Choroby siatkówki - nabyte choroby plamki Flashcards
Co to plamka
- Okrągły obszar w tylnym biegunie dna oka, średnica 5mm
* Obszar siatkówki z żółtym barwnikiem - ksantofilem (dawna nazwa=plamka żółta)
Co to dołek/dołeczek?
- Zagłębienie wewnętrznej warstwy siatkówki w centrum plamki o średnicy 1,5mm - odpowiada średnicy tarczy n.II
- W badaniu oftalmoskopowym można go rozpoznać dzięki refleksowi świetlnemu, wynikającemu ze zwiększonej grubości siatkówki i błony granicznej na obrzeżu dołka
Plamka - histologia
- Brak 4 wewnętrznych warstw siatkówki
* w OCT - można przeanalizować warstyw siatkówki
Zwyrodnienie plamki związanej z wiekiem = AMD jest wiodącą przyczyną:
utraty widzenia centralnego w krajach wysoko rozwiniętych u osób >50r.ż.
AMD - epidemiologia
obecnie choruje 30-50mln osób, ta liczba może się podwoić do 2050r.
Czynniki ryzyka rozwoju AMD ogólne, niemodyfikowalne
- Wiek!
- płeć (K)
- czynniki genetyczne
- rasa biała
Czynniki ryzyka rozwoju AMD ogólne, modyfikowalne
- Palenie tytoniu (5x większe ryzyko)
- wysokie BMI
- NTK
- choroby układu krążenia
- miażdżyca
- cukrzyca
- hormony (mało estrogenów)
- niski poziom antyoksydantów w diecie
- dieta bogatotłuszczowa
- światło słoneczne
Czynniki ryzyka rozwoju AMD miejscowe
- AMD w jednym oku
- nadwzroczność
- jasny kolor tęczówek
- chirurgia zaćmy
Objawy AMD
- metamorphopsiae (widzenie lini prostych jako falistych, zniekształcenie obrazu), mogą być pierwszym objawem
- obniżenie ostrości wzroku
- pogorszenie widzenia kontrastu
- zaburzenie widzenia barw
- pojawienie się mroczka centralnego (w zaawansowanej postaci)
Zaburzone widzenie z bliska i widzenie w dal
Test Amslera
- do szybkiej oceny widzenia plamkowego
- taka siatka, każdy z kwadracików odpowiada kątowi widzenia 1 stopień
- w centrum testu punkt fiksacji
- badamy każde oko osobno
Pierwszy dostrzegalny objaw oftalmoskopowy związany z AMD
=druzy - żółtawokremowe ogniska różnej wielkości w okolicy plamkowej,
•zlok. między błoną Brucha a komórkami nabłonka barwnikowego siatkówki
•to niestrawione fragmenty zewnętrznych członów fotoreceptorów - niezbiodegradowane, bo funkcja komórek nabłonka barwnikowego siatkówki jest osłabiona (objaw starzenia się)
•duże - druzy miękkie
•małe - druzy twarde
Postaci kliniczne AMD
Postać sucha = zanikowa
Postać wysiękowa = neowaskularna = mokra
Postać sucha AMD
- 85-90% przypadków
- choroba postępuje woolno (postępujący zanik, w zaawansowanym stadium zanik geograficzny)
- obecnie brak leczenia
- w OCT zaburzenie morfologii dołka z zanikami zewnętrznych warstw siatkówki w okolicy plamkowej
Postać wysiękowa AMD
- 10-15% przypadków
- szybka progresja (nagła bezbolesna utrata widzenia)
- naczynia z warstwy choriokapilaris przechodzą przez małe fenestracje błony Brucha do przestrzeni pod nabłonkiem barwnikowym siatkówki
- poprzez pęknięcia w warstwie komórek nabłonka barwnikowego naczynia proliferują do przestrzeni podsiatkówkowej (neowaskularyzacja podsiatkówkowa)
- te naczynia mogą pękać - wylewy w okolicy plamkowej ->nagłe, bezbolesne zaniewidzenie
- leczenie: doszklistkowe iniekcje anty-VEGF
Jedna z podstawowych metod obrazowania zmian z plamce
Angiografia fluoresceinowa
•wysiękowe AMD:
-we wczesnej fazie badania w okolicy plamkowej pojawia się hiperfluorescencyjna siatka patologicznych naczyń imitująca koronkę
-w fazach późnych homogenna hiperfluorescencja - wskazuje na aktywność błony neowaskularnej
Hiperfluorescencja jest wynikiem przecieku kontrastu z patologicznych naczyń
