Choroby siatkówki - centralna surowicza chorioretinopatia, otwór, obrzęk plamki

Question 1

Do jakiej grupy schorzeń jest zaliczana centralna surowicza chorioretinopatia = CSC

Answer 1

Zaliczana do schorzeń określanych mianem pachychoroid (pogrubienie i wzmożona przepuszczalność naczyń siatkówki)

Question 2

Czynniki predysponujące do CSC (centraln. surow. chorioretinop.)

Answer 2

• mężczyźni częściej
• stres (osobowość typu A)
• ciąża
• NTK
• przewlekle stosowane sterydy (ogólne, doszklistkowe, okołogałkowe, miejscowe na skórę)
• antybiotyki
• alkohol
• endogenne zaburzenia hormonalne (mineralokortykoidów)

Question 3

Sterydy w etiopatogenezie CSC (centraln. surow. chorioretinop.)

Answer 3

Sterydy działają poprzez wiązanie się ze swoimi receptorami i rec. dla MKS -> aktywacja mineralokortykosteroidowa -> poszerzenie naczyń naczyniówki -> akumulacja płynu podsiatkówkowo -> surowicze odwarstwienie części neurosensorycznej siatkówki w okolicy plamkowej - kluczowy objaw CSC

Question 4

Jakie leki mogą wywoływać CSC?

Answer 4

Te metabolizowane przez cyt. P450, np:
•blokery kan. wapniowych
•leki p/histaminowe
•warfaryna
•beta-adrenolityki
•antagoniści rec. angiotensyny (ARB)
•diuretyki
•benzodiazepiny

Question 5

CSC - u kogo?

Answer 5

U ludzi młodych i w średnim wieku

U mężczyzn 6-10x częściej niż u kobiet

Question 6

CSC - objawy

Answer 6

• pogorszenie widzenia w jednym oku z towarzyszącym względnym mroczkiem centralnym, mikropsjami (pomniejszenie oglądanych przedmiotów) i metamorfopsjami
• ostrość wzroku obniżona, ale można ją korygować za pomocą słabych soczewek skupiających (+)

Question 7

Badanie dna oka w CSC

Answer 7

Wysiękowe odwarstwienie neurosensorycznej siatkówki w plamce (okrągły obszar uniesienia)

Question 8

Angiografia fluoresceinowa w CSC

Answer 8

Objaw “dymu z komina”:

• wczesna faza badania: małe ognisko hiperfluorescencji (przeciek kontrastu przez nabłonek barwnikowy siatkówki)
• późna faza badania: barwnik przechodzi do przestrz. podsiatkówkowej i przemieszcza się pionowo ku górze z ogniska przecieku do górnej granicy odwarstwienia siatkówki

Objaw “kleksa atramentu” - rzadziej niż powyższy
- małe ognisko hiperfluorescencji, stopniowo powiększa się okrężnie aż do wypełnienia kontrastem całego obszaru odwarstwienia siatkówki

Question 9

OCT w CSC

Answer 9

Kopulaste uniesienie części neurosensorycznej z płynem podsiatkówkowo, widoczne naczynia naczyniówki - rozdęte, poszerzone

Question 10

Przebieg kliniczny CSC

Answer 10

• w ok.80% przypadków dochodzi do samoistnego cofnięcia się objawów w ciągu 1-6 mcy
• częstość nawrotów: 40-50%
• choroba może przejść w postać przewlekłą

Question 11

Leczenie CSC

Answer 11

zależy od postaci klinicznej:
•ostra - w przypadku pierwszego zachorowania: laserokoagulacja miejsca przecieku po 4-6 mcach od początku objawów
-w przypadku kolejnego rzutu po 1 miesiącu od początku objawów

•przewlekła - leczenie systemowe - doustne: antagoniści receptora mineralokortykoidowego + odstawienie leków potencjalnie wywołujących CSC

Question 12

Otwór w plamce - postaci (4)

Answer 12

1. Idiopatyczny = związana z wiekiem - najczęstsza postać:
   •zwykle dotyczy starszych kobiet
   •jest spowodowany styczną trakcją szklistkowo-siatkówkową wywieraną na dołek
   •upośledzenie widzenia centralnego zauważane przy zamknięciu zdrowego oka
   •niekiedy rozpoznawany przypadkowo
   •ryzyko powstania otworu w plamce w oku towarzyszącym - 15% w ciągu 5 lat

Związany z:

2. Wysoką krótkowzrocznością
3. Tępym urazem oka
4. Powikłanie retinopatii słonecznej

Question 13

Dno oka w otworze w plamce

Answer 13

Okrągły, dobrze wysztancowany, pełnościenny otwór w plamce

Question 14

OCT w otworze w plamce

Answer 14

• Może być widoczne wieczko w odłączonym ciele szklistym nad siatkówką (fragment wyrwanej siatkówki z okolicy plamkowej)
• Obrzęk brzegów otworu

Question 15

Leczenie otworu w plamce

Answer 15

Chirurgiczne - pars plana witrektomia z pokryciem otworu odpowiednio przygotowanym płatkiem błony granicznej wewnętrznej siatkówki

Question 16

Torbielowaty (cystowaty) obrzęk plamki = CMO to (+podział ze wzgl na długość trwania)

Answer 16

Gromadzenie się płynu w cystach leżących śródsiatkówkowo wokół dołeczka
Częsta, nieswoista choroba, towarzysząca wielu schorzeniom okulistycznym

• Krótkotrwający- przebieg kliniczny jest zwykle łagodny
• Długotrwający - dochodzi do łączenia się mikrocystek wypełnionych płynem w dużą przestrzeń torbielowatą -> otwór warstwowy w dołku -> nieodwracalne uszkodzenie widzenia centralnego

Question 17

Przyczyny CMO (cystowatego obrzęku plamki)

Answer 17

• retinopatia: cukrzycowa, popromienna
• po powikłanej operacji zaćmy
• rzekomosoczewkowość i afakia(=brak soczewki)
• niedrożność naczyń żylnych siatkówki
• zapalenia błony naczyniowej
• zwyrodnienie barwnikowe siatkówki

Question 18

Leczenie CMO (cystowatego obrzęku plamki)

Answer 18

Zależy od przyczyny:
•najczęściej: iniekcje doszklistkowe steroidów i czynnyków anty-VEGF
•NLPZ (szczególnie u pacjentów z zapaleniem błony naczyniowej)
•inhibitory anhydrazy węglanowej
•witrektomia (w przypadkach opornych na leczenie zachowawcze)

Question 19

OCT w CMO

Answer 19

Liczne cysty, zazwyczaj śródsiatkówkowo

Question 20

Angiografia fluoresceinowa w CMO

Answer 20

Objaw “płatków kwiatu”