Choroby siatkówki - krótkowzroczność, OS Flashcards
Ile populacji światowej będzie chorowało na krótkowzroczność do 2020r XD
1/3
Krótkowzroczność wysoka - co to
To heterogenna grupa schorzeń o złożonej etiopatogenezie:
• Czynniki środowiskowe (jest gorzej bo coraz więcej czasu spędzamy w ciemnych domach i przed kompem):
- przedłużona i intensywna praca wzrokowa do bliży (przewlekły skurcz akomodacji)
- ekspozycja na światło (krótkowzroczność narasta bardziej zimą niż latem), światło naturalne ma ochronny wpływ na rozwój krótkowzroczności
- Uwarunkowania genetyczne
- Płeć żeńska :(
Krótkowzroczność zwyrodnieniowa = wysoka
- Charakteryzuje się wadą refrakcji o mocy powyżej -6.0D(dioptrii)
- Rozpoczyna się we wczesnym dzieciństwie
- W okresie dojrzewania charakteryzuje się szybkim wzrostem długości gałki ocznej, co może doprowadzić do wady refrakcji nawet -60 D (a długość osiowa gałki ocznej może być nawet >35 mm )
Powikłania krótkowzroczności wysokiej
Dotyczą przedniego i tylnego odcinka gałki ocznej
W dnie oka:
• obwodowe zmiany zwyrodnieniowe siatkówki, towarzyszą im otwory i przedarcia - mogą doprowadzić do:
• otworopochodnego = przedarciowego odwarstwienia siatkówki
• makulopatie(plamka), w tym neowaskularyzacja naczyniówkowa
• Zmiany zanikowe siatkówki i naczyniówki w tylnym biegunie oka
• jaskra
• zaćma
Zwyrodnienia kraciaste w dnie oka
W krótkowzroczności wysokiej, potencjalne miejsca powstawania otworów, przedarć siatkówki
Makulopatie w krótkowzroczności
- Pęknięcia w błonie Brucha w okolicy plamkowej (“pęknięcia lakieru”)
- Neowaskularyzacja naczyniówkowa
- Plama Fuchsa (kumulacja barwnika w okolicy plamkowej)
- Otwór w plamce
- Makulopatia zanikowa (powstawanie wysp zaników siatkówkowo-naczyniówkowych dookoła tarczy n II lub w okolicy plamkowej)
Złoty standard diagnostyki w makulopatii
Angiografia fluoresceinowa - można zobaczyć neowaskularyzację naczyniówkową w przebiegu krótkowzroczności (takie ognisko homogennej hiperfluorescencji)
Optyczna koherentna tomografia
Wykorzystywana w chorobach plamki
•Ocena wszystkich struktur siatkówki bez dożylnego kontrastu
•hiperrefleksyjna masa - może być neowaskularyzacją naczyniówkową
•cystki śródsiatkówkowe świadczą o obrzęku siatkówki (np. przez aktywność błony neowaskularnej w błonie poddołkowej)
Powikłania wysokiej krótkowzroczności - zaćma
Przedni odcinek gałki ocznej - ocena w lampie szczelinowej
• zaćma wikłająca podtorebkowa tylna
-bardzo szybkie pogorszenie ostrości wzroku (bo ta zaćma lokalizuje się w najważniejszym dla optyki punkcie = punkcie węzłowym)
• zaćma jądrowa
-zlok. w części centralnej soczewki
Odwarstwienie siatkówki - co to
Oddzielenie neurosensorycznej cz. siatkówki od nabłonka barwnikowego siatkówki przez płyn podsiatkówkowy
Podział odwarstwienia siatkówki
- Przedarciowe (otworopochodne) - w dnie oka kształt litery U/podkowy
- Nieprzedarciowe
•trakcyjne
•wysiękowe
Odwarstwienie siatkówki przedarciowe (otworopochodne), definicja, epidemiologia
Spowodowane obecnością otworu w siatkówce, przez który przenika płyn (rozrzedzone ciało szkliste) do przestrzeni podsiatkówkowej
Dotyczy 1:10 tys osób/rok
W 10% dotyczy obojga oczu
Ponad 40% OS występuje w oczach krótkowzrocznych
Odwarstwienie siatkówki nieprzedarciowe
- trakcyjne (może być przy retinopatii cukrzycowej proliferacyjnej, retinopatii wcześniaków, penetrującym urazie gałki ocznej)
- wysiękowe (może być przy guzach wewnątrzgałkowych, zapaleniu tylnego odcinka błony naczyniowej, wysiękowej postaci AMD)
Trakcyjne odwarstwienie siatkówki - przebieg
Proliferacje szklistkowo-siatkówkowe obkurczają się -> trakcja (pociąganie) siatkówki -> odwarstwienie siatkówki
Silne trakcje -> duże napięcia -> przedarcie (otwór) w siatkówce ->trakcyjno-przedarciowe odwarstwienie siatkówki
Patomechanizm powstania przedarcia siatkówki i jej odwarstwienia (w przedarciowym=otworopochodnym odwarstwieniu) - jakie 2 czynniki muszą zajść
Muszą być dwa czynniki:
- dynamiczna trakcja szklistkowo-siatkówkowa (tylne odłączenie ciała szklistego)
- predysponujące zwyrodnienia obwodowej siatkówki (np. zwyrodnienie kraciaste, szroniaste, typu “śladu ślimaka”, “białe bez ucisku”) - najczęściej w wysokiej krótkowzroczności
Tylne odłączenie ciała szklistego
• >40-50 r.ż.
• u 85% przebiega bezobjawowo
ALBO
• czasami przejściowe błyski wpw
Tylne odłączenie ciała szklistego powikłane a niepowikłane
•Niepowikłane - 85%, siatkówka jest cała
•Powikłane - 10-15%:
Pociąganie siatkówki w miejscu zmian zwyrodnieniowych -> przerwanie ciągłości siatkówki, postaje otwór przez który przenika rozrzedzone ciało szkliste -> ulega zmianom fizykochemicznym (jest krwawienie do komory ciała szklistego)
Gdzie najczęściej powstają przedarcia siatkówki?
60% - kwadrant skroniowo-górny w rzucie przyczepu mięśnia skośnego górnego
Czynniki ryzyka odwarstwienia siatkówki
- Wysoka krótkowzroczność
- Bezsoczewkowość i rzekomosoczewkowość (po usunięciu soczewki własnej i wszczepieniu sztucznej)
- Choroby systemowe (np. z. Marfana, a w nim często jest krótkowzroczność i zwyrodnienia części obwodowej siatkówki)
- (+) wywiad rodzinny
- Odwarstwienie siatkówki w oku towarzyszącym
- Uraz oka
Objawy przedarciowego odwarstwienia siatkówki
- Objaw zwiastujący - błyski(photopsiae) - są wynikiem podrażnienia fotoreceptorów przez trakcję w miejscu adhezji szklistkowo-siatkówkowej (czyli tam, gdzie ciało szkliste jest ściśle połączone z obszarem zmian zwyrodnieniowych części obwodowej siatkówki)
- Męty - poruszające się w polu widzenia ciemne plamki (to wysypane do komory ciała szklistego komórki nabłonka barwnikowego w miejscu przedarcia siatkówki LUB przedostane do komory ciała szklistego erytrocyty z uszkodzonego naczynia siatkówki) - rzucają cień na siatkówkę, dlatego pacjent widzi kropki
- Ubytek pola widzenia (“ciemna zasłona”) - bo płyn przedostaje się z komory ciała szklistego do przestrzeni podsiatkówkowej, powodując jej odwarstwienie; ubytek jest w miejscu przeciwległym w stosunku do lokalizacji odwarstwionej siatkówki
Profilaktyka zmian zwyrodnieniowych oraz otworów siatkówki w oczach z obecnymi czynnikami ryzyna, predysponującymi do OS
Zabezpieczenie patologicznych zmian:
- Fotokoagulacją laserową: stworzenie trwałych połączeń między częścią neurosensoryczną siatkówki a nabłonkiem barwnikowym siatkówki
- Krioterapią
Odwarstwienie siatkówki jest wskazaniem do leczenia:
Operacyjnego
Konwencjonalne metody leczenia chirurgicznego OS
To chirurgia zewnątrzgałkowa
Cel: wgłobienie twardówki za pomocą wszczepów przyszywanych do twardówki w rzucie przedarcia (wszczepy segmentowe - lokalizacja południkowa/równoleżnikowa, wszczepy okrężne)
->zmniejszenie odległości między odwarstwioną siatkówką a ścianą gałki ocznej
Jaką konsekwencję może mieć opasanie gałki ocznej w OS?
Nieznaczne wydłużenie osi przednio-tylnej gałki ocznej -> zwiększenie krótkowzroczności
Powikłania zabiegu wgłobienia twardówki w OS
- Za wąski wszczep -> zbyt małe wgłobienie, brzegi przedarcia znajdują się poza wgłobieniem
- Wgłobienie przesunięte w stosunku do przedarcia
Reoperować jak najszybciej!
Jak wygląda prawidłowo umieszczone wgłobienie twardówki w OS?
Przedarcie siatkówki znajduje się na szczycie wgłobienia
W przypadku długotrwałego OS, kiedy metody konwencjonalne mogą być niewystarczające, istnieje wskazanie do:
Pars plana witrektomia (zabieg wewnątrzgałkowy)
•3 wejścia do gałki ocznej, 3,4-4mm od rąbka rogówki, w rzucie części płaskiej ciała rzęskowego
-port dla infuzji (stabilne ciśnienie wewnątrzgałkowe)
-port dla światłowodu
-port dla narzędzia (witrektom, endonożyczki, endopęsetka)
•usunięcie patologicznie zmienionego ciała szklistego w celu udostępnienia chorobowo zmienionej siatkówki
•przyłożenie siatkówki za pomocą oleju silikonowego, ciężkich płynów perfluorokarbonowych lub rozprężającego gazu (endotamponada)
