L25 : Bewijs Flashcards
Omschrijf Kostovoski (EHRM)?
Kostovski EHRM: Kern: Het bewijs dat de verdachte het tenlastegelegde feit heeft begaan, mag volgens art. 344a Sv door de rechter niet uitsluitend worden aangenomen op grond van verklaringen van bedreigde getuigen of schriftelijke bescheiden met daarin opgenomen verklaringen van anonieme getuigen (getuigen die geen bedreigde getuigen zijn in de zin van de Wet Getuigenbescherming). Deze bepaling kan een uitvloeisel zijn van het Kostovski arrest.
Drie personen zijn ‘s nachts een bank binnengedrongen en wachtten met bivakmutsen getooid op de komst van het bankpersoneel om hen de kluizen te laten openen. Na de overval bleef alleen een gevonden schroevendraaier achter. Later meldden zich twee personen die de namen van de daders noemden (Stanley H., Paul M. en Kostovski). Deze twee getuigen vreesden voor represailles en wensten anoniem te blijven. Een van hen trok zijn getuigenis in, de ander werd twee maal door de rechter-commissaris - buiten aanwezigheid van de verdediging - gehoord, maar weigerde op de zitting te verschijnen. Vervolgens wees een speurhondenproef uit dat de schroevendraaier door een van de drie verdachten was gebruikt. Het hof had deze verdachte veroordeeld, waarbij de schroevendraaier doorslaggevend was geweest. De rechter-commissaris verscheen ter terechtzitting als getuige.
Het EVRM sluit niet uit dat in de onderzoeksfase voorafgaand aan de terechtzitting gebruik wordt gemaakt van anonieme bronnen. Het vervolgens gebruiken van anonieme verklaringen als voldoende bewijs voor een veroordeling, zoals in casu is geschied, is een andere zaak.
Dit arrest betreft niet de fase van het opsporingsonderzoek, maar handelt het louter om de vraag of van gebruik van anonieme bronnen voor het bewijs. Indien het bewijs met name op beslissende mate van anonieme bronnen berust, dan is dat in strijd met art. 6 EVRM.
Omschrijf grenzen getuigenbewijs (HR)?
Grenzen getuigenbewijs HR: In dit arrest geeft de HR enkele algemene regels voor het horen van niet- anonieme getuigen. Als de verdediging in de gelegenheid is geweest een getuige reeds in het vooronderzoek te ondervragen, dan behoeft de getuige in het belang van de verdediging niet meer ter terechtzitting te worden opgeroepen. Niet van belang is of de verdediging daadwerkelijk gebruik heeft gemaakt van de gelegenheid. Gebruik voor het bewijs van verklaringen van getuigen opgenomen in ambtsedige processenverbaal
Omschrijf EHRM 23 april 1997, Van Mechelen?
Van Mechelen EHRM: Feiten: Het arrest gaat over het gebruik van verklaringen van anonieme politiefunctionarissen. In deze zaak hadden verdachten een postkantoor beroofd. Op grond van observatie door politiefunctionarissen wist men wie er verantwoordelijk was voor de beroving. De politiefunctionarissen hadden namelijk tijdens hun observatie drie wagens in de gaten gehouden die alle drie betrokken waren geweest bij de beroving. Er waren vijftien politiefunctionarissen bij de zaak betrokken waarvan elf anoniem wilden blijven vanwege vrees voor hun veiligheid en die van de familie. In hoger beroep heeft de rechter-commissaris, op verzoek van de verdachten, de politiefunctionarissen gehoord. Tijdens het horen van de anonieme politiefunctionarissen bevonden de verdachten, hun advocaten en de advocaat-generaal zich in een andere kamer dan de politiefunctionarissen. Indien nodig kon de verdachte via een geluidsverbinding vragen stellen aan de politiefunctionarissen.
Beslissing feitenrechter
Volgens de Hoge Raad was het gebruik van het anonieme bewijs toegestaan, omdat het bewijs bevestigd werd door ander, niet anoniem bewijs en de handicaps voor de verdediging voldoende gecompenseerd waren. De verdachten waren namelijk in de gelegenheid gesteld de getuigen te ondervragen.
Rechtsvraag
Is het gebruik van getuigenverklaringen van anonieme politiefunctionarissen als bewijs een schending van art. 6 EVRM?
Antwoord rechtsvraag
In beginsel is dit toegestaan. Het EHRM is van mening dat anonieme politiefunctionarissen gelet op hun beroep en verbondenheid met de opsporende instanties slechts in zeer uitzonderlijke gevallen als anonieme getuigen kunnen optreden. De ernst van het feit of het opsporingsbelang bij het behoud van inzetbaarheid van agenten kunnen anonimiteit op zichzelf niet rechtvaardigen. Het Hof vind dat de verdediging in staat moet worden gesteld zich goed moet kunnen verdedigen en ook de eerlijkheid en betrouwbaarheid van getuigen moet kunnen controleren en zo hun eigen oordeel te vellen. Ook moet worden aangegeven waarom de politie anonimiteit nodig heeft en moet er een strikte noodzakelijkheid bestaan om een vergaande anonimiteit te waarborgen. Minder ver gaande mogelijkheden moeten worden bekeken. In dit geval vond het Hof dat er geen uitleg is gegeven waarom een inperking van de verdedigingsrechten is gemaakt terwijl zij van mening zijn dat minder inperkende mogelijkheden wel mogelijk waren.
Algehele Strekking
De algehele strekking van dit arrest is dat er bij gebruik van anonieme verklaringen die door politiefunctionarissen zijn afgelegd nog strenger moet worden beoordeeld of van de door hen afgelegde verklaringen gebruik mag worden gemaakt. Het moet in ieder geval strikt noodzakelijk zijn om een inbreuk te maken op het verdedigingsrecht van de verdachte. De politiefunctionaris heeft namelijk bewust gekozen voor een risicovol beroep en zij staan aan de kant van de tegenpartij, anonimiteit is om die reden moeilijk te rechtvaardigen.
Hennepkwekerij HR: Vader en zoon hebben een hennepkwekerij. De A-G heeft in zijn requisitoir gezegd dat er sprake is van een zekere hiërarchie en dat de cliënt het sluitstuk zou zijn van een organisatie. De raadsman betoogt dat daar helemaal geen sprake van van, de enige hiërarchie die er bestond was tussen vader en zoon. Vader wilde juist af van de hele handel. Het zou te ver gaan de kwekerij te bestempelen als organisatie in de zin van art. 140 Sr.
In cassatie werd aangevoerd dat het Hof in strijd met het nieuwe art. 359, 2e lid, Sv niet was ingegaan op het uitdrukkelijk onderbouwde verweer dat geen sprake was van een criminele organisatie, nu er- kort gezegd- enkel sprake was van vader en zoon die samenwerkten, zonder geledingen of hiërarchie binnen deze zogenaamde ‘organisatie’. De HR verwerpt het verweer met de overweging dat nu uit de gebezigde bewijsmiddelen volgt dat sprake was van een gestructureerd en duurzaam samenwerkingsverband en dat de aan het middel en verweer ten grondslag liggende opvatting dat voor een criminele organisatie vereist is art. 140 Sr, dat sprake is van een hiërarchie geen steun vindt in het recht.
Art. 359 (2), tweede volzin zegt dat in het vonnis, als de beslissing afwijkt van door de verdachte dan wel door de officier van justitie uitdrukkelijk onderbouwde standpunten, in het bijzonder de redenen moeten worden opgegeven die daartoe hebben geleid.
De HR wijst in r.o. 3.5 op het belang van een goede motivering, niet alleen voor de betrokkene en de samenleving, ook ter zelfcontrole van de rechter. Het hof stelt in dezelfde r.o. dat daarom ook andere betogen nopen tot goede motivering.
In het arrest wordt de responsieplicht door de HR uiteengezet. Indien sprake is van een een uitdrukkelijk onderbouwd standpunt (van de verdediging en/of Ovj) moet de rechter, die een daarvan afwijkende beslissing neemt, dat in het vonnis motiveren.
Is de onschuldpresumptie absoluut?
Nee,
is uitgangspunt en de verdachte blijft zo behandeld worden tot hij veroordeeld is
Wat is guilty plea?
De rechter kan de schuld van de verdachte aannemen ogv zijn eigen schuldverklaring
In NL kennen we dat niet:
- rechter moet zelfstandig oordelen
- schuld van een bekennende verdachte mag nooit alleen ogv diens eigen verklaring worden aangenomen
Wel is de rechter tav de bekennende verdachte in zijn bewijsconstructie niet gebonden aan de algemene regel dat de beslissing dat het feit door de verdachte is begaan moet steunen op de inhoud van de in het vonnis opgenomen bewijsmiddelen, houdende daartoe redengevende feiten en omstandigheden
Welke verklaring van de verdachte is doorslaggevend?
de laatste
Moet schuld in Nl worden bewezen?
Altijd en gebonden aan wettelijke regels van bewijs
bv:
- rechter is gebonden aan tekt tll
– iets anders of meer kan niet bewezen worden verklaard door de rechter
– wel minder
Wat is de kern van wat de rechter onderzoekt?
Uitsluitend of hij schuldig is aan wat hem door het OM wordt verweten.
NIET: of de verdachte enigerlei schuld heeft
Noem een aantal kenmerken rond bewijs in het NL strafproces?
- geen verdeling van bewijslast
- strafrechter is niet lijdelijk; hij moet zelf bewijs vinden
- verdachte hoeft verweer niet te bewijzen, het verweer is ‘ aannemelijk geworden’
- aannemelijk gemaakt is niet correct: verdachte hoeft niets aannemelijk te maken, de rechter moet deze aannemelijkheid onderzoeken en pas wanneer het dan ook niet annemelijk is geworden, mag hij het verwerpen
Omschrijf de verhouding tussen OM en rechter tav bewijslast?
- Het OM bewijst
- de rechter neemt de beslissing of het bewijs geleverd is
- de rechter motiveert deze beslissing in zijn vonnis
Wat vraagt de wet van de rechter tav het bewijs?
Hij moet overtuigd zijn dat de verdachte heeft gedaan wat hem wordt verweten (of in ieder geval iets wat binnen de grenzen van het hem ten laste gelegde ligt). Dit uit:
- het onderzoek ter terechtzitting
- wettige bewijsmiddelen
- voldoende wettig bewijs (art 341-344; unus regel)
Volle zekerheid is niet nodig, aan redelijkheid grenzende waarschijnlijkheid is voldoende
Bij twijfel: in dubio pro reo
- bewijsoordeel moet gemotiveerd worden–> in cassatie controleerbaar
Welke bewijsmiddelen zijn wettig?
art 339 SV
Welke bewijstheorie kent NL?
Negatief -wettelijke bewijstheorie
- wettig
- en overtuigend voor de rechter
(= de vrije bewijsleer)
Wat is het standpunt van de HR over bewijs?
de bewezenverklaring moet op meer dan alleen de verklaring van de verdache zelf of van 1 getuige; het is hierbij niet nodig dat de inhoud van het ene bewijsmiddel die van het andere ondersteunt.
HR toetst:
- of formeel aan bewijsvoorschriften is voldaan (is er meer gebruikt dan de verklaring van de verdachte of van 1 getuige)
- HR gaat na of het bewezenverklaarde uit het gebruikte materieel kon worden afgeleid (bv kon de rechter op de foto zien wat hij zegt daarop te hebben gezien)
Wat is het onmiddelijkheidsbeginsel?
De rechter mag alleen tot bewezenverklaring komen ogv wat uit het onderzoek op de terechtzitting is gebleken.
DUS:
- geen bewijsmateriaal dat niet op de terechtzitting zelf ten overstaan van verdachte en diens raadsman of het OM naar voren is gebracht –> alle bewijs moet voorwerp van discussie kunnen zijn geweest tussen verdediging en OM
– geen issue voor ter zitting afgelgde verklaringen (iedereen was daar immers bij)
– schriftelijk materiaal moet ter terechtzitting zijn voorgelezen of samengevat
NIET geldt het meest rechtstreekse bewijs (leer van best evidence), ook schriftelijk bewijs heeft eenzelfde waarde als een mondelinge getuigenverklaring
Rechter hoeft ook niet te streven naar het beste bewijs
Belang De auditu arrest?
Onbetwiste verklaringen behoeft de rechter niet altijd persoonlijk ter zitting te horen
Is de verdachte afhankelijk of de rechter het goed vindt dat een getuige, wiens verklaring door hem wordt betwist, ter terechtzitting zal worden gehoord?
Nee,
mits een daartoe strekkend verzoek tijdig is gedaan
rechter mag alleen afwijzen indien redelijkerwijs valt aan te nemen dat daardoor het OM niet in zijn vervolging of de verdachte in zijn verdediging wordt geschaad
Maar de verdachte heeft ook niet het absolute recht om elke belastende getuige te ondervragen
Wat geeft het EHRM aan als hoofdregel voor bewijsmateriaal?
- op een openbare terechtzitting gepresenteerd (dat kan dus ook schriftelijk materiaal zijn)
- with a view to adversarial argument –> rechten van de verdachte vergen in de regel dat verdachte en raadsman een adequate and porper opportunity krijgen om getuigen die een belatsnde verklaring afleggen, te ondervragen en tegen hun verklaring in te brengen wat tot verdediging kan leiden.
Geldt eigenlijk alleen bij een betwiste getuigenverklaring zodat de rechter zich een oordeel kan vormen door persoonlijke waarneming(dus ter terechtzitting, maar niet vereist–> kan ook rc zijn)
Is volgens het EHRM eht ondervragen van een verdachte een absoluut recht?
Nee,
vooral niet tav getuigen die te maken hebben gehad met sexueel geweld
Er dient dus rekening gehouden te worden met de belangen van getuigen, in het bijzonder getuigen slachtoffers (Doorson Arrest EHRM)
wel compensatie door bv het afsprelen van de video opnamen van het verhoor ter terechtzitting
Hoe regelt het HRM ondervraging van kwetsbare getuigen?
- verhoor van getuigen kan plaatsvinden door de RC buiten aanwezigheid van verdachte en raadsman om:
- mits zij in de gelegenheid worden gesteld om vragen op te geven die ook worden gesteld.
- dit kan ook bij getuigen die anoniem willen blijven
Mag het verhoor van getuigen helemaal achterwege blijven?
Soms:
-indien de betrouwbaarheid van de (bij de politie) afgelegde verklaring op deugdelijke wijze kan worden getoetst zonder dat een nieuw verhoor plaats vindt
VB
2 getuigen hebben een inhoudelijk gelijkluidende verklaring afgelegd. rechter kan dan bv 1 getuige verhoren ter terechtzitting
Dit wordt door de HR ondersteunt
Wat bij een getuige die niet kan worden gevonden, weigert te verschijnen of, verschenen, weigert vragen te beantwoorden?
EHRM aanvaardt dat hun bij de politie afgelegde verklaringen voor het bewijs worden gebruikt, mits
niet ‘ to a descisive extent’.
(dit heeft de keerzijde dat kroongetuigen die weg blijven of niet gevonden kunnen worden er voor kunnen zorgen dat verdachten niet kunnen worden veroordeeld)
Moet de rechter een ter zitting afgelegde verklaring van een getuige gebruiken?
Nee,
hij hoeft alleen maar te toetsen
en mag- na toetsing- teruggrijpen op die welke eerder werd gegeven aan de politie
Moet de verdachte zelf om het verhoor van de getuige vragen?
Hangt er van af:
- HR vraagt een actieve houding van de verdediging (arrest grenzen getuigenbewijs)
- EHRM vindt dat de rechter van verhoor mag afzien indien de verdachte door een raadsman wordt bijgestaan en zij geen van beiden te kennen geven een verhoor wenselijk te achten
Onduidelijk is de situatie bij:
- verdachte zonder raadsman
- verstekzaken
Waarschijnlijk is bepalend hoe cruciaal de verklaring van de betreffende getuige is
Mag een veroordeling afhankelijk zijn van een anonieme getuigenverklaring?
Nee,
niet solely or to a descisive extent
Wat als een getuige weigert te spreken op de zitting. Kan de eerder door de getuige bij de politie afgelegde verklaring gebruikt worden als bewijs?
spanning tussen EHRM jurisprudentie en recht doen aan de belangen van de verdediging
vs
ruimte voor opzetjes van criminelen
Visie Hr:
- ofschoon de veroordeling to a descisive extent berust op de verklaring van de getuige, mag deze toch worden gebruikt omdat:
- de getuige ter terechtzitting was verschenen, zodat de rechter zich een indruk van hem kon vormen
- verdachte en diens raadsman de gelegenheid hadden daar tegen hem en zijn verklaring in te brengen wat tot verdediging kon dienen, in het licht van de weigering om vraagen te beantwoorden
- en het niet zo kan zijn dat een getuige de mogelijkheid heeft om, door ter terechtzitting te zwijgen, eerder afgelegde verklaringen onbruikbaar te maken
Waarom moet een getuige in beginsel op de terechtzitting worden gehoord?
- onmiddelijkheidsbeginsel
- fair trial (art 6 EVRM, hoewel die het ook ok vindt als dit in het vooronderzoek heeft plaatsgevonden en de verdediging voldoende mogelijkheid heeft gehad om de getuige te ondervragen)
Wat zijn de regels van de HR mbt getuigenverhoor niet anonieme getuige?
Arrest Grenzen getuigenbewijs:
- als de verdediging reeds in het vooronderzoek de getuige heeft kunnen ondervragen, behoeft de getuige in het belang van de verdediging niet meer ter zitting te worden opgeroepen
- niet van belang is of de verdediging daar daadwerkelijk gebruik van heeft gemaakt
- bij niet ondervragen mag de in het vooronderzoek afgelegde verklaring desondanks voor bewijs worden gebezigd, indien die verklaring in ander bewijsmateriaal voldoende steun vindt
- Wil de verdediging een getuige horen, dan dient zij daartoe de nodige initiatieven te ontplooien
- Beginselen van behoorlijke procesorde kunnen meebrengen dat een getuige ter terechtzitting moet worden opgeroepen. Indien niet wordt opgeroepen mag de in het vooronderzoek afgelegde verklaring niet voor bewis worden gebruikt
- Ambtshalve moet de getuige worden opgeroepen als de eerdere verklaring van deze persoon enig bewijsmiddel is waaruit betrokkenheid van de verdachte bij het ten laste gelegde feit rechtsreeks kan volgen en
– deze persoon nadien door een rechter (RC0 is gehoord en ten overstaan van die rechter of de eerdere verkalring heeft ingetrokken, of een op essentiele punten ontlastende verklaring heeft afgelegd, of als hij heeft gewigerd te verklaren
Bij proepeing en zwijgen of niet verschijnen mag de rechter de in het vooronderzoek afgelegde verklaring gebruiken
Hoe kijkt het EHRM naar verlaringen van getuigen die niet dor de verdediging kunnen worden ondervraagd?
Mogen voor bewijs worden gebruikt indien er voldoende compenserende mogelijkheden voor de verdediging zijn om de inhoud van die verklaring te toetsen
Noem bijzondere getuigen?
Art 226 Sv:
- bedreigde getuige
- afgeschermde getuige (per 1 nov 2006)
- kroongetuige (per 1 april 2006)
Wat is een bedriegde getuige?
art 136c Sv:
een getuige ten aanzien an wie door de rechter het bevel is gegeven dat ter gelegenheid van het verhoor zijn identiteit verborgen wordt gehouden
of wel een getuige die een reele kans loopt dat hijzelf dan wel een derde tgv de door die getuige afgelegde verklaring bedriegd zal worden
Identiteit wordt voor de verdachte geheim gehouden. Aonimiteit kan geheel of beperkt zijn
Wat is een bedriegde getuige die beperkte anonimiteit heeft?
Wat gebeurt er met een bedriegde getuige met volledige anonimiteit?
- getuige die wel verschijnt maar op bepaalde vragen niet hoeft te antwoorden, respectievelijk als hem bepaalde vragen niet mogen worden gesteld
Doel is te voorkomen dat de getuige gegevens onthult waardoor hij vermoedelijk overlast zal ondervinden of waardoor de uitoefening van zijn beroep zal worden belemmerd (denk bv aan een politieinfiltrant)
Volledige anonimiteit: niet ter terechtzitting horen. In plaats daarvan wordt hij door de Rc gehoord. Degene die ambts- of beroepshalve betrokken is bij het verhoor van een bedreigde getuige kan zich verschonen van het beantwoorden van vragen, die kunnen leiden tot het onthullen van de identiteit van de bedreigde getuige
Wie kent de status toe?
Op verzoek van wie?
Wat te doen tegen een toe- of afwijzende beschikking?
RC (moet ook identiteit getuige kennen):
- ambtshalve (GVO)
- vordering OvJ
- verzoek verdachte (of diens raadsman)
- verzoek van de getuige
Tegen toe- of afwijzing staat beroep open
Verhoor kan pas plaatsvinden als de beroepsmogelijkheid is verstreken of in beroep is beslist
Wat als OvJ toezegt aan een persoon om niet anders dan als bedreigde getuige met volledige of beperkte anonimiteit te horen?
Als de rechter die status niet toekent en de OvJ daarom de persoon weigert te dagvaarden kan de rechter de OvJ niet ontvankelijk verklaren
Wat zijn de waarborgen voor de verdachte in Sv en arresten mbt verklaringen van anonieme bedreigde getuigen?
- bewijs dat de verdachte het ten laste gelgde feit heeft begaan mag door de rechter niet uitsluitend worden aangenomen op grond van verklaringen van bedreigde getuigen of schriftelijke bescheiden met daarin opgenomen verklaringen van anonieme getuigen
- verklaringe van anonieme gtuigen die bij de politie werkzaam zijn: van Mechelen arrest
- verklaring van een persoon die als bedreigde getuige of afgeschermde getuige is aangemerkt en wiens identiteit verborgen is gehouden mag slechts meewerken aan bewijs als aan de volgende 2 voorwaarden is voldaan:
– status moet zijn toegekend en moet als zodanig door de rc zijn verhoord
– ten laste gelgde feit moet een misdrijf ex art 67 lid 1 Sv zijn en moet een ernstige inbreuk op de rechtsorde opleveren door:
— de aard
— het georganiseerd verband waarin het is begaan
— de samenhang met andere door de verdachte begane misdrijven
Kan een getuige aan wie niet de status van bedreigde getuige is toegekend beperkt anoniem worden gehoord?
Ja
Wat beoogt de wet afgeschermde getuigen?
bruikbaarheid ambtsberichten AIVD en MIVD te verruimen door de in het ambtsbericht opgenomen informatie onderwerp te laten zijn van nader onderzoek dmv het horen van getuigen.
HR: gegevens van inlichtingen- en veiligheidsdiensten mogen als bewijs in een strafzaak worden gebruikt, tenzij:
- doelbewust met het oog op het buiten toepassing blijven van strafvorderlijke waarborgen geen opsporingsbevoegdheden worden gebruikt om zo gebruik te kunnen maken van de betrokken informatie van de AIVD of MIVD
- of tenzij het optreden van de betrokken dienst een zodanige schending van de rechten van verdachte hebben opgeleverd dat van een fair trail ex art 6 EVRM geen sprake meer kan zijn
Wat is een afgeschermde getuige?
een getuige die door de rechter ogv art 226m Sv als zodanig is aangemerkt
identiteit van de getuige kan verborgen worden gehouden ivm:
- zwaarwegend belang van de getuige
- staatsveiligheid
Wie bepaalt of er sprake is van een afgeschermde getuige?
RC in GVO
- verdachte en diens raadsman mogen niet bij het verhoor zijn
- OvJ mag dat ook niet
Vragen stellen via de RC
RC beoordeelt de betrouwbaarheid van de afgeschermde getuige en verantwoordt dit in het verslag
Wat is het verschil tussen een bedriegde en een afgeschermde getuige?
Afgeschermde getuige bepaalt zelf wat in het pv van het verhoor wordt opgenomen.
Bij weigering van de afgeschermde getuige dat pv in het dossier te voegen, wordt het vernietigd
Dat laat onverlet dat het oorspronkelijk ambtsbericht wel voor bewijs kan worden gebruikt, mits de rechter dit betruwbaar acht
Ook ten aanzien van de afgeschermde getuige geldt het bewijsminimum van art 334a Sv en de nadere voorwaarden voor het gebruik van het bewijs
Wat is pleabargaining en wat is de nl variant?
in ruil voor een belastende verklaring tegenover een andere verdachte , zelf een minder zwaar delict ten laste gelegd
NL: Kroongetuige
art 226g en verder
Hoe kijkt het EHRM tegen de kroongetuige aan?
gebruik van verklaringen toegestaan op voorwaarde dat de verdediging een eerlijke en effectieve mogelijkheid krijgt om de afspraken en de verklaringen te bestrijden.
Bovendien moeten rechters bij toetsing en gebruik grote zorgvuldigheid toepassen
Wat is een kroongetuige?
verdachte aan wie het OM strafvermidering heeft toegezegd in ruil voor een verklaring ten laste van een andere verdachte.
Kan ook een reeds veroordeelde betreffen: deze kan verklaren in ruil voor een positief advies in een gratieverzoek
Waaruit kan de strafvermindering bestaan?
- strafvermindering met maximaal de helft van de vrijheidstraf, werkstraf of geldboete
- omzetting van max de heldt van een vrijheidsstraf, werkstraf of geldboeten in voorwaardelijk
- vervanging van max een derde deel van een vrijheidsstraf door werkstraf of door een onvoorwaardelijke geldboete.
Toezeggen van het achterwege laten van de executie van een rechterlijke beslissing is dus NIET toegestaan (HR)
Waar heeft het afleggen van de getuigenverklaring van een kroongetuige betrekking op?
- afleggen egtuigenverklaring ihkv gerechtelijk vooronderzoek naar misdrijven als omschreven in art 67 Sv
- die gepleegd zijn ingeorganiseerd verband
- gezien hun aard of de samenhang met andere door de verdachte begane misdrijven een ernstige inbreuk op de rechtsorde opleveren
- of naar misdrijven waarop 8 jaar of meer is gesteld
Procedure rond verklaring kroongetuige?
- afspraak wordt op schrift gesteld
- bevat een zo nauw mogelijke omschrijving van de misdrijven
- indien mogelijk de verdachte ten aanzien van wie de verklaring zal worden afgelegd
- de strafbare feiten waarvoor de getuige zelf wordt vervolgd
- toezeggingen worden omschreven
Pas als de RC de afspraak rechtmatig heeft verklaard, is de afspraak tot stand gekomen
Wat doet de RC tijdens de beslissing mbt het accorderen van de kroongetuige en zijn verklaring?
- houdt rekening met de dringende noodzaak
- belang van het verkrijgen vande door de getuige af te leggen verklaring
- oordeel over de betrouwbaarheid van de getuige
Getuihge kan zich laten bijstaan door een raadsman
Indien de RC de afspraak niet rechtmatig verklaart, kan de OvJ in hoger beroep; beroep in cassatie is uitgesloten
Is de kroongetuige een anonieme getuige?
Nee, hij kan ter terechtzitting worden gehoord.
Wel kan de Rc ambtshalve, op vordering van de OvJ of op verzoek van de getuige bevelen dat de identiteit van de getuige vooreen bepaalde termijn voor de verdachte verborgen wordt gehouden
Is er bewijsminimum bij kroongetuigen?
Ja
het bewijs dat de verdachte het ten laste gelegde feit heeft begaan , kan door de rechter niet uitsluitend worden aangenomen op grond van verklaringen van getuigen met wie een afspraak is gemaakt.
Daarnaast moet de rechter in zijn uitspraak motiverenwaarom gebruik is gemaakt van de afspraak
Wat als een kroongetuige zijn afspraak niet nakomt?
Dan is hij onder voorwaarden strafbaar ogv art 192 lid 2 Sv
Wordt alleen getuigenbewijs op betrouwbaarheid getoetst?
Nee, ook deskundigenbewijs
- mate van deskundigheid van de expert
- de deugdelijkheid van zijn methoden
en mede in het licht daarvan de betrouwbaarheid van zijn verklaring
Verdachte en raadsman moet de gelegenheid worden geboden hem ten overstaan van een rechter te ondervragen en tegen zijn verklaring in te brengen wat tot verdediging kan dien
Heeft de verdachte recht op contra-expertise?
Tijdens GVO wel, eventueel wel na uitstel
deskundigenbewijs dat anders dan volgens art 227 Sv is verworven, dan kan de verdachte aanspraak maken op contra expertise
He kijkt EHRM aan tegen contra expertise?
EHRM:
verdachte
- heeft het recht om desverlangend in de gelegenheid te worden gesteld tegenbewijs te leveren tegen deskundigenbewijs
- dat een deskundige a decharge over gelijkwaardige faciliteiten moet beschikken als een deskundige a charge
Hoe kijkt de HR aan tegen contra expertise?
HR:
- een algemeen recht op contra expertise heeft de verdachte in NL niet
Wel kan de eis van een eerlijke procesvoering met zich meebrengen dat aan verzoek van verdachte tot het uitvoeren van een contra expertisegevolg behoort te worden gegeven
- verzoek moet tijdig zijn gedaan
- uitdrukkelijk door de verdediging naar voren zijn gebracht
- daarnaast moet de inhoud van het bestaande deskundigenrapport worden betwist
- het moet voldoende gemotiveerd en concreet zijn
Contra expertise voor DNA en bloed of urineonderzoek ihkv alcoholonderzoek is in de wet geregeld
Wat is er sinds 1 jan 2010 veranderd mbt deskundigen in strafzaken?
Wet deskundigen in strafzaken ingevoerd
Algemeen recht van verdachte om tegenonderzoek te verzoeken
afwijzing door OvJ –> naar RC om alsnog te verzoeken; dit kan alsnog worden afgewezen
Mag de rechter bewijsmateriaal gebruiken waarbij verkrijging ervan rechtsregels zijn geschonden?
HR: dergelijk materiaal mag in beginsel niet worden gebruikt;
= onregelmatige bewijsgaring
Enige nuancering over tijd: mogelijke gevolgen van de overtreding lijken daarbij doorslaggevend
Later werden de gevallen waarin tot onreinheid werd besloten veel verder beperkt op principiele grondslag
Waar knopte de HR bij aan bij onrein bewijsmateriaal?
Schutznorm of relativiteitsleer:
er ontstaat geen onreinheid wanneer de overtreden regel niet strekt tot bescherming van de verdachte, maar van derden
Indien een regel is geschondendie strekte tot bescherming van een ander belang dan dat van de verdachte, is het materiaal ten zijnen aanzien niet onrechtmatig verkregen, en mag het dus wel tegen hem worden gebruikt.
Deze relativiteitsleer is niet onomstreden
Wat als de verdachte niet in zijn belangen is geschaadt?
Dan mag het bewijsmateriaal worden gebruikt.
Wat als de schending achteraf is hersteld (bv 2 verklaringen, 1 met en 1 zonder cautie): dan mogen beide worden gebruikt
Wat als de cautie achterwege is gebleven op het onderzoek ter terechtzitting?
HR: onderzoek ter terechtzitting wordt nietig verklaard
Deze maatregel is krachtiger omdat zij ook doel treft indien de zonder cautie afgelegde verklaring in het geheel niet voor bewijs is gebruikt ( maar de rechter misschien wel heeft beinvloed)
Dit geldt ook bij een ten onrechte onbeeidigde getuigenverklaring ter zitting
Wat is het huidige beleid van de HR bij onreinheid van het bewijsmateriaal?
- strafvermindering ipv bewijsuitsluiting
zie arrest Loze afvoerpijp
We hebben vastgesteld dat de regel in dubio pro reo een bewijsregel is. Wat is daarvan het belang?
Dat deze regel alleen geldt in samenhang met het tenlastegelegde.
Ten aanzien van bijvoorbeeld zijn bevoegdheid mag de rechter met minder genoegen nemen dan bij het vaststellen van de bewezenverklaring: zo is het ook niet geoorloofd het OM niet-ontvankelijk te verklaren, louter en alleen omdat die ontvankelijkheid aan redelijke twijfel onderhevig is
Vloeit uit het arrest Kostovski voort dat ten aanzien van anonieme getuigen in zijn algemeenheid geldt dat daar zeer terughoudend mee moet worden omgegaan?
Nee, zo algemeen kan het niet worden gesteld. Om te beginnen betreft dit arrest niet de fase van het opsporingsonderzoek, maar handelt het louter om de vraag van gebruik van anonieme bronnen voor bewijs.
Een tweede punt is dat terughoudendheid bij het gebruik voor bewijs met name tot uitdrukking komt indien het bewijs in beslissende mate op anonieme bronnen berust: dat is in strijd met art 6 EVRM
Arrest Kostovski: Welke wettelijke bepaling brengt het criterium dat in het Kostovski arrest door het EHRM is aangegeven(inmiddels) tot uitdrukking?
art 344a Sv
Arrest van Mechelen (EHRM):
In welk opzicht verschilt de positie van een burger als getuige van een politieambtenaar als getuige?
Het EHRM overweegt dat de positie van de politieambtenaar anders is dan van een ‘disinterested’ (neutrale, objectieve) getuige. Doordat een politieambtenaar is gelieerd aan de (vervolgende) overheid zou, zo stelt het EHRM, hen alleen in bijzondere gevallen anonimiteit toekomen. Het ligt , omdat politieambtenaren geen neutrale getuigen zij, voor de hand dat het tot hun plicht behoort in een openbare zitting bewijs te leveren.
Doe zelftoets L25 pagina’s 97 t/m 101 Werkboek 2
