op een (virtueel) private ICT-infrastructuur, waar de gebruiker volledige controle heeft over data, beveiliging en kwaliteit van de dienst.
• De applicaties die via de private cloud beschikbaar worden gesteld, maken gebruik van gedeelde infrastructuurcomponenten die worden ingezet voor meerdere afnemers, bijvoorbeeld de verschillende afdelingen van een bedrijf, maar ze worden niet gedeeld met andere klanten.
• De verantwoordelijkheid voor het onderhouden van de private cloud kan worden uitbesteed aan een leverancier van ICT-diensten. De fysieke locatie van de infrastructuurcomponenten kan zowel bij de cloudleverancier als bij de klant zelf zijn.

Question 20

Gemeenschappelijke cloud

Answer 20

• Bij een gemeenschappelijke cloud werken afnemers uit meerdere organisaties op dezelfde (virtuele) infrastructuur.
• Als deze organisaties elkaar voldoende vertrouwen en vergelijkbare eisen hebben combineert een gemeenschappelijke cloud een gedeelte van de schaalvoordelen die een publieke cloud biedt, terwijl tegelijkertijd de vertrouwelijkheid van een private cloud wordt bekomen.

Question 21

Voorbeeld gemeenschappelijke cloud?

Answer 21

Een voorbeeld van een groep organisaties die een gemeenschappelijke cloud zouden kunnen benutten is een groep overheden (bv. gemeentes, provincies, enz.), die vanwege het werken met persoonsgegevens vergelijkbare eisen aan vertrouwelijkheid hebben waaraan een publieke cloud niet kan voldoen, maar waarbij het meermaals opzetten van elk een eigen private cloud tot onnodige kosten zou leiden.

Question 22

Hybride cloud

Answer 22

Indien meerdere interne en/of externe clouds samen worden gebruikt wordt er gesproken van een hybride cloud.

Question 23

Wat zijn de bedenkingen bij cloudcomputing?

Answer 23

1. Eigenschap en veiligheid
2. Wat is de fysieke locatie waar je data bewaard wordt?
3. Wat is de betrouwbaarheid van de toegang tot de data die je in de cloud bewaart?
4. Wat zijn de garanties op het voortbestaan van de clouddiensten?

Question 24

Eigenaarschap en veiligheid als bedenking cloudcomputing?

Answer 24

• Wie is eigenaar van de data of bestanden die je op een clouddienst zet? Welke rechten op je data verleen je aan de dienstaanbieder.
• Bijvoorbeeld: welke rechten op je foto’s verleen je aan Google als je foto’s op een Google Drive zet?
  
  • Mag Google de foto’s gebruiken om bijvoorbeeld zijn AI-algoritmes te trainen of voor marketingdoeleinden (bv. mag Google uit de foto’s afleiden dat je een bepaalde sport uitoefent of een bepaald huisdier hebt, en die informatie gebruiken om de advertenties die je in Google applicaties te zien krijgt daarop afstemmen)? Enzoverder.

Question 25

Wat is de fysische locatie waar je data bewaard wordt als bedenking cloudcomputing?

Answer 25

• En wat als je data op meerdere locaties bewaard worden (al dan niet omwille van backup)?

Question 26

Wat is de betrouwbaarheid van de toegang tot de data die je in de cloud bewaart?

Answer 26

Is de dienstaanbieder verantwoordelijk als de data toch verloren zouden gaan, bv. bij een hardwarecrash, stroompanne, overstroming, enz.?

Question 27

Wat zijn de garanties op het voortbestaan van de clouddienst?

Answer 27

Wat gebeurt er indien de dienst wordt stopgezet (zie bv. wat er met Google+ gebeurd is) of indien de dienstaanbieder failliet gaat? Zijn je data dan verloren?