Les 6: Misbruik van (relatieve) machtspositie Flashcards

1
Q

Essential facilities doctrine

A
  • Essential facilities doctrine: bv. haven of natuurlijke monopolie: als dat niet op economisch rendabele manier kan geproduceerd wordt → moet je toegang geven aan uw concurrent.
  • Dunne lijn tussen:
    1. Bevorderen van concurrentie: het geven van dwanglicenties, geven van toegang aan concurrenten = klinkt goed.
    2. Risico: diegene die innovatief zijn niet langer beloond en als zij zwaar investeren in bv. ontwikkeling: ondernemingen gaan niet meer innoveren
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat is de rechtspraak over essential facilities?

A
  • Arrest Magill
  • Arrest Oscar Bronner:
    • Rechtspraak Hof evenwicht: aantal arresten (Magill en Oscar Bronner): Hof leek te zeggen, we gaan die leveringsweigering maar misbruik van machtspositie zien als diegene die toegang vragen, iets nieuws gaan doen met dat product of die dienst.
      • Dus als ze zelf iets innovatief gaan doen.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Arrest Magill

A

Magill: 3 televisiestations in VK die programmagegevens onthouden van nieuwkomer die een geïntegreerde tv-gids wou maken.

Hof tussengekomen: essential facility en dus ze moesten het vrijgeven.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Arrest: Oscar Bronner

A
  • Uitgever van een kleine zakenkrant met kleine oplage en die vraagt toegang tot het enige rendabele systeem van thuisbezorging in Oostenrijk dat in handen was van Mediaprint, een concurrerende uitgever. Ze willen daarvoor een competitieve vergoeding betalen.
  • Mediaprint weigert toegang thuisbezorgingssysteem: wij moeten het recht hebben zelf te kiezen wie daarvan gebruik maakt.
  • Hof zegt wel iets over het misbruik → zelfs al is er een aparte markt voor Oostenrijkse thuisleveringen, dan nog grote twijfels of er misbruik is van leveringsweigering.
    1. Er zijn nog heel wat andere technieken om kranten te bezorgen, het argument dat het niet-economisch rendabel zou zijn = niet aanvaard.
    2. Vooral: u gaat niets nieuws doen met de toegang = niets innovatief.
  • Dus geen sprake van leveringsweigering.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Arrest Microsoft source code

A
  • Microsoft source code code: ze vroegen toegang tot de broncode van Windows. De Commissie en het gerecht heeft dit bevestigd (daar geen beroep Microsoft).
  • Toegang aan concurrenten omdat ze anders geen deftig concurrerend product kunnen maken met de Microsoft suite van toepassing.
  • Dat is dus niet per se innovatief = ze wouden concurrerend, gelijkaardig product zoals Microsoft doet.
  • Waterdicht is het dus niet als je iets innovatief doet, maar je staat wel sterker in je schoenen als je kan aantonen dat je iets innovatief doet met de toegang = essential facility.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat is exclusief leveringsrecht?

A
  • Exclusief leveringsrecht: niets fout mee zolang je niet dominant bent, maar wel als je dominant bent. Kennen we uit art. 101 maar kan dus een rol spelen in art. 102!
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Prijsdiscriminatie

A
  • Prijsdiscriminatie = overal en er is niks verkeerd mee. Als je als student korting krijgt met je studentenkaart = prijsdiscriminatie. Tot op het ogenblik dat u dominant wordt.
  • Vooral kortingbeleid mag je dan ineens niet meer voeren. Belangrijk deel van de zaken art. 102 zijn over kortingen.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Arrest Post Danmark?

A
  • Klassieke leer: volumekortingen zijn goed! Korting die een onderscheid in de kostenstructuur reflecteert = minder kosten om te leveren: positief a priori van de Commissie en Hof van Justitie.
  • Quantity rebates = positief, zelfs voor dominante spelers → vermoeden dat het legaal is.
  • 2de categorie: (zie Intel case, ook case digitale printers): exclusiviteitskortingen → vermoeden van illegaliteit = per se verkeerd. Gelinkt aan doelstellingen mededingingsrecht.
  • Dan kortingen waar men geen blijf mee wist: derde categorie: selectieve prijsverlagingen.
  • Post Danmark = monopolist voor retail mail: stelt vast dat in geliberaliseerde delen van de markt = veel concurrenten en die maken winst. Ze gaan na wie overgelopen is naar de concurrent en op die basis gaan we korting geven.
    • Geen volumekorting en geen exclusiviteitskorting
  • Hof: geen per se misbruik, kijken naar effecten op de markt -> AEC test
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Welke test wordt er gebruikt in het arrest Post Danmark?

A
  • Test: het moet “mogelijk zijn voor een even efficiënte onderneming om te concurreren met die prijzen zonder verliezen te lijden die op de lange termijn onhoudbaar zijn” = heel fundamentele test: As Efficient Competitor : AEC-test
    • Het is niet zo makkelijk om na te gaan of iemand gelijk heeft als die klaagt over misbruik of zwakkeling is = die horen wellicht niet op de markt te zijn.
    • Als we té snel misbruik van machtspositie gaan bestraffen → zwakkelingen aan het helpen en we willen efficiëntie voor de concurrent. We moeten een manier vinden om een zwakkeling failliet te laten gaan als de ander beter is.
  • Wat willen we niet? Dat de dominante speler artificieel andere spelers van de markt gaat duwen. Om te kijken of er daadwerkelijk misbruik is → hypothetische denkoefening: heel ongewenst bij juristen want economische test.
  • “Zou een even efficiënte onderneming kunnen overleven?” = heel onvoorspelbaar wat de uitkomst zal zijn.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Arrest Post Danmark II?

A
  • 3 stelsels kortingen
    1. Volumekortingen: positief
    2. Exclusiviteitskortingen: tot aan Intel negatief = perse fout
    3. Tussencategorie: Hof aanvankelijk “getrouwheidsbevorderende kortingen” = loyalty-inducing rebates, daarna noemen ze het third category: daarvan zegt het Hof → kijk naar de effecten op de markt.
  • Dit was een zaak in de tussencategorie: ze gaven kortingen op basis van het volume dat je afhandelde maar die kortingen werden gegeven op jaarbasis en retroactief: dus je kan niet echt zeggen dat het exclusiviteitskortingen zijn, ook geen volume.
  • Ze zijn wel gevaarlijk = vooral retroactief en jaarlijks wijzigen. Hof: “alle omstandigheden moeten worden beoordeeld”.
  • Criterium van de even efficiënte concurrent en we moeten een waarschijnlijk mededingsverstorend effect aan te tonen.
    • Noodzakelijk om ‘waarschijnlijk’ mededingingsverstorend effect aan te tonen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Arrest Intel?

A
  • Consistent een marktaandeel boven 70%, met AMD als enige concurrent. Intel gaf exclusiviteitskortingen op voorwaarde dat zij (bijna) al hun voorraad bij Intel aankochten.
    • Boete van 1 miljard.
  • Boete van 1 miljard. Maar bij de analyse: dit beleid heeft aantoonbaar geleid dat lagere prijzen bij de consumenten. De Commissie zegt: ik hoef dit niet te doen (per se inbreuk) maar ik zal het doen: tot besluit dat de gegevens over de AEC niet overtuigen.
  • Hof heeft het teruggestuurd naar het gerecht en daar zit het nu nog. Hof van Justitie: in deze omstandigheden had de Commissie wel moeten kijken naar het effect van de kortingen op de markt
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hebben we een overgang naar effectanalyse in Intel?

A
  • Nee! Hof zegt: in dit geval is dat zo omdat de onderneming tijdens de administratieve procedure van de argumenten betoogd dat haar bedrag geen negatief effect kon hebben → in zo’n geval moet de Commissie kijken naar alle omstandigheden: is er toch een strategie om even efficiënte concurrenten uit te sluiten.
  • Dus vanaf nu gaat elke onderneming met studies en argumenten afkomen over effecten op de markt → Commissie zal naar de argumenten moeten kijken!
    • Hof zei niet: vanaf nu exclusiviteitskortingen aan een effectanalyse onderworpen.
    • Dit arrest heeft meer onzekerheid maar nu wel duidelijk dat je deze niet meer kan oplossen zonder economische analyse.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Excessief hoge prijzen en excessief lage prijzen door dominante kopers?

A

Excessief hoge prijzen afgedwongen door dominante verkopers en excessief lage prijzen afgedwongen door dominante kopers (dus ook naar buyer power kijken)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Roofprijzen

A
  • Predatory pricing: Je mag niet verkopen aan een prijs dat lager is dan uw vaste kosten -> roofprijzen want rationeel is het niet om te verkopen dan uw vaste kosten
    • Weerlegbaar vermoeden van roofprijzen = dus niet per se!
  • Als je verkoopt aan een prijs die lager ligt dan uw totale gemiddelde kost maar hoger dan uw gemiddelde variabele kost → andere mogelijkheden: bv. stock die weg moest en u was bereid die te verkopen aan een lagere prijs dan de totale kost.
    • Alleen als men kan aantonen dat het deel is van een strategie is om uw concurrenten de markt uit te drijven → vermoedelijke roofprijs.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Arrest over roofprijzen?

A
  • Hier komt ook de AEC-test aan te pas: een onderneming met een machtspositie gaat tijdelijk de prijzen verlagen tot de concurrent weg is.
  • Zelfs in het ergste geval = elke verkoop leidt tot een verlies → zelfs maar een vermoeden! U krijgt nog steeds het recht om te weerleggen.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Voorwaarden roofprijzen

A

Prijzen worden geacht misbruik uit te maken wanneer: Onder de gemiddelde variabele kosten:

  • Elke verkoop voor verlies zorgt
  • Geen belang bij zulke prijzen behalve het uitschakelen van concurrenten

Onder de gemiddelde totale kosten maar boven gemiddelde variabele kosten als deel van plan om concurrent uit te schakelen.

Akzo Chemie: ‘Deze prijzen kunnen namelijk ondernemingen van de markt verdrijven, die misschien even efficiënt als de onderneming met machtspositie, doch die wegens hun geringere financiële armslag niet in staat zijn de aangedane concurrentie het hoofd te bieden”

17
Q

Wat zijn wurgprijzen?

A
  • U gaat de marge van de concurrent squeezen tot het niet meer interessant is om te concurreren met u.
  • Bv. Proximus: veroordeling met glasvezelnetwerk
  • Dit is ook misbruik van machtspositie maar heel moeilijk te detecteren !
  • Opnieuw de AEC test = As- Efficient-Competitor Test
18
Q

Wat met consistente en opzettelijke verstrekking van misleidende informatie

A

Consistente en opzettelijke verstrekking van misleidende informatie = Commissie kan nieuwe vormen van misbruik invoeren en beboeten = guidance through fining: AstraZeneca omdat ze dominant zijn.

19
Q

Is de lijst van art. 102 exhaustief

A
  • De lijst is dus niet-exhaustief. We kunnen bij uitvinden en dat betekent dat u als jurist, mag u zelf ook nieuwe theories of harm uitvinden en uitleggen aan rechters wat juist het misbruik uitmaakt.
20
Q

Wat is koppelverkoop en bundeling?

A
  • Google Android is een zaak over koppelverkoop. Geen probleem, tenzij u dominant bent.
  • Koppelverkoop = verkoop van 1 product (koppelende product) afhankelijk gemaakt van verkoop ander product (gekoppelde product): gekoppelde product kan elders apart verkregen worden.
    • Hilti voorbeeld: nagelpistolen: strips explosieve patronen + nagels. Concurrenten begonnen de nagels te maken en had subtiele campagne.
21
Q

Welke types koppeling of bundeling bestaan er?

A
  1. Zuivere bundeling = komt niet veel voor, maar enkel samen, je kan het niet apart vinden. Bv. pay tv package, software suite.
  2. Gemengde bundeling: componenten ook apart, maar aan hogere prijs = nudge naar het pakket.
22
Q

Voorwaarden voor koppelverkoop?

A

Dezelfde als voor misbruik:

  1. Heb je een machtspositie op de koppelende markt? bv. Android app store.
  2. Onderscheiden producten met verschillende vraag: Hilti: patroonstrips & nagels
  3. Waarschijnlijk marktafschermingseffect in koppelende of gekoppelde markt: Hilti = in gekoppelde markt voor nagels, waar andere aanbieders actief waren. Android: in de markt voor search en markt van browsers.
23
Q

Wat met gemengde bundeling / multiproductkortingen?

A
  • Componenten worden ook apart verkocht, maar aan een hogere prijs:
  • Mededingingsverstorend indien korting zo hoog dat even efficiënte concurrenten die componenten apart aanbieden niet kunnen concurrerent met verlaagde bundelprijs
  • Bv. verschil vitamines in Hoffman-La-Roche
24
Q

Kan je uw misbruik rechtvaardigen?

A
  • Geen vrijstellingen, misbruik is ook een objectief concept = intenties geen belang maar commissie zegt: het kan dat uw gedrag geen misbruik uitmaakt in de first place (dit is geen rechtvaardiging) als u kan aantonen dat het gedrag gerechtvaardigd is:
    1. Het is objectief noodzakelijk = ik kon niet anders
    2. Efficiency defence = het is zo efficiënt dat het opweegt tegen het concurrentieverstorende effect.
25
Q

Is de objectieve rechtvaardiging bij art. 102 al eens toegepast?

A
  • Probleem: geen enkele toepassing van deze theorie. Commissie gaat het bevestigen maar er is nog geen geval. De gedachte is dat men ermee schermt, geen reële invulling, ondanks dat het in Amerika heel relevant is.
  • Voorbeeld zou kunnen zijn: producenten van geneesmiddelen weigert te leveren aan parallelhandelaars als door parallelhandel niet meer kan worden voldaan aan lokale noden van arme regio’s
  • Poging voorbeeld: stel dat een producent van levering van geneesmiddelen weigert: misbruik als het essential facility. Uitzonderingen heel strict = heel snel misbruik van machtspositie.
    • Maar stel: onmiddellijk gaat die doorverkopen = vorm van parallel verkoop stoppen en dit is slecht voor patiënten. Is dat gerechtvaardigde vorm van misbruik van machtspositie → zelfs geen misbruik?
26
Q

Wat is misbruik economische afhankelijkheid?

A
  • Nieuw stuk EU recht: bv. als een uitgever een commerciële actie bedenkt: stuk van de campagne betalen als dagbladhandelaar. Als we dat niet doen = onder druk gezet door kracht van de uitgever. Wat kan ik doen?
    • Kan niet worden verholpen via het klassiek mededigingsrecht omdat ze geen machtspositie hebben op gehele markt: geen machtspositie op de hele markt.
  • Tweede verhaal: autodealer, producent herstructureert: regional champion dat aanspreekpunt wordt en dan kan je daarbij aansluiten. geen zin om voor iemand anders te helpen: kan ik hier iets aan doen?
    • Nee, onder het huidig recht weinig aan te doen, maar België denkt aan nieuw verbod op misbruik relatieve machtspositie.
27
Q

Zaak Hungarian Watermelons

A
  • In Hongarije: veel nationalisme, zeker tegen Duitse supermarkten. Die zijn zo georganiseerd = eigen boeren krijgen hun watermeloenen niet verkocht omdat de anderen veel goedkoper zijn. Afspraak nationale producenten en supermarkten: vaste minimumprijzen en voorkeur van eigen kweek = kartelovereenkomst:
  • Dit is een kartelovereenkomst: Hongaarse mededingingsautoriteit begint onderzoek. Politiek zegt: steunen kartelovereenkomst en wetgevend amendement: de autoriteit mag onderzoeken wat ze wil en ze mogen niet sanctioneren + retroactief effect → geen sanctie voor inbreuk nationaal recht, noch inbreuk EU recht. Ze stoppen met hun onderzoek.
  • Commissie zit stil: pas 2 jaar later reactie. Je kan niet zomaar de sanctioneerbaarheid van mededingingsrecht EU vlak inschrijven in uw nationaal recht: kan u dit aanpassen?
  • Hongarije past aan = amendement geldt niet voor het EU-recht en dus ze kunnen weer sanctioneren voor het EU-mededingingsrecht: té laat weliswaar en ze hebben ook geen zin meer in onderzoek. Zaak is verloren.
28
Q

Wat zijn de echte problemen in de realiteit mbt platformen?

A
  • Veel zaken nu over economische afhankelijkeheid tussen ondernemingen waarbij waarbij het niet vaststaat of die nu dominant is of niet in de klassieke zin.
  • Bv. Amazon: verkoper en stelt ook de markt ter beschikking:
    • Vraag: is Amazon deze positie aan het misbruiken via gevoelige informatie gebruiken en te verhandelen om zo de concurrenten weg te duwen → als een product heel populair is: zelf produceren. Soms ook manipulatie van de ratings.
    • Bovendien: veel eenzijdige contractsclausules waarbij Amazon gewoon een onderneming er kan af zwieren = heel restrictief.
  • Nu zijn de handelaars enorm afhankelijk!
29
Q

4 mogelijke oplossing of actie voor economische afhankelijkheid?

A
  1. EU mededingingsrecht: absolute dominance
  2. Op grond van nationaal mededingingsrecht: commitments aanvaarden
  3. Regulering door EU
  4. Boete via nationaal handelspraktijkenrecht
30
Q

4 mogelijke oplossing of actie voor economische afhankelijkheid toegepast op Amazon?

A
  1. Grondige procedure art. 102: U had dit niet kunnen doen als u deze machtspositie niet had: volstrekt artificieel. Grondige, maar trage procedure van Commissie
  2. Duitse Bundeskartelambt: op grond van hun nationaal en EU recht toezeggingen/commitments aanvaard van Amazon: belofte om iets nooit meer te doen = veel snellere oplossing: geen boete en zelfs geen erkenning van fout! Amazon gaat iets van de meest restrictieve clausules schrappen. Niet bepaald of het nu een zaak was van klassiek machtsmisbruik of relatieve machtspositie (ondanks dat ze wel die regelgeving hebben).
  3. Regulering: EU: regels maken om de handel eerlijker te laten verlopen -> Voorstel DSA en DMA
  4. Parijs Court de commerce: 4 mio boete: niet op grond van EU mededingingsrecht of nationaal maar op grond van nationaal handelspraktijkenrecht = signficant imbalance between the rights and obligations of the parties.
31
Q

als ik het gevoel heb dat er misbruik is van relatieve machtspositie maar er is geen misbruik van machtspositie in de absolute zin of betwistbaar → hoe dan toch genoegdoening aan de zwakkere partij in zo’n relatie?

A

B2B: tussen ondernemingen.

De factor angst: uitbaters hebben schrik om op te komen tegen de machtige partijen. Vaak over buyer power, in de media over landbouw tegen supermarkten. De nationale oplossingen kunnen nieuwe problemen creëren.

Breder moeten kijken naar de oplossingen dan het mededingingsrecht.

Daarom die 4 oplossingen

32
Q

Leg oplossing 1 en 2 uit: klassiek mededingings-recht?

A
  • Oplossingen 1 en 2: klassieke mededingingsrecht is niet dood! Er is een enorme kracht van de sanctionering. Zeer krachtig antwoord tegen de factor angst, want als BMA onderzoekt op anonieme basis, geen schrik meer.
  • Ook een positieve a priori tegen KMOs: zie doctrine cumulatieve effecten. Soms wordt dit opgelegd door lidstaten: oplossing art. 106 doctrine of combined application.
    • Ook meer aandacht voor buyer power!
  • We kunnen veel, maar niet alles! Als er geen klassieke machtspositie is. Ook als de structuur van de markt niet is aangetast = geen hulp van mededingingsrecht, wel onder handelspraktijken. Daar is dus een enforcement gap.
33
Q

Hoe zit het met landbouw?

A
  • We hebben aparte regels voor mededinging in landbouw: vooral kijken naar belang landbouwer → de CAP takes precedence over the objectives of the Treaty in the field of competition: de commissie legt uit hoe zich te verenigingen tegen de supermarkten! Actief pro-landbouwbeleid.
34
Q

Hoe heeft de Europese regelgever de enforcement gap opgelost?

A
  • De Europese regelgever vond geen consensus: mandaat aan nationaal recht: u mag dat zelf aanpakken! U mag verder gaan dan het Europees recht als het gaat over eenzijdig gedrag → alle lidstaten gaan effectief verder om dit aan te pakken. Ook voor nationaal handelspraktijkenrecht.
35
Q

Wat is de oplossing van EU regulatory intervention?

A
  1. Online
  2. Food supply chain = landbouw beschermen

Weinig structureel want beschermd weinig.

Grote probleem: men durft niet om de unfair commercial practice niet uit te breiden van B2C naar B2B.

Zeer beperkt toepassingsgebied = minimumharmonisatie → gold plating?

36
Q

Nadelen van nationale wetgeving die dit regelt?

A

Alleen minimumharmonisatie -> kan leiden tot goldplating en veel verschillende oplossingen in allemaal verschillende lidstaten.

EC is niet de enforcer maar de nationale mededingingsautoriteiten

37
Q

Wat is de oplossing handelspraktijken?

A
  • Je kan nationale regels maken die gaan over handelspraktijken → past men toe. Het werkt blijkbaar maar veel nadelen:
    • National legislation against abuse of economic dependence
  • Probleem met hoe men de nationale regels gaat vormgeven -> incoherenties
  • Hoe definiëren en moet je wel of niet impact structuur markt oplossen.
    • Gevolg: Gevolg: patchwork van allemaal verschillende regelgeving → zeer slecht voor interne markt.
38
Q

Wat zijn de voor en nadelen van de verschillende methodes/oplossingen?

A
  • Klassieke mededigingsrecht: heel sterk tegen de fear factor want je kan volledig anoniem klagen.
  • Harmonisatie: voordelen, tegen nadeel oplossing 4 = fragmentatie door gold plating.
  • De convergentie tussen klassieke mededingingsrecht en het handelsrecht komt eraan en ook vraag: waar is de EU in heel dit verhaal?
    • Kleine wetgevende reacties maar vooral veel traagheid → we hebben een actieve commissie & hof van justitie nodig
39
Q
A