lit. college 1 (de Graaf en Tieleman)

Question 1

Wat zijn de deelgebieden in de pedagogiek? (Graaf & Tieleman) (6)

Answer 1

• klinische pedagogiek
• orthopedagogiek
• onderwijskunde
• sociale pedagogiek
• transculturele pedagogiek
• wijsgerig-historisch pedagogiek

Question 2

klinische pedagogiek

Answer 2

gericht op het onderzoek naar opvoedingsprocessen in het algemeen en naar sociale, culturele en economische factoren die daarop van invloed zijn

Question 3

orthopedagogiek

Answer 3

richt zich op het onderzoek van de hulpverlening aan kinderen die van het gemiddelde afwijken en de opvoedsituatie waarin zij verkeren

Question 4

onderwijskunde

Answer 4

richt zich op alle vormen van scholing en op schoolsystemen

Question 5

sociale pedagogiek

Answer 5

Beoordeeld de sociale omstandigheden aan de hand van pedagogische maatstaven

Question 6

wijsgerig-historisch pedagogiek

Answer 6

richt zich op de opvoedingswetenschap in het algemeen en daarmee een meer theoretisch deelgebied

Question 7

transculturele pedagogiek

Answer 7

richt zich op onderzoek naar opvoeding van kinderen die in een andere cultuur wonen dan in het land van oorsprong

Question 8

wat is pedagogiek?

Answer 8

de wetenschap van het begeleiden van kinderen tot aan de volwassenheid

Question 9

Hoezo word de mens te vroeg geboren?

Answer 9

baby is relatief hulpeloos. Heeft lange intensieve zorg nodig. Ze worden met relatief kleine herseninhoud geboren.

Question 10

wat is co-evolutie?

Answer 10

baby wordt geboren met relatief kleine herseninhoud (30%). De opvoeding neemt als omgevingsfactor een deel van functie baarmoeder over. De hersenen vormen zich mede naar het opvoedingsklimaat.

Question 11

Hoe komt het dat kinderen dingen kunnen aanleren?

Answer 11

een baby kan niet staan en weglopen. dus baby kan onder doelgerichte controle komen. bewust manipuleren. hierdoor kunnen mensen nieuwe patronen aanleren. de baby leert leren.

Question 12

een kind is een animal educandum?

Answer 12

dier dat opgevoed dient te worden

Question 13

wat kwam er in 1990?

Answer 13

Het VN-Verdrag inzake de rechten van het kind. een recht op opvoeding. als gevolg daarvan een plicht tot opvoeding

Question 14

is er een asymmetrische relatie tussen de opvoedeling en de opvoeder.

Answer 14

ja. dit gaat uiteindelijk over in een symmetrische relatie na ongeveer 20 jaar.

Question 15

Wat staat er in het VN-Verdrag inzake de rechten van het kind

Answer 15

• kind heeft recht op een vorm van opvoeding en verzorging.
• het kind heeft recht op een levensstandaard die toereikend is voor zijn lichamelijke, geestelijke, intellectuele, zedelijke en sociale ontwikkeling. (Het kind moet mogelijkheid hebben tot ontplooiing)
• het kind heeft recht op onderwijs dat het kind voorbereidt op een actief en verantwoordelijk leven in een vrije samenleving met respect voor anderen en de omgeving. (het kind moet leren aanpassen aan de eisen en verwachtingen van samenleving)

Question 16

wat zijn opvoedingsplichtigen?

Answer 16

de ouders uit het zogenoemde kerngezin waar het kind wordt opgevoed.

Question 17

wat is opvoeding?

Answer 17

een proces waarin een onvolwassen mens wordt geholpen en begeleid tot aan het punt waarop het kind de regie over het leven verder zelf kan overnemen en dat dan ook doet.

Question 18

Hoe noem je het als volwassenheid meestal in stukjes opgeëist wordt?

Answer 18

aarzelende of semidefinitieve volwassenheid

Question 19

wat is een subsysteem?

Answer 19

twee fronten die tegenover elkaar staan (ouder vs kind, leerkracht vs leerling) het ene front voedt het andere op

Question 20

wat is het uiteindelijke doel van opvoeding?

Answer 20

volwassenheid. onafhankelijkheid ten opzichte van de opvoeders. zelfverantwoordelijke zelfbepaling.

Question 21

wat is zelfopvoeding?

Answer 21

het leren gaat door zolang men leeft. iedereen moet zich blijven aanpassen aan de veranderende samenleving.

Question 22

Wat is het ‘vreemde situatie-experiment’?

Answer 22

experiment waarbij de hechtingpersoon gevraagd wordt even weg te gaan en een paar minuten later terug te komen. (kinderen tussen 11 en 18 maanden)

Question 23

hoe reageert een veilig gehecht kind en hoe een onveilig gehecht kind? en wat is de conclusie?

Answer 23

veilig gehecht: protesteren, dan exploreren (willen omgeving verkennen) en daarna blij zijn wanneer ouder terugkeert.
onveilig gehecht: afwerend gedrag wanneer ouder terugkeert.

conclusie: kinderen die worden getroost, worden zelfstandiger en huilen minder dan kinderen die niet getroost worden

Question 24

wat is persoonlijkheidsontwikkeling?

Answer 24

kinderen worden niet alleen begeleid om zich aan te kunne passen aan de samenleving, maar worden ook begeleid in het uitgroeien tot een uniek individu die van anderen te onderscheiden is.

Question 25

wat moet je doen om kinds motivatie om iets te worden centraal te stellen?

Answer 25

eigen wensen en dromen van opvoeder over zijn of haar kind opzij te zetten.

Question 26

wat zijn de vijf typen opvoeders?

Answer 26

• conservatieve materialisten
• doeners
• sociale idealisten
• onopvallende conservisten
• gematigde hedonisten

Question 27

conservatieve materialisten

Answer 27

sturen vooral aan op goede banen en inkomsten voor hun kinderen. de behulpzaamheid is hoog

Question 28

doeners

Answer 28

willen dat hun kinderen goed presteren, dapper en trots zijn en zich weten te handhaven in de maatschappij. goede manieren en primaire deugden staan centraal

Question 29

sociale idealisten

Answer 29

sturen aan op het ontwikkelen van sociale eigenschappen. altruïsme en verantwoordelijkheid zijn belangrijk.

Question 30

onopvallende conservisten

Answer 30

sturen aan op eerlijkheid en bevordering van de gezondheid

Question 31

gematigde hedonisten

Answer 31

levensvreugde staat centraal, samen met humor, optimisme, tolerantie en oog hebben voor de medemens.

Question 32

in welke tijd werd het onderwijs massaal klassikaal?

Answer 32

tijdens de industriële revolutie

Question 33

hoe was het onderwijs in de industriële evolutie?

Answer 33

massaal klassikaal. op basis van efficiëntie werd het onderwijs gegeven in plaats van op basis van een opvoedkundig doel. alle kinderen in grote klassen waren op hetzelfde moment met dezelfde stof bezig

Question 34

wat kwam er in 1874?

Answer 34

Kinderwet van Van Houten: deze wet verbood dat kinderen tot twaalf jaar werden ingezet in het arbeidsproces op het land en in fabrieken.

Question 35

wat was het gevolg van de Kinderwet van Van Houten?

Answer 35

gezinnen werden kleiner. kinderen hadden namelijk geen economisch nut meer en kostten alleen maar geld en voedsel.

Question 36

wat was het gevolg van het liberalisme (19e eeuw)?

Answer 36

persoonlijke vrijheid kwam meer centraal te staan in de opvoeding.

Question 37

wat was de algemene opvoedingsvisie in de tweede helft van de 19e eeuw?

Answer 37

opvoedingsvisie was materialistisch en kapitalistisch (nuttige en praktische zaken werden bijgebracht). Het Victoriaanse denken ontstond, waarbij de opvoeding streng, autoritair en dominant was. hierdoor werd de zelfstandige volwassenheid uitgesteld tot latere periode.

Question 38

wat was de reactie op klassikaal onderwijs?

Answer 38

Reformpedagogen. zij hadden als thema dat de individualiteit of uniciteit van het kind moest worden gewaarborgd.

Question 39

wat is effective parenting?

Answer 39

conditioneren of africhten van kinderen. gewenst gedrag aanleren en ongewenst gedrag afleren.

Question 40

waardoor was er behoefte aan opvoedingsondersteuning?

Answer 40

opvoeders hadden vaak te maken met onzekerheden over hoe ze met problemen op moeten gaan.

Question 41

wat is het nadeel van alle cursussen en andere vormen van overheidsbemoeienis op het gebied van opvoeding?

Answer 41

ouders werden onzekerder over hun opvoedingskwaliteiten

Question 42

M.J. Langeveld (1905-1989)

Answer 42

staat achter fenomenologische benadering. volgens hem is er in de voorschoolse perioden nog geen sprake van eigenlijke opvoeding, maar van gewenning of voorbereidende opvoeding. (routinehandelingen, gewoonten, herhalingen). Het is volgens hem noodzakelijk dat de opvoeder zijn of haar gezag laat blijken, zodat het kind erkent dat deze zijn meerdere is en dat het van deze persoon zaken kan en moet leren

Question 43

wat is de fenemologische benadereing?

Answer 43

gebeurtenissen en voorvallen zoals deze beschreven zijn door de opvoeder, staan centraal en worden geanalyseerd. de fenomenologie richt zich op gebeurtenissen en voorvallen zoals deze worden beleefd. dus de subjectieve waarneming van de opvoeder staat centraal, niet de fysische, objectieve werkelijkheid. situatie is niet goed of fout, maar wordt als goed of fout beleefd.

Question 44

voorbeelden reformpedagogen

Answer 44

maria montessori, john dewey, alexander neill, carl rogers, fröbel

Question 45

Wolfgang Brezinka (1928-2020)

Answer 45

de opvoeding gaat niet om het overbruggen van de verschillen tussen opvoeders en opvoedelingen wat betreft leeftijd en sociale positie. het gaat om verschillen in zelfstandigheid en mondigheid die door opvoeding moeten worden gestimuleerd. Ook volwassenen kunnen worden opgevoed (andragogiek). het draait in de opvoeding om de intentie van de opvoeder; degene die wordt opgevoed is van ondergeschikt belang.

Question 46

andragogiek

Answer 46

het helpen en begeleiden van volwassenen met als doel hun welzijnssituatie te verbeteren

Question 47

Theodor Litt (1880-1962)

Answer 47

fenomenologische pedagoog. wilt onderzoeken of er in de opvoedingssituatie sturend of kindvolgend gehandeld moet worden (führen of wachsenlassen). wachsenlassen betekent letterkijk dat een kind niet beïnvloed dient te worden en dat alles vanzelf goed komt. Er zit gevaar in het uitoefenen van macht. Führen is het doel om een bepaald ideaal menstype te vormen. een kenmerk hiervan is het strak leiding geven en zo veel mogelijk voor het kind bepalen. als een van de twee polen wegval is ook de opvoedingsrelatie verdewenen.

Question 48

Maria Montessorie

Answer 48

opvoedeling moet op het juiste moment (gevoelige periode) zaken aangereikt krijgen waarmee het zich kan ontwikkelen.
= een kindvolgend en een responsieve theorie. er wordt niet opgedwongen. opvoeder heeft als taak het kind moedig te maken en vertrouwen te geven in de wereld en in zichzelf. in puberteit wordt relatie meer symmetrisch

Question 49

STEP-programma

Answer 49

trainingsprogramma waarbij met concrete rollenspellen wordt geoefend. de gelijkwaardigheid tussen ouder en kind en hun behoefte aan verbondenheid staat centraal. Belangrijk uitgangspunt is ondogmatisch opvoeden.

Question 50

ondogmatisch opvoeden

Answer 50

er is geen vaste gedragsvoorschriften voorhanden voor het handelen van de opvoeder als het kind bijvoorbeeld schreeuwt of liegt. methoden zijn van ondergeschikt belang; het gaat er vooral om dat ouders voor zichzelf leren aangeven waar hun opvoedingsgrenzen liggen

Question 51

SESK-programma

Answer 51

hecht veel waarde aan rechten van kind, met name opvoeding zonder geweld. ouders moeten leren uitleggen wat de zin is van regels en grenzen

Question 52

Triple-P-programma

Answer 52

meer sturend dan SESK of STEP. positieve pedagogiek.

Question 53

hyper-parenting / too good mothering

Answer 53

ouders maken zich voortdurend zorgen om lichamelijke en geestelijke welzijn van kind.

Question 54

tabula rasa (John Locke)

Answer 54

onbeschreven blad. blad wordt na geboorte volgeschreven door opvoeding.

Question 55

nature/nurture-kwestie

Answer 55

het karakter van het kind is voornamelijk biologisch bepaald (nature) of het kind is voornamelijk een product van zijn opvoeding (nurture)

Question 56

Herbart (1776-1841)

Answer 56

een van grondleggers pedagogiek als academische discipline. bespreekt voorwaarden voor opvoeding. Bildsamkeit = het aanspreekbaar zijn voor veranderingen en de mogelijkheid hebben om zelf te kunnen veranderen. opvoeden is het kind inleiden in een zinvolle wereld die de opvoedeling aanspreekt, hem of haar boeit, en dat hij of zij zich opgeroepen (uitgedaagd) voelt tot zelfverwezenlijking. niet allerlei feiten en normen doorgeven.

Question 57

Jean-Jacques Rousseau (1712-1778)

Answer 57

boek Emile. een opvoedeling kan pas uitgroeien tot een goed burger als hij zijn eigen koers kan uitzetten door zijn eigen denken. de opvoeding wordt gegeven door de natuur, de oorspronkelijke aanleg, de mens en de noodzaak. de kindertijd mag niet worden opgeofferd aan de onzekere toekomst. de ontwikkeling van het kind moet door het leren worden gestimuleerd. de opvoeder moet uitdagen om hem zaken te laten leren.

Question 58

Ton Beekman (1926-2014)

Answer 58

pedagogiek is plansysteem. doelen en middelen worden samengebracht. de opvoeding is vooral gericht op opgroeien in een pluriforme samenleving, waar levensbeschouwingen en verschillende culturen moeten samenleven. de opvoeding moet onderscheidingsvermogen bijbrengen, evenals bereidheid tot levenslang leren. moet grotere tolerantie opbrengen voor andere groepen en minderheden in de samenleving.

Question 59

valkuil Beekmans systeem

Answer 59

de nogal technologische benadering kan gemakkelijk te centraal komen staan.

Question 60

Ben Spiecker (1943-2009)

Answer 60

benadrukt het belang van het humaniseren in de opvoeding. door interactie wordt het kind uitgenodigd tot deelname aan de menselijke levensvormen. het doel van opvoeding is persoonswording. een persoon worden betekent geleid kunnen handelen, getraind worden in vaardigheden die ervoor zorgen dat kinderen later aan de samenleving kunnen deelnemen. Het opvoedingsklimaat is bepalender dan de pedagogische handelingen.

Question 61

Jan Dirk Imelman (1939)

Answer 61

gevoel geven van vertrouwen en geborgenheid aan kind is nodig op opvoeding te laten slagen. hij onderzoekt welke persoonlijke eigenschappen van belang zijn om een goede opvoeder te zijn. hij pleit voor een appellerend-normatieve pedagogiek. we kunnen onszelf onderscheiden doordat we begripsmatig greep kunnen krijgen op de wereld en daarnaar kunnen gaan handelen. opvoeden is maatwerk geworden.

Question 62

Jan Dirk Imelman (1939)

Answer 62

gevoel geven van vertrouwen en geborgenheid aan kind is nodig op opvoeding te laten slagen. hij onderzoekt welke persoonlijke eigenschappen van belang zijn om een goede opvoeder te zijn. hij pleit voor een appellerend-normatieve pedagogiek. we kunnen onszelf onderscheiden doordat we begripsmatig greep kunnen krijgen op de wereld en daarnaar kunnen gaan handelen. Imelman gaat hierbij in tegen de empirisch-technologische en de normatieve pedagogiek. Deze vormen leiden tot een formeel uitsprakensysteem over de meest geschikte wijze van beïnvloeden.

Question 63

appellerend-normatieve pedagogiek

Answer 63

pedagogiek dicteert niet wat er gedaan of gelaten moet worden, maar geeft hooguit maatstaven. opvoeden is maatwerk geworden

Question 64

Rien van Ijzendoorn (1952)

Answer 64

bepleit reflectie over waarden en normen die verband houden met opvoedingsdoelen en aanvaardbare opvoedingsmiddelen. belangrijk thema in zijn onderzoek is hechtingsgedrag. Ook genetische en neurobiologische achtergronden van gehechtheid, ontwikkeling brein en hormonale ontwikkeling van kinderen evenals de regulatie van emoties

Question 65

Philippe Meirieu (1949)

Answer 65

legt accent op bieden van weerstand. het recontrer en confronter (botsen van personen). opvoeden is volgens hem het aangaan van de strijd. de opvoeder mag zich niet aan de strijd onttrekken en de weerstand die daardoor ontstaat moet zijn of haar uitdaging zijn. de opvoedeling kan slechts zichzelf worden als hij of zij niet vlucht uit deze weerstand ten opzichten van de opvoeder, waarbij wederzijdse verantwoordelijkheden ontstaan.

Question 66

Jesper Juul (1948)

Answer 66

ouders moeten vooral worden begeleid bij hun introspectie. ouders moeten vooal voor zichzlef duidelijk bepalen wat de grenzen zijn. kinderen leren door nabootsing en daarom zijn explicite opvoedingsmiddlen zoals straffen en belonen vaak niet nodig.

Question 67

John Dewey (1859-1952)

Answer 67

accentueert het bevorderen van de zelfstandigheid en de alertheid van de opvoedelingen. hij benadrukt het belang van het begeleiden en stimuleren tot het zelfstandig leren denken. stimuleren van de nieuwsgierigheid en kritische blik op de maatschappij. visie van pragmatisme. het opvoedingsproces is het vinden van een dynamische balans tussen de individuele en de sociale aspecten. Opvoedende taak van school staat boven het leren. Samenwerkend leren in kleine groepjes.

Question 68

pragmatisme

Answer 68

een stroming waarbij de mens primair wordt beschouwd als een denkend of kennend wezen

Question 69

Johann Heinrich Pestalozzi (1746-1827)

Answer 69

gaat uit van creatieve samenspel tussen ontwikkeling, socialisering en zelfvorming, georganiseerd door opvoeder. Medeleven en affectie zijn belangrijke ingrediënten van de opvoeding. ze ontwaken dan geestelijk. hierdoor zijn zij later in staat met iedereen van verschillende rangen en standen te kunnen omgaan en hen als gelijken te behandelen. In zijn pedagogiek legt hij het accent op de ontwikkeling van de emoties en niet op het onderrichten van dociele burgers die zonder vragen de autoriteiten zouden gehoorzamen.

Question 70

bio psychologen over nature/nurture

Answer 70

alles is nature en bijna alles is nurture. we handelen eerst op grond van onze breingeschiedenis (gevolg van ervaringen) en daarna zeggen we pas wat we denen

Question 71

opvoedingmilieus

Answer 71

1. het primaire opvoedingsmilieu = de ouders van het kind (kerngezin)
2. het secundaire opvoedingsmilieu = opvoeding buitenshuis door professionals zoals op school en kinderdagverblijf
3. het tertiaire opvoedingsmilieu = de straat, de buurt en de cultuur.

Question 72

Range of reaction

Answer 72

alle mogelijke uitkomsten van de speelruimte tussen het genotype en het fenotype. Naarmate bij een soort de range of reaction groter is, dus naarmate er meer verschillende uitkomsten van aanleg zijn, zoals die in de genen is vastgelegd, de omgeving en daarmee de opvoedingscontext in potentie van meer belang is. Bij mensen is deze range of reaction zeer groot, waardoor opvoeding en kennis van opvoeding van zeer groot belang zijn.

Question 73

het constructivistische model (opbouwmodel) van Piaget

Answer 73

nature en nurture construeren elkaar, beïnvloeden elkaar in een dynamische wisselwerking. Hierbij wordt nature als het ware geconstrueerd (opgebouwd) door een groot aantal individuele ontwikkelingen.

Question 74

Brain interpreter

Answer 74

iemand die een keuze moet rechtvaardigen nadat deze al om andere redenen is gemaakt.

Question 75

risico gesloten gezin

Answer 75

sociaal isoloment

Question 76

plaats in kinderrij

Answer 76

oudste kind kan zich tekortgedaan voelen als na hem nog anderen kinderen komen (sibling rivalry). kan leiden tot onzekerheid en frustatie. middelste kinderen worden doorgaans meer ontspannen opgevoed. zij zijn meer geneigd tot compromissen. jongste kinderen krijgen meestal veel vrijheid, waardoor zij speelser zijn en veel vertrouwen hebben in andere mensen.

Question 77

typen vaders (jain, 1996)

Answer 77

1. de verzorgende vader
2. de vader als speelkameraad of leraar
3. de disciplinerende vader
4. de niet-betrokken vader

de eerste twee typen zijn hoger opgeleid en hebben een hoger sociaal prestige. de laatste twee scoren hoger op problemen zoals neuroticisme

Question 78

pedagogische taken school

Answer 78

het bevorderen van een sociaal-emotionele en morele ontwikkeling en het helpen en begeleiden van de leerlingen om eenzelfstandig en verantwoordelijk persoon te worden.

Question 79

voorschriften school

Answer 79

• kinderen moeten leren respectvol met elkaar om te gaan, moeten leren te weten dat ze weaardeerd worden, dat ze uitgedaagd worden om verantwoordelijkheid te nemen voor elkaar en ze moeten leren intitiatieven te nemen om zelfstandig te kunnen werken.
• de leerkrachten dienen daarvoor houvast en structuur te bieden. leerkrachten hebben naast hun didactische taken ook pedagogische verantwoordleijkheid voor de leerlingen. deze verantwoordelijkheid moet voortvloeien uit een goed besef van verschillende culturele, maatschappelijke en sociale contexten.

Question 80

gevolg secundair opvoedingsmilieu

Answer 80

krijgen andere waarden, regels en normen dan thuis. worden in andere zaken gestimuleerd of geremd. kan tot verwarring leiden maar ook feilbaarheden in opvoeding compenseren.

Question 81

pedagogische principes reform onderwijs

Answer 81

• het onderwijs moet een continue ontwikkeling van leerlingen waarborgen en moet kindvolgend zijn
• moet rekening houden met individuele verschillen tussen leerlingen wat betreft mogelijkheden, belangstelling en tempo
• dient creativiteit te worden ontwikkeld.

Question 82

reformbaisscholen

Answer 82

• freientscholen
• montessorischolen
• jenaplanscholen
• daltonscholen
• de vrije school

Question 83

is schoolopvoeding waardevrij?

Answer 83

nee. Er zijn protestante, katholiek, openbare etc. scholen. leerlingen moeten de waarden en normen hieraan naleven.

Question 84

wat voor invloed heeft tertiare opvoedingsmilieu op kinderen?

Answer 84

leren vershil goed en kwaad door conflicten. door contact andere kinderen leren ze emoties ervaren en herkennen. sociale vaardigheden en ondervinden belang vriendschap.

Question 85

Judith rich Harris

Answer 85

omgeving beïnvloed kind. pleit voor herwaardiering van de rol van ouders en tegen het nutteloze schuldgevoel over het eventuele falende resultaat van de opvoeding.

Question 86

Accomodatie en assimilatie

Answer 86

er is in de opvoeding sprake van een wisselwerking tussen accomodatie en assimilatie. het verwerven van kennis en inzichten. zorgt voor adaptie = een aanpassing aan de omgeving.

Question 87

accommodatie

Answer 87

het vormen van een nieuw denkschema of het aanpassen of veranderen van eenbestaand denkschema in het organisme. het gaat dus om het bouwen van een structuur waarin gebeurtenissen een plaats krijgen.

Question 88

assimilatie

Answer 88

het inpassen van gebeurtenissen of feiten binnen een accommodatie. als de feiten niet meer in de theorie passen, moet de theorie worden aangepast. oftewel verder worden geaccommodeerd.