Jaskra Flashcards
Jaskra to:
Grupa chorób wykazująca wspólne cechy, którymi są:
- neuropatia n.II
- utrata pola widzenia
- nieprawidłowe IOP
Do czego doprowadzi nieleczona jaskra?
do nieodwracalnej ślepoty
Gdzie rozpoczyna się neuropatia n.II w jaskrze?
W obszarze głowy n.II, czyli w miejscu w którym bardzo podatny na uszkodzenia jest przepływ aksoplazmy we włóknach nerwowych - tutaj włókna nerwowe zmieniają kierunek i muszą, ciasno zgrupowane, opuścić wnętrze gałki ocznej (przechodzą przez otworki w twardówce - lamina cribrosa (blaszka sitowa), tworząc n.II już poza gałką oczną
W jaskrze obserwuje się poszerzenie otworków blaszki sitowej
Co jest konsekwencją neuropatii n.II w jaskrze?
Stopniowa utrata pola widzenia - najpierw ubytki paracentralne, potem coraz większe, ale bardzo długo jest zachowane widzenie centralne
Różne rodzaje jaskry są przyczyną ilu % obustronnej ślepoty?
ok.15% ->3 msce w rankingu przyczyn utraty funkcji
Epidemiologia jaskry?
2% u osób >40r.ż.
1/1000/rok >80r.ż.
W krajach rozwiniętych około 50% chorych trafia do okulisty (bo jaskra nie daje żadnych objawów na początku)
Teorie rozwoju uszkodzeń jaskrowych:
Mechaniczna
Niedokrwienna=naczyniowa
Zaburzenia autoregulacji - nieprawidłowe naczynia, krążące czynniki naczyniowe
Teoria niedokrwienna i mechaniczna współistnieją
Teoria niedokrwienna=naczyniowa jaskry
Jaskra jest efektem przewlekłego niedokrwienia w małych naczyniach zaopatrujących przednią cz. n. II
wpływ za wysokiego IOP na ukrwienie n.II (przewlekłe niedokrwienie), może przyczynić się też za niskie CTK (w tym spadki CTK w nocy - big dippersi: młode, szczupłe, ambitne kobiety z zimnymi rękoma, migrena
Teoria mechaniczna jaskry
- ucisk na aksony n.II w obrębie blaszki sitowej, przerwanie przepływu aksoplazmy (subs. neurotroficzne nie krążą) -> komórki zwojowe siatkówki obumierają (czyli ciała komórek, których aksony tworzą n.II); powstaniu tych uszkodzeń sprzyja wzrost IOP i zbyt ciasne otworki w blaszce sitowej (one się koniec końców poszerzą w jaskrze)
Podstawy klasyfikacji jaskry (5)
- obraz gonioskopowy kąta przesączania (otwarty/zamknięty + prawdopodobieństwo zamknięcia gdy jest wąski)
- zmiany w tarczy n.II
- uszkodzenie pola widzenia
- główne czynniki ryzyka (IOP za wysokie, wiek, naczyniowe czynn. ryzyka, zmiany arteriosklerotyczne)
- towarzyszące schorzenia
Metoda van Herica
- Wstępna ocena kąta przesączania,
- badanie orientacyjne,
- nie wymaga gonioskopu (ale badanie gonioskopowe lepsze i dokładniejsze)
- skierowanie wąskiej szczeliny światła biomikroskopu pod kątem 60stopni na powierzchnię rogówki za rąbkiem -> uwidocznienie przekroju rogówki i powierzchni tęczówki ->uwidocznienie odległości między przednią powierzchnią tęczówki a tylną powierzchnią rogówki
- odległość <1/4 grubości rogówki - kąt wąski
- > 1/2 grubości rogówki - kąt szeroki
Gonioskop umieszcza się na:
powierzchni rogówki (metoda dotykowa)
Zmiany w tarczy n.II bardzo charakterystyczne w jaskrze:
- zagłębienie tarczy n.II
- uszkodzenie pola widzenia (zaburzenie funkcjonalne, konsekwencja zmian anatomicznych)
- ubytki paracentralne
- potem nosowy schód Roennego
- potem pozostaje wyspa skroniowa
- w końcu utrata widzenia centralnego, potem wyspy skroniowej
- ślepota
Obieg cieczy wodnistej
Jest produkowana przez nabłonek wyrostków ciała rzęskowego, gromadzi się w tylnej komorze, opływa soczewkę
Przemieszcza się przez otwór źreniczny do komory przedniej, wiruje w przedniej komorze
Przez sieć trabekularną w kącie przesądzania (m. podstawą tęczówki i nasadą rogówki; okolica rąbka rogówki) przepływa do kanału Schlemma
Dostaje się do żył nadtwardówkowych kanałami wyprowadzającymi
Konsekwencje utrudnienia odpływu cieczy wodnistej
Wzrost ciśnienia w przednim odcinku oka ->przeniesienie ciśnienia na tylny odcinek oka
Przyczyny utrudnienia odpływu cieczy wodnistej:
Zamknięcie/zarośnięcie kąta przesączania
Zmiany w kanale Schlemma
Podwyższone ciśnienie w żyłach nadtwardówkowcyh
Którędy może alternatywnie odpływać ciecz wodnista?
Bardzo mała ilość - do naczyniówki
Bardzo bardzo mała ilość - absorbowana przez tęczówkę
Gonioskop zassywa się na oku, co widzimy:
Czerwonawe zabarwienie w okolicach kanału Schlemma - zassanie i cofnięcie się krwi z żył nadtwardówkowych przez kanały wyprowadzające
Co zrobi pęczniejąca zaćma w kontekście jaskry?
Przemieszcza podstawę tęczówki i zamyka kąt przesączania
Stopnie otwarcia kąta przesączania wg. skali Shaffera
Stopień 4 (35-45 stopni)–szeroki kąt przesączania –zamknięcie praktycznie niemożliwe –widać wszystkie struktury kąta (nasadę tęczówki, ciało rzęskowe, ostrogę twardówki)
Stopień 3 (25-35stopni) –widać ostrogę twardówki, częściowo przesłonięte jest trabeculum
Stopień 2 (20stopni) –widać tylko fragmentarycznie trabeculum
Stopień 1 (10 stopni) –widać tylko linię Schwalbego
Stopień 0 (0stopni) –zamknięty kąt przesączania, gdy dochodzi do kontaktu rogówki z tęczówką
Jak wygląda jaskrowa tarcza nerwu wzrokowego w oftalmoskopii?
Obszar ogołocony z włókien nerwowych
Które pęczki nerwowe pierwsze ulegają uszkodzeniu w jaskrze?
Skroniowe górne i dolne, nosowe górne i dolne - bardzo wrażliwe na ucisk i niedokrwienie